hedde

hedde

(enclise)

In de varianten van het Vlaams waar de gij/ge/-persoon wordt gebruikt, versmelt in zinnen met inversie de gij/ge/-vorm met de persoonsvorm van het werkwoord. Dit verschijnsel noemt men enclise.
Het is typisch voor het informeel gesproken taalgebruik in de Antwerps-Brabantse dialecten. Het komt echter ook voor in andere gebieden.

- “Hedde – of hebde – dat al gedaan?” (enclise van “Hebt ge”)
- “Gade mee?” (enclise van “Gaat ge?”)
- “Kunde mij helpen?” (enclise van “Kunt ge?”)
- “Zijde braaf geweest?” (enclise van “Zijt ge?”)
- “Hedde schoon gespeeld?” (enclise van “hebt ge”)

In bovenstaande zinnen is het niet duidelijk of het om een tweede persoon enkelvoud of meervoud gaat. Mede daarom treedt er ook een verdubbeling op van de ge/gij/-vorm, of voegt men gijlie/gelle/golle toe om de tweede persoon meervoud aan te duiden.

Bijvoorbeeld:
- “Hedde gij dat al gedaan?”
- “Gade gij mee?”
- “Kunde gij mij helpen?”
- “Zijde gij braaf geweest?”
- “Hedde gelle schoon gespeeld?”

Een andere reden voor deze verdubbeling of toevoeging kan zijn dat men de klemtoon legt op de gij-vorm om een onderscheid met iemand anders duidelijk te maken:

- Kunde gij me helpen, want hij daar kan het niet.
- Hedde gij vijf minuten voor mij, want de Jan is te druk bezig.
- Neemde gijlie mij mee, want mijn maten zijn al weg.

205