Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11001

    rechtstreeks van bij
    (uitdr.)

    SN/NL: rechtstreeks van

    ook recht van bij

    alle zoekresultaten uit .NL zijn van VL’se hand

    Ambachtelijk (sic) bijenproducten … rechtstreeks van bij de imker (beetasty.be)

    Buurderij van start in Ninove: lokale producten rechtstreeks van bij boeren wekelijks te koop. (hln.be)

    Kwaliteitsvolle springpaarden rechtstreeks van bij de fokker, dat kan nu! (galop.be)

    Het betere slaapcomfort rechtstreeks van bij de fabrikant (lanuit.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 20 Aug 2023 15:24
    0 reactie(s)

    #11002

    recht van bij
    (uitdr.)

    SN/NL: recht van

    ook rechtstreeks van bij

    alle zoekresultaten uit .NL zijn van VL’se hand

    Koop recht van bij de boer. (boerentrots.be)

    De geselecteerde projecten bieden een basis aan fruit en groenten aan, recht van bij de producent, of met maximum één tussenschakel. (vrt.be)

    Recht van bij de fruitteler! (instagram.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 20 Aug 2023 15:21
    0 reactie(s)

    #11003

    kweker
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    persoon actief in de tuinbouw

    SN/NL: tuinder

    - ’t Zijn toch verse bloemen he?
    - Recht van bij de kweker!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 20 Aug 2023 15:18
    0 reactie(s)

    #11004

    lievevrouwebeestje
    (zn. o.; ~s)

    vnw: onzelieveheersbeestje

    Een Coloradokever ziet eruit als een lievevrouwebeestje, maar hij is geel met zwarte vlekjes. (limburg.be)

    Een Lievevrouwebeestje kruipt op haren vinger (Gedichten – Emanuel Hiel – Brussel)

    Zoals de meeste beestjes zijn ook lieveheersbeestjes (als we kind waren bestonden er ook lievevrouwebeestjes …) veelzijdiger dan we denken. (natuurvertelsels.be)

    Het meisje is intussen opgegroeid, wachtend op diegene die haar vragen zal ‘Vanwaar zal hij komen?’, vraagt ze aan het lievevrouwebeestje, dat zij van de hand laat wegvliegen. (dekroniekenvandewesthoek.be)

    Pimpampoentjes blijf ik hardnekkig pimpampoentjes noemen, hoe vaak M. ook zegt dat het lieveheersbeestjes zijn. Overigens, mijn schoonmoeder noemt ze ‘lievevrouwebeestjes’. Ge zijt een feministe of ge zijt het niet. (perfectdayforapicnic.be – opm: die schoonmoeder is Antwerpse)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Aug 2023 06:58
    0 reactie(s)

    #11005

    lieveheren, geen ~ aan zijn
    (uitdr.)

    niets tegen te helpen zijn

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): daar helpt geen lieveheren aan: daar helpt geen lievemoederen aan, daar is niets aan te doen

    Maar er was geen lieveheren aan, Vanhaezebrouck was door het hem aangedane onrecht te veel door het dolle heen. (nieuwsblad.be)

    Er was geen lieveheren aan. Ze konden jammeren dat ze er stijf van stonden: de dokter verkoos wet boven traditie. (demorgen.be)

    Helpt hier geen lieveheren dan willen we de mensen die onderwijs voor sociale promotie volgen toch wel een paar boeien toegooien. (De Voorpost | 13 september 1974)

    Er was geen lieveheren aan, hij zou rijden, voor hem was rijden niets, hij deed dat graag. (blogspot.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Aug 2023 11:18
    0 reactie(s)

    #11006

    lieveheer
    (zn. m.; ~heren)

    vnw: kruisbeeld

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck, 1981): In toep. op een kruisbeeld of een Christusbeeld.

    eigenlijk: lievenheer (mv. lieveheren)

    Daarom ging de man van Y naar een bruine pater, die de koeien kwam zegenen en een Lieveheer in de stallen hing (volksverhalenbank.be)

    Dit is een Lieveheer voor een kapel in Duffel. Het is recent werk. En daar hebt ge dan de Reinaert van de Reinaertbank te Sint-Niklaas. (Ten huize van Albert Poels – 1961)

    Ik toon dat trouwens, want kijk eens rond en je zal hier verdeeld over meerdere kamers niet minder dan 25 lieveheren vinden. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 19 Aug 2023 09:42
    0 reactie(s)

    #11007

    lievevrouw
    (zn. v.; ~en)

    vnw: lievevrouwebeeld

    Beide hippische taferelen stonden op de schouw aan weerszijden van een Lievevrouw in Brugse kant onder een glazen stolp. (gorki.be)

    In de eetkamer staan, onder stolpen, een Lievevrouw en de daarbij horende versierselen in Brussels porselein. (Joos Florquin,Ten huize van… – 1981)

    Wij hebben lievevrouwkes zoals de lievevrouwesnoepjes die de Sint brengt (facebook)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2023 08:44
    0 reactie(s)

    #11008

    lieveke
    (aanspreking)

    liefje, lieverd, lieveling

    vnw: lieveling, schatje, engeltje

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    ‘Lieveke, het komt niet meer goed’: er is geen goed moment om dat te zeggen (demorgen.be)

    ‘Is het niet, lieveke?’ Ze maakt haar hand uit de zijne los en streelt hem met beide handen over het gezicht.(standaard.be)

    Ooit sprak een vrouw van 85 hem aan als “mijn klein lieveke”. (vrt.be)

    > andere betekenis van lieveke

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2023 08:38
    0 reactie(s)

    #11009

    leervergunning
    (zn. v.; ~en)

    vnw: (bnl.) vergunning om op de openbare weg een voertuig te leren besturen, voorafgaand aan het rijbewijs

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck (1981)): M. betr. t. het verkeersreglement: vergunning tot het leren besturen van een motorvoertuig op de openbare weg gedurende een bep. periode (één jaar of zes maanden), voorafgaand aan het verkrijgen van een rijbewijs; ook: document waarin de genoemde vergunning is vervat.

    De scholing via de leervergunning, het voorlopig rijbewijs model 1 en model 2 worden afgeschaft. (OpenJustice.be)

    Ik heb een vraagje, indien je leervergunning verlopen is, en je nog steeds niet geslaagd bent voor het examen, moet je dan overstappen op een ander model of theorie opnieuw doen ofzo? (gratisrijbewijsonline-forum.be – 2005)

    Na een geslaagd theoretisch rijexamen is het tijd om de koe bij de horens te vatten en rijervaring op te doen met een voorlopig rijbewijs of leervergunning. (jongverzekerd.be – 2023)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Aug 2023 11:18
    0 reactie(s)

    #11010

    lieveheer
    (zn. m.; ~heren)

    vnw: kruisbeeld

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck, 1981): In toep. op een kruisbeeld of een Christusbeeld.

    Daarom ging de man van Y naar een bruine pater, die de koeien kwam zegenen en een Lieveheer in de stallen hing (volksverhalenbank.be)

    Dit is een Lieveheer voor een kapel in Duffel. Het is recent werk. En daar hebt ge dan de Reinaert van de Reinaertbank te Sint-Niklaas. (Ten huize van Albert Poels – 1961)

    Ik toon dat trouwens, want kijk eens rond en je zal hier verdeeld over meerdere kamers niet minder dan 25 lieveheren vinden. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Aug 2023 07:13
    0 reactie(s)

    #11011

    lieveheer
    (zn. m.; ~heren)

    vnw: kruisbeeld

    Zuidenederlands Woordenboek (Walter De Clerck, 1981): In toep. op een kruisbeeld of een Christusbeeld.

    Daarom ging de man van Y naar een bruine pater, die de koeien kwam zegenen en een Lieveheer in de stallen hing (volksverhalenbank.be)

    Dit is een Lieveheer voor een kapel in Duffel. Het is recent werk. En daar hebt ge dan de Reinaert van de Reinaertbank te Sint-Niklaas. (Ten huize van Albert Poels – 1961)

    Ik toon dat trouwens, want kijk eens rond en je zal hier verdeeld over meerdere kamers niet minder dan 25 lieveheren vinden. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Aug 2023 07:13
    0 reactie(s)

    #11012

    dierf
    (verleden tijd van "durven"; dierf, dierven)

    durfde

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook durven, dorste

    Hij dierf nie meer rijden omdat ’em schrik had voor te vallen.

    Yves Desmet in De Morgen: ‘In ieder geval ontsnapte hij voor het eerst aan de houterigheid en aan de faalangst die hem bij zovele publieke optredens al eens dierf te bevangen.’

    ericvanrompuy.be: ‘Als politieke uitspraak kan dit tellen voor een a-politieke ondernemer maar hij dierf dit niet herhalen op RTBF.’

    “Hij ging ingenieur worden, ik kon in de Duitse stad Essen naar de toneelschool, maar ik dierf niet.” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 17 Aug 2023 08:51
    9 reactie(s)

    #11013

    dorste
    (ww.)

    OVT van derven (durven)

    uitspraak (en dikwijls schrijfwijze): dost(e)

    zie ook dierf

    Petje en metje en peetre en meetre dostn ook alleki under portemonnee boovn aaln, tewoare da je droef gewist woöt. (blog.seniorennet.be/westendseblik)

    ‘k Eén die boek gezien van Bakelandt mor ‘k doste d’er niet in lezen omdat ‘k er benauwd van wos. (volksverhalenbank.be, spreker van Oostnieuwkerke)

    Ze zeien dat er altemets luchtjes waren op ’t kerkhof, nee, en de mensen en durfden niet passeren langs het kerkhof. Dat was entwadde die sprinkelde lijk kleine luchtjes. Ik doste daar ook niet passeren. (volksverhalenbank.be, spreker van Nieuwkerke)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 17 Aug 2023 08:51
    0 reactie(s)

    #11014

    dorst
    (ww.)

    OVT van derven (durven)

    uitspraak (en dikwijls schrijfwijze): dost

    zie ook dierf

    Petje en metje en peetre en meetre dostn ook alleki under portemonnee boovn aaln, tewoare da je droef gewist woöt. (blog.seniorennet.be/westendseblik)

    ‘k Eén die boek gezien van Bakelandt mor ‘k doste d’er niet in lezen omdat ‘k er benauwd van wos. (volksverhalenbank.be, spreker van Oostnieuwkerke)

    Ze zeien dat er altemets luchtjes waren op ’t kerkhof, nee, en de mensen en durfden niet passeren langs het kerkhof. Dat was entwadde die sprinkelde lijk kleine luchtjes. Ik doste daar ook niet passeren. (volksverhalenbank.be, spreker van Nieuwkerke)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 17 Aug 2023 08:51
    0 reactie(s)

    #11015

    entwadde, ’t is toch ~
    (uitdr.)

    ’t is erg

    zie ook entwat

    ’t is toch entwadde met die overstroming daar

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 17 Aug 2023 08:49
    2 reactie(s)

    #11016

    lieveheren, geen ~ aan zijn
    (uitdr.)

    niets tegen te helpen zijn

    Zuidenederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981)y: daar helpt geen lieveheren aan: daar helpt geen lievemoederen aan, daar is niets aan te doen

    Maar er was geen lieveheren aan, Vanhaezebrouck was door het hem aangedane onrecht te veel door het dolle heen. (nieuwsblad.be)

    Er was geen lieveheren aan. Ze konden jammeren dat ze er stijf van stonden: de dokter verkoos wet boven traditie. (demorgen.be)

    Helpt hier geen lieveheren dan willen we de mensen die onderwijs voor sociale promotie volgen toch wel een paar boeien toegooien. (De Voorpost | 13 september 1974)

    Er was geen lieveheren aan, hij zou rijden, voor hem was rijden niets, hij deed dat graag. (blogspot.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Aug 2023 07:54
    0 reactie(s)

    #11017

    liefhebberskoers
    (zn. v.; ~en)

    koers voor liefhebbers

    google2023: .NL 12 hits bijna allemaal mbt .BE

    Beschrijving: Op de foto zien de aankomst van de liefhebberskoers Blauw Kasteel, die gereden werd op 3 mei 1956. Frans Demulder (rechts) wint van Charles Rabaey (beeldbankkusterfgoed.be)

    Oudste liefhebberskoers van het land verjaart: zondag 100ste editie van de Grote Prijs Affligem. (hbvl.be)

    “Onze liefhebberskoers dinsdag zou wel eens een massa-editie kunnen worden”, glundert Maarten. (nieuwsblad.be)

    In Poperinge organiseerden alle elf wijkcomités een liefhebberskoers. Nu is er nog één. De maatschappij verandert. (knack.be)

    Een vaste sympathieke verschijning in de regionale liefhebberskoersen is Geert Smet. Meestal is hij de oudste deelnemer bij de EZC (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2023 12:24
    0 reactie(s)

    #11018

    liefhebberskoers
    (zn. v.; ~en)

    koers voor liefhebbers

    google2023: .NL 12 hits bijna allemaal mbt .BE

    eschrijving: Op de foto zien de aankomst van de liefhebberskoers Blauw Kasteel, die gereden werd op 3 mei 1956. Frans Demulder (rechts) wint van Charles Rabaey (beeldbankkusterfgoed.be)

    Oudste liefhebberskoers van het land verjaart: zondag 100ste editie van de Grote Prijs Affligem. (hbvl.be)

    “Onze liefhebberskoers dinsdag zou wel eens een massa-editie kunnen worden”, glundert Maarten. (nieuwsblad.be)

    In Poperinge organiseerden alle elf wijkcomités een liefhebberskoers. Nu is er nog één. De maatschappij verandert. (knack.be)

    Een vaste sympathieke verschijning in de regionale liefhebberskoersen is Geert Smet. Meestal is hij de oudste deelnemer bij de EZC (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2023 11:39
    0 reactie(s)

    #11019

    liefhebberskoers
    (zn. v.; ~en)

    koers voor liefhebbers

    google2023: 12 hits bijna allemaal mbt .BE

    eschrijving: Op de foto zien de aankomst van de liefhebberskoers Blauw Kasteel, die gereden werd op 3 mei 1956. Frans Demulder (rechts) wint van Charles Rabaey (beeldbankkusterfgoed.be)

    Oudste liefhebberskoers van het land verjaart: zondag 100ste editie van de Grote Prijs Affligem. (hbvl.be)

    “Onze liefhebberskoers dinsdag zou wel eens een massa-editie kunnen worden”, glundert Maarten. (nieuwsblad.be)

    In Poperinge organiseerden alle elf wijkcomités een liefhebberskoers. Nu is er nog één. De maatschappij verandert. (knack.be)

    Een vaste sympathieke verschijning in de regionale liefhebberskoersen is Geert Smet. Meestal is hij de oudste deelnemer bij de EZC (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2023 10:46
    0 reactie(s)

    #11020

    liefhebberstoneel
    (zn. o.; geen mv.)

    amateurtoneel

    vnw: amateurtoneel

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    zie ook liefhebber

    Moest vanaf vandaag op morgen het liefhebberstoneel verdwijnen, er zou een enorme leegte ontstaan in onze kulturele wereld. (deschalmei.be)

    Bovendien groeide Lanoye zelf op in het liefhebberstoneel en die passie liet hem nooit meer los. (degrotepost.be)

    Dit bleek in 1980 uit de retrospectieve tentoonstelling waar men de evolutie van het liefhebberstoneel nauwkeurig kon volgen: van de creatie van De Wonderdokter van Jos Jansen tot het moderne internationale repertoire met Alles voor de Tuin van Albee. (kvgotoneel.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Aug 2023 10:40
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.