Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #10991

    oppensioenstelling
    (de ~ (v.), ~en)

    pensionering

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE; ambtelijke taal

    “Oppensioenstelling” is weer zo’n letterlijke vertaling uit het Frans (“mise à la retraite”) die we te danken hebben aan een Nederlandsonkundige administratie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jul 2024 06:44
    0 reactie(s)

    #10992

    verantwoordelijkheid opnemen
    (uitdr.)

    SN: verantwoordelijkheid nemen

    vnw: zijn verantwoordelijkheid opnemen: zijn verantwoordelijkheid aanvaarden, doen wat je moet doen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Als elke partij zijn verantwoordelijkheid opneemt zal deze zaak opgelost geraken.

    De vraag is of Albert, nu hij koning af is, zijn verantwoordelijkheid zal opnemen voor zijn dochter Delphine.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jul 2024 06:44
    0 reactie(s)

    #10993

    opnemen

    dweilen

    vnw: in België ook: dweilen

    zie ook opnemer, aftrekker

    Voila! Alleen de keuken nog oepnemen en ’t is weer propel.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jul 2024 06:43
    0 reactie(s)

    #10994

    opneemvod
    (de ~ (v.), ~den)

    dweil

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Er staat water in mijne kelder. Met een emmer en een opneemvod kan ik het laatste water proper en rap opsoppen.

    En wilt u nu plaats maken want ik wil met een opneemvod door de hal gaan. (Het gewemel: stationsroman – Louis Van Dievel)

    Mijn hoed weg, een schoen weg, kanten kraag aan flarden, en voor de rest een opneemvod, verlodderd en verscheurd. (Adriaan Brouwer – Felix Timmermans)

    Meer zelfs ,een gewone handeling als een opneemvod uitwringen kan al problematisch zijn ,laat staan daar uren te staan turnen . (juridischforum.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Jul 2024 06:42
    1 reactie(s)

    #10995

    mankeren, het zal niet ~

    zie het zal niet mankeren

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 18:50
    0 reactie(s)

    #10996

    het zal niet mankeren
    (uitdr.)

    het komt in orde, het is ok

    -Jean: En als ge de Fons ziet, doe hem de groeten.
    -Gerda: Het zal niet mankeren.

    Aan het einde schudde hij mij de hand en hij zei goedmoedig: “geef er nu maar een lap op”. Het zal niet mankeren, en bedankt voor alles, Jean-Luc. (koengeens.be)

    In de andere zaal mogen trouwens ook nog het Nederlandse DJ-coryfee KC The Funkaholic, Mr. Mendel en TLP de dansvloer in beweging zetten. Het zal niet mankeren. Wij zijn een en al dansschoen. (bruzz.be)

    Zeg Jef… Ja Kamiel?
    Ik geloof dat we vandaag in een fotoboek komen, allez, wreed schoon lachen naar het vogeltje.
    Het zal niet mankeren Kamiel, het zal niet mankeren. (tuinadvies.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 18:49
    1 reactie(s)

    #10997

    karremikkig
    (bn.)

    Gammel, met haken en ogen aan elkaar hangen, niet stevig in mekaar gestoken.

    vgl. krakkemakkig, krakkemikkel, krakken en varianten

    Dat houten schuurtje zag er maar karremikkig uit.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door nthn op 23 Jul 2024 17:05
    0 reactie(s)

    #10998

    krakkemikkel
    (bn.)

    krakkemikkig, oud, vervallen, wankel, bouwvallig

    vgl. karremikkig, krakkemakkig, krakken, krak, een ouw ~ en varianten

    Het had wel iets, We waren de enige twee touristen in een krakkemikkel busje. (reisverslag: http://merelzuidamerika.waarbenjij.nu/)

    Daarstraks heb ik een krakkemikkele stoel naar het containerpark gebracht.

    Die houten kast staat maar krakkemikkel op zijn poten. Als ge er tegen blaast, hebt ge kans dat ze ineenstuikt (ineenstuiken).

    Mijn autooke is wel 13 jaar maar nog altijd niet krakkemikkel.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Jul 2024 17:05
    2 reactie(s)

    #10999

    krakkemakkig
    (bn.)

    wankel, kramikkel

    vgl. krakken

    zie ook krammakkelijk, krammikkelig, krak, een ouw ~

    Het paard trok de krakkemakkige kar over het bospad.

    Dat bouwwerk staat maar krakkemakkig ineen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door nthn op 23 Jul 2024 17:05
    0 reactie(s)

    #11000

    krak, een ouw ~
    (Uitdrukking)

    iets ouds, meestal gezegd van een auto
    vgl. krakken
    zie ook krakkemikkel, krakkemakkig

    > Latijn: carucca, krakkemikkig rijtuig, ploeg
    > Germaanse talen: oud dier

    WNT: Krak (de, m./v., ~ken): Een vooral in Z.-Nederl. gebruikelijk woord, dat waarschijnlijk verwant is met kraken of krakken.
    - Een persoon of zaak die (b.v. door onderdom) minderwaardig is geworden, ”versleten” is.
    - Een oud nietswaardig ding.

    Binnenkort zal het geld kosten om met zo’n ouw krak in ’t Stad (stad, ’t ~) rond te rijden.

    Dien ouwe krak van een oven heeft zijne geest gegeven.

    Die snoeperd van een 50-er heeft zijn ouw krak ingeleverd voor een poppemie van 25.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 23 Jul 2024 17:04
    0 reactie(s)

    #11001

    aarde, geen ~ aan de dijk zetten
    (uitdr.)

    ook: geen aarde aan de dijk brengen
    geen nut hebben, geen zoden aan de dijk zetten

    zie ook aarde aan de dijk brengen of zetten

    Ik geef het op, het brengt toch allemaal geen aarde aan de dijk!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Jul 2024 15:15
    0 reactie(s)

    #11002

    La Liekens
    (bijnaam)

    bijnaam voor Goedele Liekens
    kan verwijzen naar haar status als spraakmakende diva of kan ook denigrerend gebruikt worden

    zie ook Belgische bijnamen

    La Liekens , ooit Miss België, is al snel haar goedgemutste zelve. Een vurige spraakwaterval. (dezondag.be)

    Verrassing! Goede Liekens brengt weer een boek uit. Nog meer verrassing! Het gaat over seks. In SOS Sex beantwoordt La Liekens de meest prangende vragen die u heeft over – jawel – seks. (clint.be)

    ‘La Liekens’ was dan wel uitgenodigd door de Belgische consul-generaal in New York om als ‘Women Political Leader’ naar het adviescomité voor maatschappelijke Emancipatie te gaan, de Kamer was daar niet van op de hoogte. (p-magazine)

    Wie de nieuwe Goedele koopt, krijgt er twee hosties met de beeltenis van La Liekens bij. ‘Neemt en eet hiervan, dit is mijn lichaam’. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 12:37
    0 reactie(s)

    #11003

    La Liekens
    (bijnaam)

    bijnaam voor Goedele Liekens
    kan verwijzen naar haar status als spraakmakende diva of kan ook denigrerend gebruikt worden

    La Liekens , ooit Miss België, is al snel haar goedgemutste zelve. Een vurige spraakwaterval. (dezondag.be)

    Verrassing! Goede Liekens brengt weer een boek uit. Nog meer verrassing! Het gaat over seks. In SOS Sex beantwoordt La Liekens de meest prangende vragen die u heeft over – jawel – seks. (clint.be)

    ‘La Liekens’ was dan wel uitgenodigd door de Belgische consul-generaal in New York om als ‘Women Political Leader’ naar het adviescomité voor maatschappelijke Emancipatie te gaan, de Kamer was daar niet van op de hoogte. (p-magazine)

    Wie de nieuwe Goedele koopt, krijgt er twee hosties met de beeltenis van La Liekens bij. ‘Neemt en eet hiervan, dit is mijn lichaam’. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 12:37
    0 reactie(s)

    #11004

    Belgische bijnamen
    (verwijspagina)

    alfabetische lijst van bijnamen van bekende Belgen en/of Vlamingen

    zie ook Belgische sportploegen, Belgische bijnamen van plaatsen, Belgische bijnamen van inwoners

    Aziel Zarbon (Achiel Van Acker)
    BDW (Bart De Wever)
    Bert den bleiter (Bert Anciaux)
    boer Clerck: wijlen tapijtenmagnaat Roger De Clerck
    Bonnenman, Norbert Verswijver
    bottinekes, de ~ (Bijzonder Bijstandsteam Antwerpse politie)
    broeders van liefde (politie)
    Caje (Jan Ceulemans)
    Charlepoeng (Charles de Loupoigne, echte naam: Charles-François Jacqmin)
    Crembo (Pieter De Crem)
    Da Joenk (Guy Verhofstadt)
    de ideale schoonzoon (Filip Dewinter)
    De Kannibaal van Baal (Sven Nys)
    de Koning van Congo (Karel De Gucht)
    De Loodgieter (Jean-Luc Dehaene)
    De Neus (Rik Coppens)
    den Baard (Johan Vande Lanotte)
    Den Bats (Norbert De Batselier)
    de polderbizon, kop Van Eynde (Jos Van Eynde)
    drie koningen (Lachaert, Coens en Bouchez)
    Fé Sjiek (Felix Timmermans)
    FilmWard (Ward Verrijcken)
    Flipper (Kirsten Flipkens)
    Flupke Moustache (Philippe Moureaux)
    franken Theo (Theo Francken)
    Gainsbourg van de politiek (Michel J. Daerden)
    geluksprofessor (prof. Lieven Annemans)
    George Clooney (Kris Peeters)
    Gouden Greg Greg Van Avermaet
    Het Brabants Trekpaard (Jean-Luc Dehaene)
    het ijskonijn (Karel De Gucht)
    het konijn (Guy Verhofstadt)
    Het Orakel van Brakel (Herman De Croo)
    Jean Hesp (Jan Jambon)
    Jef Lawijt (Jef Valckeniers)
    kameraad Porsche (Michel J. Daerden)
    kannibaal, de ~ (Eddy Merckx)
    Karel De Klucht (Karel De Gucht)
    Keizer van Herentals (Rik Van Looy), ook Rik II
    Keizer van Oostende (Johan Vande Lanotte)
    Kielse ratten (Beerschot)
    King Connah (Connor Rousseau)
    Koning Onbenul (Karel De Gucht)
    Koning van het Kiel, de ~ (Rik Coppens)
    La Liekens (Goedele Liekens)
    Laurette mitraillette, Laurette Mitraillette Retteketet, Laurette Retteketet (Laurette Onckelinckx)
    Madame Non (Joëlle Milquet)
    Mateke (Conner Rousseau)
    meester Frank (Frank Vandenbroucke (politieker))
    mister Michel (Michel Verschueren)
    nonkel Henri (Graaf Henri d’Udekem d’Acoz)
    Obelix (Paul Magnette)
    Ons Moe (Leona Detiège)
    Papa (Michel J. Daerden)
    Patje Onderlijfje (Patrick Janssens)
    Pieken Paultje (Paul Jambers)
    Pietje de leugenaar (Piet Vermeylen)
    Poeske Scherens (Jef Scherens)
    Polle Pap (Paul Michiels)
    Prins Woef (prins Laurent van België)
    Quickie, Senator Q (Van Quickenborne)
    Quick en Flupke (politiekers Vincent Van Quickenborne en Jean-Marie Dedecker
    Rik I (Rik Van Steenbergen)
    Rooie Honden (Antwerp FC)
    Sterke Jan (Jan Jambon)
    Steve Stunt (Steve Stevaert)
    tante nonneke (Inge Vervotte)
    Teletubbies (Patrick Janssens, Frank Vandenbroucke (politieker), Johan Vande Lanotte en Steve Stevaert)
    Torenpoeper (Ilse Uyttersprot)
    VDB (Paul Vanden Boeynants; Frank Vandenbroucke (coureur)), zie ook Polle Pens
    Verafstoot (Guy Verhofstadt)
    Vlaamse bulldog (Walter Godefroot)
    Vocsnor (coureur Victor Campenaerts)
    Waal, de Waalste ~ José Happart
    Wielemie (Marieke Vervoort)
    Zwarte baron (baron Benoît de Bonvoisin)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 12:28
    21 reactie(s)

    #11005

    opmaken
    (ww. maakte op; opgemaakt)

    cullinair: opwaarderen van o.a. gehakt met ingrediënten

    vnw: gehakt e.d. klaar maken met ei en paneermeel

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): (Gehakt enz.) aanmaken (met ei, paneermeel, kruiden enz.).

    Instructies. Maak het gehakt op met de eieren, broodkruim, chilipoeder, pezo en kaneel. Rol de balletjes, +/- bodem grootte van een dessert lepel. (dekookvrienden.be)

    Maak het gehakt op met ei en paneermeel (en kruiden). (jerryke.be)

    Een hamburger gemaakt van ons gemengd gehakt, opgemaakt met gemalen kaas en stukjes gerookt vlees. (hesehesp.be)

    Gehaktballetjes opgemaakt met extra eitje, broodkruim en mosterd en eerst gebakken. (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Jul 2024 08:27
    0 reactie(s)

    #11006

    verbelgen
    (ww. verbelgde, verbelgd)

    Belgische vormen of uiterlijkheden aannemen, Belgisch maken
    zie ook: verbelgischen

    “Ik wil het hierover niet hebben want ik wil de Catalaanse politiek niet “verbelgen”. Ik vraag in dit stadium niet om politici te ontmoeten. (RTBF)

    Wie wil supporteren voor de Duivels kan zijn naam ‘verbelgen’. Want geen team hebben in Brazilië betekent niet dat je het voetbal moet missen. De Rode Duivels nemen je graag op als nieuwe fan. (De Morgen)

    Ik ben een fan van de Belgische kust. Het is zo’n bizarre verzameling lelijkheid dat het weer mooi wordt. Het staat zo haaks op de kusten in Nederland en Frankrijk, dat je in ieder geval weet in welk land je bent. Daarom ben ik niet bang dat onze kust verbelgd. (cobouw.nl)

    Versplinterde parlementen, onvindbare meerderheden, langdradige formaties, gecompliceerde compromissen, instabiele coalities, eigengereide partijvoorzitters, voortdurende identiteitscrisissen, gekibbel en gekakel… Het is zonneklaar: onze buurlanden ‘verbelgen’ in sneltreinvaart. (Dave Sinardet in demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jul 2024 10:12
    0 reactie(s)

    #11007

    springtuig
    (het ~, ~en)

    bom, explosief

    Van Dale 2018 online: BE

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7; Wordt beschouwd als een purisme voor ‘explosief’.

    Er werd een springtuig gevonden in de auto van de terrorist.

    Op drie plaatsen in de Westhoek zijn vandaag enkele duizenden obussen en andere springtuigen uit de Eerste Wereldoorlog in beslag genomen. De eigenaars riskeren vervolging. (deredactie.be)

    Springtuig ontploft aan voordeur in Sint-Niklaas: 8 woningen met glasschade (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jul 2024 09:16
    0 reactie(s)

    #11008

    oplopen, een blauwtje ~

    zie een blauwtje oplopen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jul 2024 08:12
    0 reactie(s)

    #11009

    blauwtje, een ~ oplopen

    zie een blauwtje oplopen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jul 2024 08:11
    0 reactie(s)

    #11010

    een blauwtje oplopen
    (uitdr.)

    een tegenslag te verwerken krijgen; afgewezen worden

    SN-NL: een blauwtje lopen

    een blauwtje oplopen, afgewezen worden (inz. door een meisje); in de standaardt.: een blauwtje lopen. (Zuidnederlands Woordenboek – Walter De CLerck – 1981)

    vnw: een blauwtje oplopen: een blauwtje lopen

    Een aangeslagen en hees klinkende Justine Henin heeft gisteren een blauwtje opgelopen in haar voorbereiding op Roland Garros. (demorgen.be)

    Heb je ooit een blauwtje opgelopen? ‘Nooit heel erg, nee. Zoals ik zei, ik ben geen versierder.’ (standaard.be)

    Giraf Georg loopt een blauwtje op bij zijn vriendin. De zoo gaat op zoek naar een nieuwe partner. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jul 2024 08:11
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.