Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #10761

    schietbarak
    (zn. v.; ~ken)

    schietkraam op de kermis

    Bellewaerde Shooting Gallery
    Illustratie hln.be

    ‘Enemy Front’ is meer schietbarak dan game – De Morgen

    De kermis bestond toen enkel nog maar uit een schietbarak, een pottenbarak, een molen en een smoutebollenkraam, allemaal aan 25 centiem. (nieuwsblad.be)

    Niet meteen goed voor een daguitstap met de klein mannen want er is maar één frituur, één lunapark, één draaimolen en één schietbarak. (hbvl.be)

    Ik schiet een Polaroid en schrijf mijn naam op de foto
    En schenk hem aan het meisje van de schietbarak cadeau (op zoek naar romantiek – Guido Belcanto)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 12:09
    0 reactie(s)

    #10762

    schietbarak
    (zn. v.; ~ken)

    schietkraam op de kermis

    Bellewaerde Shooting Gallery
    Schietbarak in het pretpark van Bellewaerde

    ‘Enemy Front’ is meer schietbarak dan game – De Morgen

    De kermis bestond toen enkel nog maar uit een schietbarak, een pottenbarak, een molen en een smoutebollenkraam, allemaal aan 25 centiem. (nieuwsblad.be)

    Niet meteen goed voor een daguitstap met de klein mannen want er is maar één frituur, één lunapark, één draaimolen en één schietbarak. (hbvl.be)

    Ik schiet een Polaroid en schrijf mijn naam op de foto
    En schenk hem aan het meisje van de schietbarak cadeau (op zoek naar romantiek – Guido Belcanto)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 12:05
    0 reactie(s)

    #10763

    schietbarak
    (zn. v.; ~ken)

    schietkraam op de kermis

    Bellewaerde Shooting Gallery
    Schietbarak in het pretpark van Bellewaerde

    ‘Enemy Front’ is meer schietbarak dan game – De Morgen

    De kermis bestond toen enkel nog maar uit een schietbarak, een pottenbarak, een molen en een smoutebollenkraam, allemaal aan 25 centiem. (nieuwsblad.be)

    Niet meteen goed voor een daguitstap met de klein mannen want er is maar één frituur, één lunapark, één draaimolen en één schietbarak. (hbvl.be)

    Ik schiet een Polaroid en schrijf mijn naam op de foto
    En schenk hem aan het meisje van de schietbarak cadeau (op zoek naar romantiek – Guido Belcanto)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 12:04
    0 reactie(s)

    #10764

    schietkraam
    (het ~ (o.), ~kramen )

    kermisattractie waar ge met een loodjesgeweer plaasteren pijpkes kapot moet schieten voor ne prijs

    VRTtaal.net: Schietkraam is algemeen Belgisch-Nederlands. In Nederland hebben ze het over een schiettent.

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook schietbarak

    vgl. ook viskraam

    Bellewaerde Shooting Gallery
    Schietkraam in het pretpark van Bellewaerde

    In het schietkraam, op de foor, heeft em nen pluchen beer geschoten. Voor ’t geld dat em looikes heeft moeten kopen kon em in ne gewone winkel vijf van die beesten kopen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 11:54
    0 reactie(s)

    #10765

    schietbarak
    (zn. v.; ~ken)

    schietkraam op de kermis

    ‘Enemy Front’ is meer schietbarak dan game – De Morgen

    De kermis bestond toen enkel nog maar uit een schietbarak, een pottenbarak, een molen en een smoutebollenkraam, allemaal aan 25 centiem. (nieuwsblad.be)

    Niet meteen goed voor een daguitstap met de klein mannen want er is maar één frituur, één lunapark, één draaimolen en één schietbarak. (hbvl.be)

    Ik schiet een Polaroid en schrijf mijn naam op de foto
    En schenk hem aan het meisje van de schietbarak cadeau (op zoek naar romantiek – Guido Belcanto)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 11:54
    0 reactie(s)

    #10766

    notelaar
    (de ~ (m.), -s of ~laren)

    notenboom, ook het hout van de notenboom

    Van Dale 2013 online: somt bij -aar (niet algemeen) een reeks op: appelaar, kerselaar, mispelaar, perelaar, pruimelaar, rozelaar
    Van Dale 2013 online: (notenhout) Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Juglans regia Walnoot 'Buccaneer'

    Een notelaar naast de mesthoop zou de vliegen verjagen.

    Rondom de notelaren op het gazon bevinden zich het woonhuis, de twee schuren en een cichorei-ast (standaard.be)

    De notelaars, ze nijgen. Vol zilver en vol goud;. Ze zwichten en ze zwijgen. Ze worden stilaan oud. (De notelaars – René de Clercq)

    De beste raspen nu met een notelaren heft, voor een extra stoer en degelijk uiterlijk gecombineerd met de gekende Microplane-topkwaliteit. (culina.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 10:31
    0 reactie(s)

    #10767

    appelaar
    (de ~ (m.), ~s)

    appelboom

    Van Dale 2013 online: somt bij -aar (niet algemeen) een reeks op: appelaar, kerselaar, mispelaar, perelaar, pruimelaar, rozelaar, notelaar, vijgelaar

    Malus domestica a2
    Appelaar in bloei

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Een zonnige standplaats tot halfschaduw is goed voor de appelaar.

    De appelaar laat zich momenteel van zijn mooiste zijde zien, als de appelen zo groot worden als de bloesems, belooft het een mooie oogst te worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:42
    0 reactie(s)

    #10768

    groenten en fruit
    (verzamellemma)

    Een Vlaming met een degelijke lochting – of een winkelkar – heeft al wel eens namen nodig om de vruchten en planten te benoemen die uiteindelijk op zijn talloor moeten terechtkomen, al dan niet na ze eerst te schellen of te pellen. Ook wanneer zijn moestuin het slachtoffer is van moeskoppen, dient hij de polies duidelijk te kunnen informeren.

    Vruchten/planten:
    ajuin
    appelkok
    appelsien
    banaanappel
    beet
    binnenrode
    cornichon
    cresson
    eierplant
    erpel
    fraize, jerbees
    kriek
    look
    maïs
    mandarinne
    muizenoorkes
    papekul
    patatten
    peche
    pee
    pijpajuin
    pompelmoes
    porei
    raketsla
    rijs
    salaad
    savooikool
    schorsenelen
    selder, knolselder, bleekselder
    sluimererwt
    sojascheut
    stekelbes
    suikerboon
    tomat
    witbuik
    witloof, grondwitloof
    zurkel

    okkernoten
    vuistnoot

    kruidnoot, muskaatnoot
    kalissenhout

    Onderdelen:
    appelkits

    Bomen:
    abrikozelaar, appelaar, appelpoeper, bananelaar, dadelaar, druivelaar, frambozelaar, kakilaar, kastanjelaar,kerselaar, kokosnotelaar, kriekelaar, kweeperelaar, mispelaar, notelaar, olijvelaar, perelaar, perzikelaar, pruimelaar, rozelaar, vijgelaar

    Verwerkte producten:
    ajuinpatatten, ajuinsaus, ajuinsoep, appelbol, appelsiensap, appelspijs, appeltrot, asperges à la Flamande, confituur, friet, fruitpap, fruitsap, fruitsla, gelei, groentepap, patates frites, patattenpuree, peekesstoemp, pompelmoessap, suikerboon, seldersoep, stoemp

    Varia:
    belgetarisch, bussel, crudivorisme, groentjes, zesser, twaalver, vette

    Samenstellingen:
    appelsienkist, appelsienpel, appelsienschel, erpelschelder, patattenjasser, patattenscheller

    Vergelijkingen:
    appelblauwzeegroen, peekesros, peeschijven, appelsienhuid, appelsienvel

    Uitdrukkingen:
    appel, amai mijnen ~, appel, de goeien ~, appel, een ~ uit de kast vallen, appelen en peren, appelen met citroenen vergelijken, appelen met peren vergelijken, mispel, zo plat als een ~, pee, een ~ steken, peekes, van ~ gebaren, peer, de ~ in twee snijden, peer, de ~ zijn, peer, iemand een ~ geven, peer, iemand een ~ stoven, peer, iemand een ~ verkopen, peer van Pollentier, patatten

    Bijnamen:
    ajuin, ajuinen, ajuinenstad, ajuinenvreter, appel, asperge, erpel, patat, pee, peesteker, serreplant, wortel

    zie ook Vlaamse volgorden

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:42
    7 reactie(s)

    #10769

    kastanjelaar
    (zn. m.; ~laren of ~s)

    vnw: kastanjeboom

    vgl. notelaar, appelaar, perelaar

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Met een omtrek van 8 meter en 42 centimeter, een hoogte van zo’n 34 meter en een kruinomtrek die geschat wordt op 45 meter is de tamme kastanjelaar van Blaasveld (Willebroek) een van de diksten van het land. (hln.be)

    In april interpelleerde Groen op de gemeenteraad over de geplande kap van de 29 kastanjelaars. (groenranst.be)

    In Antwerpen gaan vandaag de 54 kastanjelaren van de Charlottalei tegen de grond omdat de straat heraangelegd wordt. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:41
    0 reactie(s)

    #10770

    notelaar
    (de ~ (m.), -s of ~laren)

    notenboom, ook het hout van de notenboom

    Van Dale 2013 online: somt bij -aar (niet algemeen) een reeks op: appelaar, kerselaar, mispelaar, perelaar, pruimelaar, rozelaar
    Van Dale 2013 online: (notenhout) Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Juglans regia Walnoot 'Buccaneer'

    Een notelaar naast de mesthoop zou de vliegen verjagen.

    Rondom de notelaren op het gazon bevinden zich het woonhuis, de twee schuren en een cichorei-ast (standaard.be)

    De notelaars, ze nijgen. Vol zilver en vol goud;. Ze zwichten en ze zwijgen. Ze worden stilaan oud. (De notelaars – René de Clercq)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:40
    0 reactie(s)

    #10771

    notelaar
    (de ~ (m.), -s of ~laren)

    notenboom, ook het hout van de notenboom

    Van Dale 2013 online: somt bij -aar (niet algemeen) een reeks op: appelaar, kerselaar, mispelaar, perelaar, pruimelaar, rozelaar
    Van Dale 2013 online: (notenhout) Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Juglans regia Walnoot 'Buccaneer'

    Een notelaar naast de mesthoop zou de vliegen verjagen.

    Rondom de notelaren op het gazon bevinden zich het woonhuis, de twee schuren en een cichorei-ast (standaard.be)

    De notelaars, ze nijgen. Vol zilver en vol goud;. Ze zwichten en ze zwijgen. Ze worden stilaan oud. (De notelaars – René de Clercq)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:40
    0 reactie(s)

    #10772

    kastanjelaar
    (zn. m.; ~laren of ~s)

    vnw: kastanjeboom

    vgl. notelaar, appelaar, perelaar

    Met een omtrek van 8 meter en 42 centimeter, een hoogte van zo’n 34 meter en een kruinomtrek die geschat wordt op 45 meter is de tamme kastanjelaar van Blaasveld (Willebroek) een van de diksten van het land. (hln.be)

    In april interpelleerde Groen op de gemeenteraad over de geplande kap van de 29 kastanjelaars. (groenranst.be)

    In Antwerpen gaan vandaag de 54 kastanjelaren van de Charlottalei tegen de grond omdat de straat heraangelegd wordt. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:36
    0 reactie(s)

    #10773

    kastaar
    (de ~ (m.), ~s)

    groot persoon, ding of dier

    vnw:
    •belhamel, deugniet
    •forsgebouwde kerel

    zie ook kaljaster, galjaar

    Kijk eens wat die visser aan zijn lijn heeft, wat ne kastaar (van ne vis)!

    Met een ring in de neus werd het dier in bedwang gehouden en met twee drie man, met knuppels, werd hij geleid, eerst door de put, sommigen wilden niet voort, dan werd er een zak over hun kop geworpen en al trekken en stoten en met een dikke kastaar van een vloek ging het dan toch, of was het die slag op zijn billen die hem vooruitdreef ? (de-cooman.be)

    “azuu ne kastaar van een buil’ op zijn huufd! (sosseteit.gent)

    • zie ook andere betekenis van kastaar
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2023 07:31
    0 reactie(s)

    #10774

    kassierster
    (de ~ (v.), ~s)

    een vrouw die de kassa in een winkel bedient

    vnw

    Van Dale 2017 online: BE
    VRT-Taalnet: standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal

    NL: caissière

    zie ook kassier, kassierster Deborah

    Omdat er te weinig kassiersters waren, stond de rij aan de kassa tot halverwege de winkel.

    Haar voorzitter, Conner Rousseau, dropte woensdagavond een bommetje in zowat alle Vlaamse media. (…) ‘Ik krijg aan Deborah de kassierster niet uitgelegd dat de winsten alleen naar de aandeelhouders gaan, en niet naar haar’, klonk het met een boutade. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:21
    1 reactie(s)

    #10775

    casserole
    (de ~ (v.), ~n)

    komt uit het Frans maar in zuidwestvlaanderen nog steeds gebruikt i.p.v. kookpot
    zie ook kastrol, pot

    schrijfvariant: castrol; kasserol (zie voorbeelden)

    Kookpot 2

    Zet de casserole maar op het fornuis.

    Doe de mosselen in een kasserol. Voeg de laurier en de zwarte peper toe. Doe het citroensap op de mosselen. Voeg de witte wijn en de olijfolie toe. (virgenextra.be)

    Recept is simpel: twee handenvol bloemen zonder steel die ge afspoelt en in een castrol gooit met 750 ml water in. (blauwwit.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:20
    1 reactie(s)

    #10776

    casserole
    (de ~ (v.), ~n)

    komt uit het Frans maar in zuidwestvlaanderen nog steeds gebruikt i.p.v. kookpot
    zie ook kastrol, pot

    schrijfvariant: castrol; kasserol (zie voorbeelden)

    Kookpot 2

    Zet de casserole maar op het fornuis.

    Doe de mosselen in een kasserol. Voeg de laurier en de zwarte peper toe. Doe het citroensap op de mosselen. Voeg de witte wijn en de olijfolie toe. (virgenextra.be)

    Recept is simpel: twee handenvol bloemen zonder steel die ge afspoelt en in een castrol gooit met 750 ml water in. (blauwwit.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:19
    1 reactie(s)

    #10777

    kasserol

    zie casserole

    vnw: (braad)pan

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:17
    0 reactie(s)

    #10778

    casserole
    (de ~ (v.), ~n)

    komt uit het Frans maar in zuidwestvlaanderen nog steeds gebruikt i.p.v. kookpot
    zie ook kastrol, pot

    schrijfvariant: castrol; kasserol (zie voorbeelden)

    Kookpot 2

    Zet de casserole maar op het fornuis.

    Doe de mosselen in een kasserol. Voeg de laurier en de zwarte peper toe. Doe het citroensap op de mosselen. Voeg de witte wijn en de olijfolie toe. (virgenextra.be)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:17
    1 reactie(s)

    #10779

    kassement
    (het ~, ~en)

    deur- of raamlijsten
    ook algemeen: de (hoten) omlijsting, het kader

    vnw: raamlijst, raamwerk

    synoniem chambrang;

    ook in de Antwerpse Kempen

    Tijdens de grote kuis (kuis, grote ~) worden de kassementen ook eens afgewassen.

    Schrijnwerkers van keskeschiet hebben in de living een kassement geplaatst maar de deur past er niet in. De schuld schuiven ze op een scheve muur maar bij het nameten zijn de muren recht maar het houtwerk is scheef gezaagd.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:14
    0 reactie(s)

    #10780

    kassement
    (het ~, ~en)

    deur- of raamlijsten

    vnw: raamlijst, raamwerk

    synoniem chambrang;

    ook in de Antwerpse Kempen

    Tijdens de grote kuis (kuis, grote ~) worden de kassementen ook eens afgewassen.

    Schrijnwerkers van keskeschiet hebben in de living een kassement geplaatst maar de deur past er niet in. De schuld schuiven ze op een scheve muur maar bij het nameten zijn de muren recht maar het houtwerk is scheef gezaagd.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Mar 2023 08:14
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.