Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1031

    truut
    (de ~ (m.))

    flauwe grap, flauwe kul, zever, kwats

    vnw: flauwekul, onzin
    -truut verkopen: flauwekul vertellen of moeilijkheden maken

    < van het werkwoord truten

    uitdrukkingen:
    truut in pakskes: zever
    voor den truut: voor de lol

    zie ook: genen truut

    Die aprilgrap was maar truut in pakskes.

    Ik heb hem nog verwittigd. Dat was niet voor den truut.

    “‘t Is maar truut, ge meugt da’ nie’ serieus opnemen” Cornelissen-Vervliet (1903)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:30
    4 reactie(s)

    #1032

    trunten
    (ww. trunte, getrunt)

    de flauwerik uithangen, mopperen, klagen

    vnw:
    •niet opschieten, treuzelen, dralen
    •zeuren, jengelen

    Ge moet zo niet zitten trunten, ’t is maar een klein wondje.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:28
    0 reactie(s)

    #1033

    trunte
    (de ~ (v.), ~n)

    iemand die gedurig sip, treurig kijkt en altijd moppert en klaagt

    vnw: trut, futloze vrouw, zeurkous

    < Bij De Bo (1873):
    TRUNTE
    v. Hetzelfde als Trutte, Bij ’t grauw gebruikelijk.
    - Dochter, vrouw, even als trutte, doch met dit verschil dat trutte een gedacht van ondeugd bevat en afkeer verwekt, daar integendeel eene trunte deugdzaam is, maar vreesachtig en besluiteloos van karakter, anders gezeid eene kwene. (… )
    Eene die kleenmoedig en talmachtig te werke gaat, en bij de minste moeilijkheden of hinderpalen klaagt en kriept.
    “Eene verdrietige, onverdragelijke trunte.”

    zie ook truntaard, truntepater

    Zie die trunte, het is weer niks goed aan dat eten.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:28
    4 reactie(s)

    #1034

    trouwkleed
    (zn., o., ~kleden, ~kleren)

    trouwjapon, trouwjurk

    vnw: trouwjurk, bruidsjapon

    zie ook verzamellemma kledij

    Weddingring 2007-6-23-1

    Die klein had er niet beter op gevonden van het trouwkleed van haar moeder uit de kast te halen, het aan te trekken en zo ’t straat op te wandelen.

    “En Natalia zei: ‘Clement, wilde gij niet met mij trouwen? Maar dan wil ik zelf ook een trouwkleed dragen.’ Ze liet het voorkomen als een grap, maar ik voelde dat het van heel diep kwam.” (Clement Peerens in De Morgen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:27
    1 reactie(s)

    #1035

    trouwers
    (zn. mv.)

    trouwend koppel

    vnw: het bruidspaar, het jonge paar, het jonggehuwde paar

    google 2025: slechts 126 hits in .NL

    vgl. trouwer

    Zodra beide echtgenoten toegestemd hebben, verklaart de ambtenaar van de burgerlijke stand de trouwers in naam van de wet door het huwelijk verbonden. (belgium.be)

    Trouwers in Sint-Laureins kunnen koesterboekje kopen in plaats van trouwboekje: “Je kan er foto’s en tekstjes in bewaren”. (vrt.be)

    Vroeger vertrok het huwelijkskoppel van onder moeders vleugels naar een eigen stek en legden de trouwers een huwelijkslijst aan. (demorgen.be)

    Door een wetswijziging staat het de trouwers vrij om hun huwelijksakte door nul, één, twee, drie of maximaal vier getuigen te laten ondertekenen (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:26
    0 reactie(s)

    #1036

    trouwer
    (de~, (v. (m.)), geen mv.)

    bruid en bruidegom samen

    Het zn. is enkelvoud en mannelijk
    het heeft geen mv.
    wordt vervoegd als mv. (groep)
    Zie ook schieten voor nen trouwer

    vgl. trouwers

    Den trouwer wordt in een koets vervoerd.
    Zie hoe schoon en fier ze zijn.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:22
    3 reactie(s)

    #1037

    trottinette
    (zelfst. naamw. v. -n)

    step, autoped

    vnw: step, autoped

    Van Dale 2005 Belgisch-Nederlands, spreektaal, step

    ww. trottinetten

    < Frans trottinette < trottiner

    zie ook wegcode

    Stepje

    Al twintig jaar op de trottinette
    Twintig jaar trottinettenkoers is niet niets, vindt het JOC van Dadizele. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:18
    3 reactie(s)

    #1038

    trot
    (de ~ (m.), ~ten)

    afstand

    vnw: het is nog een hele/goeie trot: het is nog een heel eind, het is toch een flink stuk

    < Fr. la trotte

    zie ook trot, op ~ zijn

    Naar den andere kant van het dorp, dat is ne gansen trot.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:18
    0 reactie(s)

    #1039

    trot, op ~ zijn
    (uitdr.)

    onderweg zijn, op weg zijn;
    is niet helemaal hetzelfde als schok, op ~ zijn

    vnw: op trot zijn: op pad zijn, op weg zijn

    zie ook: triem

    < Frans: trotter, trot (draf van een paard)

    “Op trot met een hoop appelen voor de dag van het personeel van ACV-Openbare Diensten Mechelen..” (openbarediensten.acv.be)

    “Op trot voor God. Twintig Vlaamse missionarissen (m/v)” (titel van een boek van Bernard Henry (2004))

    Als ge ’nen helen dag op trot zijt geweest, dan doet het wel eens goed om te gaan zitten en een koffie te kunnen drinken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Jun 2025 07:17
    2 reactie(s)

    #1040

    pier
    (de ~ (m.), ~en)

    snottebel, neuskeutel

    voor de betekenis “worm” zie pielewuiter, tetting

    Van Dale pier: 1. aard­worm

    “Voor de hardnekkige “pieren” die toch in het neusgat blijven plakken: (na het spoelen en aspireren) gebruik maken van wattenstaafjes en de opgerolde punt van een compresje."
    (forum.zappybaby.be/ 07/11/2008)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:28
    0 reactie(s)

    #1041

    akketaat
    (de ~ (v.), -en)

    mep, slag

    zie verzamellijst bij: safflet

    Als ge niet ophoudt mij te pesten, dan zal ik je eens een akketaat op uw gezicht geven.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:26
    0 reactie(s)

    #1042

    blafon
    (zn. m. -s)

    zoldering
    SN: het plafond, vormvariant plafon

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: plafond
    (uitspr. als in ’t Frans), znw. onz. (in Zuid-Nederland ook mannelijk), mv. -s. Eertijds, naar de uitspraak, ook dikwijls plafon geschreven, gelijk thans nog in den verkl. plafonnetje; zelden ook platfond. Daarnaast oudtijds blafon, blaffon, welke vorm nog in Z.-Afrika in gebruik is en ook in Nederland soms nog wordt gehoord. Het woord is ontleend uit frans plafond, van plat (vlak) en fond (grond) en werd ook in andere talen overgenomen.

    vergelijk plafond, vals ~, spanplafond

    zie ook Vlaamse geslachten

    “Den blaffon hoeng vol mè rijs
    en de vloer mè appelspijs
    de bazin heure permanaat
    stak vol fritte en salaad.” De Strangers

    ’t Lieg Plafond /tlie.ech plafon/ was een muziekuitzending van de regionale zender van Brabant op zondagochtend in 1973. (Brussel?)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:24
    4 reactie(s)

    #1043

    banger
    (de ~ (m.), -s)

    samentrekking van behanger

    Door het wegvallen van de ‘h’ in de Vlaamse uitspraak, en vervolgens het wegvallen van de doffe e in de samengang e-a, wordt ‘behangen’ uitgesproken als ‘bangen’. Zo wordt ‘behanger’ uitgesproken als ‘banger’, ‘behangpapier’ als ‘bangpapier’, enz.

    Wallpapering Cologne

    Vroeger ging het beroep van ‘banger’ samen met dat van schilder. Ge kont dan ook verf naast ‘bangpapier’ kopen in een ‘bangerswinkel’.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:23
    0 reactie(s)

    #1044

    fatsen
    (ww., fatste, heeft gefatst)

    spijbelen

    ook vaste woordcombinatie: gaan fatsen

    vnw

    gwnt: Zuidn.

    Van Dale:
    fat­sen
    1701, ver­moe­de­lijk be­ho­rend bij vad­sig
    1. niet al­ge­meen spij­be­len

    zie varianten bij haagschool houden

    Als ge zo blijft fatsen haalt ge uw jaar nooit ni.

    Als tiener heb ik samen met een klasgenoot een halve dag gespijbeld (gaan fatsen noemden wij dat).
    Dat is toen niet in goede aarde gevallen, noch thuis, noch op school. (seniorennet.be)

    We hebben veel te danken aan deze school!! … 100 dagen koorts op school…..niet simpel in coronatijden. … Of gaan fatsen e Ellen Cardon. (facebook)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:22
    0 reactie(s)

    #1045

    crochteren
    (ww.)

    haken met een haaknaald

    ook: crocheteren

    zie varianten bij crocheteren

    Nu leren de kinderen op school nie meer crochteren.

    Ze naaide mee, stopte kousen of ze crocheteerde aan een bedsprei voor later. (Boerenpsalm – Felix Timmermans)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:18
    1 reactie(s)

    #1046

    febbe, febbekak
    (de ~ (m.), ~ken)

    lieveling, iemand die een streepje voor heeft, iemand die een voorkeursbehandeling krijgt

    zie varianten bij keppekindje

    Dat is zijne febbekak, die mag van hem altijd wat meer…

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:17
    0 reactie(s)

    #1047

    boecht
    (de ~ (m.))

    bucht met bewaarde klinker [u]

    Op de markt was het bijna allemaal boecht.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:16
    2 reactie(s)

    #1048

    bietekwiet
    (de ~ (m.), ~en)

    prutser, iemand waar niet echt kan op gerekend worden

    “Welke bietekwiet krijgt het in zijn ster van de s van beest een runeteken te maken?”, vraagt ‘t Pallieterke zich af. “Welke bietekwieten gaan nu nog rustig een printje drinken en een praatje slaan in dat café?”, is de vraag die wij ons dan weer stellen. (blog aff)

    …komt diene bietekwiet daar naast me rijden en als die ter hoogte van m’n raampje komt de hele klank en lichtinstalatie opzetten die net ter hoogte van m’n open raam staat en met z’n vlammende salamie door het open raam staan bevelen dat ik aan de kant moest terwijl ik gewoon op de rechter rijstrook aan het rijden was. (sic – christophoros.be)

    Vijf- tot tienduizend bietekwieten, het soort falderappes dat niet alleen zelfvoorzienend is in zijn muziekinstallatie en zijn drugs, maar ook nog eens zelf zijn afval opruimt. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:16
    0 reactie(s)

    #1049

    braai
    (de ~ (v.), ~en)

    kuit

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands brade – braai
    Een woord met de betekenis: Kuit van ’t been; in Noord-Nederland thans verouderd, doch in Zuid-Nederland nog in volle gebruik.
    Het vleezig deel van het been, achter de scheen, aan het menschelijk lichaam; de kuit.
    - Eyn brade van en beyne, sura, Teuthon. Braede, braeye, kuyte des beens. Kiliaan (1588)

    ‘k heb pijn aan m’n braaien

    > andere betekenissen van braai

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:13
    7 reactie(s)

    #1050

    jeisgat
    (het ~, (o.), ~en)

    wortelstronk, boomstronk

    zie varianten bij aarsgat

    Den boëm es naa afgezaagd, fleus da jeisgat oëtgraave.
    De boom is nu afgezaagd, straks de wortelstronk uitgraven.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 22:29
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.