Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    hollandismen in Vlaanderen

    Onze databank bevat de volgende beschrijving(en) van "hollandismen in Vlaanderen"

    Hollandismen in Vlaanderen
    (verzamellemma)

    Hollandisme: “Nederlands-Nederlands van karakter zijn en buiten Nederland onbekend, ongebruikelijk of stilistisch zwaar gemarkeerd zijn. Tegenhangers zijn belgicismen en surinamismen. Voorbeeld: ‘hartstikke’ is in Nederland een gebruikelijk bijwoord, maar in Vlaanderen niet. Het wordt daar als hollandisme beschouwd.” (Wikipedia)

    We verzamelen voorbeelden van pers, media en schrijvers die voor een Vlaams publiek Nederlands-Nederlandse alternatieven gebruiken, zelfs daar waar Standaard Vlaamse (standaardtaal in België) of gewoon door Vlamingen gebruikte Standaard Nederlandse alternatieven voorhanden zijn.

    Voorbeelden alfabetisch gesorteerd op de NL-NL term of uitdrukking

    arm: in de arm nemen (zie reacties bij arm, onder de ~ nemen)

    banjeren: ‘De hele dag als een zombie door het huis gebanjerd…’ Van Dale online ‘banjeren’: NL. (Mark Coenen in De Morgen)

    fruithapje: DS2015, ‘Hoe Vlaams mag uw Nederlands zijn’, geeft als verklaring voor het VL fruitpap het NL-NL ‘fruithapje’. Dat is zoals Van Dale vroeger het VL schepen verklaarde met het NL-NL wethouder. (google2019: 73 hits in .BE voor ‘fruithapje’, de meeste reclame van Kruidvat en Albert Heijn)

    “gek zijn doet geen pijn”: “Gek zijn doet geen pijn: deze freeskiër gaat achterwaarts van de skischans” (sporza.be); de uitdrukking is zot zijn doet geen zeer

    kat, voor de ~ zijn kont: “Zomaar voor de kat zijn kont wat gaan trappen doen wij niet meer.” (Column Mark Coenen in De Morgen): 1) de uitdrukking is typisch NL (google2020: 5 in .BE) 2) in VL zou het dan toch ‘voor de kat haar kont’ zijn.

    loszingen, zich loszingen van iets (NL-NL) voor loskomen van iets, zich onafhankelijk opstellen tegenover iets
    “Johan is losgezongen van de krabbenmand die partijpolitiek is.” (H. Camps – De Morgen)
    Het is een stuk over de John Crombez van de sp.a in een Vlaamse kwaliteitskrant voor een Vlaams lezerspubliek. Camps forceert zelfs het woord paljas om de Vlaamse context te benadrukken, maar kan dus toch niet nalaten het NL-NL te cultiveren.

    mannelijk geslacht: Hij (NL) voor zij (VL): “No way. Dit kon mijn kat toch niet zijn. Maar hij was het wel!” (vrt.be)
    Ook al is de titel vertaald uit het Engels, de kat is in VL nog altijd vrouwelijk. Dus zeker voor de Vlaamse Radio en Televisie.

    misstand (NL-NL) voor mistoestand (standaardtaal in België)
    “Zo wijst hij op William Binney, cryptoanalist bij de NSA, die misstanden aan het licht bracht.” (demorgen.be)
    vrttaal.net: mistoestand: Standaardtaal in België; Algemeen Nederlands is: wantoestand; In Nederlands-Nederlands komt ook misstand voor. In België wordt die term nauwelijks gebruikt.

    mobieltje (NL-NL) voor GSM (VL): … zwarte jeans, gympies, rugzakje, dikke sjaal, haar in een knot, mobieltje in de aanslag. (De Morgen – Danny Ilegems)

    pinnen (NL-NL) voor betalen met bancontact, betalen met de kaart (kaart, met de ~ betalen) (VL). De labels zijn ondertussen wat achterhaald, o.a. door de ijver van de media:
    In 2000 schrijft De Standaard: “Wat bedoelt een Nederlander met pinnen? In Vlaanderen haal je met je bankkaart geld uit de muur. In Nederland noemt men dat pinnen.”
    In 2011 schrijven ze: “Cash betalen bij de bakker is passé, maar misschien geldt dat binnenkort ook voor pinnen met de beta (van proton – GG).”

    rechtsomkeert: Rechtsomkeer maken en rechtsomkeert maken (‘teruggaan, omkeren’) zijn beide standaardtaal in het hele taalgebied. Rechtsomkeert maken wordt vooral in Nederland gebruikt; rechtsomkeer maken in België. (.taaladvies.net); “…maar helaas – telkens opnieuw moest ik na de Kennedytunnel in tranen rechtsomkeert maken.” (Joël De ceulaer – De Morgen)

    reuring (NL-NL) voor beroering, ophef
    “De klimaatmeisjes zorgen nog voor enige maatschappelijke reuring, maar een echte beweging is het nog niet.” (H. Camps – De Morgen)
    Gratis Van Dale online: reu·ring (de; v) (Nederland):
    1 gezellige drukte
    2 beroering, ophef: wel van een beetje reuring houden

    Sidonia (NL) versus Sidonie (VL): “Lambik, van nu af spreken wij beschaafd Nederlands en daarom wil ik voortaan Sidonia heten” Suske&Wiske (De nerveuze Nerviërs, p. 2) (Suske en Wiske)

    zwager (NL-NL) voor schoonbroer (VL)
    Het directe bevel tot de moordpartijen kregen ze van Protais Zigiranyirazo, de zwager van de Rwandese ex-president Juvénal Habyarimana (demorgen.be)
    gratis Van Dale online: zwa·ger (de; m; meervoud: zwagers) (voornamelijk Nederland)

    42 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 15:12)

    👍
    67

    Voeg een nieuwe beschrijving toe aan onze databank!

    Weet ge nog een andere betekenis voor deze term? Als ingelogd gebruiker kunt ge uw eigen beschrijvingen van Vlaamse woorden en uitspraken in onze databank aanvullen. Om fouten te verbeteren klikt ge bij de bovenstaande definities op de "bewerk" link, en om te reageren op een definitie klikt ge op de "reacties" link.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.