Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
het terugdraaien of uitkleden van verworven arbeidsrechten
NL: de sociale afbraak
Ze gaan voor een drooglegging van onze sociale zekerheid, afbouw van onze arbeidsbescherming en hollen het sociaal overleg uit. (ABVV)
‘ De perfide strategie past in de sluipende drooglegging van sociale zekerheid’, waarschuwt ACV-woordvoerder David Vanbellinghen. (DS)
We zijn ondertussen al wat gewend nu er een duidelijke polarisering merkbaar is tussen de extremen en tussen de progressieve en conservatieve partijen. Maar wat N-VA vandaag presenteert is niet gewoon, maar wel extreem. Ze pleit in niet mis te verstane woorden voor een drooglegging van onze Sociale Zekerheid, voor een afbouw van onze arbeidsbescherming en het uithollen van het collectief sociaal overleg. (Sampol.be
Zuidnederlands Woordenboek door Walter De Clerck (1981)
Het woordenboek wordt elektronisch ontsloten door ensie.nl.
De inleiding kan men hier lezen.
-
vullen van wild en gevogelte, farceren
vnw: vullen, farceren
znwb: (Gevogelte, wild enz.) vullen (met gehakt, truffels enz.), farceren.
We gaan de kip opvullen met de ui en de knoflook en te grote stukken gaan niet in de kip. (koken.vtm.be)
Farceren: het vlees opvullen met extra smaakmakers, zoals gehakt, groente en kruiden. (naturalspecies.be)
Ga je de klassieke tour op en ga je voor een grote, opgevulde kalkoen? (libelle-lekker.be)
vnw: dode dieren opzetten
znwb: M. betr. t. dode dieren: opzetten: een opgevulde papegaai.
Ofwel beperk je je tot de schedel, ofwel laat je het beest compleet opvullen. (demorgen.be)
Het leek echter eerder alsof Bush en Blair hun trofeeën wilden tonen. Het enige wat ontbrak, was de twee in safaripak poserend, de voet op de geschoten koppen. Met de taxidermist ernaast die zich afvraagt hoe hij de twee baardige mannen kan opkalefateren, opvullen en op een plaatje vijzen zodat ze mooi aan de muur van het Witte Huis en Downing Street No. 10 kunnen prijken. (forum.politics.be)
Opgevulde marter. Ophalen. (2dehands.be)
overhoring
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Onze Jeroen had eerst een 10 voor zijn opvraging van geschiedenis, maar kreeg later een 0 toen bleek dat em alles afgeschreven (afschrijven) had.
fig.: het doen/laten verkeerd lopen
opm: veel in een politieke context
google2024: geen hits ‘een wiel afrijden’ in .NL in deze betekenis
vgl. een wiel afdraait
‘Er zal wel eens een wiel afrijden, maar dan moeten wij geen schoonmoeders maar coaches zijn.’ (standaard.be)
Geen steek onder water te bespeuren, enkel wat mopjes. “Er zal wel eens een wiel afrijden, maar we moeten de sfeer erin houden”, zegt Lachaert. (nieuwsblad.be)
‘De spielerei mag ophouden’, zegt minister Maggie De Block (Open VLD) aan Knack, ‘want er gaat hier echt een wiel afgereden worden.’ (knack.be)
Maar het is ongelooflijk hoe dit zich nu tegen de werknemers aan het keren is. Want vorige week is er in de schoot van het Europees parlement een wiel afgereden. (vrt.be)
“Er waren enkele valse noten, zoals de vuile Seine en de controversiële openingsceremonie, maar er is, om het op zijn Vlaams te zeggen, ‘geen wiel afgereden’.” (vrt.be)
vnw: keuzevak
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
<Fr.: ‘matière à option’.
vgl. optie
Speel in op de huidige nageltrends. Combineer je voltijdse dagopleiding met het optievak kunstnagelstylist! (syntrawest.be)
Je kan je attest basiskennis bedrijfsbeheer behalen door economie als optievak te combineren bovenop deze richting. (oost-vlaanderen.be)
Ontdek hier de optievakken die je in het eerste jaar kan kiezen! (deringleuven.be)
ook wel handelaarsvereniging genoemd, vereniging van eigenaars van handelszaken (NL: winkels) in een straat of gebied die voor hun belangen opkomt
NL: winkeliersvereniging
Iedere gemeente, winkelstraat of shoppingcentrum heeft wel een handelaarsverbond. Zijn er aan het lidmaatschap van zo’n vereniging risico’s verbonden? (indicator.be)
Dit is een Kredietinformatierapport voor Handelaarsverbond Diestsestraat Het bedrijf is opgericht in 1963. Het hoofdkantoor is gevestigd op 57 Diestsestraat. (creditsafe)
Ze zijn niet dik gezaaid, de bedrijven of verenigingen die 100 jaar bestaan. Vandaar dat het jubileum van het Hasseltse handelaarsverbond, dat vandaag Unizo Hasselt heet, met een uitgebreid programma gepast wordt gevierd. (madeinbe)
beschrijving van de staat van een gebouw, woning, of een inboedel, ook wel ‘staat van bevinding’ genoemd
Coucke wil een plaatsbeschrijving laten uitvoeren, maar na het faillissement van de club is de erfpacht opgezegd door de stad. (VRTNWS)
De huurder en de verhuurder moeten de plaatsbeschrijving opstellen binnen 1 maand nadat de huurder is ingetrokken in de woning. (Helder Recht)
Een plaatsbeschrijving is een wettelijke verplichting bij intrede van nieuwe huurders. Deze mag opgemaakt worden door u zelf, maar het is steeds beter een deskundige aan te stellen om de plaatsbeschrijving voor u op te maken. Een expert kent immers de klappen van de zweep. (Huis-raad)
Lucifer
Zwegeltje is een woord dat ik in Maasmechelen hoorde voor een lucifer
De kinderen speelden daar dan mee, door een “zwegelke” (lucifer) in zo’n jerrycan te gooien en dan ontplofte die. (ramakersonline.be)
kratse (aan−) = aanstrijken (van lucifers): krats op ‘t zwegeleduëske veur ‘t zwegelke aan te kratse (Maaslands uit Boorsem – Mathieu Opdenacker)
vnw: (bnl.) klerk, lagere ambtenaar, administratief medewerker
znwb: Off. ben. voor een lager beambte aan een ministerie, een staatsbedrijf enz.; in Nederl.: klerk, (in rang boven klerk) commies.
Een onvolledige opdracht in het ambt van opsteller wordt altijd uitgedrukt als een geheel aantal prestatieeenheden op weekbasis, dus een opdrachtbreuk met een geheel getal in de teller en 38 in de noemer. (vlvo.be)
OPSTELLER; Minimum leeftijd: 20; Minimumsalaris: 14791,35; Maximumsalaris: 28755,38. (data-onderwijs.vlaanderen.be)
De Affligemse ging in 1986 aan de slag als opsteller bij het OCMW van Asse. (nieuwsblad.be)
in vast verband benoemd als opsteller met ingang van 1 januari 1992
ambtshalve hernoemd als administratief medewerker met ingang van 1 januari 1994 (hetnieuwsvanwestvlaanderen.be)
het breedsprakerig zijn
NL: breedsprakigheid
In de novelle zit een geniale breedsprakerigheid, een volle stijl die in het hoofd gaat bonzen. (humo.be)
Geen loodzware verwijzingen naar grote denkers of breedsprakigheid, maar subtiele, humoristische hints zijn Eugenides’ instrumenten om impliciet … (standaard.be)
Kipchoge heeft als bijnaam ‘de filosoof’, vanwege zijn breedsprakigheid. (demorgen.be)
Hoewel ik zelf hou van breedsprakigheid en een teveel aan woorden staat er in een Coetzee doorgaans nooit een woord te veel. (vrt.be)
vast aanwezig, onveranderd aanwezig
in NL nog gebuikt voor planten of diersoorten
De impasse bleef bestendig aanwezig alhoewel de gemeente Arona haar verantwoordelijkheid wou nemen. Komt daar nu verandering in? (Tenerife Connect)
In de loop van vijf en twintig jaar is zijn doen en denken zo innig met het mijne verweven dat het in mij bestendig aanwezig blijft. (hdbr.be)
Dit boek voert ons van de West-Vlaamse grensstreek, waar de ‘14-18’ bestendig aanwezig bleef, tot in het landelijke Brabant. (Books in Belgium)
De Franse generaal Champon en de Britse kolonel Davy die bestendig op het Belgische hoofdkwartier aanwezig waren, kenden de hopeloze toestand waarin het leger zich bevond en berichtten hierover aan hun respectieve chefs. (Wikipedia)
vnw: opstoken, ophitsen
znwb: (Iem.) opstoken, ophitsen; (iem. iets) influisteren (om te doen).
zie ook andere betekenis van opsteken
Ik kan tegen alles buiten tegen roddelen, andere collega’s in de gaten houden en mensen opsteken en dat is wat die hele dagen doet. (beyondgaming.be)
Ik heb haar nochtans niet opgestoken om zo’n kattenkwaad uit te halen. (perfectpromise.be)
aanstaan van toestellen, machines e.d.
vnw: aanstaan van een elektrisch toestel
Tv staat op en het staat toevallig op Thuis. (beyondgaming.be)
De wasmachine staat op, en zorgt dus ook voor heel wat spetterend waterplezier. (http://plopsafansite.be/)
Mijn oven stond op en ik gebruikte een Creuset-pot, dus ik zette de pot gewoon in de oven om energie te besparen. (blog.iloveeco.be)
belangrijk figuur, kopstuk, topcrimineel
(Het woord googelt aanmerkelijk meer criminele topfiguren dan gewone.)
Bloso, de sportadministratie van de Vlaamse overheid, moet op zoek naar een nieuw topfiguur. Huidig administrateur-generaal Carla Galle gaat eind mei met pensioen. (Nieuwsblad)
Topfiguur van IS leidde jarenlang vredig leventje in Nederlands dorpje, zonder dat iemand het doorhad. (HBVL)
Het is niet de 1e keer dit jaar dat het pand gesloten wordt. In maart nam het gemeentebestuur al eens dezelfde beslissing nadat een wagen uitbrandde in de straat. "Achter het pand zit een wirwar van vennootschappen. Een criminele organisatie verhuurt het. We zullen het probleem aanpakken tot het opgelost is. Het gerecht heeft al enkele topfiguren opgepakt", klonk het toen bij Keulen. (VRTNWS)
Volgens berichten en ook een verklaring van de woordvoerder van De Post zou de chef fraudezaken van de klantendiensten erin geslaagd zijn zelf een fraude van 12,5 miljoen euro ten nadele van De Post te plegen. De betrokken topfiguur uit de postadministratie zou louche contacten hebben in het prostitutiemilieu en ook zijn drank- en drugsgebruik zou algemeen bekend zijn. Dat was blijkbaar geen reden om tegen hem op te treden. (senate.be)
verkeerde spelling van ambetant
meestal gebruikt door Benny Willen
Dat is ombetant. Nee, het is ambetant!
gemeentelijke controle met uit diverse diensten samengestelde flexibele teams
NL/SN: gecoördineerde actie
Zondag werden in Sint-Truiden zes dagwinkels gecontroleerd in het kader van een flexactie die werd georganiseerd door de lokale politie. (HLN)
Afgelopen zaterdag voerde de stad Sint-Truiden een gecoördineerde controleactie of ‘flexactie’ uit bij negen bars op de Luikersteenweg. (Haspengouws Nieuws)
Zaterdag zijn tien dag- en nachtwinkels gecontroleerd in Alken, Borgloon, Heers, Kortessem en Wellen. Dat gebeurde in het kader van een gecoördineerde flexactie. (Nieuwsblad)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.