Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
rechtschapen, oprecht, correct
vnw: oprecht, openhartig
opm. gratis Van Dale online (2025) kent enkel de specifieke NL betekenis: (Nederland) streng van opvatting in godsdienstige zaken; = orthodox
vgl. rechtzinnigheid
Hij is heel rechtzinnig, heel eerlijk. Zeker geen charlatan. (demorgen.be)
De verzekeringnemer en de verzekerde verklaren dat de hiervoor verstrekte inlichtingen in alle opzichten volledig juist en rechtzinnig zijn. (amma.be)
De geschiedenis van de Belgische duivensport: Daniel Labeeuw (Bissegem, BE), rechtzinnig mens en groot kampioen. (pipa.be)
Zijn rechtzinnig en goedwillig karakter, de eenvoudigheid zijner manieren gelden hem de achting en de genegenheid van de- genen die hem omringden. (heemkringwijnegem.be)
directe belasting
vnw: rechtstreekse belastingen: directe belastingen
znwb: rechtstreeks: In de verb. rechtstreekse belastingen: directe belastingen.
De Belgische gerechtsdeurwaarders hebben vorig jaar meer dan 320 miljoen euro aan rechtstreekse belastingen en achterstallige btw geïnd (standaard.be)
De EU legt momenteel geen rechtstreekse belastingen op aan de Europese burgers, maar financiert zich hoofdzakelijk via bijdragen van de lidstaten. (knack.be)
EU-werknemers hebben een speciaal statuut waardoor ze rechtstreekse belastingen en sociale bijdragen betalen aan de EU, maar niet aan België. (vrt.be)Een aantal politieke formaties willen het huidige systeem herzien en een rechtstreekse belasting invoeren op de werkelijke huurinkomsten. (maxime-realestate.be)
“De beste oplossing is dat er een rechtstreekse belasting van elke burger aan de Europese Unie komt”, aldus de premier. (demorgen.be)
distilleerderij, stokerij
Deze distillerie bevindt zich in de Puglia streek. De citroenen worden geplukt uit hun tuinen in Gargano (Puglia) en vanop het eiland Ischia. (maisonpoulet.be)
In de heuvels van Monferrato in Piemonte, het noorden van Italië, ligt de moderne Distillerie Berta. Het huis werd gesticht in 1947 door Paolo Berta. (wijnmagazijn.be)
Affiche ‘Distillerie Limbourgeoise Vve A. Vinckenbosch & Cie Hasselt’ voor stokerij Vinckenbosch, Hasselt, 1905. (erfgoedplus.be)
U kan Distillerie Senden bezoeken op afspraak. Groepen vanaf 15 personen kunnen hun bezoek ook steeds combineren met een lunch. (Rekemer Foyer)
verbondenheid, verstrengeling, innige relatie, verwevenheid
znwb: Verknochtheid; m. betr. t. personen veelal: trouw, genegenheid
Het gerecht zag in de getuigenissen ten laste dat de burgemeester jarenlang “zijn verkleefdheid aan de medewerkers van den vijand” had getoond. (belgiumWW2)
De laatste keer dat zij hem gezien heeft was op 4 augustus 1914 op weg naar het Parlement. Blijkbaar was de verkleefdheid aan de Monarchie niet verdwenen. (Bruxelles occupée)
Bijgevolg zijt gij in het innige van uw gemoed noch achting noch verkleefdheid noch gehoorzaamheid verschuldigd. (VRT)
Als oud~student van Prof. Dr. C. DE BRUYNE, is het mij een groote eer hem dit werk op te dragen als een bewijs van hulde en verkleefdheid. (vliz.be)
verbastering van het woord “admiraal”
in dezen gebruikt als scheldwoord voor een bazig, (te) veeleisend en dus ambetant persoon.
Ge eist dit, ge eist dat, ge eist gij vanalles, gijsen ammeraul!
sta op
vnw: sta recht!: sta op!
zie ook rechtstaan
Sta recht en wandel rond terwijl je telefoneert. (mensura.be)
‘Als je het voelt, sta recht en kom dansen’ (standaard.be)
Sta recht en stap wat rond: een eenvoudige manier om meer te bewegen en lang zitten te onderbreken. (kuleuven.be)
Hiervoor worden Latijnse woorden gebruikt, zoals “habes” (je hebt het woord), “silencium” (stilte), “surgite” (sta recht) en “cantus ex” (de cantus is gedaan). (immaterieelerfgoed.be)
blijven staan, niet gaan zitten
vnw: recht blijven staan: blijven staan, niet gaan zitten
zie rechtstaan
Toen de Olympische vlag gehesen werd, kreeg de zwaar zieke Ali een stoel aangeboden om op te gaan zitten, terwijl onder meer langeafstandsloper Haile Gebrselassie en VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon bleven rechtstaan. (vrt.be)
Er waren véél te weinig stoelen voorzien, heel wat volk moest blijven rechtstaan. (hln.be)
pvallend: de premier kwam binnen met mondmasker en bleef rechtstaan, op grotere afstand van haar collega-politici dan de voorbije keren. (nieuwsblad.be)
Verdachten moesten de hele tijd geketend aan de vloer recht blijven staan. (demorgen.be)
vnw: rechtuit, ronduit, openhartig
-rechtdoor gezegd: ronduit gezegd
Die jongen mag dan wel mijn zoon zijn, maar rechtuit, rechtdoor gezegd, is 16 en onhandelbaar. Verkeerde vrienden, verkeerde keuzes maken … (juridischforum.be)
Ik noem het rechtdoor zeggen wat ik denk…toch geen problemen mee, of moet ik mezelf in een keurslijf dwingen?!? (forum.politics.be)
Ja, als ik de klant was, zou ik het niet leuk vinden om tegen mijn gezicht te worden gelogen, gewoon rechtdoor zeggen wat het is. (reddit.com)
fluks rechtop komen
vnw: opspringen, overeind springen.
zie recht
“Als de Belgen een doelpunt maken, dan zullen de mensen rechtspringen”, zegt Van de Keere. (bruzz.be)
“Toen ik merkte dat er iets mis was, ben ik meteen rechtgesprongen en naar de buschauffeur gegaan”, vertelt Ward. (vrt.be)
Nog voor het transport kon vertrekken, sloegen de stoppen door bij Marc E.: hij sprong recht en viel een medegedetineerde aan. (demorgen.be)
Ze springt recht en rent achter de huiskat Toulouse aan. (standaard.be)
al kruifelend (kruifelen) recht/rechtop komen
ook fig.
Wij hebben, zo lijkt het, na eeuwen zwaar vallen en moeizaam rechtkruifelen, een samenlevingsmodel gevonden dat ons, touchons du bois, nu al 70 jaar ononderbroken vrede bracht (op die ene Balkan uitschuiver na dan). (bloggen.be)
-‘Pardoeffel, hij ligt er!’ riep Sooi Ven.
-‘Gestruikeld, hij zal wel rechtkruifelen’ zei de Plas.
(De laatste dag van den blinden koning – Jozef de Vocht)
Hij kruifelde recht, op handen en knieën, scharrelend met lamtastende handen naar zijn klak, die twee stappen van hem lag. (Dompelaars – Frans Verschoren)
Hij kruifelde recht, lachte en raapte de groenten en het fruit voor mij op, GRONON 1958 (znwb)
kruipend recht/rechtop komen
ook fig.
Haar pad was er een van vallen en tijdelijk rechtkruipen. Soms met de valse hoop weer ‘normaal’ te kunnen leven. (demorgen.be)
L&H was in een negatieve spiraal terechtgekomen, waaruit het niet mee kon rechtkruipen. (standaard.be)
Ondertussen is Criquielion rechtgekropen en terwijl hij wordt gepasseerd door de spurtende achtervolgers, wandelt hij richting aankomststreep. (standaard.be)
De vrouw kroop recht en stak de straat over. Daar ging ze zich verstoppen in de auto. (hln.be)
ronduit, rechtuit
znwb: zonder omwegen, onbewimpeld, ronduit
vnw:
-iets rechtaf zeggen: iets ronduit zeggen, zonder omwegen, rechtuit.
-rechtaf gezegd: ronduit gezegd
Die agent zei me rechtaf: als er een ongeluk met gewonden, een vechtpartij enz. is kunnen we direct ingrijpen, maar nu kunnen ze weinig doen (juridischforum.be)
Eerlijk en rechtaf gaf je je mening. Klinkt het niet dan botst het en zo had ik je graag want met je zware rugzak bleef je je verzetten tegen onrecht en … (begrafenissendedeyn.be)
En we moeten het ook rechtaf zeggen, die jongen heeft nooit geluk gehad. (volksverhalenbank.be)
Ik was rechtaf gezegd, ontroerd. Ik wist niet dat ik zo vele vrienden had en nog heb. (mechelenblogt.be)
Als je in Nederland speelt, komen mensen je na de voorstelling rechtaf zeggen wat ze ervan vonden. Positieve kritiek, maar ook negatieve (standaard.be)
Rechtaf gezegd, ’k en heb mijnen avond in ’t geheel niet beklaagd. (nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be)
SN-NL: recht van spreken
Je vindt dat degene die deze mening uit geen poot heeft om op te staan, schokkende principes hanteert of stuitende overtuigingen verkondigt, en desondanks zul je zijn recht op spreken verdedigen. (vrt.be)
Vooruit heeft recht op spreken gezien de stemuitslag, Groen daarentegen werd afgestraft en zit opnieuw in het bestuur, dat is niet OK. (hln.be)
Dat is zowel ethisch problematisch, maatschappelijk contraproductief, als intellectueel onjuist. Beide stemmen hebben recht op spreken (knack.be)
‘Hoewel ze recht op spreken hebben, zien we dat dit er toch nog te vaak niet van komt.’ (standaard.be)
vnw: regisseur of producer van een film, televisieprogramma of toneelstuk
znwb: Producer (van een film e.d.); ook: regisseur.
vgl. realisatie
Als realisator van audioproducties creëer je niet-gecomponeerde geluidselementen voor een film, voorstelling, muziekopvoering of -opname, een computerspel of andere multimediatoepassingen. (syntra-mvl.be)
1960-1966: Wordt realisator bij de BRT, waar hij televisiespelen realiseert. (schrijversgewijs.be)
De zenuwen stonden erg gespannen, zowel bij de realisator, acteurs als omroepster. (deugenieten.be)
Kan een regisseur (realisator) forfaitair betaald worden? (mediarte.be)
vnw: regie of productie van een film, televisieprogramma of toneelstuk
znwb: Produktie (van een film); ook: regie.
vgl. realisator
Fien Troch komt vertellen over de realisatie van de film én over het leven en het werk van een jonge regisseur. (standaard.be)
VVSG, VVC, oKo, Kunstenpunt en Het TheaterFestival. Realisatie door Cornelis Serveert. (kunsten.be)
Hij doet ca. vijftig realisaties op zes jaar tijd waaronder een twintigtal Nederlandstalige producties: inclusief zes van zijn eigen drama’s (1960-1966) (schrijversgewijs.be)
hondsdolheid, rabiës
vnw: in België ook: hondsdolheid
znwb: M. betr. t. honden e.d.: hondsdolheid.
gwnt: (Zuidn.) hondsdolheid
vgl. razende hond
Ook voor de mens is razernij dodelijk. Rabiës veroorzaakt een aantasting van de hersenen met gedragswijzigingen als gevolg (agressie). (dierenrecht.be)
Hondsdolheid = rabiës = razernij
De besmetting treedt op door een beet van een dier bij een warmbloedig dier. Ook de mens is dus gevoelig aan de ziekte. Gedragsveranderingen (‘razernij’) zijn het gevolg vooraleer de ziekte fataal afloopt. (animoretus.be)
Het vaccin tegen de razernij (Rabiës) mag pas voor de eerste maal gegeven worden op de leeftijd van 12 weken aan een dier die al een chip en paspoort heeft. (animali.be)
Een kat met razernij zal, in tegenstelling met de hond, eerder wegkruipen en slechts bij hoge uitzondering bijten. (dierenartsenpraktijkoudenbos.be)
…heer van Steenvoorde, Hofland en Ochtezeele (plaatsen in Noord-Frankrijk), die een jaar later ca 1547 overleden was aan de gevolgen van een beet van een hond met razernij (uncius.be)
bijtgrage, dreigend blaffende, dolle hond
opm: oorspronkelijk hondsdolle hond
vnw: een razende hond: hond die aan hondsdolheid lijdt, een dolle hond
gwnt: (Zuidn.) (van honden) dol: door een razende hond gebeten worden
znwb: Van een hond e.d.: aan hondsdolheid lijdend, dol.
vgl. razernij
Paul (65) werd aangevallen door razende hond: “Ik heb de dood in de ogen gekeken” (nieuwsblad.be)
Razende hond valt bejaarde vrouw en haar hondje aan (redactie24.be)
Razende hond richt ravage aan in kapsalon (video) (gva.be)
Een buurman schoot zondag nog in de lucht om vijf razende honden van het lichaam van Pamela Jane Rock weg te halen, maar dat mocht niet baten. (hln.be)
Uh ja en tien keer liever een lief kind dan een razende hond met hondsdolheid (beyondgaming.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.