Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3601

    buitensmokkelen
    (ww. smokkelde buiten, buitengesmokkeld)

    naar buiten smokkelen

    vnw

    zie ook buiten~

    “Het is voor laboverantwoordelijken een constante bezorgdheid dat er malafide figuren zaken buitensmokkelen." (nieuwsblad.be)

    Volgens de BBC is Conroy Syrië buitengesmokkeld met hulp van de Syrische oppositie en het “Vrije Syrische Leger”. (hbvl.be)

    Het buitensmokkelen of pogen buiten te smokkelen van geldsommen, briefwisseling of een ander voorwerp wordt met dezelfde straffen gestraft. (senate.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Dec 2021 10:12)

    👍
    3

    #3602

    buiten
    (bw.)

    vnw: raketten buiten!: weg met de raketten!

    Opm: Zie nuance betekenis bij reacties buiten (eruit).

    ‘Walen buiten’ was niet obsceen, maar bevrijdend (standaard.be)

    Een beetje staan roepen dat Coecke buiten moet kan er nog door maar met van alles en nog wat gooien en een halve vuurwerkwinkel afschieten doet geen zinnig … (bloggen.be)

    > andere betekenis van buiten

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (22 Dec 2021 10:35)

    👍
    5

    #3603

    buis
    (zn. v.; buizen)

    verkorte vorm van stoofbuis

    vnw: kachelpijp

    meer alg. synoniem voor pijp

    Let er daarom ook op als de buis van de kachel door een wand van gipsplaten moet, dat je de buis goed isoleert. (livios.be)

    Als het bitter koud was, mochten we een baksteen, die op de lange buis van de stoof opgewarmd was, in een handdoek gewikkeld, meenemen naar bed. (de-cooman.be)

    Als ze direct naar buiten kunnen (door een eigen buis in de schouw), kunnen houtkachels ook in een appartement geïnstalleerd worden. (immo-vlan.be)
    • zie ook andere betekenissen van buis
    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Dec 2021 08:11)

    👍
    4

    #3604

    bui, onweerachtige ~

    zie onweerachtige bui

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Dec 2021 11:42)

    👍
    4

    #3605

    onweerachtige bui
    (begrip)

    vnw: onweersbui, onweer

    vrttaal.net: Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands is: onweersbui. ‘Onweerachtig’ wijst erop dat het eruitziet alsof het gaat onweren: onweerachtige lucht.

    zie ook verzamellemma het weer

    Onweerachtige buien trekken over het land | Weernieuws – HLN

    Nadien wordt het droog in de meeste streken, al kan er in het uiterste oosten en zuidoosten van het land nog een onweerachtige bui vallen. (standaard.be)

    Nadien wordt het droog in de meeste streken, al kan er in het uiterste oosten en zuidoosten van het land nog een onweerachtige bui vallen. (demorgen.be)

    Na een hevige onweerachtige bui meten we 106,6 mm in de pluviometer van Cerfontaine in de streek tussen Samber en Maas. (meteo.be)

    Verder naar het zuiden blijft het grotendeels droog, al is er vanavond in de Ardennen kans op een onweerachtige bui, zo meldt het KMI. (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Dec 2021 11:43)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Apr 2023

    👍
    4

    #3606

    spatiegebruik bij leestekens
    (typografie)

    Volgens de Nederlandse spelling worden de meeste veelvoorkomende leestekens aan het voorafgaand woord geschreven. Volgens de Franse spelling daarentegen moet er een spatie voor vraagtekens, uitroepingstekens, dubbelpunten, kommapunten, procenttekens, aanhalingstekens en nog een paar andere soorten leestekens. Zo bv.
    - NL: Wat? Nee!
    - FR: Quoi ? Non !
    Volgens de Nederlandse-spelling-door-Vlaamstaligen-geïnterpreteerd worden eerder de Franse regels toegepast: voor vraagtekens, uitroepingstekens, dubbelpunten en kommapunten wordt er een spatie gezet. Ook bij dubbele aanhalingstekens en procenttekens wordt dit gedaan, doch iets minder. Zo dus:
    - VL-NL: Wat ? Nee !
    - VL: Wa ? Nee !

    zie ook punt, dubbelpunt, kommapunt, uitroepingsteken, afkappingsteken

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (18 Dec 2021 21:41)

    👍
    4

    #3607

    uitroepingsteken
    (znw. het ~, ~s)

    SN/NL: uitroepteken

    zie ook punt, dubbelpunt, kommapunt, afkappingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge wilt da de mensen u commentaren serieus nemen, moete der zo veel mogelijk uitroepingstekens achter zetten, en liefst ook alles in blokletters zetten.

    “Fidel Castro is dood!” De tweet met uitroepingsteken was de eerste reactie die Donald Trump gaf op het overlijden van Fidel Castro. (vrt.be)

    Zijn foto’s zijn het uitroepingsteken aan het einde van het verhaal. Iets in de stijl van: dit is het en het is niet anders (demorgen.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (04 Jun 2025 21:56)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Dec 2024

    👍
    6

    #3608

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2025 21:26)
    Dit woord was woord van de dag op 31 May 2025

    👍
    5

    #3609

    punt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: de punt (m.) (leesteken)

    zie ook dubbelpunt, kommapunt, uitroepingsteken, afkappingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge James Joyce zit te lezen moete dikwijls lank zoeken achter e punt. Allez, ’k bedoel, hij gebruikt soms weinig punten, ma daardeur moete toch ook al ne keer twee keren peizen wa da zij punt nou feitelijk is. Bon, in alle geval, mij punt is da e punt onzijdig is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (18 Dec 2021 21:53)

    👍
    3

    #3610

    dubbelpunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: de dubbelepunt (v.) (leesteken)

    zie ook punt, kommapunt, uitroepingsteken, afkappingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    Hij zei: “ik versta u ni!”

    → hij zei dubbelpunt opent d’aanhalingstekens ik versta u ni uitroepingsteken sluit d’aanhalingstekens

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (18 Dec 2021 21:52)

    👍
    3

    #3611

    bruisend water
    (begrip)

    taaladvies.net: Standaardtaal in het hele taalgebied zijn spuitwater, bruisend water en bruiswater. Deze aanduidingen worden vaker in België dan in Nederland gebruikt.

    Bruisend water | Colruyt – Collect&Go

    ROCHEVAL® Bruisend water – Aldi

    Wil je thuis gefilterd plat én bruisend water drinken? (robinetto.be)

    Drink bruisend water, laat de natuur haar gang gaan en… wees de volgende keer wat matiger aan tafel! (.pharmaexpress.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Dec 2021 11:16)

    👍
    4

    #3612

    Bruggen en Wegen
    (begrip)

    tegenwoordig: Agentschap Wegen en Verkeer

    vnw: dienst belast met de zorg over bruggen en wegen, ongeveer zoals Rijkswaterstaat

    ook: Algemeen Nederlands Woordenboek: conducteur van Bruggen en Wegen: (vooral) in België: iemand die als opzichter werkzaam is bij de organisatie Bruggen en Wegen. Deze organisatie heet inmiddels Agentschap Wegen en Verkeer.

    Charles Toeffaert was conducteur bruggen en wegen. Gent 8 – 10 – 1819 / Antwerpen 3 – 8 – 1881 (schoonselhof.be)

    De dienst Bruggen en Wegen is woensdag gestart met werkzaamheden in de Kerkstraat in Merksplas. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Dec 2021 10:53)

    👍
    4

    #3613

    brousse
    (zn. v.; ~s of ~n)

    verwilderde plaats

    Helaas is het hier eerder een ‘brousse’ dan een groene long. Op de bouwpercelen staat het onkruid immens hoog, op sommige plekken komt het boven de aanplanting van haagje bovenuit. (hln.be)

    Nee, het is een groene parel. En absoluut geen brousse. (Ik ga er maar even van uit dat met brousse een plek wordt bedoeld waar uitsluitend netels groeien, en misschien een hier en daar een koppige distel) (fmb-bmb.be)

    Smoefelpark ligt onder vuur: “Sommige delen zijn een echte brousse, waar je niet zonder kleerscheuren uitraakt” (nieuwsblad.be)

    Net als de vluchtelingen in de brousses van Calais en Duinkerken kan je hen tegenkomen op de onmogelijkste plaatsen, zelfs een kip onwaardig (lochristenaar.com)

    Het terrein werd haast een brousse, en niemand ligt er wakker van. (bruzz.be)

    • zie ook andere betekenis van brousse
    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Dec 2021 08:29)

    👍
    7

    #3614

    broeksspeld

    zie broekspeld

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Dec 2021 08:18)

    👍
    4

    #3615

    broussegeluid
    (zn. o.; ~en)

    SN-NL: oerwoudgeluid

    vgl. brousse

    Dans: Van broussegeluiden tot Beethoven en terug – Knack

    ’t Is zo doorleefd: ik hoef er de ronkende motoren en de broussegeluiden maar bij te denken en het getaande gezicht van de oud-koloniaal die het me ooit … (standaard.be)

    Het broussegeluid maakt plaats voor een compositie van bi- en polytonaliteit, een muziekgenre waar Darius Milhaud grootmeester in was. (blogspot.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Dec 2021 08:15)

    👍
    4

    #3616

    beroepsbrosser
    (zn. m.; ~s)

    iemand die systematisch brost (brossen), spijbelt

    vgl. brosser, beroepsdopper

    Beroepsbrosser Gino De Cauwer wordt in allerijl opgebeld om zo snel mogelijk te komen voor de belangrijke les. (forum.winak.be)

    Anders blijft hij maar een beroepsbrosser tot zijn 18, zonder kindergeld. (forum.politics.be)

    Indien je, niettegenstaande alle goede wil, toch nog in de problemen komt met bovenstaande regeling (bvb. omdat je een Erasmus-student bent, wegens ziekte, omdat je nooit in de les kan zijn, of doelbewust een beroepsbrosser bent), neem dan in alle geval kontakt op, per email, met Bart De Moor (kuleuven.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Dec 2021 06:24)

    👍
    4

    #3617

    broshaar
    (zn. o.; ~haren)

    kort geknipt opstaand haar, stekelhaar

    vgl. bros, broske

    Ik zag eerst het grijze broshaar en vervolgens keek ik recht in een geschiedenisles: Nelson Mandela. (nieuwsblad.be)

    Ik herinner me nog namen van klasgenoten als Mark (er waren er 2), Ronny (die gek was op sleepboten), Oscar (klein mannetje met broshaar), Raymond Bonami … (Vl bijdrage op schoolbank.nl)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Dec 2021 11:39)

    👍
    5

    #3618

    broekspeld
    (zn. v.; ~en)

    vnw: broekveer, klem

    zie ook fietsspeld

    ook: broeksspeld

    Zo bestaan er jassen, handschoenen, regenschoenen en tal van reflecterende items die naast extra zichtbaarheid ook functioneel zijn, zoals reflecterende broekspelden of snap wrap banden. (fietsfabriek.be)

    Broeksspeld velco band Zefal Doowah. Artikelcode: 9800410. (lavenir-shop.be)

    Fietsbroekspelden per paar Pure comfort €2,43 incl. BTW. (minerva-cycling.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Dec 2021 08:17)

    👍
    5

    #3619

    broek, iemand de ~ uitvegen
    (uitdr.)

    vnw: iemand de broek uitvegen: iemand de mantel uitvegen

    aan de andere kant van de tabel had Novak Djokovic verloren van Kei Nishikori – maar “Ik werd de broek uitgeveegd door Marin” (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Dec 2021 06:31)

    👍
    4

    #3620

    pinnen
    (ww. pinde, gepind)

    versieren

    In West-Vlaanderen zegt men vaak in plaats van versierd: gepind. Dus: een oude kapel moet gepind worden in de betekenis van een oudere dame moet wat opgesmukt worden.(kapel, een oude ~ moet versierd worden).

    Een kerstboom pinnen= een kerstboom versieren

    Het is voor sommigen onder ons eveneens een drukke tijd : de woning versieren, kerstboom pinnen, cadeautjes kopen, feestmaaltijd vastleggen, vrienden. (politiezoneriho.be)

    ook: pinten

    > andere betekenis van pinnen

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Johan Haerynck en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Dec 2021 19:47)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.