Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
KI of K.I. of k.i.: kadastraal inkomen
Het KI is van groot belang voor wie een huis bezit of koopt. (demorgen.be)
Ik vind het KI van het huis dat we kochten in februari (schrijfgeld dus reeds betaald) en nu aan het renoveren zijn veel te hoog! (bouwinfo.be)
…gevoerd in het jaar 1954 waardoor het K.I. van het huis gebracht werd op 5.900 fr. (kulauven.be)
waar de (fig.) apen zitten
Verwijzing naar het apenkot in de Antwerpse Zoo destijds wat t.o.v. de ingang zowat het eerste kot links was
Frank Deboosere vandaag iets in de stijl van: “… en dan wijzen ze altijd naar het eerste kot links…” (vrt.be)
Ter ere van de Menapiërs werd volgens mij uitgerekend in Antwerpen de Zoo opgericht, waar de andere nazaten (neven?) dan te vinden waren “in het eerste kot links” zoals de volksmond het wilde. (seniorennet.be)
k’Woon in de stad waar de politie mij de weg wijst
Naar t’eerste kot links als blijkt dat ge een optimist zijt
k’Woon in de stad van modder en diamant
En mosselen met friet op Sint Anneke strand
(muzikum.eu/nl/vlaamse-volksliederen/de-stad-van)
vnw: Japanse kers
zie ook kerselaar
Tijdens de laatste koude winterdagen is het de Japanse kerselaar die de lente in de tuin brengen. (fencetuinmagazine.be)
Op de Antwerpse- en Mechelsesteenweg komen enkele olmen en Japanse kerselaren. (hln.be)
Een redacteur van brusselnieuws.be merkte dit weekend eveneens een bloeiende Japanse kerselaar op in een tuin in Ransbecq, een deelgemeente van Lasne. (bruzz.be)
vnw: verstand hebben van, op de hoogte zijn van
U heeft kennis van techniek en onderhoud van zwemvijvers en of zwembaden. (vdab.be)
MG Services heeft kennis van computers en heeft alles wat u zoekt. (mg-services.be)
Dader van Brasschaats bomhuis had kennis van elektriciteit. (standaard.be)
bewegende installatie om te spioneren, in dit geval een luchtballon
Volgens CBS zou het om een antenne gaan. Amerikaanse militairen vermoeden dat het om een Chinees spionagetuig gaat, de Chinezen beweren dat het een losgeslagen weerstation is. (DS)
Die ballon was volgens de Amerikanen een spionagetuig, terwijl de Chinezen blijven volhouden dat het om een afgedreven weerballon ging. (Proximus)
Onder het ruimtetuig staan twee mannetjes getekend, de ene zegt: “Er hangt een briefje aan” waarop de ander zegt: “Xi u”, staat erop. (Kamagurka)
SN/NL: vloerkleed
in NL verwijst ‘tapijt’ naar VL tapis-plain/voltapijt; in VL verwijst ‘vloerkleed’ naar een kleed op de vloer
merk op dat de VL betekenis de oorspronkelijke is
vgl. vast tapijt, vasttapijt
’k Zou nog e schoôn tapijtje willen veur in de living, in e wèrm kleur ma ni te groôt.
Zuidnederlands Woordenboek (1981): In versch. verb. met abstracta als object: (belangstelling) wekken; (moeilijkheden) ondervinden; (resultaten) behalen, bereiken, opleveren; (een tekort) heb- ben; (succes) hebben, behalen, oogsten; enz.
vnw: de prijzen kennen een lichte stijging: de prijzen vertonen een lichte stijging
vgl. moeilijkheden kennen; succes kennen
In Vlaanderen heeft de soort een erg spectaculaire achteruitgang gekend tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw. (vlaanderen.be)
“Ik heb meer dan 20 jaar lang successen, obstakels, verwezenlijkingen en mislukkingen gekend in mijn sportcarrière”, zegt Zakarin. (sporza.be)
De Taizédag van de Heilig Hart-parochie in Schoten kende een grote belangstelling. (gva.be)
vnw: moeilijkheden ondervinden
vgl. kennen
De regering zal nog veel moeilijkheden kennen. (ensie.nl/zuidnederlands/kennen)
Alain Hubert en de andere leden van de expeditie BELARE 2007-2008 kennen moeilijkheden om terug te keren naar ons land. (demorgen.be)
Eli Iserbyt kende moeilijkheden in de zandstrook en kon dan ook leven met zijn tweede plaats. (kw.be)
zie kennen, succes ~
-
op het moment zelf
znwb: eigenste: De superl. van eigen; thans vooral in de spreekt, steeds in verb. met een bep. lidw. of aanw. vnw.: zelfde.
Ik besefte dat op dit eigenste moment het afschuwelijkste gebeurde en, al kon ik er niets van zien, toch keerde ik mij ontdaan van het venster, BRULEZ 1950, 98.
vgl. eigenste, op dit ~ ogenblik
Waar ik het met u over wil hebben nu we hier aangekomen zijn: een mens krijgt zijn leeftijd op het eigenste moment dat die geleefde tijd voorbij is. (frederikhautain.com)
Vraag dan om een supervisor te spreken of/en leg op het eigenste moment klacht neer bij de ombudspersoon van de luchthaven. (transgender.be)
Ge moet het er van pakken op het eigenste moment / ik laat m’n broek zakken v’r wie d’r anders over denkt. (Katastroof)
een schijnheilig gezicht, een heilig smoel
NL: een misdienaargezicht
De Parisiennes zwichtten massaal voor zijn communicantengezicht toen hij op Roland Garros tegen Roger Federer speelde. (Knack)
De Vlieg trok zijn onschuldigste communicantengezicht en vroeg Elias fijntjes of die hem het zout wilde doorgeven. (Vuurvader)
Eens het zover is gaan we naar de balie, trekken ons beste communicantengezicht en liegen snoeihard over een pakje lucifers.(bloggen.be)
vnw: henneptouw
zie kemp
In een lange mooie wilgentak met een doormeter van een paar centimeter werd boven- en onderaan een inkerving gemaakt om met de kempkoord de tak tot een boog te spannen. (zepperen.be)
maar toen de kist opengebroken was hebben ze een volmaakt lichaam gevonden, gekleed met het religieus habijt, gewonen in een gewassen doek en gebonden met kempkoord. (geloofenleven.be)
Op het ‘stulke’ had ik een bus ‘van den afwas’ gebonden. Dreft waarschijnlijk, want Per had ons toen nog niet geleerd dat het leven meer was dan afwassen alleen. Een lege bus Dreft dus, met ‘kempkoorden’ aan het stulke gebonden. (site.widooie.decomputerman.eu)
prille lente, lente-achtig naar analogie met winterig en herfstig
Ook de termen “ochtendgrijs”, “winterprik” en “lenterig” zijn door Deboosere in het leven geroepen en worden nu ook door andere weermannen en -vrouwen gebruikt. (vrt.be)
De zon schijnt volop en de temperatuur stijgt met gemak tot negentien graden. ‘Het wordt lenterig’, zei de weerman Frank Deboosere, dezelfde man die ons het ochtendgrijs en de winterprik heeft gebracht. En dan staat de barometer bij sommige mensen geheid op onweer. Lenterig, hoe verzint hij het? Nieuw is het woord zeker niet. In februari 1998 had Frank het al over lenterige temperaturen en ook toen kwam er commentaar op dat woord. (vandale.nl)
Er hing vandaag een lenterig gevoel in de lucht… De zon was regelmatig van de partij, en de wolkenluchten waren prachtig. (mechelenblogt.be – 2007)
Trouwens ruwweg mooie egale temperatuurverdeling over het Europese continent. Noorden: Winter. Midden: ‘vlees nog vis zone’. Zuiden: lenterig. (wwerwoord.be)
uitroepen, uitschreeuwen
vgl. kelen
The publiek mag de “woop woop”s uitkelen uit Warp van The Bloody Beetroots. Ook Barbara Streisand van Duck Sauce komt langs. (concertnews.be)
Waarop de boer een beetje harder sloeg met zijn zweep en het dier keelde het uit: “Wiét, wiét !” (huit, huit). (deelstenaar.be)
Raymond van het Groenewoud keelt het uit in zijn prachtig lied ‘vallen en opstaan’. (derobbert.be)
In dezen roman verhaalt hij de ontmoetingen van Kasper Sempersnel, die, anno 1580, ‘aan den waterkant te Hemixem, een dorp niet ver van Antwerpen’, ‘zijn eersten levenskreet uitkeelde’. (De Vlaamsche Gids. Jaargang 13: 1924-1925)
“Openen om nooit meer te sluiten” is het credo van onze beurs- en eventsector dat hier luid schreeuwend wordt uitgekeeld. (mice-magazine.com)
basisvaardigheden om leerstof eigen te maken, sociale vaardigheden
De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. (Onderwijs Vlaanderen)
Sleutelcompetenties zijn de competenties die elk individu nodig heeft voor zelfontplooiing en persoonlijke ontwikkeling, inzetbaarheid en sociale inclusie. (socius.be)
In het kader van de modernisering eerste graad secundair onderwijs, kiezen wij ervoor om geen lijst met vakken aan te bieden, maar wel een overzicht van de sleutelcompetenties. (go.be)
Sleutelcompetenties zijn complex geheel van algemene en transferabele kennis, vaardigheden en houdingen die bijdragen tot de verbetering van je eigen leren en presteren. (encyclo)
smalend: (stevige) snor
zie andere betekenis van keerborstel
Maar Patrick Teppers, inderdaad, die met die keerborstel onder zijn neus, zette zijn ploeg nog voor de rust langszij met een penalty (blauwwit.be)
Inderdaad, na dertig jaar waren onze smoelen veranderd, Bart had een ferme keerborstel onder zijn neus, en mijn lang krulhaar heeft plaatsgemaakt voor een “zemelapcoupe” (zeepreventorium.org)
De trieste Dodendokter met de keerborstel onder de neus kwam weer aanzeulen met de pot asse van Hugo Claus onder de arm (blog.seniorennet.be)
Soms gooit Flip niet met complimentjes, maar wel met minder beleefde omschrijvingen. Vooral wanneer hij Mic Mac Jampudding ontmoet krijgt hij blijkbaar een onweerstaanbare drang om de man steeds aan te spreken met een of andere omschrijving van diens bovenlipbegroeiing. Overloop volgend lijstje maar:
harig verkeerslicht
knalrode schuurborstel / keerborstel
mislukte snor
…
(stripheld.hoembeka.be)
negen kansen van de tien, in veruit de meeste gevallen
vnw: negen keren op (de) tien: in negen van de tien gevallen
Typisch Vlaams: negen keer op tien: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
En als we ergens optreden, zit ik achteraf negen keer op de tien aan de toog. (nieuwsblad.be)
Negen keer op tien gaat hij zijn man voorbij. Hij heeft die X-factor. Vandaag was hij écht een topspeler. (hln.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.