Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Momenteel eigenlijk SN maar van VL oorsprong.
witzak
Dat deze term geen aanbeveling is had ik al begrepen, maar wat betekent het woord precies? Kan iemand daar een lemma van maken (weinig treffers, niet in VD).
:
Het zal misschien aan mijn slecht karakter liggen, maar ik ga morgenvroeg al een klacht neerleggen bij die witzak van het comité van gediscrimineerden. (seniorennet)
‘Op … grond’ googlet een barrage aan treffers voor zowel grondgebied als agrarische producten. Het lag niet voor de hand hier een algemeen lemma van te maken zonder in de groenten en de bloembollen terecht te komen. Vandaar dat ‘op Belgische grond’ het meest voor de hand liggende voorbeeld is om het verschil met het standaardtalige ‘op Belgische bodem’ mee aan te geven. Iedereen kan dit desgewenst aanpassen.
Welkom schuideleet. Loeten stond er eigenlijk al in, zij het onder de enkelvoudsvorm loet en de uitdrukking loeten, zijn ~ hebben. Daarom heb ik er hier een verwijslemma van gemaakt en heb uw voorbeelden bij loet ondergebracht. Zo is alles schoon op 1 plaats terug te vinden.
Dat kan, maar dan willen de patatten en de ajuinen ook meedoen ;-)
Het lemma zou veralgemeend kunnen worden tot ‘grond’ (grondgebied, bodem) want ook ‘Vlaamse grond’, ‘Brusselse grond’, ‘Nederlandse grond’, … kan op die manier benoemd worden.
Donna Tartt zet voet op Vlaamse grond. (demorgen.be)
Zodra hij voet op Brusselse grond zette, werd hij ontvangen door de minister-president Rudi Vervoort (PS). (bruzz.be)
Toen hij vorige week weer voet op Nederlandse grond zette, was het zover. (nieuwsblad.be)
Het voltooid deelwoord van lachen is gelachen, dus zoudt ge kunnen verwachten dat dat van monkellachen gemonkellachen is. Niet dus.
Trop is teveel
Nederlands-Nederlands is wel wat veel van het goede omdat het suggereert dat dit het correcte Nederlands zou zijn. Dat gaat alvast niet op voor de NL-media, daar wordt meestens Goois-Nederlands of Randstad-Nederlands gesproken. Qua invloed te vergelijken met het Antwerps in Vlaanderen.
De taal van TV en Radio wordt in Nederland in de gebieden die verder van de Randstad afliggen ook wel ‘Hollands’ genoemd. Misschien is dit wel een betere term omdat ook de Vlaming die begrijpt.
Het is alweer enige tijd geleden dat de standaardtaal het best in Haarlem gesproken werd. Het beste Nederlands van dit moment (dictie, correcte uitspraak van klinkers en medeklinkers) wordt ironisch genoeg bij de Vlaamse media gesproken.
Betekenis 3 heeft misschien een apart lemma nodig, want het is van meer dan honderd jaar geleden toen er algemeen nog geen elentriekendraden waren, en dan zou het kunnen dat het wel als twee aparte woorden uitgesproken werd.
In NL googelt “prettige feestdagen” of korter “prettige dagen” meer (ong. drie miljoen vs 75000) “Prettige feesten” lijkt een leenvertaling van “Bonnes Fêtes.
Schoontjen! Ik zeg het zelf ook, naar mijn gevoel is het iets bescheidener (maar niet noodzakelijk minder enthousiast) dan ‘graag’.
Dat mag! (Maar ik ga niet klagen moest ge het toch niet geven.)
Ik heb het geprobeerd, maar laat het over aan de echte specialisten.
Mag ik de Goden verzoeken bij dit lemma een afbeelding van een kerstpiemel by night te plaatsen?
Welkom, Loumar.
kevendrager stond er al in. De spelling met dubbele ee is eerder verrouder denk ik, ik vind er nog 1 voorbeeld van:
“Lijst met afbeelding van kevendrager en opschrift
Gediplomeerden Keevendrager TH. DeWolf.
Ch. De Clercq, Antwerpen 13-06-1909” (mas.be)
Ik zal een verwijzing naar het oorspronkelijk lemma in uw artikeltje zetten.
Heb toevallig na bovenstaande commentaar ook misrijden ingevoerd. Daar is het VD misreden, maar ik zie toch meer voorbeelden van misgereden. Of miskijk ik mij hierop?
Dank. Een duidelijke uitleg van de regel, alleen hebt ge u bij míslezen misgeschr… euh… misschreven ;)
Dat het een regel is die vooral in VL gebruikt wordt, is des te interessanter. Mijn punt bij o.a. mislezen, en ook bij doorprikken bv., is dat blijkens de voorbeelden de VL zijn eigen VD-regels soms aan zijn botten lapt.
Dat van de pastoor was maar e mopke, ze. Maar om het principe toch nog te verduidelijken: als de klemtoon in een voorzetselwerkwoord op het voorzetsel ligt, dan wordt dat voorzetsel praktisch losstaand gebruikt, waardoor alle werkwoordsvormen gevormd worden alsof het gewoon om het oorspronkelijk werkwoord ging¹. Als de klemtoon niet op het voorzetsel ligt, dan is dat voorzetsel integraal deel van het werkwoord en beïnvloedt het alle werkwoordsvormen. Als er van een voorzetselwerkwoord twee vormen met een andere klemtoon bestaan, betekenen die ook iets anders. Er bestaan niet noodzakelijk altijd twee vormen, maar bij de werkwoorden die maar één vorm hebben kunt ge u wel de andere vorm voorstellen en zelfs onmiddellijk inschatten dat die een iets andere betekenis zou hebben.
óverschrijven (bv. geld overschrijven, of een notitie overschrijven)
schrijf óver – schreef óver – óvergeschreven
overschríjven (bv. een nieuwe tekst schrijven waar al een andere tekst stond)
overschríjf – overschrééf – overschréven
Ge leest allicht liever dat alle belangrijke gegevens op uw computer succesvol zijn óvergeschreven (naar een nieuwe schijf), dan dat ze allemaal succesvol zijn overschréven.
dóórprikken (bv. aan een stuk door prikken, continu prikken)
prik dóór – prikte dóór – dóórgeprikt
doorpríkken (bv. een gatje in iets prikken)
doorprík – doorpríkte – doorpríkt
Het verschil in betekenis is soms klein, zoals bij (alle) mis-werkwoorden:
míslezen (iets niet op de correcte manier lezen)
lees mis – las mís – mísgelezen
mislézen (zich vergissen bij het lezen, de boodschap verkeerd interpreteren)
misléés – mislás – mislézen
mísdoen (iets niet op de correcte manier doen)
doe mís – deed mís – mísgedaan
misdóén (iets onwenselijk doen)
misdóé – misdééd – misdáán
míspeuteren (niet op de correcte manier peuteren)
peuter mís – peuterde mís – mísgepeuterd
mispéúteren (kattekwaad uithalen)
mispéúter – mispéúterde – mispéúterd
Enzovoort enzoverder. Het is een verschil dat het Hollands amper of niet kent.
¹ De reden dat er geen spatie staat in de infinitief en het VD is eigenlijk gewoon omdat een taalpaus dat ooit beslist heeft, samen met andere zottigheden als ‘pianóspələn’ en ‘gitáárspələn’.
Mja, ik versta het argument wel (behalve dat van die pastoor, want dubbele betekenissen van woorden of woordvormen zijn volgens mij nooit een argument), maar ik denk dat de Vlaming de vormen nogal door elkaar gebruikt.
Ge haalt het voorbeeld van doorprikken aan, maar ook hier zie ik dat de vormen door elkaar gebruikt worden, zelfs door zelfverklaarde standaardtaalgebruikers:
Vijf mythes over migratie doorgeprikt (standaard.be)
DE MYTHE DOORPRIKT: Élk glas alcohol schaadt uw gezondheid (standaard.be)
Maar geen probleem, ik zal de meest Vlaamse vorm in het lemma behouden en de rest valt in de reacties wel te lezen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.