Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
Als ik het goed begrijp is ‘in’ eerste aanleg SN. VD:
2. in de verbindingen
in eerste aanleg
– (juridisch) bij, voor het gerecht dat als eerste over een zaak oordeelt
synoniem: in eerste instantie
– (figuurlijk) bij aanvankelijke beschouwing
a rechtbank van eerste aanleg
– (in Nederland) vóór 1838 de benaming van de tegenwoordige rechtbank
– (in België) rechtbank in een gerechtelijk arrondissement, die oordeelt over alle civielrechtelijke vorderingen, behalve die welke rechtstreeks voor het hof van beroep of het Hof van Cassatie komen
Rotte patatten-Krieg
De neuzenoorlog aan de Gentse Groentenmarkt is nog maar net gaan liggen, of de twee grootste snoepkramen van het plein staan al half te ruziën over een ander product. Dit keer gaat het om sneeuwballen, ook wel ‘de truffel van de werkmens’ genoemd.
Voor wie de hele hetze van de neuzen (ook wel cuberdons genoemd, red.) gemist heeft, nog even snel de historie. Al jaar en dag staan Sonny Breine en Carl Demeestere elkaar naar het commerciële leven. De twee volwassen mannen verkopen op amper drie meter van elkaar cuberdons, de bekende paarse snoepjes in de vorm van een kegel. De strijd om klanten gaat gepaard met verwijten, verdachtmakingen en intimidatie, tot burgemeester Daniël Termont hen uiteindelijk allebei een verkoopverbod (aan hun kraam) oplegde.
Truffel van de werkmens
Intussen zijn we een paar maanden verder en zijn de heren overgeschakeld op ander snoepgoed. Deze keer proberen ze elkaar klanten af te snoepen met sneeuwballen. De ‘truffel van de werkmens’ werd uitgevonden in 1913 door August Larmuseau. Hij wou een alternatief bieden voor de dure truffel met een heerlijk recept. Binnenin een smeuïge vanille, daarrond een laagje fondantchocolade, bestrooid met poedersuiker.
Het probleem aan de Gentse Groentenmarkt ligt deze keer vooral bij de producent van die sneeuwballen. Carl Demeestere legde de witte balletjes als eerste naast zijn cuberdons. De sneeuwbalversie van confiserie Geldhof tenminste, waar ook zijn neuzen worden gemaakt. Een dag later had ook Sonny Breine sneeuwballen in zijn kraam liggen, maar dan die van Larmuseau zelf. ‘Sneeuwballen zijn Gents, de vraag was groot dus daarom liggen ze in mijn kraam. Wie eerst was, de beste of de echte heeft, dat doet er niet toe’, verklaart Breine in Het Laatste Nieuws.
Smaaktest
Maar daar denkt Carl Demeestere dus anders over. ‘Mijn sneeuwballen bevatten veel meer chocolade. Chocolade is het duurste ingrediënt en toch verkoop ik de mijne goedkoper dan die van Sonny. Hier heb je er vier voor een euro, bij Sonny maar twee’, klinkt het.
Beide heren hebben voorlopig weinig zin in een oorlog zoals bij de neuzen, maar toch wil Carl zijn concurrent Sonny uitdagen voor een smaaktest. Wordt ongetwijfeld vervolgd!
Commentaar:
Sie Foeter die in Vorselaar een snoepwinkel openhield zou raar opgekeken hebben!
gewestelijk (b.v. in de Gron. Ommelanden, Leimuiden, Land van Waas, Z.-Kempen) ook poren
In het Hageland is podderen in gebruik in den zin van ”futselen” (tuerl.).
Hij heeft geheel den nacht gepeurd, en maar acht palingen gekregen, de bo 1873
In de gewone opvatting. Een tros wormen aan een touw onder water, meestal dicht bij den bodem, zachtkens op en neder bewegen om de visch te doen aanbijten.
paling peuren: meer googlehits in BE dan in NL
BE: 2910
NL 2120
Wuin/wuineke ken ik niet maar ‘woon’ wel. Zal regio-afhankelijk zijn dan.
in de Kempen. Wij (in Lier) zeiden als wel eens: ‘jaloersen beddenbak’ tegen een jaloers iemand. zie beddenbak, jaloerse ~ en beddenbak
Politieken beddenbak
Ik heb vroeger wel eens de uitdrukking “ne politieken beddenbak” gehoord om een gelijkhebber en fanatiekeling aan te duiden. Dat heb in nooit begrepen, wat komt die beddenbak daar nu bij doen? Is dat familietaal of wordt het wel meer gebruikt in de Antwerpse Kempen?
welig zoete woon
Jaja, en nu komt het plots terug, derde leerljaar lager onderwijs in 1958 ik ben een jaar of tien en zing uit volle borst:
“Kempenland, aan de Dietsche kroon
wonderfrisse perel;
Kempenland, welig-zoete woon
van den koenen kerel.”
(van Armand Preud’homme en Jef Simons)
Het is bewezen: het VW stimuleert het geheugen!
Er is ook een strontsraatje:
http://www.pels.be/mm/pdf/orgelstraatje.pdf
Woon is een oud woord, maar dus bewaard in de Kempen.
WNT: 3. Datgene waarin men is gehuisvest, woongelegenheid. Veroud., maar nog gebruikelijk in Vl.-België. Inz. in dicht. taalgebruik.
kil. (1588).
v. dale (1914).
— “Wel Calaert heeft syn goet al uyt den huys gelicht, En in een ander woon syn Dingen in gaen setten” ogier, Seven Hoofts. 84 (1678)
Dat denk ik wel, maar ik ken het woord alleen maar als wuin/wuineke. Het AN woord is woonst of woning, als ik me niet vergis.
allegaartje?
Ik heb bij ons in de Antwerpse Kempen wel eens de uitdrukking gehoord “Die kan zo hard liegen gelijk nen trein.” Ik weet echter niet of dit geen familietaal is. Het heeft wel wat weg van die molens van onze vrienden uit West-Vlaanderen.
beurzensnijder
Toen geld nog bestond uit muntstukken droeg men het bij zich in een beurs, die meestal aan de buikriem was vastgebonden. Een beurzesnijder sneed dat geldzakje dan los en maakte zich snel uit de voeten. Een zakkenroller, zouden wij zeggen.
algemeen Nederlands?
Ik denkt dat dit AN is. Peuren (paling vangen met een tros pieren) is zo Hollands als drop en koetjesmelk. Ik heb het woord alleszins dikwijls gehoord in de tijd toen we gingen vissen naar de Maas, de Bleek en andere Nederlandse rivieren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.