toemaat

toemaat

(de ~, (m.), geen mv.)

- lang gemaaid gras dat gebruikt wordt om bvb bieten mee af te dekken tegen de vorst .
- ook grasklaver en/of weidegras dat gemaaid wordt en vers wordt gebruikt voor vee bij te voederen.
- jonge klaver

Van Dale 1995: het gras dat opgroeit nadat er voor de eerste maal gehooid is
syn. nagras

Waasland, ook Lier: jonge klavers

zie ook toemaad, toemmert

359

WNT: (volledige tekst: zie WNT)

znw. m., daarnaast onz. (zie PAQUE, Vl. Volksn. 375) en (zelden) vr. HOEUFFT heeft in Bred. T. verondersteld dat toemaat zou zijn ’t omat (verg. ohd. âmât, uomât, mhd. ômet, uemet, dat voortgezet in Z.-Duitschl. öhmd, amad, enz. oplevert). Deze hypothese schijnt niet onmogelijk. Toemaat, dat is aangetroffen in een gebied dat ruwweg brabantsch genoemd kan worden (Brab., Belg.-Limb., O.-Vl., West-N.-Brab.), zou dan opgevat moeten worden als een brab. reinterpretatie van een onbegrepen vorm *oma(a)t, door associatie met toe (verg. TOE (I), V). Andere reïnterpretaties zijn eimet (in W.-Vl., en OostN.-Brab. en aangrenzende gebieden), namaat (verspreid om het toemaat/eimet-gebied heen, eenmaai (Z.-Bev. en Tolen). Het woord komt in verschillende vormen voor, b.v. toemet, tommet, toemert, tommert, oudtijds een enkele maal toemate.
Het gras dat opgroeit nadat er voor de eerste maal gehooid is, etgroen, nagras.

In den herfst moest hij soms zijn koeien wachten op den toemaat, V. OVERLOOP, in Vlaanderen 1, 318 (1903).

2. Blijkens een aant. van GEZELLE te Eekloo gezegd van de volgroeide klaver die na den oogst op een land is gezaaid om dit nog voor den duur van het jaar als weidegrond productief te maken. Volgens JOOS (1900-1904) bepaaldelijk: klaver in het vlas gezaaid.

Waasland

Net mijn grootvaders schrijven terug gevonden , hij was in 1906 een jonge van 6 die koeien moest wachten, hij beschrijft er dat hij koeien moest wachten in de toemaat, wat hij beduidt als jonge klavers