Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
(grof) sterven, doodgaan, overlijden
ook: zijne kop komen te leggen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Er zijn kaas bij inschieten; zijn kaas aan iets laten; zijn kaas geven. In Vlaamsch-België: er ”zijn hachje” bij inschieten; er bij dood blijven.
Hagelandsch Idioticon door J. Tuerlinckx (1886), bij kaas: – zegswijze. :Zijne keës oan iet louëte (laten), zijne
keës ieverans louëte, het leven er bij inschieten.
Zene keës geëve, sterven.
Gisteren heeft zijne bompa op ’t onverwachts zijne kees gelegd.
prullen, frullen, frutsen, frutselen
zie sjaafelaar en sjaafelzjat
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schaffelen:
Wellicht van den stam van Schaven, doch verg. Schoffelen en Schuifelen. Hetzelfde woord is blijkbaar SAFFELEN.
1. Sloffen, slenteren, schuifelen (Hoeufft; Corn.-Vervl.).
2. Moeite hebben met een of ander werk, scharrelen, morrelen, sukkelen.
Hij meent da’ me’ werk gemakkelijk is, maar hij zou er mee sjaffelen, as hij ’t doen moest. Ik heb geschaffeld den eenen tijd op den anderen om ’t slot open te krijgen, maar ’t ging niet, Cornelissen-Vervliet (1899).
Ze is zo stil, ze zit weer te sjaafelen met haar haar.
> andere betekenis van sjaafelen
een fout maken, een flater begaan, blunderen
in Nederland: een bok schieten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Benaming voor: een flater, grove vergissing of fout, in daad, woord of schrift; ”bok”. Alleen in Vlaamsch België; in Noord-Nederland thans volkomen onbekend, maar in de 18de eeuw, als in Noord-Brabant gebruikelijk, opgeteekend: Een kemel begaan, doen, maken, schieten.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Op het examen een ferme kemel geschoten en natuurlijk gebuisd.
Hij kreeg er rode kaken (kaken, rode ~ krijgen) van. De kemel die hij geschoten had, was niet meer goed te maken.
“De reviewcommissie heeft hier een serieuze kemel geschoten!”, zegt een boze Mathijssen. “Ze heeft in haar oproeping niet één maar drie scheidsrechters overruled.” (nieuwsblad.be)
scharnier, hengsel
uitspraak: /lé/, /lé j.e/
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij lee:
voorheen LEDE —, Middelnederlands lede.
?Verwant met Lid. Hengsel, scharnier, van een deur, venster, deksel enz. In Zuid-Nederland.
Ik heb nief leeën op mijn deur gestoken.
> andere betekenis van lee
bolletje, kluwen
zoals bijvoorbeeld een bolleke koord of een bolleke breiwol.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland ook in ruimer toepassing op eene prop, een kluwen (…) Een bolletje garen (…) bolleken katoen (…) bol saai
De trui die ik wou breien is af en ik heb nog drie bollekes over!
Met mijne vlieger en zijne steert.
Hij gaat omhuge, ‘t is ‘t ziene weerd.
’k Geef hem maar kleiwe, op zijn gemak.
‘k Heb nog drij bollekes in mijne zak.
(De Vlieger, K. Burgelman, A. De Kegel)
Wij hebben 3 weken geleden onze mini maltezer Prutske bij jullie gekocht. een echt schatteke en zo speels en lief ik zeg altijd just een bolleke garen. (pupsenzo.be)
“Een bolleke saai, daar kunde nen sok mee breien” zei m’n bebon altijd. (scoutswindeke.be)
> zie andere betekenissen van bol, bolleke
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.