Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
katholieke jeugdbeweging in Vlaanderen en Brussel ontstaan na de eerste wereldoorlog; de naam is afkomstig van de Griekse letters X (chi) en P (rho), een afkorting van de Griekse spelling voor “christos”, (Kristus)
spelling: soms met hoofdletter, soms niet
zie ook patronaat2
in samenstellingen chiro- zoals: chiroleider, chirokamp, chirolokaal, chirojongen, chiromeisje, chirofuif, enz.
De jongens hadden vandaag een stadsspel met de Chiro.
Onze Jeroen is vandaag naar de Chiro.
Ik was vroeger bij de PX.
eigenlijk: jonkheer, min of meer equivalent aan een baron zonder verdere titels
figuurlijk: mannelijke vrijgezel, ook op latere leeftijd
Al die koppelderij, waar is dat goed voor? Percies of ge moet eerst van straat geraken om in deze maatschappij mee te kunnen klappen. Ge zijt beter dat ge jonkman blijft; die obsessie met koppels is allemaal zever!
een fles met kroonkurk openen, ontkurken, opentrekken
zie ook aftrekken, nog een stop ~
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, mbt. een fles
WNT: Alg. in het Zuiden, zie de idiotica. Ook er een aftrekken (Teirlinck)
Kunt ge mijn pintje ook eens aftrekken?
heel mals, zacht gekookt, gaar, smoutzacht
uitspraak: smoetzochte
NL: botermals
Prov. Antwerpen: zo mals as boter
Het kalfsvlees is smoutzochte en overheerlijk.
reuzel, dierlijk vet, verkregen door het spek te smelten; reuzel
plantaardige olie geslagen uit raap- of koolzaad
uitspraakvarianten: smaat (Hageland, Vlaams Brabant) smoet (West-Vlaanderen), smuit Herenthout; ook het geslacht is wisselend naargelang de streek
zie smouten; zie ook smoutebol, smoutmolen, smoutzochte, smout moar uw kittn, smoutsel, smoutpoten
Smout is een streekproduct en maakt deel uit van ons culinair erfgoed.
Smout was de boter van de arme man.
Smout werd ook wel gebruikt bij mensen die griep hadden of flink verkouden waren. Door de torso in te smeren met smout werd het lichaam geïsoleerd en werkte het als een soort van dikke huid om het extra warm te krijgen en de koorts, griep of verkoudheid uit het lichaam te zweten. (Wikipedia)
“De SLAGMOLEN” te Lille is – bij de volledige beëindiging van de renovatie, die aanving in 1986 – een uniek monument voor ons land. Deze oliemolen, een molen om uit vooral koolzaad (in de volksmond “sloorzaad”) op volkomen natuurlijke wijze koolzaadolie (“smout”) te winnen, is enig in zijn soort en kan bogen op meer dan respectabele geschiedenis. "
(http://www.gidsenantwerpsekempen.be/)
Blijve tot ‘t smaat begint te reike’ is een uitdrukking en betekent: blijven logeren tot vrijdag, d.i. de magere dag: op vrijdag werd geen vlees gegeten, wel met smout bereide groenten of vis en dan werd het hoog tijd om huiswaarts te keren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.