Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    Chiro
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    katholieke jeugdbeweging in Vlaanderen en Brussel ontstaan na de eerste wereldoorlog; de naam is afkomstig van de Griekse letters X (chi) en P (rho), een afkorting van de Griekse spelling voor “christos”, (Kristus)
    spelling: soms met hoofdletter, soms niet
    zie ook patronaat2

    in samenstellingen chiro- zoals: chiroleider, chirokamp, chirolokaal, chirojongen, chiromeisje, chirofuif, enz.

    De jongens hadden vandaag een stadsspel met de Chiro.

    Onze Jeroen is vandaag naar de Chiro.

    Ik was vroeger bij de PX.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Mar 2016 14:33
    5 reactie(s)

    jonkman
    (znw. (m), ~nen, ~s)

    eigenlijk: jonkheer, min of meer equivalent aan een baron zonder verdere titels
    figuurlijk: mannelijke vrijgezel, ook op latere leeftijd

    Al die koppelderij, waar is dat goed voor? Percies of ge moet eerst van straat geraken om in deze maatschappij mee te kunnen klappen. Ge zijt beter dat ge jonkman blijft; die obsessie met koppels is allemaal zever!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Mar 2016 13:53
    4 reactie(s)

    aftrekken
    (ww. trok af, heeft afgetrokken)

    een fles met kroonkurk openen, ontkurken, opentrekken

    zie ook aftrekken, nog een stop ~

    VD2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, mbt. een fles
    WNT: Alg. in het Zuiden, zie de idiotica. Ook er een aftrekken (Teirlinck)

    Kunt ge mijn pintje ook eens aftrekken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 12 Mar 2016 12:51
    2 reactie(s)

    smoutzochte
    (bn.)

    heel mals, zacht gekookt, gaar, smoutzacht

    uitspraak: smoetzochte

    NL: botermals
    Prov. Antwerpen: zo mals as boter

    Het kalfsvlees is smoutzochte en overheerlijk.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2016 18:32
    5 reactie(s)

    smout
    (de/het ~ geen mv.)

    reuzel, dierlijk vet, verkregen door het spek te smelten; reuzel
    plantaardige olie geslagen uit raap- of koolzaad

    uitspraakvarianten: smaat (Hageland, Vlaams Brabant) smoet (West-Vlaanderen), smuit Herenthout; ook het geslacht is wisselend naargelang de streek

    zie smouten; zie ook smoutebol, smoutmolen, smoutzochte, smout moar uw kittn, smoutsel, smoutpoten

    Smout is een streekproduct en maakt deel uit van ons culinair erfgoed.

    Smout was de boter van de arme man.

    Smout werd ook wel gebruikt bij mensen die griep hadden of flink verkouden waren. Door de torso in te smeren met smout werd het lichaam geïsoleerd en werkte het als een soort van dikke huid om het extra warm te krijgen en de koorts, griep of verkoudheid uit het lichaam te zweten. (Wikipedia)

    “De SLAGMOLEN” te Lille is – bij de volledige beëindiging van de renovatie, die aanving in 1986 – een uniek monument voor ons land. Deze oliemolen, een molen om uit vooral koolzaad (in de volksmond “sloorzaad”) op volkomen natuurlijke wijze koolzaadolie (“smout”) te winnen, is enig in zijn soort en kan bogen op meer dan respectabele geschiedenis. "
    (http://www.gidsenantwerpsekempen.be/)

    Blijve tot ‘t smaat begint te reike’ is een uitdrukking en betekent: blijven logeren tot vrijdag, d.i. de magere dag: op vrijdag werd geen vlees gegeten, wel met smout bereide groenten of vis en dan werd het hoog tijd om huiswaarts te keren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Mar 2016 18:30
    6 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.