Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
taalkundig verbasteren, verfransen, …
Van Dale 1995 (Belg)
uit wikipedia:
Verbeulemansing betekent het taalkundig verknoeien of verbasteren van bepaalde woorden of uitdrukkingen door deze te vervangen door woorden van de heersende elite. De term wordt veel gebruikt in relatie met Brussel maar kan ook algemeen gebruikt worden.
Het woord is ontstaan naar aanleiding van het populaire en verfilmde Franstalige toneelstuk Le Mariage de Mademoiselle Beulemans (Nederlands: Het Trouwfeest van Juffrouw Beulemans of Brussels: De Traaifiest van Mademoiselle Beulemans), geschreven door Frantz Fonson en Fernand Wicheler in 1910, dat een portret schetst van de Brusselse Franstalige burgerijbevolking met haar eigen taaltje.
In 1917 gebruikte de schrijfster Virginie Loveling het woord reeds in haar dagboek, waar ze de verbeulemansing van de stad Gent aanklaagt.
Tegenwoordig hoort ge vaak Ça va? in plaats van Hoe is’t?
- En, ça va? (ça va)
- Jaja. Çavakkes.
Moeten we dat als een verbeulemansing van het Vlaams beschouwen?
vloeken, foeteren, mopperen
< Frans sacrer = wijden, (ver)vloeken < Laijn sacer, ~cri
afleiding: sakkers(e) (bijv.nw.) vervloekt(e)
andere bastaardvloeken:
sakkerloot (sacra lotio- heilige doop),
sakkerdju (sacredieu – heilige god)
sapristi (verbastering van sacristie)
Ik heb al gesakkerd op die sakkerse deugniet. Sapperloot!
op een cynische manier zeggen dat een plan niet doorgaat
NL: feestelijk ten grave gedragen worden
Naar zijn mening maakte het geen enkele kans op een bespreking en zou het een begrafenis eerste klas krijgen in de Senaat. (politics.be)
Alles wijst erop voor de partij op dat de Vlaamse splitsingsvoorstellen een begrafenis eerste klas krijgen. (DM)
Duidt op een, meestal hypothetische, toestand van zware pech. Soms wordt ook gesjareld gebruikt.
uitspraak /ge zjost/ met een Franse j
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: gesjareld
Zie: jos,
gejost hebben,
jossen,
jossen, zijn eigen laten ~
Als die tent nu ook nog wegwaait, dan zijn we gejost.
Duidt op een, meestal hypothetische, toestand van zware pech. Soms wordt ook gesjareld gebruikt.
Zie: jos, gejost hebben, jossen, jossen, zijn eigen laten ~
uitspraak /ge zjost/ met een Franse j
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: gesjareld
Zie: jos,
gejost hebben,
jossen,
jossen, zijn eigen laten ~
Als die tent nu ook nog wegwaait, dan zijn we gejost.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.