Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
dom, onhandig iemand
ook in Hageland, Vlaams Brabant
Antwerpen: scheldwoord voor onnozelaar, scharminkel
Kempen: scheldwoord voor achterlijke aap, onnozelaar
Leuven: matteko
Halle: mettekou
Vlaamse Ardennen: martiko
Mechelen: onnozele, onnozelaar, onhandig iemand
Niel: mettekoo: rug
Woordenboek der Nederlandsche Taal: modern lemma: marteko, ook wel martiko
In Zuid-Nederland een naam voor den aap, en zooals De Bo (1873) opmerkt, bepaaldelijk voor het jong van den aap. Mocht men dus denken aan een diminutief, dan moet men wel vragen of Marteko een verkleining zou kunnen zijn van Martijn (bij Kiliaan (1588) ook Marte), vanouds een naam van den aap (…) maar een vorm martico is in het Fransch niet aangewezen."
Marticot bestaat niet in het Frans, maar wel in het Waals waar het makaak (Macaca) betekent (Waalse wikipedia).
Als ge drie keer zout op de patatten doet, zijt ge toch wel nen echten metteko!
gebakje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: 3. In Zuid-Nederland, in navolging van het Frans Gebakje, taartje, pasteitje.
Van Dale 2017: pateeke
1. BE; spreektaal gebakje, taartje
Klik op de afbeelding
Verschillende pateekes
We hadden lekkere pateekes voor bij de koffie.
rolluik, of luik dat voor de venster kan worden gedraaid, vensterluik
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk van Romaanschen oorsprong. Thans nog in Oost- en West-Vlaanderen: een vensterblind dat naar binnen opengaat. De Bo (1873) ook in Brabant is het een vensterluik, vensterblind (Cornelissen-Vervliet)
Etymologie: “blaf” kan verwijzen naar het (oud)duits “bleek” (blaß)- , “tur” is een deur. In vroegere tijden werden perkamenten luikjes aangebracht voor de vensters om het zonlicht of de tocht tegen te houden. Het perkament had een bleke, vale kleur. Vandaar de combinatie blaf-tuur, nl. oorspr. een bleek deurtje. Nu verwijst het naar de luiken voor een venster. Deze hebben eveneens de vorm van een deur.
zie ook persienne, persjennen
En vergeet de blaffeturen niet dicht te doen als het donker wordt.
In de zomer sluit ik meestal mijn blaffeturen.
Trek de blaffeturen maar op!
De planken van een rek vormen een schab. Zo kunnen er meerdere schabben boven of onder elkaar zijn.
zie ook schap
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schab: Andere vorm naast Schap. Plank in een kast of langs een wand, tot bergplaats bestemd. In Zuid-Nederland.
In de wasserij lagen er honderden pakken gestreken was, in grauw papier (papier, grauw ~) ingepakt, op hoge rijen schabben opgetast, tot ze met de stootkar thuis bij de klanten werden afgeleverd. Dien tijd is lang voorbij.
Voor mij nen trappist van ’t schab. Dat is altijd veel lekkerder dan ene uit de ijskast.
Artikel 2dehands.be: staand rek + bijhorend schab om aan de muur te bevestigen. (Turnhout)
Op het hoogste schab bevonden zich flesschen anijs en jenever, (V. Loveling, Hoofd v. ’t huis 80, Gent).
afkeer verwekken, tegenstaan, de keel uithangen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Da miezerig weer begint echt wel tege te steke ze, geef mij ma snel wa zon.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.