Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
knoeien (bv. onhandig iets proberen in elkaar te steken)
vgl. ook mozen, smossen
zie ook gemoês
uitspraak: moewesen: /muw?s?n/
wa zitte doa na te moêse, ge zè persies de Markus!
Wat zit ge daar te morsen, ge zijt precies de Markus!
- niet goed behandelen, verknoeien
- bewerken, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
morser, knoeipot, kliederaar
zie ook: brielen = knoeien, morsen
Als mijn kinderen schilderen, is het meer brielen dan wat anders. Het zijn twee brielpotten samen.
open zijn, uit zijn hart spreken, hartelijk zijn
NL: zijn ziel bloot geven
Een acteur moet zijn fantasie openzetten en tegelijk zijn hart op tafel leggen. Als ik die combinatie zie, zit het goed. (DM)
Fotograaf Jelle Vermeersch kocht een tractor met beestenkar, verbouwde die tot fotostudio en trok op onderzoek uit. Gent, Antwerpen, Brussel… Altijd gaat het over de stad. Maar hoe is het met de mensen op het platteland? Ze stemden rechts, van corona hebben ze weinig last, en het leven gaat er zijn gangetje. Of niet? Als je bij de mensen thuis komt leggen ze hun hart op tafel. (Klara, Espresso)
kont, achterwerk, zitvlak
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
woedend, uitzinnig, razend
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Van furieus met -(e)lijk. Niet in Middelnederlands woordenboek.
In alle betekenissen sinds lang verouderd.
1. Razend, woedend, uitzinnig; vol woede; op woedende, uitzinnige wijze; ook: op zeer wreede wijze.
2. Zeer krachtig, zeer heftig; op zeer krachtige, heftige wijze; met groote kracht, verwoed.
> gevechtshandelingen, en dan verbonden met ww. als aanvallen, schieten, vechten e.d.
> de beweging, de kracht van den wind, het water e.d.
niet in Van Dale
De burgerij wel wetende dat de heren van de wet vergaderd waren, zo zijn ze bijeen verzameld en furieuselijk naar het stadhuis gelopen waar zij met geweld de schepenkamer openbraken welke in die tijd op de eerste verdieping was van de hallentoren. (Ieper, Westhoek.net)
Oostende 1706: de belegerde geallieerden zijn zeer furieuselijk bij nachte en bij dage gebombardeerd geweest. (28 febr. 1985 – De Plate)
letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)
zie ook: statutarisering, statuut, nepstatuut enzoverder
zie ook reacties
Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)
De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)
Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)
Noteer dat de VGC deze boete ook kan vermijden door te statutariseren. (hetacv.be)
Is de overheid verplicht de contractuele personeelsleden van het administratief en logistiek kader die behoren tot groep X en die geslaagd en batig gerangschikt zijn in de algemene proef, (functioneel) te statutariseren? (acodonline.be)
In de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement werd de minister-president ondervraagd over de statutarisering van contractuelen in lokale besturen. (openvldbrussel.be)
Daarnaast werden de contractuelen die laureaat zijn van een vergelijkend examen prioritair gestatutariseerd, waardoor de kennis binnen de justitiehuizen kan worden gevaloriseerd. (senate.be)
geluk
< Frans la chance
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
versterkend: hoerenchance
zie ook: malchance; chansaar; chanceke, een ~; buzze; piet
Da’s weeral chance, m’n vrouw heeft die vreemde bh in de slaapkamer ni zien liggen.
AN: in de aanbieding zijn
zie ook: promotie
Bekijk hieronder de producten die vandaag in promo staan en scoor je korting! (thedepot.be)
De CO-melder van Alecto staat in promo bij Kruidvat. Op de meeste sites betaal je rond de €22,99. Bij Kruidvat staat dezelfde voor €14,99. (promojagers.be)
Wie (klein)kinderen én een tuin of terras heeft, kan nu al een deal doen voor de lente of zomer. Bij Hypercarrefour staat er een speelhuisje van Smoby in promo. Het ziet er alvast een mooie deal uit. Maar toch even checken of dat ook zo is. Kost zo’n huisje zonder promo inderdaad 129 euro? (Nieuwsblad)
SN/NL: middelvinger
= de middenste vinger
wordt ook (beperkt) in NL gebruikt, maar ‘middelvinger’ wordt niet in VL gebruikt
vrt-taal:
“middenvinger, middelvinger
Beide vormen zijn correct.”
vgl. ook midden, …
zie ook verzamellemma geneeskunde
Dat betekent dat de hoogste Poolse rechters hun middenvinger opsteken naar de hoogste Europese rechters. (nieuwsblad.be)
Een welgemeende middenvinger, voortaan ook via emoji (vrt.be)
Bestuurder toont middenvinger aan flitscamera. En dat komt hem ZEER duur te staan! (zita.be)
kracht, lef of power hebben
zie ook poeier
Ik zei: ‘Bel mij als je 18 bent, want jij hebt het juiste poeier voor de politiek’. (DM)
885 reacties, amai dat is veel voor wat poeier! Bart de wever heeft toch hier weer succes, normaal hij spreekt de waarheid. (Forum)
Ik zeg het met wat schroom en ik krijg er ook altijd wat kippenvel van, maar het mag allemaal wat meer poeier hebben. (DS)
uitdrukking om aan te geven dat iets overdreven of zwaar aangezet is
NL: een grote schep, een flinke scheut, een flinke dosis
zie de 7e reactie onder lokvogelpraktijk van Georges Grootjans
De groep mixt ambient electronica met een dikke lepel pop en heeft met debuutalbum ‘ZABA’ een groot deel van 2014 van muzikale smaak voorzien. (indiestyle.be)
“Met een dikke lepel humor probeert men mooie, leuke verhalen te brengen”, meldt nieuw voorzitter Annemie Du Bin. (hln.be)
Hoe eng en crapuleus ook, die losers in Ex-drummer zochten wel naar geluk. Toegegeven, ik deed er een dikke lepel saus over en wat slechte humor. (bruzz.be)
Opvallend: de regen, die aanvankelijk een dikke lepel roet in het eten gooide, stoorde eigenlijk niet meer. (wijngaardhof.be)
kop
ww.: titelen
Den bompa kon de titels in de gazet nog lezen zonder bril.
> andere betekenis van titel
bejaarden die weglopen en de weg terug niet meer vinden
Om dwaalouderen op te kunnen sporen wordt aan elektronische armbanden gedacht. Ook het plaatsen van nepbushokjes rond de instellingen blijkt effect te sorteren.
Dwaalouderen (Titel)
Bijna dagelijks is ergens wel een zoektocht aan de gang naar een demente bejaarde. (http://www.een.be/ 14/02/13)
dat is een gemak, ~ een handig ding, ~ een oplossing
zie ook gerief
Dienstencheques: da’s echt een gerief. ’t Gerief biedt Hulp in huis aan en een Strijkservice buitenshuis. (lemariagedelouise.be)
Ze heeft de eerste tien minuten gejankt, maar dan hebben we haar de hele nacht niet meer gehoord. Ze slaapt in een bench. Zo’n bench is echt een gerief. (bloggen.be)
Echt een gerief, die ontvlekker! Conclusie? Ik ben tevreden met de wasballen. Mijn kleding is proper en ik verbruik nog amper waspoeder … (review wasballen)
gesmolten kaarsriet
Als kind vonden mijn nichtje en ik het leuk om elkaar “verzegelde” brieven te sturen. Wij gebruikten daar kesseriet voor.
om gek van te worden
Jaja.” Om onnozel van te worden. Dat er in de hele VRT niemand is om die rekel een halt toe te roepen, begrijp ik niet.’(Knack)
Als in het laatste bedrijf de stroom beelden even vermindert, gooit hij er stroboscopen tegen… om onnozel van te worden. (kanevas.be)
Om onnozel van te worden. Voor het magere liefdesverhaal dat er doorheen geweven zit, moet je het ook niet doen. (forum)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
