Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
- afglijden, afrijzen
- in 1 trek iets in serie weghalen
zie ook uitritsen
- Met 2 direct achtereen zijn ze van den rijsaf afgeritst.
- Rooi bezekes (aalbessen) kunt ge, met uw wijsvinger en duim, in 1 keer van de troskes afritsen.
De afgeriste beskes eten we geire met witte suiker bij ons boke
Naar beneden glijden, rijden, denderen
Es kènjer dege veer der ganse daag de brök aafroetsje.
Als kinderen gleden we de hele dag van de brug af.
Naar beneden glijden, rijden, denderen
zie ook afrijzen
Es kènjer dege veer der ganse daag de brök aafroetsje.
Als kinderen gleden we de hele dag van de brug af.
ongezuiverd zeezout (arch.)
In de oude tijd werd zeezout gewonnen uit zeewater met behulp van het verbranden van turf, o.a. langs de kust van (nu: Zeeuws-)Vlaanderen. Het ruwe product werd ‘ouwer’ genoemd.
Ouwer, zout en turven uit een zoutkeet dragen.
ouder(s), vader, moeder
schoon~, groot~, overgrootouwer(s)
zie ook aaërs
Hageland: aaver(s)
Antw.: aawer(s)
Kempen ook: aaver(s), aawer(s)
Die ouwers van hem zijn tijdens het kerstverlof gaan skiën.
Jonge grootaavers zijn nog actief; daar hebben de klein mannen nog veel aan.
ouders
zie ook ouwer
vgl. Hageland: aavers
Antw.: aawers
Bij m’n aaërs thaus, èn ’t aaërshaus.
op de lappen gaan, van ’t een café naar het ander
zie boemelaar
Als we nog eens op den boemel gaan, moeten we Charrel meenemen. Die brengt leven in de brouwerij.
Maandag na Driekoningen worden er volop worstenbroodjes en appelbollen worden gegeten.
Eerst waren er de worstenbroden. Deze werden gemaakt door de beenhouwers. In de worsten verwerkte ze de resten vlees van de feestdagen en deden er een knapperig korstje rond zodat het niet te veel opviel dat het om ‘oud’ vlees ging. De appelbollen zijn er later als zoete tegenhanger bij gekomen.
Deze traditie is echter veel minder wijd verspreid en kent eigenlijk enkel succes in de provincie Antwerpen.
Oorsprong uit de bijbel:
Daarin lezen we dat de drie wijzen langs koning Herodes waren gegaan om deze te vragen waar de nieuwe koning van de Joden was geboren. Herodes vroeg hen een onderzoek naar het kindje in te stellen en hem er van op de hoogte te brengen zodat hij zelf hulde kon gaan brengen. De drie wijzen deden dit echter niet en Herodes was hier zeer kwaad om. Daarop liet Herodes in heel Jeruzalem en een groot stuk er rond al de kleine kindjes doden.
Om deze gruweldaad te herinneren zal toen naar alle waarschijnlijkheid de ‘barbaarse’ traditie van verloren maandag aan deze gebeurtenis gekoppeld zijn.
Het behoort tot de traditie om in de provincie Antwerpen op verloren maandag worstenbrood te eten.
Al verschillende jaren wordt Verloren Maandag in Turnhout uitgebreid gevierd.
boulevard, aangelegd op gesloopte vesten (= vesting, stadswal)
Tussen de Antwerpse straatnamen komt ge nog heel wat vesten, ruien en vlieten tegen: Lombardenvest, Brouwersvliet, Steenhouwersvest, St.Katelijnevest, Sint-Jansvliet, Suikerrui, Kaasrui, Koolvliet, Jezuïetenrui, Minderbroedersrui.
De Nonnenvest en het Vestje in Herentals liggen in mekaars verlengde.
De Vest in Lier is een wandelweg gelegen op de overblijfselen van de eeuwenoude stadsomwalling.
boulevard, aangelegd op gesloopte vesten (= vesting, stadswal)
Tussen de Antwerpse straatnamen komt ge nog heel wat vesten, ruien en vlieten tegen: Lombardenvest, Brouwersvliet, Steenhouwersvest, St.Katelijnevest, Sint-Jansvliet, Suikerrui, Kaasrui, Koolvliet, Jezuïetenrui, Minderbroedersrui.
De nonnenvest en het vestje in Herentals liggen in mekaars verlengde.
De Vest in Lier is een wandelweg gelegen op de overblijfselen van de eeuwenoude stadsomwalling.
iemand foppen, iemand iets wijsmaken
iemand in het belachelijke trekken
zie ook trekken, iemand erdoor ~, blaaskes wijsmaken
NL/SN: iemand door een moeilijke periode heen helpen
De Leo zijn vrouw heeft m horens gezet en nu hebben ze em, van den avond in ’t café, er weer eens goe door gesleurd.
schulden maken om de vorige schulden af te betalen, een lening aangaan om een andere lening of afbetaling te vereffenen.
vgl aarde, geen ~ genoeg hebben om een put te vullen
Bij de ocmw zijn er verschillende mensen in budgetbeheer omdat ze een put gegraven hebben om een andere te dichten.
in het diepste van uw hart
Gij, mijn klein snopske, gij zit in het putteke van mijn hart en daar komt gij niet meer uit.
Uit het putteke van mijn hart wens ik u het allerbeste.
Ik meen dat echt. Uit het putteke van mijn hart meen ik dat.
ondergronds gedeelte in een garage
Als mijne wagen naar de autokeuring moet en ik moet die over de put rijden voor de controle, dan heb ik altijd het idee dat ik erin ga rijden.
Vroeger moest de auto over de put staan om de olie te kunnen verversen. Nu pompen ze de olie er langs boven uit.
iemand begraven
vgl rust in het putteke
VD2014 online: gewestelijk
WNT: Van een dood lichaam. Begraven. In Z.-Nederl.
Vrijdag hebben ze hun tante en grootvader in de put gestoken.
Maar manneke, waar komt gij nog mee af. Mitteke van Charel van Chaskes, die steekt al jaren in de put.
koolmijn, mijnschacht
WNT: Put: Vlaamsch voor mijn; de koolputten, de koolmijnen,
Aant.: Wat voorbij Hap sijn kuijlen daer men witte arduijnsteen graeft dat putten sijn van 8 of thien voet diameters en wel 50 of 60 voet diep, onder in den gront is het steen, tusschen beiden steenachtich en boven vruchtbaere aerde, c. huygens Jr., Journ. 3, 91 (1649).
- Het rek, waarop de lampjes stonden, die de mijnwerkers van hun nummer haalden iedermaal als zij den put in gingen, v. bruggen, Verst. Mierennest³ 16.
Mijn vader heeft vroeger nog in de put van Beringen gewerkt.
Die putten zijn al verschei jaren toe.
koolmijn, mijnschacht
WNT: Put: Vlaamsch voor mijn; de koolputten, de koolmijnen,
Aant.: Wat voorbij Hap sijn kuijlen daer men witte arduijnsteen graeft dat putten sijn van 8 of thien voet diameters en wel 50 of 60 voet diep, onder in den gront is het steen, tusschen beiden steenachtich en boven vruchtbaere aerde, c. huygens Jr., Journ. 3, 91 (1649).
Mijn vader heeft vroeger nog in de put van Beringen gewerkt.
Die putten zijn al verschei jaren toe.
zie pitten, kersen ~
Kersen pitten en alleen het vruchtvlees invriezen, voor later gebruik.
het ontpitten van kersen alvorens ze te bewerken tot gelei of spijs
Van kersen pitten krijgt ge blauwe vingers.
In juni heb ik heel wat kersen gepit om er lekkere gelei van te maken.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
