Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #92281

    moeder aan de haard
    (vaste woordgroep)

    vrouw met kinderen zonder eigen beroepsinkomen (verouderd)
    < Belgische sociale wetgeving
    In 1949 werd er een financiële steun in het leven geroepen voor de “moeder aan de haard”, dit verdween door de economische ontwikkeling waarbij steeds meer vrouwen een bezoldigde betrekking hadden.

    vgl. haard, vrouw aan de ~

    “Ik ben opgevoed in een tijd waar praktisch alle vrouwen, moeder aan de haard waren. Bijna alle vrouwen vulden hun dag met huishoudelijke taken, met was en plas, met naaien en kousen stoppen, met kuisen en eten bereiden…en het grootbrengen van hun kinderen.” (Blog “een beetje zoet, een beetje zuur” 100909 )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2014 12:19
    3 reactie(s)

    #92282

    haard, moeder aan de ~
    (vaste woordgroep)

    zie moeder aan de haard

    .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2014 12:18
    0 reactie(s)

    #92283

    moeder aan de haard
    (vaste woordgroep)

    vrouw met kinderen zonder eigen beroepsinkomen (verouderd)
    < Belgische sociale wetgeving
    In 1949 werd er een financiële steun in het leven geroepen voor de “moeder aan de haard”, dit verdween door de economische ontwikkeling waarbij steeds meer vrouwen een bezoldigde betrekking hadden.

    “Ik ben opgevoed in een tijd waar praktisch alle vrouwen, moeder aan de haard waren. Bijna alle vrouwen vulden hun dag met huishoudelijke taken, met was en plas, met naaien en kousen stoppen, met kuisen en eten bereiden…en het grootbrengen van hun kinderen.” (Blog “een beetje zoet, een beetje zuur” 100909 )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2014 12:17
    3 reactie(s)

    #92284

    haard, vrouw aan de ~
    (uitdrukking)

    een huiselijke vrouw, een huisvrouw
    NL: een vrouw aan het aanrecht

    niet in VD2014 online
    zie moeder aan de haard

    De supermama die succesvol een gezin en carrière combineert, mensen vinden het steeds minder geloofwaardig. De meerderheid van de Britten gelooft dat een moeder met een carrière slecht is voor het gezinsleven. Het beeld van de vrouw aan de haard kan echter op steeds meer sympathie rekenen. Bron: HLN

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2014 12:12
    0 reactie(s)

    #92285

    toppenbiljart
    (zn. m.; ~s)

    soort biljart met toppen,
    VD “golfbiljart” (gespeeld op een biljart met twaalf rubberen doppen en aan beide korte zijden een gat waarin de spelers hun vijf ballen moeten stoten)

    niet in VD2014 online

    variant: topbiljart

    zie ook bos

    In café De Kroon staat een toppenbiljart.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2014 11:20
    0 reactie(s)

    #92286

    alluderen
    (ww. alludeerde, gealludeerd)

    (> fr. alluder) zinspelen
    een toespeling of toespelingen maken

    algemeen Nederlands

    VD online 2014: definieert “alluderen op” als zinspelen op

    U alludeerde daarjuist op iets dat mij nogal vreemd voorkomt.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2014 11:12
    1 reactie(s)

    #92287

    Sint-Niklaas
    (persoonsnaam)

    De heilige man die speelgoed en snoep brengt voor de kinderen; ook het speelgoed zelf.

    Jonge mensen kennen de naam niet meer. Hij werd een aantal decennia geleden vervangen door ‘Sinterklaas’ die gebruikelijk was in Nederland.

    van Sint-Nicolaas van Myra (waar ook de gemeente Sint-Niklaas naar genoemd is)

    zie ook Sinterklaas

    Leiestreek: Sen Nikloj en sain ne klaai

    Sint-Niklaas brengt het speelgoed in de nacht van vijf op zes december langs de schouw. ’s Morgens is het pintje dat voor hem klaarstond leeg en heeft Slecht-Weer-Vandaag zijn peeke half opgeten.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2014 10:45
    4 reactie(s)

    #92288

    Sinterklaas

    Het naamfeest met de betekenis zoals in: Het is Sinterklaas vandaag

    Is vanzelfsprekend SN, maar heeft in BE en NL toch enkele betekenisverschillen:

    BE: Sinterklaas wordt op 6 december gevierd waarbij de kinderen ’s morgens uitgestald speelgoed en snoep vinden. En ook wel eens sporen van deugenietenstreken van Zwarte Piet.

    NL: Sinterklaas wordt op 5 december gevierd, waarbij het ‘s avonds ’pakjesavond’ is, zowel voor kinderen als volwassenen. Die pakjesavond is meer zoals in BE Kerst- of Nieuwjaarsavond: soms met verrassingspakjes, loterijen, … Op wikipedia vindt men typisch NL termen als Sinterklaasdobbelen.

    VD2014 online kent dit betekenisverschil niet en gebruikt enkel de NL betekenis:
    ‘(metonymisch) naam- en feestdag van Sint-Nicolaas (6 december) of de vooravond daarvan, een belangrijk huiselijk feest waarop geschenken worden uitgewisseld’
    Elders wordt bij lootje de typisch NL voorbeeldzin ‘lootjes trekken voor sinterklaas’ ongemarkeerd gebruikt.

    Zie ook Sint-Niklaas

    Vandaag, 6 december, is het Sinterklaas en hebben alle brave kinderen bij het opstaan speelgoed en snoep in de living gevonden. En dat Zwarte Piet gepasseerd is, is ook duidelijk: alle stoelen stonden ondersteboven opeengestapeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2014 10:03
    0 reactie(s)

    #92289

    Sinterklaas

    Het naamfeest met de betekenis zoals in: Het is Sinterklaas vandaag

    Is vanzelfsprekend SN, maar heeft in BE en NL toch enkele betekenisverschillen:

    BE: Sinterklaas wordt op 6 december gevierd waarbij de kinderen ’s morgens uitgestald speelgoed en snoep vinden. En ook wel eens sporen van deugenietenstreken van Zwarte Piet.

    NL: Sinterklaas wordt op 5 december gevierd, waarbij het ‘s avonds ’pakjesavond’ is, zowel voor kinderen als volwassenen. Die pakjesavond is meer zoals in BE Kerst- of Nieuwjaarsavond: soms met verrassingspakjes, loterijen, … Op wikipedia vindt men typisch NL termen als Sinterklaasdobbelen.

    VD2014 online kent dit betekenisverschil niet en gebruikt enkel de NL betekenis:
    ‘(metonymisch) naam- en feestdag van Sint-Nicolaas (6 december) of de vooravond daarvan, een belangrijk huiselijk feest waarop geschenken worden uitgewisseld’
    Elders wordt bij lootje de typisch NL voorbeeldzin ‘lootjes trekken voor sinterklaas’ ongemarkeerd gebruikt.

    Zie ook Sint-Niklaas

    Vandaa, 6 december, is het Sinterklaas en hebben alle brave kinderen bij het opstaan speelgoed en snoep in de living gevonden. En dat Zwarte Piet gepasseerd is, is ook duidelijk: alle stoelen stonden ondersteboven opeengestapeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2014 10:03
    0 reactie(s)

    #92290

    Sinterklaas

    Het naamfeest met de betekenis zoals in: Het is Sinterklaas vandaag

    Is vanzelfsprekend SN, maar heeft in BE en NL toch enkele betekenisverschillen:

    BE: Sinterklaas wordt op 6 december gevierd waarbij de kinderen ’s morgens uitgestald speelgoed en snoep vinden. En ook wel eens sporen van deugenietenstreken van Zwarte Piet.

    NL: Sinterklaas wordt op 5 december gevierd, waarbij het ‘s avonds ’pakjesavond’ is. Die pakjesavond is meer zoals in BE Kerst- of Nieuwjaarsavond: soms met verrassingspakjes, loterijen, … Op wikipedia vindt men typisch NL termen als Sinterklaasdobbelen.

    Zie ook Sint-Niklaas

    Vandaa, 6 december, is het Sinterklaas en hebben alle brave kinderen bij het opstaan speelgoed en snoep in de living gevonden. En dat Zwarte Piet gepasseerd is, is ook duidelijk: alle stoelen stonden ondersteboven opeengestapeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2014 09:52
    0 reactie(s)

    #92291

    in se
    (uitdrukking)

    in zich, op zich

    Amsterdam in se is een groot dorp met een stadsmentaliteit.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 23:12
    2 reactie(s)

    #92292

    eengemaakte
    (bnw.)

    verenigde, samengevoegde
    v.dw. van ‘eenmaken’ (SN)

    De Europese unie heeft een eengemaakte markt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 22:19
    0 reactie(s)

    #92293

    alluderen
    (ww. alludeerde, gealludeerd)

    (> fr. alluder) zinspelen

    U alludeerde daarjust op iets dat mij nogal vreemd voorkomt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 22:07
    1 reactie(s)

    #92294

    toppenbiljart
    (zn. m.; ~s)

    soort biljart met toppen

    niet in VD2014 online

    variant: topbiljart

    zie ook bos

    In café De Kroon staat een toppenbiljart.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2014 21:18
    0 reactie(s)

    #92295

    bos
    (zn. o.)

    het bos: gegroepeerde verzameling toppen in het midden van een topbiljart

    Toen was het aan de Jean, maar hij speelde een bal in ’t bos, en dat was zijn dood natuurlijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2014 21:17
    1 reactie(s)

    #92296

    topbiljart

    zie toppenbiljart

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2014 21:13
    0 reactie(s)

    #92297

    toppenbiljart
    (zn. m.; ~s)

    soort biljart met toppen

    niet in VD2014 online

    variant: topbiljart

    In café De Kroon staat een toppenbiljart.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2014 21:13
    0 reactie(s)

    #92298

    plak
    ( de ~, m mv ~e)

    doek

    Noa datter oetgeglietsj (oetglietsje) is lupper mèt ziene erm in de plak.
    Nadat hij uitgegleden is loopt hij met zijn arm in een doek.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 21:13
    0 reactie(s)

    #92299

    heer minister
    (aanspreektitel)

    meneer de minister
    NL: (Uwe) excellentie

    Pardon heer minister, de meningen die U nu ventileert wijken enigszins af van die uit Uw oppositietijd!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 21:11
    0 reactie(s)

    #92300

    plak
    ( de ~, m mv ~e)

    doek

    Noa datter oetgeglietsj (oetglietsje) is lupper mèt ziene erm in de plak.
    Nadat hij uitgegleden is loopt hij met zijn arm in een doek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 05 Dec 2014 20:55
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.