Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
iemand kapotmaken, iemand lijfelijk straffen
niet letterlijk bedoeld maar meer als krachtterm
NL: iemand de kop afslaan
Als ge die hond blijft temteren dan gaat die u wel es bijten, maar dan moet ge zijne kop niet in slagen want het ligt dan aan uw eigen.
groot formaat papier: gelijnd of geruit
VD2015 online: Belgisch-Nederlands: groot foliopapier
leenvertaling van Frans papier ministre
4office.be : Ministerpapier A4
beslist.be:
Ministerpapier gelijnd: Ft folio Per riem Pak van 240 blad dubbel geplooid (= 480 blad of 960 bladzijden) Papier van 80 g/m² gelijnd
er warmpjes inzitten, bemiddeld zijn
Sinds dat hij geërfd heeft van zijn suikernonkel zit de Jakke er goed voor.
zichtbare bilspleet bij een erg laaghangende broek wat wel eens voorkomt bij metsers die gehurkt of gebukt staan
ook metserspleet
demorgen.be: Stéphanie vertelt hoe ze een potlood laat vallen in de metsersspleet van haar man, die haar maar wat liet vegen tijdens de verbouwingen.
hln.be: Not done is de zichtbare bilspleet, beter gekend als de ‘metserspleet’.
argoreclame.be: Dus sorry dames, de metsersspleet is verleden tijd met deze werkbroek (of misschien gelukkig maar…).
zappybaby.be: Hij was vrij beleefd maar zijn pakje spande zodanig dat we een grote ‘metsersspleet’ te zien kregen. Ik lag daar bijna met de slappe lach.
ironische uitdrukking voor iemand die n kluns is of als iemand onhandig is.
Goe bezig vent, nog efkes en het is helemaal verknoeid.
het haarjuist hebben, er pal opzitten, knal erop
zie ook er mot op zijn
Gry vroeg te straks of kaffebeus hetzelfde was als koffiebeurs. Hij zat er bonk op.
zich van den domme houden
< van krommen haas gebaren
zie ook: ko, van koo gebaren, van pijke(n)s gebaren
Ik zei ’m dat hij mij nog geld moest, maar hij gebaarde van krommenaas
Doen alsof je van niets weet.
Vooral gebruikt in regio Wetteren en Laarne.
zie ook pijken, krommenaas, van ~ gebaren
Aan hem moet ge ’t nie vragen ze, want hij gebaart hem altijd van pijkes.
alleen maar in de 3de pers.enk. “het spant tegen”
wordt gezegd van stevig voedsel waarvan men niet veel kan eten
VD 2015 zegt “niet algemeen” met betekenis “tegenstaan”
Merci, neen, geen crème au beurre meer voor mij, ’t is heel goed maar ’t spant toch zo tegen!
verhinderen, tegendraads zijn
zie ook tegenwringen, dwarsliggerij
Het is steeds dezelfde die tegenspant, al de anderen zijn akkoord.
af malkander, in twee of meerdere delen, als tegengestelde van ‘aaneen’
WNT afeen: uit af en een.
gewestelijk in Z.-Nederl. voor: vaneen, van elkander. Ook in samenstellingen: afeenbersten, afeengeraken, afeenkrijgen, afeenscheuren, afeentrekken, enz. (corn.-vervl.).
‘Afeenschrijven’, schrijft ge dat aaneen of afeen?
Hoe hard dat ik er ook aan trek en sleur, ik krijg dat niet afeen. Hebt ge een beitel in huis?
Astrid en den John, ze zijn afeen. ’t Stond in de Story, dus het is waar.
voor iets zorgen
Se, voor die barbecue he! Ik doe het bier en de drank, de Jef doet het vlees en gij zorgt dat er gerief is om mee te stoken.
Met venten niks dan last
- “Dieje van mij is te lui om even een vod op te pakken en dat op te kuisen.”
- “En de mijne zit een hele dag te prullen, maar echt iets doen… nee.”
- “Venten! Steekt ze in ne zak, schud ermee en er komt allemaal hetzelfste uit!”
met voorzetsel op
VD on line geeft alleen maar de betekenissen “donderjagen” en “vallen – lazeren”
“Op de lagere school, vanaf het vierde leerjaar, moest iedere leerlinge een mini-weefgetouw meehebben in de klas (mijn vader heeft nogal geduveld toen, hij was de timmerman van dienst, net zo’n imperfectionist als ik, en sloeg alle nagels krom. "(homeiswherethedachshundis.blogspot.com 16.09.15)
“Ja, Branko jongen….Ik heb vroeger zo op je geduveld,
Ge hebt me zo dikwijls voor schut gezet in de hondenschool…
Ni willen luisteren, den ezel uithangen, man man toch…” (http://www.djankozyhof.be/)
met voorzetsel op: sakkeren of duvelen op iets
VD geeft de volgende betekenissen:
- godslasterende woorden spreken
hij vloekt als een ketter, hij vloekt als een ketellapper (ook in Vlaanderen)
- op iets vloeken: het verafschuwen (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
- een schril, pijnlijk contrast vormen: zie bij het andere lemma vloeken
- vervloeken (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
‘Ze laat geen kans liggen om te vloeken op het federaal en Vlaams beleidsniveau.’ (DS 01.12.15)
“Heb je ooit ook al eens gevloekt op die grote hoop informatie die je zowel online als offline vindt over het onderwerp van je spreekbeurt, taak of opstel?” (https://jongeren.ikbeslis.be/trusty-voor-jongeren)
met voorzetsel op: sakkeren of duvelen op iets
VD geeft de volgende betekenissen:
- godslasterende woorden spreken
hij vloekt als een ketter, hij vloekt als een ketellapper (ook in Vlaanderen)
- op iets vloeken: het verafschuwen (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
- een schril, pijnlijk contrast vormen: zie bij vloeken1
- vervloeken (niet gebruikelijk in Vlaanderen)
‘Ze laat geen kans liggen om te vloeken op het federaal en Vlaams beleidsniveau.’ (DS 01.12.15)
“Heb je ooit ook al eens gevloekt op die grote hoop informatie die je zowel online als offline vindt over het onderwerp van je spreekbeurt, taak of opstel?” (https://jongeren.ikbeslis.be/trusty-voor-jongeren)
iets, een beetje
wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen
zie ook:
iet en ne piet en ne snotpiet
iet en niks
iet gescheten, dat is ~
iet mag het hebben
iet of wa
iet voor bij den boterham
iet(s), of ~
iet, dat is ~ van niks
iet, zo (met bijv. nw.) als ~
volgens VD “niet algemeen; verouderd”
iets voornamelijk nog in de verbindingen
VMNW: iewet
- het ne si dat si iet spreken moten dor grot beduanc uan siecheiden. Corp.I p. 26, r. 25-29, Gent, Oost-Vlaanderen, 1236
-ende al drinken si oc it dat gevenijnt es, hen sal hen nit schaden; Diat. p. 284, r. 34-35, Brabant-West, 1291-1300
MNW: Mnd. Naast iet staat ook de oudere vorm iewet. Iet is de oudere vorm van iets, in “als niet komt tot iet”. De grondvorm is iewicht. In het mnl., naast iet en iets, komt ook ietwat, ietswat en ietwes voor.
WNT: Iet(s)
Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.
Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.
Wat is dat voor iet?
Dat is nogal iet, hé.
Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)
niet, ni
WNT: niet:
Uit niet is in verschillende dialecten ook ontstaan nie, waarschijnlijk wanneer het woord met weinig klem werd uitgesproken, maar de vorm niet is in de algemeene taal toch de juiste vorm gebleven.
- Waarvoor dient dat?
- ’k weet nie…
Mekaar slagen doen we nie!
niet, ni
WNT: niet:
Uit niet is in verschillende dialecten ook ontstaan nie, waarschijnlijk wanneer het woord met weinig klem werd uitgesproken, maar de vorm niet is in de algemeene taal toch de juiste vorm gebleven.
- Waarvoor dient dat?
- ’k weet nie…
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
