Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Begerig naar leden van het andere geslacht loeren.
Al istie getrouwd: ie kiekt toch nog geren over z’n schoere.
(Al is hij getrouwd: toch kijkt hij nog graag naar de vrouwen.)
af malkander, in twee of meerdere delen, als tegengestelde van ‘aaneen’
WNT afeen: uit af en een.
gewestelijk in Z.-Nederl. voor: vaneen, van elkander. Ook in samenstellingen: afeenbersten, afeengeraken, afeenkrijgen, afeenscheuren, afeentrekken, enz. (Cornelissen-Vervliet (1899)).
‘Afeenschrijven’, schrijft ge dat aaneen of afeen?
Hoe hard dat ik er ook aan trek en sleur, ik krijg dat niet afeen. Hebt ge een beitel in huis?
Astrid en den John, ze zijn afeen. ’t Stond in de Story, dus het is waar.
ongeloofwaardig voorkomen
“Wat hem doar vertelt is bekan ni oan te neme!”
(Wat hij daar vertelt is erg ongeloofwaardig!)
staande lamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Vroeger hadden lampadaires een lampenkap die naar beneden gericht was, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
(Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
staande lamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Vroeger was de lampadaire met een lampekap naar beneden, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
(Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
bordveger
werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt
zie ook frotten
“Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.
bordveger
werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt
“Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.
Is natuurlijk AN, maar enkele Limburgse eigenaardigheden mogen hier m.i. niet onvermeld blijven:
- man! man! = jongens toch! (vgl. Dts. Mann! Mann!)
- joot mijne man! (of liever: m’ne maaaan) = welzeker, mijn waarde (heer)! (als gemeenzame aanspreking)
- het rijke meervoud: enkele Limburgse dialecten kennen niet minder dan 5 (vijf!) meervouden voor dit woord:
De manne (alg., tgo. de vrouwen)
De mander (id., maar de oude vorm – vgl. Dts. Männer)
De mans (de mannen binnen een familie of groep)
Twintig man (= mensen)
Lee mên (= lelijke individu’s, vieze mannen – dus pejoratieve betekenis, enigszins verouderd)
keukenhulpje om potten zo volledig mogelijk leeg te maken, pannenlikker, pottenlekker
Geeft gij mij ras dieën pottenlikker, dat ik al het beslag uit deze kom kan krijgen!
, pottenlekker
keukenhulpje om potten zo volledig mogelijk leeg te maken
Geeft gij mij ras dieën pottenlikker, dat ik al het beslag uit deze kom kan krijgen!
scheldnaam
VD2015 online: BE
Joenge gij zijt toch nen ajuin. Waarom hebt ge dat nu weer gedaan?
Ajuin dat ge zijt!
soep van ajuinen, uiensoep
solo.be : Recept voor Ajuinsoep
Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…
onskookboek.com: Een stevige opkikker: witte ajuinsoep met een heerlijk looktoastje met gegratineerde kaas erbij geserveerd zodat je zowel zal genieten én je honger zal stillen.
Geluid maken. Spreken of grommen. Ter instemming of ter afkeuring. Meestal negatief gebruikt om te zeggen dat hij zich stil houdt.
Uitspreken met korte oe zoals in koek.
Engels: to purr
Ma vroeg wie hier gemorst had maar mijn broer poerde (van) niet.
Bestemmingsplan van de grondpercelen in Vlaanderen.
Een gewestplan, gewestplannen, … soms ook naar verwezen met ‘het gewestplan’
VD2013 online: ‘in België’
vgl. zonevreemd
ruimtelijkeordening.be: ‘Vroeger maakte de overheid gewestplannen. Sinds 2000 gebeuren geen nieuwe gewestplanwijzigingen meer. Ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) vervangen geleidelijk aan de bestaande gewestplannen. Enkel waar nog geen ruimtelijk uitvoeringsplan geldt, is het gewestplan nog van kracht.’
zie ruimtelijk uitvoeringsplan
Volgens het gewestplan is dat hier kmo-zone. 100 m verderop is het groen zone, daar mag niet gebouwd worden. En hierachter is het landbouwgebied.
volgens het gewestplan niet thuishorend in een bepaald gebied
Die fabriek mag daar niet gebouwd worden, het is een woonzone. Ze zou zonevreemd zijn.
Jeroen Olyslaegers in De Morgen: “Wie is ooit op de hallucinante term ‘zonevreemd bos’ gekomen?”
Geluid maken. Spreken of grommen. Ter instemming of ter afkeuring. Meestal negatief gebruikt om te zeggen dat hij zich stil houdt.
Uitspreken met korte oe zoals in koek.
Ma vroeg wie hier gemorst had maar mijn broer poerde (van) niet.
soep van ajuinen, uiensoep
solo.be : Recept voor Ajuinsoep
1.Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…
onskookboek.com: Een stevige opkikker: witte ajuinsoep met een heerlijk looktoastje met gegratineerde kaas erbij geserveerd zodat je zowel zal genieten én je honger zal stillen.
soep van ajuinen, uiensoep
solo.be : Recept voor Ajuinsoep
1.Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…
bijnaam van een Aalstenaar
uitspraak: A jo-an.
VD2015 online: BE
< De oorsprong van de spotnaam ajuinen ligt in de 19de eeuw, toen in Aalst en omstreken de uienteelt enorm floreerde. ( …)
Maar meer dan een eeuw na het ontstaan van de spotnaam is er natuurlijk al heel wat veranderd. De jongere generaties hebben nauwelijks weet van de ooit zo bloeiende ajuinenteelt in Aalst en omgeving, de vele ajuinvelden zijn al decennia lang verdwenen. Dit had tot gevolg dat de jongere generatie – binnen de eigen leefwereld- zelf op zoek begon te gaan naar een mogelijke verklaring voor de bijnaam. Op die manier is naast de etymologische verklaring van de bijnaam een andere versie beginnen ontstaan die nog steeds vaak doorverteld wordt. De spotnaam ajuinen zou volgens deze jongste interpretatie niet door de overvloedige uienteelt van vroeger te verklaren zijn, maar veeleer teruggaan op een eigenaardigheid van het Aalsters dialect. Ajuin zou afkomstig zijn van het bevestigend antwoord “ha, ja hij”, wat hetzelfde klinkt als de dialectische uitspraak van het zelfstandig naamwoord ajuin. (vvaalst.be)
Hei hij da gedoan? Ajoan.
Heeft hij dat gedaan? Awel ja.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.