Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #81131

    schoere, over zijn - kijken
    (uitdr.)

    Begerig naar leden van het andere geslacht loeren.

    Al istie getrouwd: ie kiekt toch nog geren over z’n schoere.
    (Al is hij getrouwd: toch kijkt hij nog graag naar de vrouwen.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:39
    1 reactie(s)

    #81132

    afeen
    (bw.)

    af malkander, in twee of meerdere delen, als tegengestelde van ‘aaneen’

    vgl. ook vaneen, vaneen af

    WNT afeen: uit af en een.
    gewestelijk in Z.-Nederl. voor: vaneen, van elkander. Ook in samenstellingen: afeenbersten, afeengeraken, afeenkrijgen, afeenscheuren, afeentrekken, enz. (Cornelissen-Vervliet (1899)).

    ‘Afeenschrijven’, schrijft ge dat aaneen of afeen?

    Hoe hard dat ik er ook aan trek en sleur, ik krijg dat niet afeen. Hebt ge een beitel in huis?

    Astrid en den John, ze zijn afeen. ’t Stond in de Story, dus het is waar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Dec 2015 12:36
    4 reactie(s)

    #81133

    aan te nemen, bijna niet ~
    (uitdr.)

    ongeloofwaardig voorkomen

    “Wat hem doar vertelt is bekan ni oan te neme!”
    (Wat hij daar vertelt is erg ongeloofwaardig!)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:36
    0 reactie(s)

    #81134

    lampadaire
    (de ~ (m.), ~s)

    staande lamp

    < Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium

    Vroeger hadden lampadaires een lampenkap die naar beneden gericht was, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.

    Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
    (Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:33
    1 reactie(s)

    #81135

    lampadaire
    (de ~ (m.), ~s)

    staande lamp

    < Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium

    Vroeger was de lampadaire met een lampekap naar beneden, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.

    Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers.
    (Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:31
    1 reactie(s)

    #81136

    frotter
    (de ~, ~s man. zelfstandig naamw.)

    bordveger
    werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt

    zie ook frotten

    “Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:30
    0 reactie(s)

    #81137

    frotter
    (de ~, ~s man. zelfstandig naamw.)

    bordveger
    werktuig om schoolborden af te vegen bestaande uit een blokje hout en repels vilt

    “Jansen! Pak de frotter en het emmerke en de spons en kuist het bord af ad majorem Dei gloriam!” zei de leraar Latijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 06 Dec 2015 12:29
    0 reactie(s)

    #81138

    man
    (de ~ (m.), ~(mv.onv.)/men/~der/~s/~nen)

    Is natuurlijk AN, maar enkele Limburgse eigenaardigheden mogen hier m.i. niet onvermeld blijven:

    - man! man! = jongens toch! (vgl. Dts. Mann! Mann!)
    - joot mijne man! (of liever: m’ne maaaan) = welzeker, mijn waarde (heer)! (als gemeenzame aanspreking)
    - het rijke meervoud: enkele Limburgse dialecten kennen niet minder dan 5 (vijf!) meervouden voor dit woord:

    De manne (alg., tgo. de vrouwen)
    De mander (id., maar de oude vorm – vgl. Dts. Männer)
    De mans (de mannen binnen een familie of groep)
    Twintig man (= mensen)
    Lee mên (= lelijke individu’s, vieze mannen – dus pejoratieve betekenis, enigszins verouderd)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 06 Dec 2015 12:04
    1 reactie(s)

    #81139

    pottenlikker
    (de ~ (m.), ~s)

    keukenhulpje om potten zo volledig mogelijk leeg te maken, pannenlikker, pottenlekker

    Geeft gij mij ras dieën pottenlikker, dat ik al het beslag uit deze kom kan krijgen!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Dec 2015 00:43
    0 reactie(s)

    #81140

    pottenlikker
    (de ~ (m.), ~s)

    , pottenlekker
    keukenhulpje om potten zo volledig mogelijk leeg te maken

    Geeft gij mij ras dieën pottenlikker, dat ik al het beslag uit deze kom kan krijgen!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Dec 2015 00:41
    0 reactie(s)

    #81141

    ajuin
    (de ~ (m.), ~en)

    scheldnaam

    VD2015 online: BE

    zie ook kiek, kieken, vetjuin

    Joenge gij zijt toch nen ajuin. Waarom hebt ge dat nu weer gedaan?

    Ajuin dat ge zijt!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 06 Dec 2015 00:29
    1 reactie(s)

    #81142

    ajuinsoep
    (zn. v. )

    soep van ajuinen, uiensoep

    solo.be : Recept voor Ajuinsoep

    Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…

    onskookboek.com: Een stevige opkikker: witte ajuinsoep met een heerlijk looktoastje met gegratineerde kaas erbij geserveerd zodat je zowel zal genieten én je honger zal stillen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 05 Dec 2015 23:59
    0 reactie(s)

    #81143

    poerren
    (poerde, gepoerd)

    Geluid maken. Spreken of grommen. Ter instemming of ter afkeuring. Meestal negatief gebruikt om te zeggen dat hij zich stil houdt.
    Uitspreken met korte oe zoals in koek.
    Engels: to purr

    Ma vroeg wie hier gemorst had maar mijn broer poerde (van) niet.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 05 Dec 2015 23:59
    4 reactie(s)

    #81144

    gewestplan
    (zn. o., ~nen)

    Bestemmingsplan van de grondpercelen in Vlaanderen.

    Een gewestplan, gewestplannen, … soms ook naar verwezen met ‘het gewestplan’

    VD2013 online: ‘in België’

    vgl. zonevreemd

    ruimtelijkeordening.be: ‘Vroeger maakte de overheid gewestplannen. Sinds 2000 gebeuren geen nieuwe gewestplanwijzigingen meer. Ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) vervangen geleidelijk aan de bestaande gewestplannen. Enkel waar nog geen ruimtelijk uitvoeringsplan geldt, is het gewestplan nog van kracht.’

    zie ruimtelijk uitvoeringsplan

    Volgens het gewestplan is dat hier kmo-zone. 100 m verderop is het groen zone, daar mag niet gebouwd worden. En hierachter is het landbouwgebied.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 22:01
    0 reactie(s)

    #81145

    zonevreemd
    (bn.)

    volgens het gewestplan niet thuishorend in een bepaald gebied

    Die fabriek mag daar niet gebouwd worden, het is een woonzone. Ze zou zonevreemd zijn.

    Jeroen Olyslaegers in De Morgen: “Wie is ooit op de hallucinante term ‘zonevreemd bos’ gekomen?”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 22:01
    5 reactie(s)

    #81146

    poerren
    (poerde, gepoerd)

    Geluid maken. Spreken of grommen. Ter instemming of ter afkeuring. Meestal negatief gebruikt om te zeggen dat hij zich stil houdt.
    Uitspreken met korte oe zoals in koek.

    Ma vroeg wie hier gemorst had maar mijn broer poerde (van) niet.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door dsa op 05 Dec 2015 20:36
    4 reactie(s)

    #81147

    ajuinsoep
    (zn. v. )

    soep van ajuinen, uiensoep

    solo.be : Recept voor Ajuinsoep
    1.Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…

    onskookboek.com: Een stevige opkikker: witte ajuinsoep met een heerlijk looktoastje met gegratineerde kaas erbij geserveerd zodat je zowel zal genieten én je honger zal stillen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 19:42
    0 reactie(s)

    #81148

    ajuinsoep
    (zn. v. )

    soep van ajuinen, uiensoep

    solo.be : Recept voor Ajuinsoep
    1.Hak de ajuinen en het wit van de prei in stukken. Stoof de groenten in goede natuurboter tot ze lichtbruin zijn. Laat de ajuin niet aanbranden…

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 19:41
    0 reactie(s)

    #81149

    ajuin
    (zn. m. -en)

    bijnaam van een Aalstenaar
    uitspraak: A jo-an.

    VD2015 online: BE

    < De oorsprong van de spotnaam ajuinen ligt in de 19de eeuw, toen in Aalst en omstreken de uienteelt enorm floreerde. ( …)
    Maar meer dan een eeuw na het ontstaan van de spotnaam is er natuurlijk al heel wat veranderd. De jongere generaties hebben nauwelijks weet van de ooit zo bloeiende ajuinenteelt in Aalst en omgeving, de vele ajuinvelden zijn al decennia lang verdwenen. Dit had tot gevolg dat de jongere generatie – binnen de eigen leefwereld- zelf op zoek begon te gaan naar een mogelijke verklaring voor de bijnaam. Op die manier is naast de etymologische verklaring van de bijnaam een andere versie beginnen ontstaan die nog steeds vaak doorverteld wordt. De spotnaam ajuinen zou volgens deze jongste interpretatie niet door de overvloedige uienteelt van vroeger te verklaren zijn, maar veeleer teruggaan op een eigenaardigheid van het Aalsters dialect. Ajuin zou afkomstig zijn van het bevestigend antwoord “ha, ja hij”, wat hetzelfde klinkt als de dialectische uitspraak van het zelfstandig naamwoord ajuin. (vvaalst.be)

    Hei hij da gedoan? Ajoan.
    Heeft hij dat gedaan? Awel ja.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 19:38
    0 reactie(s)

    #81150

    ajuin
    (de ~ (m.), ~en)

    scheldnaam

    VD2015 online: BE

    zie ook kiek, kieken,vetjuin

    Joenge gij zijt toch nen ajuin. Waarom hebt ge dat nu weer gedaan?

    Ajuin dat ge zijt!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2015 19:38
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.