Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
de gelederen sluiten, eenzelfde standpunt innemen, op eenzelfde lijn gaan staan, aan eenzelfde zeel trekken, de neuzen in dezelfde richting draaien …
vnw: de rangen sluiten: de gelederen sluiten
Van Dale 1995: (Belg.)
zie ook rangen
De verschillende regeringsleden hadden totaal verschillende oplossingen voor het begrotingstekort en de loonhandicap maar uiteindelijk hebben ze de rangen gesloten en is er iets uit de bus gekomen. Of het wat goed is, dat is een ander dispuut.
vroedvrouw, baker
ook: achterwoarsterigge
z’èt ekocht mi d’achterwoareege
vroedvrouw, baker
ook: achterwoarsterigge
Vergis ik me of wordt het woord ook niet gebruikt (in het Gents) in de betekenis van: ’ curieuzeneuze’, iemand die
naar ‘nieuwtjes graaft’ ?
’t Is ’n echte achterwoarsterigge. Ze blijft maar neuzen.
leden van een groep
vnw: de rangen: groep personen met een gemeenschappelijk doel
vgl. rang; rang, de ~en sluiten
Stijn Martens versterkt de rangen van Medialife. (made-in.be)
Zouden de Vlaamse christendemocraten ook “plooien” in het parlement, of heerst er nog ongenoegen in de rangen van de fractie? (vrt.be)
Vier nieuwe renners, onder wie de Italianen Leonardo Bertagnolli en Michele Scarponi, versterken volgend jaar de rangen van Lampre. (demorgen.be)
Jonge kinderen werden gehersenspoeld en in de rangen van IS opgenomen. (standaard.be)
Dat Defensie de leden van zulke motorbendes vandaag niet meer in haar rangen wil, is allesbehalve toeval. (hbvl.be)
de gelederen sluiten, eenzelfde standpunt innemen, op eenzelfde lijn gaan staan, aan eenzelfde zeel trekken, de neuzen in dezelfde richting draaien …
Van Dale 1995: (Belg.)
zie ook rangen
De verschillende regeringsleden hadden totaal verschillende oplossingen voor het begrotingstekort en de loonhandicap maar uiteindelijk hebben ze de rangen gesloten en is er iets uit de bus gekomen. Of het wat goed is, dat is een ander dispuut.
een rij van leerlingen, soldaten, mensen, …
vnw: rij personen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1; Een ‘rang’ is een rij mensen, voornamelijk schoolkinderen of soldaten
Van Dale 1995: (Belg., gallicisme) rij van personen
ook: in (de) rang lopen, uit (de) rang lopen, in (de) rang staan, …
vgl. rangen
Aan de hoek van de Steenstraat was de rang gedaan.
Als het belt moeten de kinderen direct stoppen met spelen en in rang gaan staan.
De soldaten stelden zich op in rangen van vijf.
een optreden toegevoegd aan een evenement, in de marge van
zie ook rand~
Den Boerman speelt op zijn accordeon en een paar Antwerpse artiesten geven een randoptreden. (Nieuwsblad.be)
In het kader van de braderij zijn er randoptredens van plaatselijke artiesten.
kanttekening, zijdelingse bemerking
vnw: kanttekening
VRT taalnet: Standaardtaal in België
Van Dale 2018 online: BE
< Duits: Randbemerkung (Van Dale)
Globaal gezien ben ik ’t akoord met het voorstel, maar zou toch enkele randbemerkingen willen maken.
De randbemerking aangegeven onder vraag 4 is hier eveneens van toepassing. (vlaamsparlement.be)
Kleine randbemerking: Van de vele VW-leden zijn er maar enkelen die trouw hun bijdrage verlenen.
rampschade
vnw: schade als gevolg van een ramp, rampschade
Van Dale 2018 online: BE
In elke gemeente is een Coördinator Rampenschade aangesteld, die u eventueel kan helpen bij het invullen van de formulieren. (vlaanderen.be)
Winterstormen van januari kostten verzekeraars meer dan rampenschade van heel 2017. (vrt.be)
Griekenland verwarde rampenschade met staatssteun – Vilt
…aanpassingen in verband met herverzekerings- en rampenschaden en omtrent de toerekening van kosten, waarbij de vereiste documentatie… (nbb.be)
pak rammel, biet
ook fig.
SN: aframmeling
vnw: pak slaag, pak rammel
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
zie synoniemen bij pandoering
Als ge nog eens aan mijn lief zit, zal ik u eens een rammeling geven.
Een jaar na de federale rammeling keerde CD&V/N-VA in juni 2004 als grootste fractie terug bij de Vlaamse verkiezingen. (vrt.be)
De daders filmden die rammeling. Matthias vluchtte naar het station en kreeg een tweede pak slaag, dat opnieuw werd gefilmd. (demorgen.be)
iemand die het flink kan uitleggen, tateren
ook: reddelgat, tetterkont, tettergat
vnw: babbelaar, kletskous, kletsmajoor
znwb: Babbelaar, kletskous, kletsmajoor, ouwehoer enz. – Ook in de vorm rammelkont v., -en.
gwnt: (Zuidn.) kletskous.
zie rammelen
Wat een rammelgat is me dat zeg! Daar krijg je geen speld tussen.
’Terwijl Leontientje, noch mossel noch vis, rammelgat, gelijk haar tante Fie zaliger, optemets zot gelijk een drilnote, zat te kwebbelen als een ekster, binst dat ze haar moeder hielp met een wrong sajette die moest opgerold worden …’ (‘Vertelsels bij de Leuvense stove’ – Paul Baekeland)
“Zuidnederlandse term voor de speeltrommel waardoor torenbeiaarden om het uur, half uur of kwart uur tot klinken worden gebracht. Het bestaat uit een (koperen) cilinder bezaaid met uitsteeksels (stiften, bruggen en bramen) die de toetsen van het beiaardklavier oplichten, waardoor de klokken slaan, en na de passage weer loslaten.” (Muziekencyclopedie
- S. van Ameringen – 1962)
vnw: klokkenspel, beiaard
znwb: Klokkenspel (inz. op het uur en het halfuur).
“Ondergeteekenden, gezinshoofden zijn zo vrij te protesteren tegen het te langdradig en te luid-druchtige rammel van de beiaard, op het uur, het half uur, en het kwartier." (beiaard.org)
De rammel, het beiaardmuziekje dat om de 7,5 minuut de tijd aangeeft op de Sint-Romboutstoren, zwijgt binnenkort van 9 uur ’s avonds tot 9 uur ’s ochtends. Het schepencollege heeft dat beslist na klachten van omwonenden. (standaard.be)
De klokkenkamer van de stadsbeiaard te Sint-Niklaas. Rechts de electromagetische hamers voor de ‘rammel’ of ‘wekkering’. (dbln.org)
We zouden nu even goed kunnen voorstellen om de jaarlijkse investering in het onderhoud van de beiaard en de rammel te vervangen door een goedkopere geluidsinstallatie. (gva.be)
Iemand (man of vrouw) die veel roddelt. Zie rammelen
vnw: gebabbel, geklets
Onze buurvrouw is een echte rammel, ze doet niks dan praten en liefst kwaad over een ander.
- van een motor: laag toerental
vnw: ralenti: laagste toerental van een motor
van het Frans: ralentir: vertragen of inhouden; ralenti: de laagste snelheid waaraan een motor draait zonder stil te vallen (Larousse français)
- ook fig.: op een laag ritme
Als de auto stilstaat draait de moteur op ralentie.
Tom Boonen reed op ralenti de laatste 50 km van Parijs-Roubaix en kwam aan met anderhalve minuut voorsprong.
fietspad dat ringvormig om Antwerpen leidt waarop men op een snelle en veilige manier naar de gewenste bestemming in de stad kan fietsen
zie ook: velostrade en cyclostrade
Het Ringfietspad vormt een dubbele ringstructuur rond de stad Antwerpen. Meer dan twintig jaar geleden werd de FR10 aangelegd naar aanloop van de grote werken aan de ring rond Antwerpen. (fietssnelwegen.be)
Een van de drukste routes voor fietsers rond de stad Antwerpen is het Ringfietspad, het is van de Stenenbrug tot de Luitenant Lippenslaan vernieuwd en onder de Stenenbrug doorgetrokken. (degroteverbinding.be)
Op het Ringfietspad fiets je snel en comfortabel van de Scheldekaaien tot aan het Sportpaleis. Het fietspad, net naast de Ring, kruist naast de vele op- en afritten ook heel wat grote invalswegen naar het centrum van de stad. Dit zijn echte toegangspoorten naar de stad en trekken vele verschillende gebruikers aan. (antwerpenmorgen.be)
vgl. rakkeren
Vrienden zijn zeer belangrijk voor een rakker zodat ze vaak een reputatie moeten hooghouden. (chirovrasene.be)
Zijn Jullie “de rakkers” van de Chiro? (chiro.be)
Je wil een kamp bouwen met een rakker die een rolstoel gebruikt, je wil leiding worden maar hebt autisme of wil met de leidingsploeg een afdeling starten … (chiro.be)
Het is groen en het rolt van een berg. Negen van de tien keer zal dit een Rakker van Chiro Alowio zijn. (alowio.chirosite.be)
vgl. rakkeren
Vrienden zijn zeer belangrijk voor een rakker zodat ze vaak een reputatie moeten hooghouden. (chirovrasene.be)
Zijn Jullie “de rakkers” van de Chiro? (chiro.be)
Je wil een kamp bouwen met een rakker die een rolstoel gebruikt, je wil leiding worden maar hebt autisme of wil met de leidingsploeg een afdeling starten … (chiro.be)
Het is groen en het rolt van een berg. Negen van de tien keer zal dit een Rakker van Chiro Alowio zijn. (alowio.chirosite.be)
chirolid van 9 – 12 jaar
vgl. rakkeren
Vrienden zijn zeer belangrijk voor een rakker zodat ze vaak een reputatie moeten hooghouden. (chirovrasene.be)
Zijn Jullie “de rakkers” van de Chiro? (chiro.be)
Je wil een kamp bouwen met een rakker die een rolstoel gebruikt, je wil leiding worden maar hebt autisme of wil met de leidingsploeg een afdeling starten … (chiro.be)
Het is groen en het rolt van een berg. Negen van de tien keer zal dit een Rakker van Chiro Alowio zijn. (alowio.chirosite.be)
Katholieke jeugdbeweging in Vlaanderen en Brussel ontstaan na de eerste wereldoorlog. De naam is afkomstig van de Griekse letters X (chi) en P (rho), een afkorting van de Griekse spelling voor “christos” (Kristus).
De Franstalige zusterbeweging heet Patro. De Chiro van de Oostkantons sluit aan bij de organisatie van Chirojeugd Vlaanderen.
Het Christusmonogram (oude logo)
in samenstellingen chiro- zoals: chiroleider, chiroleidster, chirokamp, chirolokaal, chiroheem, chiroafdeling, chirogroep, chirokermis, chirokas, chirojongen, chiromeisje, chirofuif, meisjeschiro, jongenschiro, chirojeugd, chirowerking, chirowinkel enz.
De jongens hadden vandaag een stadsspel met de Chiro.
Onze Jeroen is vandaag naar de Chiro.
Ik was vroeger bij de PX.
De chiro, met meer dan 100000 leden, is de grootste jeugdbeweging van Vlaanderen.
Verschillende chiro’s van het gewest verenigen zich op een 3-daags kamp.
In 2019 viert Chiro Zolder zijn 75 jarig bestaan, daarom is er op de website een pagina bijgevoegd met alle info/ideeën hierover.
Op 9 mei organiseert Chiro Zolder haar jaarlijkse bieravond.
ravotten, ongeremd spelen
vnw:
•stoeien, ravotten
•wild zijn
znwb: Van pers. (en dieren): wild heen en weer lopen, stoeien, ravotten.
opm:
-Het vnw geeft een voorbeeld uit de voetbal: “gebrek aan wedstrijdritme betekent bij hem niet dat hij geen negentig minuten kan blijven rakkeren”, maar rakkeren als voetbalterm in de betekenis van wild heen en weer lopen is ook in .NL in gebruik.
-In de betekenis van ravotten is het wel (verouderd) Vlaams. Nog wel te herkennen in de rakkers bij de Chiro.
Dat rakkert maar in de sneeuw, bah, kinderen dienen enkel tôt last, zouden ineens volwassen op de wereld moeten komen. (nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be)
De geleerde professor en zijn kroostrijk gezin zijn snel ingeburgerd in Broechem. Alle dagen woonde hij de H. Mis bij, zijn kinderen gingen hier ter schole, en het fleurig driemanschap Paul-Maurits-Albert rakkerde met de andere jongens van het dorp. (landvanplaysantien.be)
heeft hij zin om met de vriendjes gaan te spelen, wat voetballen of rakkeren, gewoon even laten doen (is belangrijk voor hun) (forum.mountainbike.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
