Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7781

    wegenis
    (de ~ (v.), geen mv.)

    ambtelijke taal voor:
    netwerk van openbare wegen, wegennet, de openbare weg, het verharde wegdek

    Van Dale :wege­nis
    zelfstandig naamwoord • de v • g.mv.
    ver­za­mel­naam; BE; ver­ou­derd we­gen­net

    zie ook wegeniswerken, wegenwerken; wegcode

    Voor de aanleg van de wegenis zal het kruispunt nog(hln.be) enkele dagen afgesloten blijven. (uit rondschrijven Aquafin)

    Affectatie tot de wegenis: Opname van een weg in het publieke domein. (www.trage-wegen-lijn.be)

    Er staat voor de bewuste straat en omliggende straten immers een project gepland waarbij de hele wegenis aangepakt zal worden, inclusief nieuwe voetpaden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Jan 2025 07:37
    0 reactie(s)

    #7782

    rapen, voor het ~ liggen
    (uitdr.)

    SN-NL: voor het oprapen liggen (zie ook reacties)

    vnw: dat ligt voor het rapen: voor het grijpen

    Typisch Vlaams: dat ligt voor het rapen: dat ligt voor het oprapen/grijpen, dat is er in overvloed: (Belgisch-Nederlandse Standaardtaal)

    Wie bewijs zoekt kan het vinden. Het ligt voor het rapen. De vraag is alleen of daarmee het voorakkoord ook bewezen is. (vrt.be)

    Binnen Vlaams-nationalistische kringen leeft het idee dat net daar mogelijkheden voor het rapen liggen. (demorgen.be)

    De tijd dat jobs voor het rapen lagen, lijkt alweer voorbij (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 22:23
    2 reactie(s)

    #7783

    cafémadam
    (zn. v. ; ~men)

    cafébazin

    niet in VD2016 online

    PM 010291 B Maarke Kerkem

    Het bedje van An Buermans ligt gespreid. De 27-jarige cafémadam uit Loenhout won de finale van De designers, een programma waarin VTM op zoek ging naar de beste modeontwerper. (standaard.be)

    Een ode aan de cafémadam, naar aanleiding van het nieuwe boek Authentieke Belgische cafés. (demorgen.be)

    Aangezien er binnenkort weer meer en meer gereden zal worden lijkt het mij een leuk idee om tijdens de tochten op bezoek te gaan bij de mooiste cafemadammen of -heren. (vespaformum.be)

    ‘Een echte cafémadam. Net zoals mijn moeder.’ Diane «Zij heeft ook haar hele leven in cafés gewerkt." (humo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Jan 2025 16:15
    0 reactie(s)

    #7784

    padelraket
    (zn. v.; ~ten)

    SN-NL: padelracket

    zie raket (ook uitleg over uitspraak)

    Padelrakket en balle

    “Een slag van een padelraket komt ook harder aan. Soms spelen ze nog laat op de avond. Het is gewoon te veel voor ons en daarom trekken we …" (nieuwsblad.be)

    Spelers die een padelraket wensen te huren of te kopen en ballen wensen te kopen, kunnen daarvoor terecht in het clubhouse. (linkebeeksport.be)

    De enige raketten die we verdelen, zijn badmintonraketten van het merk Yonex en padelraketten van Drop Shot. (fonce.be)

    De organisatie van het maandelijkse toernooi is in handen van Padel Unique, een bedrijf dat padelraketten verkoopt en padellessen aanbiedt (nieuwsblad.be)

    Overweegt u om een padelraket aan te schaffen om warm te kunnen douchen bij de padelclub van Niels Destadsbader? (humo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Jan 2025 15:55
    0 reactie(s)

    #7785

    razende hond
    (uitdr.)

    bijtgrage, dreigend blaffende, dolle hond

    opm: oorspronkelijk hondsdolle hond

    vnw: een razende hond: hond die aan hondsdolheid lijdt, een dolle hond

    gwnt: (Zuidn.) (van honden) dol: door een razende hond gebeten worden

    znwb: Van een hond e.d.: aan hondsdolheid lijdend, dol.

    Paul (65) werd aangevallen door razende hond: “Ik heb de dood in de ogen gekeken” (nieuwsblad.be)

    Razende hond valt bejaarde vrouw en haar hondje aan (redactie24.be)

    Razende hond richt ravage aan in kapsalon (video) (gva.be)

    Een buurman schoot zondag nog in de lucht om vijf razende honden van het lichaam van Pamela Jane Rock weg te halen, maar dat mocht niet baten. (hln.be)

    Uh ja en tien keer liever een lief kind dan een razende hond met hondsdolheid (beyondgaming.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 08:02
    0 reactie(s)

    #7786

    razende hond
    (uitdr.)

    bijtgrage, dreigend blaffende hond
    opm: oorspronkelijk hondsdolle hond

    vnw: een razende hond: hond die aan hondsdolheid lijdt, een dolle hond

    gwnt: (Zuidn.) (van honden) dol: door een razende hond gebeten worden

    znwb: Van een hond e.d.: aan hondsdolheid lijdend, dol.

    Paul (65) werd aangevallen door razende hond: “Ik heb de dood in de ogen gekeken” (nieuwsblad.be)

    Razende hond valt bejaarde vrouw en haar hondje aan (redactie24.be)

    Razende hond richt ravage aan in kapsalon (video) (gva.be)

    Een buurman schoot zondag nog in de lucht om vijf razende honden van het lichaam van Pamela Jane Rock weg te halen, maar dat mocht niet baten. (hln.be)

    Uh ja en tien keer liever een lief kind dan een razende hond met hondsdolheid (beyondgaming.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 08:01
    0 reactie(s)

    #7787

    rats
    (bw.)

    1. helemaal, compleet, radicaal
    2. plots, ineens, pardoes
    3. snel, vlug

    vnw:
    •vlug, snel
    •plotseling, ineens
    •helemaal, volledig

    zie ook: grat, grad

    1. Ik was het rats vergeten.
    2. Ze sprong rats het water in.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:45
    2 reactie(s)

    #7788

    rateren
    (ww. rateerde, gerateerd)

    overslagen, missen, ontlopen, verknoeien

    uitspraak: ratéren

    vnw:
    •missen, niet treffen, mislopen
    •zakken voor een examen
    •iets verknoeien
    •overslaan van een motor

    Typisch Vlaams: missen: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    < Frans: rater

    Ik weet niet of onze Jeroen door zijn herexamen fysica zal zijn: volgens zijn eigen zeggen heeft em al zeker twee vragen gerateerd.

    In de sprintnummers is het zeer belangrijk dat ge uw start niet rateert.

    Op twee van de drie vragen is hij gerateerd. Ik heb het nog nooit meegemaakt dat iemand enkel op basis van deze test opgesloten wordt (vrt.be)

    Ze zegt dat ze niks waard is, dat ze het leven heeft gerateerd, dat er geen job meer op haar wacht, dat er geen verwachtingen meer zijn. (demorgen.be)

    Financieel gezond zijn krijgt bij de Limburgers de voorkeur, ook al zou dit inhouden dat ze mogelijk Play-off 1 rateren. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:43
    0 reactie(s)

    #7789

    rat
    (de ~ (v.), ~ten)

    werknemer die niet mee wil staken

    vnw: stakingsbreker

    De ratten werden door het stakerspiket de toegang tot de fabriek ontzegd.

    Voor één keer waren er bijvoorbeeld geen ratten bij die staking. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:39
    0 reactie(s)

    #7790

    rat
    (de ~ (v.), ~ten)

    werknemer die niet mee wil staken

    vnw: stakingsbreker

    De ratten werden door het stakerspiket de toegang tot de fabriek ontzegd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:35
    0 reactie(s)

    #7791

    rat
    (de ~ (v.), ~ten)

    werknemer die niet mee wil staken

    vnw: stakingsbreker

    De ratten werden door het stakerspiket de toegang tot de fabriek ontzegd.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:35
    0 reactie(s)

    #7792

    rappigheid
    (zn. v.)

    snelheid, vlugheid met een bijklank van haastigheid

    vnw: in de rappigheid, in de rapte: in de gauwte, in de haast, in zeven haasten

    vgl. rapte, in de ~

    Dat stukje tekst had ik in de rappigheid niet tegoei gelezen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:34
    7 reactie(s)

    #7793

    rapte, in de ~
    (uitdr.)

    snel snel

    vnw: in de rappigheid, in de rapte: in de gauwte, in de haast, in zeven haasten

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.

    vergelijk: raprap,
    vlugte, in de ~,
    rapte, met de ~
    rapke, in een ~
    rappigheid

    We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).

    “In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).

    Pas zaterdagmorgen heb ik “In de rapte” een ploeg samengesteld. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:34
    0 reactie(s)

    #7794

    rappigheid
    (zn. v.)

    snelheid, vlugheid met een bijklank van haastigheid

    vnw: in de rappigheid, in de rapte: in de gauwte, in de haast, in zeven haasten

    Dat stukje tekst had ik in de rappigheid niet tegoei gelezen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:33
    7 reactie(s)

    #7795

    rapen, voor het ~ liggen
    (uitdr.)

    SN-NL: voor het grijpen liggen

    vnw: dat ligt voor het rapen: voor het grijpen

    Typisch Vlaams: dat ligt voor het rapen: dat ligt voor het oprapen/grijpen, dat is er in overvloed: (Belgisch-Nederlandse Standaardtaal)

    Wie bewijs zoekt kan het vinden. Het ligt voor het rapen. De vraag is alleen of daarmee het voorakkoord ook bewezen is. (vrt.be)

    Binnen Vlaams-nationalistische kringen leeft het idee dat net daar mogelijkheden voor het rapen liggen. (demorgen.be)

    De tijd dat jobs voor het rapen lagen, lijkt alweer voorbij (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:30
    2 reactie(s)

    #7796

    rap
    (bn.)

    snugger, snel van begrip

    vnw: in België vaak voor: snel, vlug, gauw of slim, pienter, schrander
    -dat is een rappe: een vlugge of een slimmerik

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zelfst. naamw.: rappe

    > andere betekenis van rap

    Die nieuw kandidate in Blokken, dat is een rappe zenne. Wat die niet allemaal weet.

    Voilà sè, ge zijt een rappe leerling. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:20
    2 reactie(s)

    #7797

    rap
    (bn.)

    snugger, snel van begrip

    vnw: in België vaak voor: snel, vlug, gauw of slim, pienter, schrander

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    zelfst. naamw.: rappe

    > andere betekenis van rap

    Die nieuw kandidate in Blokken, dat is een rappe zenne. Wat die niet allemaal weet.

    Voilà sè, ge zijt een rappe leerling. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:19
    2 reactie(s)

    #7798

    rap
    (bn.)

    snel, vlug
    Wordt veel meer gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland

    Ook in de geijke uitdr.: al rap = al vlug

    vnw: in België vaak voor: snel, vlug, gauw of slim, pienter, schrander

    wnt: Snel, vlug. In Zuid-Nederland nog algemeen in de volkstaal, in Noord-Nederland tegenwoordig alleen als literair woord.

    DS2015 standaardtaal

    zie ook als het hier nog lang gaat duren zal het hier rap gedaan zijn

    Als dat hier niet rap uit de voeten is, dan sta ik niet in voor de gevolgen.

    Hij kan rapper typen dan ik kan lezen.

    Om ter rapst naar huis lopen?

    Een nieuwe pc met scherm en printer dat kost toch al rap een paar honderd euro.

    De Jean is nogal rap zat, na twee pintjes heeft em er al van.

    demorgen.be: Bovendien verandert het territorium van IS in rap tempo.

    > andere betekenis van rap

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:19
    9 reactie(s)

    #7799

    rap
    (bn.)

    snel, vlug
    Wordt veel meer gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland

    Ook in de geijke uitdr.: al rap = al vlug

    vnw: in België vaak voor: snel, vlug, gauw of slim, pienter, schrander

    wnt: Snel, vlug. In Zuid-Nederland nog algemeen in de volkstaal, in Noord-Nederland tegenwoordig alleen als literair woord.

    DS2015 standaardtaal

    zie ook als het hier nog lang gaat duren zal het hier rap gedaan zijn

    Als dat hier niet rap uit de voeten is, dan sta ik niet in voor de gevolgen.

    Hij kan rapper typen dan ik kan lezen.

    Om ter rapst naar huis lopen?

    Een nieuwe pc met scherm en printer dat kost toch al rap een paar honderd euro.

    Hij is heel rap, ge moet het hem maar een keer voordoen en hij heeft het beet.

    De Jean is nogal rap zat, na twee pintjes heeft em er al van.

    demorgen.be: Bovendien verandert het territorium van IS in rap tempo.

    > andere betekenis van rap

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:18
    9 reactie(s)

    #7800

    rang, de ~en sluiten
    (uitdr.)

    de gelederen sluiten, eenzelfde standpunt innemen, op eenzelfde lijn gaan staan, aan eenzelfde zeel trekken, de neuzen in dezelfde richting draaien …

    vnw: de rangen sluiten: de gelederen sluiten

    Van Dale 1995: (Belg.)

    zie ook rangen

    De verschillende regeringsleden hadden totaal verschillende oplossingen voor het begrotingstekort en de loonhandicap maar uiteindelijk hebben ze de rangen gesloten en is er iets uit de bus gekomen. Of het wat goed is, dat is een ander dispuut.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Jan 2025 07:15
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.