Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
sport: de winnaar van een reeks
vnw: groepswinnaar
Crestan als reekswinnaar naar halve finales 800m (teambelgium.be)
Belgian Tornados stoten als reekswinnaar door naar finale (hln.be)
Duitsland wilde er als tweede reekswinnaar alles aan doen om een Brits feestje te verstoren. (zporza.be)
Dit seizoen waren er heel wat knappe sportieve prestaties met reekswinnaars en kampioenen. (antwerpgiants.be)
Een reekshoofd is een speler, speelster of ploeg die voor een toernooi van een sport in de reeksen (poules) bovenaan de lijst staan. Afhankelijk van de sport betekent dit dat het reekshoofd in het begin minder moeilijke wedstrijden moet spelen (bv. voetbal), minder moet spelen of op betere terreinen (bv. tennis) enz.
ook: eerste reekshoofd, tweede reekshoofd, …
vnw:
•geplaatste speler in het tennis
•groepshoofd in een toernooi van teamsporten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
vgl. reekswinnaar
De eerste zeven landen in deze rangschikking zijn samen met gastland Brazilië op 6 december bij de loting voor het Wereldkampioenschap reekshoofd. (De Morgen)
Derde reekshoofd Radwanska moet inpakken op US Open (nieuwsblad.be)
Steve Darcis niet voorbij tweede reekshoofd Stanislas Wawrinka (Het Belang van Limburg)
Het Belang van Limburg: (snooker) De winnaar komt als eerste reekshoofd uit de poule en ontloopt in de eerste wedstrijd van de eindfase de andere reekshoofden.
Een reekshoofd is een speler, speelster of ploeg die voor een toernooi van een sport in de reeksen (poules) bovenaan de lijst staan. Afhankelijk van de sport betekent dit dat het reekshoofd in het begin minder moeilijke wedstrijden moet spelen (bv. voetbal), minder moet spelen of op betere terreinen (bv. tennis) enz.
ook: eerste reekshoofd, tweede reekshoofd, …
vnw:
•geplaatste speler in het tennis
•groepshoofd in een toernooi van teamsporten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
De eerste zeven landen in deze rangschikking zijn samen met gastland Brazilië op 6 december bij de loting voor het Wereldkampioenschap reekshoofd. (De Morgen)
Derde reekshoofd Radwanska moet inpakken op US Open (nieuwsblad.be)
Steve Darcis niet voorbij tweede reekshoofd Stanislas Wawrinka (Het Belang van Limburg)
Het Belang van Limburg: (snooker) De winnaar komt als eerste reekshoofd uit de poule en ontloopt in de eerste wedstrijd van de eindfase de andere reekshoofden.
vnw: afdeling, klasse, categorie, poule, serie in de sport
zie ook andere betekenis van reeks
Racing Utax is een zaalvoetbalclub uit Wezembeek-Oppem. Ze spelen in reeks Heren 1 van LVZM. (sportinwezembeek-oppem.be)
Ook EVA’s Tienen en FC Kontich kregen de licentie voor de hoogste reeks in het vrouwenvoetbal, maar promoveren niet. (sporza.be)
De spelers die volgens ons klaar zijn om aan competitie deel te nemen, beslissen zelf of zij na de winterstop starten met wedstrijden bij de U7 (laagste reeks). (denderhockey.be)
Halfweg het seizoen zouden de vijf laatste van de eerste reeks ‘degraderen’, en de vijf eerste van de tweede reeks ‘promoveren’. (hln.be)
Op het einde van ieder seizoen worden de leden met een rank% kleiner dan de minimumgrens van hun reeks gedegradeerd naar de lagere reeks (ypsilonheist.be)
tv-serie
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2
DS2015 standaardtaal
ook tv-reeks, televisiereeks
ook samenstellingen: misdaadreeks, politiereeks, documentairereeks …
Marc Van Eeghem en Stany Crets in nieuwe vtm-reeks ‘Amateurs’ (hln.be)
Voor een nieuwe documentairereeks op Canvas, is de VRT op zoek naar Joodse getuigen wiens familie heeft geleden onder de jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. (canvas.be)
Gilda De Bal, Evelien Bosmans, Charlotte Anne Bongaerts en Joke Devynck zijn maar enkele bekende namen die te zien zijn in de nieuwe VIER-reeks.
Duffelaar Paul Jambers krijgt reeks op VTM | RTV
Bij ons werd de reeks op VTM en Vitaya uitgezonden: voor Vitaya is de reeks het best bekeken programma. (nieuwsblad.be)
Als alles goed gaat, krijgt Vlaanderen binnenkort de eerste komische politiereeks op het scherm. (tvvisie.be)
Intrigerende RTBF-misdaadreeks, geïnspireerd door de Dutroux-affaire, over het onderzoek naar de verdwijning van een meisje in een Ardeens dorp. (canvas.be)
fictiereeks | canvas.be
volledig Cassonade Graeffe, een merknaam van Tiense Suiker
cassonade is een verwaterde merknaam van Cassonade Graeffe®
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
ook cassonadesuiker
Belgische cassonade wordt gemaakt door aan kristalsuiker melasse toe te voegen. Zie reactie
zie ook: kinnekessuiker
Ik heb nooit geweten wat precies het verschil is tussen die Belgische cassonade en onze . Er ís verschil, dat proef je. Maar toen las ik, een paar weken geleden, in nrc.next dat basterdsuiker een typisch Nederlands product is. Het heeft op Europees niveau zelfs een beschermde status als Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS).
Janneke Vreugedenhil NRC-Handelsblad, volledige artikel zie reactie.
Hoewel het logo van Tiense Suiker er tegenwoordig opplakt, heet de suiker vandaag nog steeds ‘Cassonade Graeffe’. Naast de naam behield de Tiense suikerfabrikant ook de herkenbare verpakking, met een jongetje dat een boterham met cassonade eet. (vrt.be)
Meng de cassonade, witte miso, mirin en sake. Roer dit mengsel om in een au bain marie tot de suiker is opgelost. (demorgen.be)
Bloemsuiker, bruine suiker, rietsuiker, parelsuiker. Noem maar … En ook de cassonade op pannenkoeken is één van mijn favorieten. (standaard.be)
Overstrooien met cassonade suiker en kaneel naar smaak. (hanolux.be)
volledig Cassonade Graeffe, een merknaam van Tiense Suiker
cassonade is een verwaterde merknaam van Cassonade Graeffe®
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen)
ook cassonadesuiker
Belgische cassonade wordt gemaakt door aan kristalsuiker melasse toe te voegen. Zie reactie
zie ook: kinnekessuiker
Ik heb nooit geweten wat precies het verschil is tussen die Belgische cassonade en onze . Er ís verschil, dat proef je. Maar toen las ik, een paar weken geleden, in nrc.next dat basterdsuiker een typisch Nederlands product is. Het heeft op Europees niveau zelfs een beschermde status als Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS).
Janneke Vreugedenhil NRC-Handelsblad, volledige artikel zie reactie.
Hoewel het logo van Tiense Suiker er tegenwoordig opplakt, heet de suiker vandaag nog steeds ‘Cassonade Graeffe’. Naast de naam behield de Tiense suikerfabrikant ook de herkenbare verpakking, met een jongetje dat een boterham met cassonade eet. (vrt.be)
Meng de cassonade, witte miso, mirin en sake. Roer dit mengsel om in een au bain marie tot de suiker is opgelost. (demorgen.be)
Bloemsuiker, bruine suiker, rietsuiker, parelsuiker. Noem maar … En ook de cassonade op pannenkoeken is één van mijn favorieten. (standaard.be)
Overstrooien met cassonade suiker en kaneel naar smaak. (hanolux.be)
In het Vlaams zijn, net als in het Nederlands, veel merknamen verwaterd geworden, t.t.z. de merknamen worden door de gebruikers als soortnaam gebruikt en niet meer vanzelfsprekend als merknaam beschouwd. Veel van deze verwaterde merknamen komen ook voor in het Nederlands, maar er bestaan er ook redelijk wat die alleen in het Vlaams, niet in het Nederlands voorkomen.
DISCLAIMER: Het Vlaams woordenboek registreert typische woorden en taalgebruik zoals die in Vlaanderen gangbaar zijn. Als een merknaam als verwaterde merknaam in de Vlaamse taal gebruikt wordt, zal het Vlaams woordenboek dit taalgebruik als lemma opnemen. Dit houdt uitdrukkelijk geen miskenning in van de rechten van de merknaamhouder. Als het Vlaams woordenboek op de hoogte is van een verwaterde merknaam zal dit expliciet vermeld worden met de uitdrukking ‘x is een verwaterde merknaam van X®’ en zal dit lemma in onderstaande lijst opgenomen worden. Een verwaterde merknaam waarvan het Vlaams woordenboek niet op de hoogte is, zal per kerende op eenvoudig verzoek van de merknaamhouder als verwaterde merknaam behandeld worden.
Hier geven we een overzicht van deze ‘Vlaamse’ verwaterde merknamen:
baxter: baxter is een verwaterde merknaam van Baxter®
baxtervoeding: baxter is een verwaterde merknaam van Baxter®
bic: bic is een verwaterde merknaam van Bic®
(wordt vooral in historisch Brabant gebruikt, en ondervindt daar de laatste jaren stevige competitie van de stylo – de Brabantse expansie, wete wel!)
Bicky: bicky is de verwaterde merknaam van Bicky Burger
brik: brik is een verwaterde merknaam van Tetra Brik®
bulex: bulex is een verwaterde merknaam van Bulex®
cassonade: cassonade is een verwaterde merknaam van Cassonade Graeffe®
cécémel: cécémel is een verwaterde merknaam van Cécémel®
cent wafel: Cent Wafer® is een verwaterde merknaam van Mondelez International®
chiclet: chiclet is een verwaterde merknaam van Chiclets®
clark: clark is een verwaterde merknaam van Clark®
claxon
Colson-bandje
cracot
damarreke (niet algemeen)
delco
frigoliet
frisco frisco is een verwaterde merknaam van Ola® (de Nederlandse ‘ijsco’ is óók een verwaterde merknaam)
gillette
gyproc, gyprocplaat: Gyproc® is een merknaam van Saint-Gobain Construction Products
isomo (de Nederlandse ‘tempex’ is óók een verwaterde merknaam)
kodak
kwakkerspap (niet algemeen)
k-way
landroover
looza (niet algemeen)
millecroquettes
orangina
oxo (verouder(en)d)
pamper (ook wel in NL bekend)
passe-vite
tarmac
tensoplast
thermos
tippex
velcro
velpon
velux
white spirit
zipblokske
zwanworstje
Er bestaan ook vermerkte waternamen:
bolleke (algemeen gebruikte term voor een (bolvormig) glas De Koninck-bier, die in 2019 de officiële merknaam geworden is)
Daarnaast zijn sommige merknamen zodanig sterk verwaterd dat ze zelfs vertaald zijn:
rotswol – NL/EN: rockwool
Daarnaast komen er natuurlijk in het Nederlands ook tal van verwaterde merknamen voor die in het Vlaams helemaal niet verwaterd of zelfs helemaal niet gekend zijn. We geven enkele voorbeelden:
berichtjes sturen/sms’en – NL: appen (merknaam van WhatsApp; uitspraak: eppen)
bruiswater – NL: spa rood (merknaam van Spa-water)
cuttermes – NL: stanleymes (merknaam van Stanley Works-messen; uitspraak: stenleymes)
engelse sleutel – NL: bahco (merknaam van Bahco-gerief)
microgolf – NL: magnetron (merknaam van Philips-microgolfovens)
orangeade – NL: ranja (merknaam van Ranja-limonade)
theelichtje – NL: waxine(lichtje) (merknaam van Verkade-theelichtjes)
-
volledig Cassonade Graeffe, een merknaam van Tiense Suiker
Cassonade of cassonadesuiker is ook een verwaterde merknaam van Cassonaede Graeffe (zie ook verzamellemma verwaterde merknamen)
Belgische cassonade wordt gemaakt door aan kristalsuiker melasse toe te voegen. Zie reactie
zie ook: kinnekessuiker
Ik heb nooit geweten wat precies het verschil is tussen die Belgische cassonade en onze . Er ís verschil, dat proef je. Maar toen las ik, een paar weken geleden, in nrc.next dat basterdsuiker een typisch Nederlands product is. Het heeft op Europees niveau zelfs een beschermde status als Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS).
Janneke Vreugedenhil NRC-Handelsblad, volledige artikel zie reactie.
Hoewel het logo van Tiense Suiker er tegenwoordig opplakt, heet de suiker vandaag nog steeds ‘Cassonade Graeffe’. Naast de naam behield de Tiense suikerfabrikant ook de herkenbare verpakking, met een jongetje dat een boterham met cassonade eet. (vrt.be)
Meng de cassonade, witte miso, mirin en sake. Roer dit mengsel om in een au bain marie tot de suiker is opgelost. (demorgen.be)
Bloemsuiker, bruine suiker, rietsuiker, parelsuiker. Noem maar … En ook de cassonade op pannenkoeken is één van mijn favorieten. (standaard.be)
Overstrooien met cassonade suiker en kaneel naar smaak. (hanolux.be)
volledig Cassonade Graeffe, een merknaam van Tiense Suiker
Cassonade of cassonadesuiker is ook een verwaterde merknaam van Cassonaede Graeffe (zie ook verzamellemma verwaterde merknamen)
Belgische cassonade wordt gemaakt door aan kristalsuiker melasse toe te voegen. Zie reactie
zie ook: kinnekessuiker
Ik heb nooit geweten wat precies het verschil is tussen die Belgische cassonade en onze . Er ís verschil, dat proef je. Maar toen las ik, een paar weken geleden, in nrc.next dat basterdsuiker een typisch Nederlands product is. Het heeft op Europees niveau zelfs een beschermde status als Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS).
Janneke Vreugedenhil NRC-Handelsblad, volledige artikel zie reactie.
Hoewel het logo van Tiense Suiker er tegenwoordig opplakt, heet de suiker vandaag nog steeds ‘Cassonade Graeffe’. Naast de naam behield de Tiense suikerfabrikant ook de herkenbare verpakking, met een jongetje dat een boterham met cassonade eet. (vrt.be)
Meng de cassonade, witte miso, mirin en sake. Roer dit mengsel om in een au bain marie tot de suiker is opgelost. (demorgen.be)
Bloemsuiker, bruine suiker, rietsuiker, parelsuiker. Noem maar … En ook de cassonade op pannenkoeken is één van mijn favorieten. (standaard.be)
Overstrooien met cassonade suiker en kaneel naar smaak. (hanolux.be)
blonde bruine suiker
< vernoemd naar de afbeelding van een lachend kind op de verpakking
zie ook cassonade
Wil jij kinnekessuiker op je pannenkoek?
Rijstpap is het lekkerste met kinnekessuiker.
De suiker wordt ook wel kinnekessuiker genoemd, naar het iconische gezichtje op de verpakking. Maar wist u ook dat die tekening gebaseerd is op een Brussels ketje? (vrt.be)
Voor pannenkoeken grijpen velen onder ons dan ook steevast naar de Cassonade Graeffe, ons allen beter bekend als ‘kinnekessuiker’. (hln.be)
Voor de kinnekessuiker wordt een mengeling gemaakt van drie verschillende varianten van de siroop: van licht tot donker. (standaard.be)
blonde bruine suiker
< vernoemd naar de afbeelding van een lachend kind op de verpakking
Wil jij kinnekessuiker op je pannenkoek?
Rijstpap is het lekkerste met kinnekessuiker.
De suiker wordt ook wel kinnekessuiker genoemd, naar het iconische gezichtje op de verpakking. Maar wist u ook dat die tekening gebaseerd is op een Brussels ketje? (vrt.be)
Voor pannenkoeken grijpen velen onder ons dan ook steevast naar de Cassonade Graeffe, ons allen beter bekend als ‘kinnekessuiker’. (hln.be)
Voor de kinnekessuiker wordt een mengeling gemaakt van drie verschillende varianten van de siroop: van licht tot donker. (standaard.be)
zatheid, dronkenschap
wnt: Zattigheid: Het dronken zijn; dronkenschap, zatheid. Gewestelijk in Vlaams-België en Brabant.
“Hij kost op zijn beenen nie’ staan van zattigheid”. Cornelissen-Vervliet (1903)
znwb: Het zat-zijn: zatheid, dronkenschap
Hij sloeg van zattigheid met zijne smikkel tegen de korst.
Boete en rijverbod voor agent die van zattigheid uit wagen viel. (nieuwsblad.be)
Ze heeft van pure zattigheid in haar ex-lief zijn bed geplast. (Gent)
Aan het bier te zien, hebben ze goed zitten drinken en toegeslagen uit ’zattigheid’", zegt Eduard, die met lede ogen de rondgestrooide lege flesjes bier tussen de planten moet aanschouwen. (Rotselaar/hln.be)
We vallen van zattigheid op de grond. (Brussel/codex.pk.be)
roddelcircuit, geruchtenmolen
Tot in de verste buitenwijken van Kinshasa heeft ‘radio trottoir’ de komst van de Belgische regeringsdelegatie in de Kongolese hoofdstad aangekondigd. (demorgen.be)
Radio trottoir meldde de afgelopen dagen dat het njet werd bij de MR, maar een officiële mededeling bleef uit. (standaard.be)
Ik verneem – via radio trottoir – dat de vraag wordt gesteld om de huidige gebrevetteerden met beroepservaring gelijk te stellen met de gegradueerden. (vlaamsparlement.be)
’s Middags is er op ‘radio trottoir’ in Aarschot maar één item: die terugkeer naar de lokale politiek van Rutten die eind vorig jaar nog haar afscheid van de nationale politiek aankondigde, nadat ze de job van justitieminister niet kreeg. (gva.be)
(kaartt.) gezegd van een hoge kaart in één kleur die men ‘bloot’ heeft, d.i. zonder een of meer lagere kaarten erbij
ik had de klaveren koning onbestoken
(kaartt.) gezegd van een hoge kaart in één kleur die men ‘bloot’ heeft, d.i. zonder een of meer lagere kaarten erbij
ik had de klaveren koning onbestoken
fig. redmiddel
vnw: redmiddel, reddingsplank, reddingsboei ook (fig.)
znwb: Redmiddel, reddingsboei, reddingsplank
zie ook laatste redplank
Het OCMW dus niet als redplank, maar als controlecentrum van de sociale zekerheid. (vrt.be)
De advocaten dienden blijkbaar in het crisisberaad, zo succesvol afgerond, als redplank om de accijnzen niet te moeten verhogen op benzine en diesel. (demorgen.be)
Een beurs vormt namelijk minder en minder een bron van (externe) financiering voor expansieve bedrijven of een ultieme redplank voor familiale ondernemingen . (knack.be)
Federalisme is nu de redplank van de iets slimmere Belgicisten. (forum.politics.be)
De chemische bestrijding blijft dus de redplank om kruisresistente schimmelaantasting te onderdrukken. (knack.be)
ultiem redmiddel (fig.)
vnw: de laatste redplank: het laatste redmiddel
znwb: de laatste redplank: de laatste reddingsboei, het laatste redmiddel.
zie ook redplank
Een andere coach was de laatste redplank om van richting te veranderen. (demorgen.be)
Brugpensioen mag bij herstructurering niet de eerste optie zijn, maar moet de laatste redplank zijn als de activering heeft gefaald. (standaard.be)
Zo omschreef hij zichzelf ooit als “laatste redplank voor de verdrukte”. (gva.be)
Als laatste redplank laat hij een nieuwe put aanboren, die als bij mirakel een overvloed aan steenkool bevat van zeer hoge kwaliteit. (knack.be)
Het bestaansminimum is in onze samenleving en de opgebouwde sociale bescherming, de laatste redplank om een bestaanswaardig leven te leiden. (dekamer.be)
ultiem redmiddel (fig.)
vnw: de laatste redplank: het laatste redmiddel
znwb: de laatste redplank: de laatste reddingsboei, het laatste redmiddel.
Een andere coach was de laatste redplank om van richting te veranderen. (demorgen.be)
Brugpensioen mag bij herstructurering niet de eerste optie zijn, maar moet de laatste redplank zijn als de activering heeft gefaald. (standaard.be)
Zo omschreef hij zichzelf ooit als “laatste redplank voor de verdrukte”. (gva.be)
Als laatste redplank laat hij een nieuwe put aanboren, die als bij mirakel een overvloed aan steenkool bevat van zeer hoge kwaliteit. (knack.be)
Het bestaansminimum is in onze samenleving en de opgebouwde sociale bescherming, de laatste redplank om een bestaanswaardig leven te leiden. (dekamer.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
