Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7361

    rekker
    (zn. m.; ~s)

    snelbinder, velorekker

    vnw: snelbinder

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6; Rekker is in Belgisch-Nederlands een algemeen woord voor alles wat rekt, van een ‘rekkertje’ (elastiekje) tot een snelbinder

    zie ook andere betekenissen van rekker

    Spin

    Zo kan ik nog 1000 en 1 voorbeelden ophalen waarbij ze me letterlijk lieten staan, bv.: mijn rekker van mijn fiets zat in mijn wiel en iedereen reed door (bloggen.be)

    de fiets en accessoires (helm, fietstas, pomp, slot, sleutels, rekker en batterij voor een elektrische fiets) (thebikeproject.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:34
    0 reactie(s)

    #7362

    rekker
    (de ~ (m.), ~s)

    elastiek
    zie ook snare
    kust en Westhoek: rekkel

    vnw: elastiek

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6; Rekker is in Belgisch-Nederlands een algemeen woord voor alles wat rekt, van een ‘rekkertje’ (elastiekje) tot een snelbinder.

    Elastiek-01 (xndr)

    zie ook rekker, het aan zijne ~ hebben, rekker, aan de ~ hangen

    We zullen het doosje afsluiten met een rekkerke.

    De rekker van mijn pyjama is gespokt riep opa. Slaap dan maar in uw onderbroek tot ik er een nieuwe heb ingestoken, antwoordde oma. (zie spokken)

    > andere betekenis van rekker

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:34
    5 reactie(s)

    #7363

    rekenplichtige
    (de ~, (m.), ~n)

    accountant

    vnw: in België ook: boekhouder, accountant

    Van Dale 2018 online: BE niet algemeen

    Functie: Je houdt de volledige administratie van de vereniging up-to-date. Dit omvat de administratie van de bestuursorganen, de huurcontracten tegenover de eigenaars. Daarnaast sta je in voor het voeren van de boekhouding en de verantwoordelijkheid van de rekenplichtige. (vlaamsnieuws.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:33
    0 reactie(s)

    #7364

    rekeninguittreksel
    (zn. o.; ~s)

    bankuittreksel, bankafschrift; bankrekeninguittreksel

    vnw: dagafschrift, bankafschrift

    Van Dale online 2016: BE over­zicht van de in­kom­sten en uit­ga­ven op een bank- of gi­ro­re­ke­ning
    = bank­af­schrift, bank­uit­trek­sel, dag­af­schrift, uit­trek­sel

    belfius.be: Hebt u een rekeninguittreksel verloren? Geen probleem! Vraag een duplicaat van afschriften van al uw rekeningen aan in het kantoor waar u een rekening hebt.

    Ik denk dat die voor mij aan ’t bancontact al maanden zijn rekeninguittreksels niet meer had opgevraagd, want dat machien heeft daar zeker 5 minuten staan afprinten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:31
    0 reactie(s)

    #7365

    Rekenhof, het ~
    (begrip)

    rekenhof.be: “Het Rekenhof is ingesteld door artikel 180 van de Grondwet. Het is een collaterale instelling van het parlement. Het oefent een externe controle uit op de begrotings-, boekhoudkundige- en financiële verrichtingen van de federale Staat, de gemeenschappen, de gewesten, de openbare instellingen die ervan afhangen, en de provincies. De controle op de gemeenten behoort niet tot de bevoegdheid van het Rekenhof.”

    vnw: (bnl.) college dat toezicht houdt op het beheer van de rijksmiddelen, Rekenkamer (nl.)

    standaardtaal in België

    Van Dale 2016 online: BE

    < Frans:Cour des comptes, < Duits: Rechnungshof

    in Nederland: Nederlandse Algemene Rekenkamer

    De regering heeft sinds 2011 geen rapport meer afgeleverd over de uitvoering van de aanbevelingen van de parlementaire onderzoekscommissie over fiscale fraude, zo bleek vandaag op een hoorzitting van vertegenwoordigers van het Rekenhof in de commissie Financiën van de Kamer. (demorgen.be)

    “Belangrijke fouten” en “tekortkomingen” bij jaarrekeningen: Rekenhof niet mals voor overheidsfinanciën (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:31
    0 reactie(s)

    #7366

    reiskaartje
    (zn. o.; ~s)

    vervoersbiljet

    vnw: kaartje, reisbiljet

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Omdat de Frans-Belgische lokale spoorverbindingen niet de volledige avond lopen, ben ik wel eens ’s morgens met de auto naar het station van Kortrijk, Moeskroen of Doornik gereden, om daar een reiskaartje te kopen en de trein te nemen naar een of andere Belgische of Nederlandse bestemming (moskenes.be)

    Met een reiskaartje naar Halle kunnen we de trein op, huiswaarts waar iedereen ongeduldig zit te wachten om te weten wat we allemaal hebben meegemaakt (hanstravelnotes.be)

    Reiskaartje gaat met tijd mee (Antwerpen) – De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:29
    0 reactie(s)

    #7367

    reisduif
    (zn. v.; ~duiven)

    duif om wedstrijden mee te vliegen

    vnw: postduif

    Van Dale 2017 onlne: BE
    SN-NL: postduif

    opm: Er zijn heel veel café’s De Reisduif

    Postduif

    zie ook prijsduif

    Er was een reisduif geland op de vensterbank van het vierde leerjaar. Waarschijnlijk had ze daar de nacht doorgebracht. (masj.be)

    In een duiventil in het Vlaams-Brabantse Oetingen (Gooik) is een reisduif gestolen die volgens de eigenaar een waarde heeft van 15.000 tot 20.000 euro. (demorgen.be)

    Wonen in café De Reisduif (Nevele) – Het Nieuwsblad

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:29
    0 reactie(s)

    #7368

    reisbijstandsverzekering
    (zn. v., ~en)

    verzekering voor wanneer ge op reis gaat en die zaken dekt zoals bagageverlies, ongelukken, repatriering, …

    verkort: bijstandsverzekering

    vnw: reisverzekering

    Standaardtaal in België, alg.: reisverzekering

    zie ook bijstandsverzekering; reisbijstand

    De Jean heeft in Spanje zijnen auto perte totale gereden. Al chance dat hij een goei reisbijstandsverzekering had.

    Heb je medische hulp nodig terwijl je op reis bent, dan kan je terugvallen op een reisbijstandsverzekering. (vrt.be)

    Van de Vlamingen die beslissen op wintervakantie te gaan naar zowel zon- als winterbestemmingen heeft 73 procent een reisbijstandsverzekering afgesloten. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 22:27
    0 reactie(s)

    #7369

    pensioenmalus
    (zn. m.; ~sen of ~mali)

    vermindering van pensioenuitkering wanneer men vervroegd op pensioen gaat

    opm: niet in .NL in deze betekenis

    vgl. pensioenbonus

    ‘Pensioenmalus’ in nieuwe supernota De Wever: tot 5 procent pensioen minder per ontbrekend werkjaar. (demorgen.be)

    Er komt een pensioenmalus. Dat betekent dat je minder pensioen krijgt als je vroeger dan je wettelijke pensioenleeftijd stopt. (vrt.be)

    Naast financiële prikkels zoals loonkosten, minimumlonen, uitkeringen als tijdelijke loonsubsidies, werkbonussen en pensioenmalussen, naast een volgende fase in performante begeleiding en activering met een nieuwe focus, naast preventief inzetten op transities in de economie met loopbaanverandering, is meer arbeidsflexibiliteit cruciaal. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 17:43
    0 reactie(s)

    #7370

    pensioenbonus
    (zn. m.; ~sen of ~boni)

    een extra bedrag dat iemand krijgt wanneer hij langer blijft werken dan zijn vroegste pensioendatum
    ook alg.: extra pensioenuitkeringen bovenop het wettelijk pensioen

    opm: niet in .NL in deze betekenis

    vgl. pensioenmalus

    De pensioenbonus is een nettobedrag dat u krijgt als u al met pensioen kunt gaan maar toch verder werkt. De bonus komt bovenop uw pensioen (sfpd.fgov.be)

    Je kan aanspraak maken op de pensioenbonus als je blijft verder werken na de vroegste datum waarop je eigenlijk met pensioen mag gaan. (vrt.be)

    De bestaande pensioenbonus met een vast bedrag voor wie langer werkt, wil De Wever laten uitdoven tegen 2030. (demorgen.be)

    De pensioenboni, de uittredingsvergoedingen, de overdadige partijfinanciering, het onvermogen om nutteloze instellingen als de Senaat en de provincieraden af te schaffen: dat alles voedt dag in dag uit de degout voor de politiek. (tijd.be)

    De pensioenbonussen zullen nu worden teruggevorderd door de Kamer, tot 10 jaar terug. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 17:39
    0 reactie(s)

    #7371

    reisagentschap
    (zn. o.; ~pen)

    1) reisbureau
    2) touroperator

    vnw: reisbureau

    Typisch Vlaams: reisbureau: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4

    1.
    Jouw reis begint hier. Reizen De Postiljon is een onafhankelijk reisagentschap in het centrum van Dilbeek met meer dan 30 jaar ervaring. (depostiljon.be)

    Een reisbureau regelt alles van a tot z, maar hun aanbod is wel beperkter. “Een reisagentschap biedt niet altijd alles aan”, legt Baeke uit. (vrt.be)

    2.
    Het reisagentschap Sunweb pakte eerder deze week uit met het bericht dat al zijn reizen CO2-neutraal worden. (vrt.be)

    In 2015 is een groot aantal Belgen van plan om te reizen. Dat blijkt uit de analyse van het reisagentschap Connections. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 13:19
    0 reactie(s)

    #7372

    reisagentschap
    (zn. o.; ~pen)

    1) reisbureau
    2) touroperator

    vnw

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4

    1.
    Jouw reis begint hier. Reizen De Postiljon is een onafhankelijk reisagentschap in het centrum van Dilbeek met meer dan 30 jaar ervaring. (depostiljon.be)

    Een reisbureau regelt alles van a tot z, maar hun aanbod is wel beperkter. “Een reisagentschap biedt niet altijd alles aan”, legt Baeke uit. (vrt.be)

    2.
    Het reisagentschap Sunweb pakte eerder deze week uit met het bericht dat al zijn reizen CO2-neutraal worden. (vrt.be)

    In 2015 is een groot aantal Belgen van plan om te reizen. Dat blijkt uit de analyse van het reisagentschap Connections. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 13:18
    0 reactie(s)

    #7373

    kaal, van een kale reis terugkomen
    (uitdrukking)

    een ontgoocheling oplopen, onverrichter zaken terugkomen

    vnw: van een kale reis thuiskomen: van een koude kermis thuiskomen

    Van Dale 2018 online: BE

    DS2015 standaardtaal; NL: van een koude kermis thuiskomen

    Ook: van een kale kermis terugkomen/thuiskomen (kermis, van een kale ~ thuiskomen)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederl. (Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet), kwalijk thuis komen.

    Ik kon wat extra centjes gebruiken en trok dus met mijn munten, ringen, kettingen en oorbellen naar mijn vaste juwelier, maar kwam van een kale kermis thuis!

    Vakbonden Opel terug van kale reis. (kop in De Standaard)

    Een inbreker is in Bornem van een kale reis thuisgekomen (hln.be)

    Een Nederlandse vrouw die dacht dat een meteoriet haar dak had doorboord, is van een kale reis teruggekomen. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 13:09
    0 reactie(s)

    #7374

    reis, kale ~
    (uitdr.)

    van een kale reis (of: kermis) terugkomen (of: thuiskomen)

    vnw: van een kale reis thuiskomen: van een koude kermis thuiskomen

    Zie: kaal, van een kale reis terugkomen

    vb. aldaar

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 13:07
    0 reactie(s)

    #7375

    regime
    (het ~, ~s)

    dieet

    ook regiem (zie voorbeelden)

    < Frans: régime < regimen

    vnw: regiem, regime: dieet: op regime staan, een regime volgen

    Van Dale:
    BE; spreek­taal op re­gi­me staan
    op di­eet zijn

    Ze is weer op regime, de jo-jo-trees!

    “Onze kraai. Die zit elke dag aan ons terras en krijgt vaak brood van de klanten. Frietjes krijgt hij niet meer want hij staat op regime.” (gva.be)

    Zou je een taartje aanbieden, maar sta op regime (seniorennet.be)

    Een diëtiste is niet iemand die anderen ‘op regiem’ zet en hen toch de spijskaart toont. (witgelekruis.be)

    Ehwel, ’k mochten eergisteren naar huis van de dokteur. ’t Was zo goed of ge nezen zeiten, maar ’k moesten voorzichtig zijn en nog een weeke of twee op regiem (vliz.be)

    > andere betekenis van regime

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:45
    0 reactie(s)

    #7376

    regiem

    zie regime (dieet)

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:44
    0 reactie(s)

    #7377

    regime
    (het ~, ~s)

    dieet

    ook regiem (zie voorbeelden)

    < Frans: régime < regimen

    vnw: dieet: op regime staan, een regime volgen

    Van Dale:
    BE; spreek­taal op re­gi­me staan
    op di­eet zijn

    Ze is weer op regime, de jo-jo-trees!

    “Onze kraai. Die zit elke dag aan ons terras en krijgt vaak brood van de klanten. Frietjes krijgt hij niet meer want hij staat op regime.” (gva.be)

    Zou je een taartje aanbieden, maar sta op regime (seniorennet.be)

    Een diëtiste is niet iemand die anderen ‘op regiem’ zet en hen toch de spijskaart toont. (witgelekruis.be)

    Ehwel, ’k mochten eergisteren naar huis van de dokteur. ’t Was zo goed of ge nezen zeiten, maar ’k moesten voorzichtig zijn en nog een weeke of twee op regiem (vliz.be)

    > andere betekenis van regime

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:44
    0 reactie(s)

    #7378

    regime
    (het ~, ~s)

    dieet

    < Frans: régime < regimen

    vnw: dieet: op regime staan, een regime volgen

    Van Dale:
    BE; spreek­taal op re­gi­me staan
    op di­eet zijn

    Ze is weer op regime, de jo-jo-trees!

    “Onze kraai. Die zit elke dag aan ons terras en krijgt vaak brood van de klanten. Frietjes krijgt hij niet meer want hij staat op regime.” (gva.be)

    Zou je een taartje aanbieden, maar sta op regime (seniorennet.be)

    > andere betekenis van regime

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:41
    0 reactie(s)

    #7379

    regie
    (begrip)

    openbaar nutsbedrijf, bv.: Regie der Gebouwen, Regie der Luchtwegen, Regie der Belgische Posterijen, …

    opm: steeds in de vaste verbinding: (de) regie der…

    vnw: (bnl.) openbaar nutsbedrijf, overheidsbedrijf, staatsbedrijf: de regie der luchtwegen, de regie der gebouwen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Waar is de tijd dat ge een telefoonaansluiting bij de R.T.T. ofte Regie voor Telegrafie en Telefonie moest aanvragen. Niet telefonisch hé! Per brief.

    Regie der Gebouwen
    Vlaanderen Regio Noord
    Italiëlei 4 bus 15
    2000 Antwerpen

    Kirsch, die over een uitgebreid netwerk in beide landsdelen beschikt, leidde ook lange tijd de Regie der Luchtwegen. (vrt.be)

    “Hij kon heel goed praten, maar werken stond niet in zijn woordenboek”, zei zijn chef bij de Regie der Wegen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:37
    2 reactie(s)

    #7380

    regie
    (begrip)

    openbaar nutsbedrijf, bv.: Regie der Gebouwen, Regie der Luchtwegen, Regie der Belgische Posterijen, …

    opm: steeds in de vaste verbinding: (de) regie der…

    vnw: (bnl.) openbaar nutsbedrijf, overheidsbedrijf, staatsbedrijf: de regie der luchtwegen, de regie der gebouwen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Waar is de tijd dat ge een telefoonaansluiting bij de R.T.T. ofte Regie voor Telegrafie en Telefonie moest aanvragen. Niet telefonisch hé! Per brief.

    Regie der Gebouwen
    Vlaanderen Regio Noord
    Italiëlei 4 bus 15
    2000 Antwerpen

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Feb 2025 10:36
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.