Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
nationaal politiekorps, werd in 2001 bij de politiehervorming geïntegreerd met politie in nieuwe lokale en federale politiestructuur
vnw: (bnl.) door het rijk ingestelde politie, nu de federale politie, marechaussee (nl.)
afl. rijkswachter
zie ook gendarmerie
De rijkswacht heeft een bende opgerold die in het hele land car jackings pleegde.
Zonder moustache kunt ge nooit rijkswachter worden.
uniek identificatienummer waarmee elke Belg in het Rijksregister vermeld staat
vnw: (bnl.) persoonlijk identificatienummer in het rijksregister
ook INSZ; insz
kortrijk.be: Je vindt jouw rijksregisternummer achteraan jouw identiteitskaart of op de voorzijde van jouw SIS-kaart, zoals getoond in de voorbeelden hieronder.
dienstencheques-rva.be: Hoe moeten personen die geen INSZ hebben, zich inschrijven in het systeem van de dienstencheques?
register waarin alle inwoners van het land geregistreerd worden
vnw: (bnl.) officieel register van alle personen, ook die uit de vreemdelingenregisters, met enige informatie en met een identificatienummer
Van Dale 2015 online: in België
zie ook rijksregisternummer
hln.be: Bestuur Geert Bourgeois een brief gestuurd aan zijn federale ambtgenoot met de vraag om de taalcode uit het rijksregister te verwijderen.
Nu dat ik mijn belastingsbrief weer moet invullen denk ik er toch serieus aan mij uit het Rijksregister te laten schrappen.
de begroting van de federale overheid
vnw: rijksbegroting, staatsbegroting
NL: staatsbegroting, rijksbegroting
Staatsblad 5/7/12: Wet houdende aanpassing van de Rijksmiddelenbegroting voor het begrotingsjaar 2012 (1)
ALBERT II, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :
Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid bedoeld in artikel 74, 3° van de Grondwet.
Art. 2. Voor het begrotingsjaar 2012 worden de lopende ontvangsten van de Staat herraamd :
Voor de fiscale ontvangsten, op . . . . . EUR 41.282.296.000
Voor de niet-fiscale ontvangsten, op . . . . . EUR 6.707.163.000
Zegge te samen . . . . . EUR 47.989.459.000
(Om maar te zeggen dat de Rijksmiddelenbegroting een serieuse zaak is ;)
huis in de rij: huis dat links en rechts tegen een ander huis is gebouwd.
Een rijhuis is niet hetzelfde als een ‘rijtjeshuis’ in Nederland waar de huizen meestal identiek zijn. In Vlaanderen kan een rijhuis totaal verschillend zijn van de aanpalende huizen wat betreft architectuur en grondplan.
vnw: rijtjeshuis
NL: rijtjeshuis
Van Dale 2005: rijhuis: (algemeen Belgisch-Nederlands) zie rijtjeshuis
zie ook verzamellemma: vastgoed
Klik op de afbeelding
Rijhuis in Antwerpen (vastgesteld als bouwkundig erfgoed, art deco, modernisme, interbellum)
“Rijhuis onbewoonbaar door keukenbrand.” (hbvl.be)
veter, nestel, rijgsnoer
gwnt: Zuidn.
vgl. ringkoord
Nagelnieuw, apart te koop rieker enkellaarsjes, met rijgkoord en rits (2dehands.be)
Effen blouse met rijgkoord in kleur is perfect te combineren met de laatste trends. (msmode.be)
Deze rugzak sluit je met een rijgkoord (africanfabs.be)
Belangrijke informatie
Type – Schoen
Uitvoering – Enkelhoog
Kleur – Zwart
Type sluiting – Rijgkoorden
Met veiligheidsneus – ja
(cebeo.be)
veter, rijgkoord
uitspraak: riengkoord
zie ook: nestel, rijkoord, schoelint; verzamellemma kledij
Bindt je ringkoorden toe anders val je er over.
hark
vnw: in België vaak voor: hark
< Middelnederlands: rive
zie ook: rijven, rakel, gritsel, krab
Ik neem de rijf even om die bladeren op te ruimen.
rondslingeren
zie ook rijden + taalbronnen
zie ook rondrijden, rondliggen, rijden, rondrijen
Van Dale 2016: niet algemeen, rondslingeren
hij heeft zijn boeken de hele week op de kast laten rijen
Uw boeken liggen hier altijd op de salontafel te rijen, ruim dat eens op.
Sloddervos, gij laat altijd alles rijen!
Mama spreekt de kinderen toe:
Alles staat hier te “rijen” ruim dat hier onmiddellijk op!
Tegen de vriendinnen een dag later:
“kom ik thuis en wat denk je; mijn heel kot stond te “rijen”.
laten slingeren
vnw: rondslingeren van spullen: hij laat zijn boeken overal rijden
Van Dale 2014 online: gewestelijk
uitspraak: rijen
zie rijen
voordeel halen uit een zaak ten koste van iemand anders, iemand nadeel berokkenen
iemand ergeren
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Van Dale 2018 online:uitdrukking; BE; spreektaal in iemands rapen zitten of lopen of schijten
a. zich ten koste van hem voordeel verschaffen
= onder iemands duiven schieten
b. iemands ongenoegen opwekken
ook: in iemands rapen zitten (rapen, in iemands ~ zitten) (zie voorbeelden)
wie, al is het zelfs maar één keer, in andermans rapen schijt, is nadien meestal voor eeuwen hun vertrouwen kwijt. (joz. le bruyn, haiku, skynetblogs.be)
Het laatste interimkantoor heeft serieus in mijn rapen gescheten. Ik opteerde voor een vast contract, wat ze mij verzekerden bij die firma, terwijl het eigenlijk om een vervanging van een zwangerschapsonderbreking van 6 maanden ging.
Een vereniging van bedrijfsleiders ‘Grensland Platform’ zorgt dat ze daar niet te veel in elkaars rapen zitten, maar zal zeker niet in het eigen vel snijden.(alertekoekuit.be)
Officieus weten wij zeer goed
wie zich tekort gedaan, in zijn rapen gescheten en in zijn gat gebeten voelt.
(http://www.lov.be/artikels/LOV_boek/LOVBOEK_deel1.pdf)
wettelijk huwelijk
trouw van de wet
in SN is ondertrouw de aangifte, ambtelijke bekendmaking dat men gaat trouwen; in VL ook soms in deze betekenis gebruikt
zie ook ondertrouw doen
Deze namiddag heb ik mijn kledij gevonden voor de ondertrouw, komende vrijdag.
slaag krijgen, soms ook letterlijk met een (broeks)riem geslagen worden
vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen
gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen
Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)
In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)
Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)
Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)
slaag krijgen
vnw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen
gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen
Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)
In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)
Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)
Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)
slaag krijgen
znw: van de riem krijgen: ervan langs krijgen, slaag krijgen
gwnt: (Zuidn.) van de riem krijgen: slaag krijgen
Limburgs provincieraadslid Ahmet Koç (sp.a) onder vuur: “Soldaten die van de riem krijgen, is dat abnormaal?” (newsmonkey.be)
In den duik ging ik naar de kelder en sneed daar een dikke schel buikspek af. Ik heb nog van de riem gekregen: zo kwaad was mijn vader daarover. (humo.be)
Het enige dat hij toegaf waren de slagen met de broeksriem, maar daar zag hij het kwaad niet van in, want hij had vroeger ook van de riem gekregen. (gva.be)
Mijn ma daarentegen als die thuis kwam met een gescheurde broek, als ze kind was, kreeg van de riem. (bouwinfo.be)
ondergronds station met tramhaltes van een premetro
klik op de afbeelding
Premetrostation Opera in Antwerpen
De Lijn start met vervangen van roltrappen premetrostation Schijnpoort in Antwerpen, station blijft wel open (vrt.be)
De herstellingswerken aan de koepel van premetrostation Opera zijn van start gegaan.(nieuwsblad.be)
Buurt misnoegd over gepland premetrostation onder Willibrordusplein: “Waarom geraakte onze feedback niet bij De Lijn?” (gva.be)
Een autobestuurster (45) is in de nacht van vrijdag op zaterdag met haar wagen in het Antwerpse premetrostation Astrid beland. (demorgen.be)
In het najaar van 2024 openen vier nieuwe premetrostations (standaard.be)
er niet aan kunnen tippen
vnw: daar kan hij niet aan rieken: daar kan hij niet aan tippen
benauwelijk hoe strak deze machine, die X6 op 4 kan er niet aan rieken (autogespot.be)
Dit is een wijn waar sommige flessen met een prijs van 50%+ nog niet eens aan kunnen rieken. (http://vinejo.freebb.be/)
Wij leven in een represief europa met een schrikbewind waar hitler nog niet aan kon rieken. (forum.politics.be)
iemand niet kunnen uitstaan, iemand niet kunnen luchten
ook:iemand niet kunnen rieken of zien of horen
vnw: iemand niet kunnen rieken: iemand niet kunnen uitstaan, luchten
Van Dale 1995: gewestelijk
Ik kan die gast niet rieken of zien. Als em nog maar zijne kop binnensteekt is de lol er af voor mij.
waarisworteltje.be: In den beginnen konden ze elkaar niet rieken of zien, maar na een tijdje werden de plooien gladgestreken,
ruiken, een geur waarnemen
vnw: in België vaak voor: ruiken
Die ‘t eerst riekt, z’n holleke piept/pikt. (uitdrukking)
ook wel: Degene die ’t eerst riekt, die heeft ’t geflikt.
Degene die het eerst een kwalijke windgeur waarneemt en er (figuurlijk) lucht aan geeft, die is er verantwoordelijk voor.
West-Vlaams: Riek je gie dat ook? Ze zien hier entwaarsen (entwaarten) een beerput aan ’t legen.
Antwerps: Riekte gij dat ook? Ze zèn ier ieverans nen beerput aan ’t leeg maken.
> andere betekenis van rieken
blindklinknagel van het merk POP.
De popnagel is een variant van de klinknagel, revet/rivet.
In de kringwinkel staan stoelen waarvan de bekleding van de zitting vastgemaakt is met poeprevetten.
Hoe kan je nu die ‘popnagels’ (poeprevetten genoemd bij ons ;) ) het er best uithalen? Of is uitboren de enige oplossing? (minisevenclub.nl)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
