Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
kwaad, razend, opvliegend, een kort lontje hebben
zie ook koleire, koleire, in een Franse ~ schieten, koleriek, choleriek, koleirig, van Marseille zijn, koleris
< Frans: colère
uitspraak: koleerëch
VD online: BE, spreektaal
Als ge kolerig wordt, draait u om of ga naar een ander kamer, telt tot 10 en komt dan terug als de bui over is.
Wordt ge nog koleriger, gaat dan buiten en roept eens goed hard.
Als hij op het kolerigste punt staat, is het best dat iedereen uit zijn buurt blijft.
lichtgeraakt, driftig
Die kerel windt zich op voor niets, hij is van Marseille zeker?
Vierkant pateeke, opgebouwd als Limburgse vlaai, met een laagje bladerdeeg, een laagje abrikozenconfituur en afgewerkt met in reepjes versneden bladerdeeg.
in het Roeselaarse gekend als “geleietaartje”
Voor mij een sjoeke en een carré konfituurke.
onafscheidbaar, ouder koppel
Oorsprong: Gaat terug op een oude legende uit Kortrijk: Manten en Kalle bewaakten de toegang tot de stad, werden gevangen gezet in Frankrijk en werden daar door een tovenares veranderd in reuzen, waarna ze konden terugkeren naar hun moederstad.
Wiske en Norbert zijn Manten en Kalle. Ge ziet de een niet zonder den andere.
het licht uitdoen, een apparaat afzetten, een machine stilleggen
Eng: “to kill the engine” is vergelijkbaar
De luchten dood doen als ge komt slapen he keppe.
Doet die radio eens dood zeg! Zo’n lawaai!
1) kloppen, slagen
2) ijverig en met drukte bezig zijn, rumoer maken
syn: boezelen
VD online: niet algemeen: kloppen, slaan
Etymologie: boezen: kloppen, slaan, met bedrijvige drukte bezig zijn (J. Vercoullie 1925)
WNT: Boezen: Thans nog slechts hier en daar bekend; in Vlaanderen hetzij in ’t algemeen: kloppen, slaan
- ”Wie boest daar”, schuerm. 1865-1870
1) Hij werd kwaad en boesde hevig op tafel om zijn woorden kracht bij te zetten.
De hevige rukwind heeft de deur wild dicht geboesd.
2) Laat ze maar even gerust, ze is aan ’t boezen op de zolder. Ze wil dat het tegen van den avond op orde staat.
Mannelijk geslachtsdeel
vergelijk perlut, viezen perlut
mannelijk geslachtsorgaan flute, piet, perlut (http://www.mijnwoordenboek.nl/dialect/Roeselaars)
Staat hij daar nu in zijne perlut?
goudsmidhamer
WNT: In Vlaanderen, zekere soort van hamer, door goudsmeden gebezigd om zilveren of gouden platen uit te slaan (De Bo 1873)
Woordenboek van de Brabantse dialecten:
boeshamer bij goudsmeden: hamer bestaande uit eenen steel midden een kromgebogen ijzer, dat aan beide uiteinden eenen ronde kop heeft; de goudsmid gebruikt den boeshamer om eene zilveren of gouden plaat uit te slaan en te verbreeden; bij smeden: dubbele bolhamer (Cornelissen-Vervliet (1899)).
Van Dale 2017 online:
boeshamer
1898, van boezen kloppen
1. niet algemeen soort van hamer waarmee de goudsmid platen uitslaat
zie ook boezen
Klik op de afbeelding
Een boeshamertje gebruik ik soms om een speciaal reliëfeffect te creëren bij het graveren of het etsen van een tekening in een koperen plaat.
goudsmidhamer
WNT: In Vlaanderen, zekere soort van hamer, door goudsmeden gebezigd om zilveren of gouden platen uit te slaan (De Bo 1873)
Woordenboek van de Brabantse dialecten:
boeshamer bij goudsmeden: hamer bestaande uit eenen steel midden een kromgebogen ijzer, dat aan beide uiteinden eenen ronde kop heeft; de goudsmid gebruikt den boeshamer om eene zilveren of gouden plaat uit te slaan en te verbreeden; bij smeden: dubbele bolhamer (Cornelissen-Vervliet (1899)).
zie ook boezen
Klik op de afbeelding
Een boeshamertje gebruik ik soms om een speciaal reliëfeffect te creëren bij het graveren of het etsen van een tekening in een koperen plaat.
goudsmidhamer
zie ook boezen
WNT: In Vlaanderen, zekere soort van hamer, door goudsmeden gebezigd om zilveren of gouden platen uit te slaan (de bo 1873)
Klik op de afbeelding
Een boeshamertje gebruik ik soms om een speciaal reliëfeffect te creëren bij het graveren of het etsen van een tekening in een koperen plaat.
goudsmidhamer
zie ook boezen
WNT: In Vlaanderen, zekere soort van hamer, door goudsmeden gebezigd om zilveren of gouden platen uit te slaan (de bo 1873)
Een boeshamertje gebruik ik soms om een speciaal reliëfeffect te creëren bij het graveren of het etsen van een tekening in een koperen plaat.
beknelling, verstopping, versperring
van kanalen, goten, buizen,…
zie ook verstroppen
vgl opstroppen
WNT: verstropping: Alleen in Vl.-België aangetroffen.
De verstropping in de eternitten rioolbuis was te groot en te vast zodat het water er langs alle kanten uitspoot.
Heel de kelder is onder water te komen staan door die verstropping in de riool; de opstropping van aangekoekt vet en slijk was de oorzaak.
beknelling, verstopping, versperring
van kanalen, goten, buizen,…
zie ook verstroppen
vgl opstroppen
WNT: verstropping: Alleen in Vl.-België aangetroffen.
De verstropping in de riool was te groot zodat het water langs alle kanten eruit spoot.
Heel de kelder is onder water te komen staan door die verstropping in de riool; de opstropping van aangekoekt vet en slijk was de oorzaak.
wit- of geelafzetting op de tong
SN met aanzetsel bedekt (schoorsteen, (pis)pot, koffiekan, theekop, enz.)
Z’n toeng is “aangelaaien”. A “broeit” wèr wa. (Zijn tong ziet wit. Hij broedt weer iets.)
aankoeken, aanladen
Dat huurhuis heeft lang leeggestaan. Bij de bezichtiging was dat niet echt proper te noemen; de badkamer en de keuken waren zwaar aangelaaien van tijdenlang niet te kuisen.
Niet moeilijk dat die afvoerbuis verstropt (verstroppen) is, ze is helemaal aangelaaien met zeep en vet.
iets dat zich tegen een wand vastzet, aankoeken
zie ook aanlaaien
VD2015 online: niet algemeen
degrotekeukengids.be: “bij het koken kan de bodem van de pot of pan aangeladen zijn; gewoon een beetje antikalk in doen en met een zacht doek wrijven en hij glanst als nieuw”
aanbranden
SN: aankoeken, vastbakken
Een aangebakken mop: een schuine mop, een pikante mop, een erotisch getinte mop, een mop over seks
VD95: door bakken vastzetten, vastbakken
In de betekenis van aanbranden (verbranden) overstijgt het de betekenis van VD.
Kijkt eens naar uw pan, die pannekoek is aan ’t aanbakken. Wat ne smoor, seffens staan de pompiers er.
aankoeken, aanladen
Dat huurhuis heeft lang leeggestaan. Bij de bezichtiging was dat niet echt proper te noemen; de badkamer en de keuken waren zwaar aangelaaien van tijdenlang niet te kuisen.
iets dat zich tegen een wand vastzet, aankoeken
VD2015 online: niet algemeen
Prov. Antw.: aanlaaien
degrotekeukengids.b: “bij het koken kan de bodem van de pot of pan aangeladen zijn gewoon een beetje antikalk in doen en met een zacht doek wrijven en hij glanst als nieuw”
Niet moeilijk dat die afvoerbuis verstropt (verstroppen) is, ze is helemaal aangelaaien met zeep en vet.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
