Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #64481

    terrasje, een ~ doen
    (uitdr.)

    gezellig, in het zonnetje, iets drinken op een terras

    Wie heeft er goesting voor deze namiddag met mij een terraske te doen?

    demorgen.be: Het weer is er voorlopig niet naar, maar wanneer Belgen een terrasje doen, drinkt 57 procent liefst een alcoholhoudende drank – meestal bier – en 41 procent een drankje zonder alcohol.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:21
    2 reactie(s)

    #64482

    een terraske doen
    (uitdr.)

    iets gaan drinken op het terras van een café, terrassen

    ook: terrasje, een ~ doen

    We zijn deze namiddag een terraske gaan doen op de markt.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:20
    0 reactie(s)

    #64483

    geld afhalen
    (uitdr.)

    geld uit de muur, uit de bancontactautomaat halen of aan het loket van de bank

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook muur, uit de ~ halen

    Voor we gaan terrassen moet ik toch wel eerst geld gaan afhalen.

    demorgen.be: Geld afhalen straks niet meer gratis?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:15
    4 reactie(s)

    #64484

    afslagen
    (ww., sloeg af, afgeslagen)

    - verjagen, wegjagen, weren, wegslagen
    - een aanbod weigeren

    Wespen niet afslagen, dan steken ze.

    Ze slaagt niets af, alleen vliegen, en dan moeten ze nog bijten.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:12
    0 reactie(s)

    #64485

    afslagen
    (ww., sloeg af, afgeslagen)

    verjagen, wegjagen, weren, wegslagen
    weigeren

    Ze slaagt niets af, alleen vliegen, en dan moeten ze nog bijten.

    Wespen niet afslagen, dan steken ze.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:09
    0 reactie(s)

    #64486

    afslagen
    (ww. sloeg af, afgeslagen)

    afranselen, afrossen

    Van Dale 2015 online: afslaan: afranselen (weinig gebruikt)

    zie ook afmotten, afperen, aftroeven

    demorgen.be: Floyd Mayweather heeft vrouwen afgeslagen: niet één keer, maar zeven keer.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:08
    0 reactie(s)

    #64487

    afslagen
    (ww., slaagde af, sloeg af, afgeslagen)

    1) afdraaien, de afslag nemen
    2) ook syn. voor SN afslaan

    1) Aan de volgende afrit afslagen, dan de baan richting Laakdal nemen.

    2) De dreiging van de vijand werd afgeslagen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:07
    0 reactie(s)

    #64488

    slagen
    (ww. sloeg, geslagen)

    slaan

    vervoeging OTT:
    Ik slaag
    Gij slaagt
    Hij slaagt
    Wij slagen
    Jullie slagen (golle slaagt)
    Zij slagen (zun slagen)

    zie ook inslagen, afslagen, verslagen, wegslagen, opslagen, doodslagen
    uitdrukking: dood, slaagt me ~
    nagel, de ~ op de kop slagen

    Den bompa slaagt er al is neffe.

    “We emmen ons altijd goe verstaan
    ’k had mij voor hem laten doodslagen” Jef heeft me een sjik gerefezeerd, W. Van de Velde.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 13:05
    2 reactie(s)

    #64489

    kwelm
    (m. geen mv.)

    wel, grondwater

    Er is al genoeg water in de grond, want de kwelm begint te steken (opborrelen).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 12:39
    0 reactie(s)

    #64490

    jannestreken
    (altijd meervoud)

    pronkerige hoogachtige manieren
    jannestreken hebben ( het tegengestelde van nederigheid)
    = veel noten op zijn balk hebben

    Ziet hem daar gaan met zijn jannestreken. Hij zou beter een toontje lager zingen.

    Doe eens normaal en laat die jannestreken is achterwege.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 12:29
    0 reactie(s)

    #64491

    vermengelen
    (ww. vermengde, vermengd)

    vermengen, mengelen

    WNT:vermengelen
    — vermingelen —, Van mengelen met ver- of frequentatief van vermengen. Middelnederlands vermengelen. Het woord werd na de 17de e. nog slechts gewestelijk in Vlaams-België en Sittard, en daarnaast in Winkler, Oud Ned. 64 (1888) aangetroffen.

    Als ge dat huis zag, alle stijlen door elkaar vermengeld, dat trok echt op niks…

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:52
    0 reactie(s)

    #64492

    in het kinderbed blijven
    (uitdrukking)

    sterven tijdens of vlak na de bevalling

    “Onze vader zaliger was een weduwenaar met één kind, zijn vrouw was in ’t kinderbed gebleven en hij was daar alleen blijven zitten met het kind.” (www.volksverhalenbank.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:44
    0 reactie(s)

    #64493

    kinderbed
    (het ~ (mv. weinig gebruikelijk))

    kraambed

    WNT kinderbed:
    Het bed waarin de kinderen geboren worden; waarin de vrouw van (haar) kinderen bevalt; het kraambed. Eigenlijk, en, evenals kraambed, in gewijzigde opvattingen, bij welke aan het bed zelf nauwlijks en zelfs niet meer gedacht wordt. In de algemeene taal, behalve in de kerk, verouderd maar gewestelijk en plaatselijk in de volkstaal nog in levend gebruik.
    ( …)
    In ‘t kinderbed sterven: in de kraam; bij of kort na de bevalling
    ’Ist een vrou die int kinderbedde sterft met haer kint, dat kint wort in sijns moeders rechten arm gheleyt, ende met sijn moeder in een graf begraven, (1602).
    ’Myne … Moeder stierf van my in het kinderbed’ Wolff en Deken (1784).

    zie ook kinderbedde

    Onze gebuur zijn eerste vrouw is in het kinderbed gebleven. ( zie in het kinderbed blijven)

    “En als men hem ’s avonds deed roepen had hij geen tijd meer, hij moest een kinderbed doen, men zou wel eens willen weten waar.”
    (Louis Paul Boon verzameld werk)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:43
    0 reactie(s)

    #64494

    kinderbedde
    (het ~, ~s)

    - ze ligt in ‘t kinderbedde: de bevalling heeft zich ingezet of bezig.
    - ze heeft een moeilijke kinderbedde gehad: de bevalling was enorm zwaar.
    – een kraambezoek afleggen: da’s een kinderbedde doen.

    Twee kinderbeddes in één dag… Het zal druk worden.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:41
    2 reactie(s)

    #64495

    met
    (voorz.)

    door

    In Antwerpen wordt de t van met dikwijls niet uitgesproken: mé (korte, scherpe e)
    In de Kempen wordt soms ook al eens ‘mee’ gezegd, in dezelfde betekenis.

    Dat die pillen plat zijn komt met heel de tijd op dat kaske onder uw kussen te gaan zitten. Dan blijft dat marcheren en gaan de pillen af (afgaan).

    Ge zoudt dat gezever kunnen vermijden met al eens op tijd te komen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:38
    6 reactie(s)

    #64496

    containerklas
    (zn. v., ~sen)

    schoolklas ondergebracht in een container (als tussentijdse oplossing in afwachting van definitieve klassen)
    ook meer algemeen: bungalowachtige klassen, ‘modulaire klassen’, klaslokalen in minder duurzame materialen (hout e.d.), …
    zie ook paviljoen

    Van Dale 2013 online: (voorlopig toegevoegd in 2009): tot (tijdelijk) klaslokaal omgebouwde zeecontainer
    Van Dale 2017: toegevoegd in 2009
    tij­de­lijk klas­lo­kaal in een mo­du­lai­re unit

    zie ook containerschool

    1 september, weer naar school: het probleem van de containerklassen wegens plaatsgebrek in de scholen was vandaag in het nieuws.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Mar 2017 00:15
    2 reactie(s)

    #64497

    weergeven
    (ww. gaf weer, heeft weergegeven)

    teruggeven van wisselgeld

    Kunt ge weergeven op 50 Euro?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Mar 2017 23:54
    0 reactie(s)

    #64498

    mayonaisepikkel
    (de ~ (m.) ~s)

    een dikke acnepuist met een wit puntje waar een massa witte etterige vloeistof uitkomt als men erop duwt

    Die mayonaisepikkel op haar knep heeft haar ne ganse dag geïrriteerd.

    Pubers hebben heel dikwijls last van mayonaisepikkels op hun gezicht.

    Ne mayonaisepikkel uitnijpen, dat doet zeer en deugd tegelijk.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 22 Mar 2017 21:00
    0 reactie(s)

    #64499

    regels
    (de ~ (mv.))

    menstruatie, ongesteld
    synoniem van maandstonden, veranderingen

    < Fr. règles

    Ik heb mijn regels.

    Met het innemen van de pil kunnen de regels nu ‘geregeld’ worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Mar 2017 18:25
    0 reactie(s)

    #64500

    pimpampoentje
    (het ~, -s)

    onzelieveheersbeestje

    WNT: Modern lemma: piempampoentje

    PIMPAMPOENTJE —, znw. onz., mv. – s.
    Gewestelijke benaming in Zeeuwsch – en West-Vlaanderen voor het onzelieve-heersbeestje; Coccinella septempunctata. Aangezien daarnaast ook de vorm pimpalioentje in gebruik is (zie De Bo (1873)), ligt het vermoeden voor de hand dat deze benamingen vervormingen zijn van papeljoentje, dat eertijds als benaming van andere vliegende insecten voorkomt en uit fr. papillon is ontleend;

    zie pimpampoeleke, pimpaljoentje, pimpompuleke piempampulleke, pieternel, hemelbeestje
    ook piempompulleke (Eeklo), piempajoentje (Westhoek), pimpampullie (Ronse); lievenherekuikske (Z.-Limb.)

    Klik op de afbeelding
    Ladybird

    Toen onze Jan thuiskwam van school, zat er een pimpampoentje in zijn haar.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Mar 2017 18:16
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.