Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
lieveheersbeestje
zie varianten bij pimpampoentje
Pimpampoentjes, pieternellekes en hemelbeestjes zijn de natuurlijke vijanden (predators) van de bladluizen.
drinkbus
zie ook: pulle
< apulle, van Lat. ampulla (fles).
De scouts hebben hun pul met water gevuld.
drinkfles
Uitdrukking: pulle geven (bv. bij het autorijden) = gas geven!
zie ook: pul
< apulle, van Lat. ampulla (fles).
fles
zie ook: pul
< apulle, van Lat. ampulla (fles).
Passeert die pulle eens, want ik heb dorst.
(zie passeren)
Gore prak, etensresten
in brede zin: rotzooi, troep
- Aet dien erpel en karboet op
° Bah, ich mot dae knuis neet hubbe!
-Eet uw aardappelen en balkenbrij op
°Bah, ik moet die rotzooi niet hebben!
hoofdvlees
< ontronde variant van zult (gepekeld of ingezouten voedsel)
overzicht bij kop
bij de beenhouwer:
“Geef mij maar een potje zilte of ook ‘hoofdflakke’”
hoofdvlees
overzicht van varianten bij kop
bij de beenhouwer:
“Geef mij maar een potje zilte of ook ‘hoofdflakke’”
hoofdvlees, perskop, zilte
overzicht bij kop
Een schel hoofdflakke met mosterd erop voor tussen mijn stutten
hoofdkaas, hoofdvlees;
oorspronkelijk gekookt en fijngehakt vlees van een varkenskop
overzicht van varianten bij kop
Kipkap als beleg op uw boterham, het best besmeerd met mosterd.
scheel kijkend
“een kaloese” (v), “ne kaloesen (m)”
Ik weet eigenlijk niet of ik oogcontact had, ze was wa kaloes…
scheel kijkend
een scheel kijkend iemand gebruikt men “een kaloese (v), ne kaloesen (m)”
Ik weet eigenlijk niet of ik oogcontact had, ze was wa kaloes…
Krachtige versie van het woord integendeel, om snel en stellig te melden dat iemand ongelijk heeft, veelal gevolgd door de uitleg.
Ook wel : Dat zal niet zijn! Dat gaat niet door!
Daar onder dat afdak staat het wel droog. Nee marrès! Door de hagelschade is dat dak zo lek als een zeef.
Krachtige versie van het woord integendeel, om snel en stellig te melden dat iemand ongelijk heeft, veelal gevolgd door de uitleg.
Ook wel : Dat zal niet zijn!
Daar onder dat afdak staat het wel droog. Nee marrès! Door de hagelschade is dat dak zo lek als een zeef.
hoofdkaas
- een bepaald soort charcuterie, kleine stukjes gekookt vlees, meestal varkenvlees, in gelei of gestold vleesnat.
varianten: hoofdvlees, perskop, kopvlees, postekop, preskop, zult, geperste kop, varkenskop,…
Antwerpen: frut: is een beetje zuurder en met minder gelei
Brugge: (h)ooflakke
Gentse: uufflakke
Kempen: kipkap, hurre, frut
W.- Vl.: hoofdflakke, zilte
Kop eet ik het liefst met flink wat mosterd.
opeenhoping, opstopping
Belemmering van stroom van vloeistoffen, goederen, voertuigen, mensen door teveel aanvoer en/of versmalling, versperring van het traject.
Het woord “opstropping” wordt echter meest gebruikt als men het over een file in het verkeer heeft.
SN: Opstopping
zie ook opstroppen
vgl verstropping, verstroppen
De waterloop onder de houten brug naast Eikenlaan (…), heeft al even een opstropping doordat er er zich een dam gevormd heeft door takken, bladeren en ed. (meldpunt waterlopen.be)
Wat de opstropping van bloed in de vena portarum aangaat, die word van veele toegeschreven aan de verdikking der voghten… (books.google.be)
Tijdens hun elektronisch geregelde naloop wordt vuilophoping en opstropping verhinderd; dit model is ideaal te combineren in afvalwateropvoeringsinstallaties… (cop-tools.be)
Het is weer opstropping op de snelwegen, stilstaand en langzaam verkeer.
Geregeld opstroppingen (auto’s, bussen en vrachtwagens die zich klem rijden). En af en toe rijdt men op het voetpad om uit de opstropping los te komen. (veilig verkeer Bornem)
Grote opstropping zuiderring Neerpelt-Mol thv de aldi. Accident linkerrijstrook versperd. (politiecontrole Lommel)
< frut is hier een uitspraakvariant van frit, zoals in ‘hij wult’ (hij wilt)
Voor mij een grote zak frut.
spotnaam voor de Gazet van Antwerpen, een dagblad
< zn. (Belgisch-Nedelands dialectisch) ‘puin, (slacht)afval’; (BN) ‘bijnaam voor de Gazet van Antwerpen’
In de betekenis ‘slachtafval; gemalen hoofdvlees, gehakt; grof puin, gruzelementen; koffieprut’ uitsluitend Zuid-Nederlands dialectisch. Daarnaast in het BN algemeen bekend als bijnaam voor de Gazet van Antwerpen, oorspronkelijk als scheldnaam in het citaat ‘Frut is uwen naam en als Frut zult ge sterven’ (24 juni 1892; dagblad Het Laatste Nieuws).
De herkomst van het oorspronkelijke dialectwoord is onduidelijk, vergelijk ook prut. De Gazet van Antwerpen verscheen vanaf 1891; genoemde in Het Laatste Nieuws gegeven spotnaam was onderdeel van een wederzijde hetze tussen beide concurrenten. De hetze is voorbij, maar de naam Frut is nog steeds overbekend, en wordt inmiddels door de krant zelf als geuzennaam gebruikt voor een bepaalde vaste rubriek. (bron: M. Philippa e.a.)
vgl. Belang, ’t ~
Elke dag lees ik de frut.
kruisbes: zie daar voor meer varianten
“De kruisbes (Ribes uva-crispa) ook wel stekelbes of stekebees (in België), klapbes, kroesel, knoezel of knoeper genoemd, ( … ) In Vlaanderen is de term stekelbes algemeen gangbaar, de kruisbes vormt dan ook een stekelige struik.” (Wikipedia)
Klik op de afbeelding
Rode kruisbes
De rode stekelbessen zijn de zoetste.
kruisbes: zie daar voor meer varianten
“De kruisbes (Ribes uva-crispa) ook wel stekelbes of stekebees (in België), klapbes, kroesel, knoezel of knoeper genoemd, ( … ) In Vlaanderen is de term stekelbes algemeen gangbaar, de kruisbes vormt dan ook een stekelige struik.” (Wikipedia)
De rode stekelbessen zijn de zoetste.
een soort bes die veel geplant wordt in Vlaanderen: “Ribes uva-crispa L.”
De kruisbes, in België ook wel stekelbes of stekebees klapbes, kroesel, knoezel of knoeper genoemd.
In Vlaanderen is de term stekelbes algemeen gangbaar, de kruisbes vormt dan ook een stekelige struik. (Wikipedia)
> verschillende varianten: kroensel, kronsel, knoesel, krunsel, stekelbees, stekerbees, stekebeier
Klik op de afbeelding
Ribes uva-crispa
Van de zomer heb ik kruisbessengelei gemaakt.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.