Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
iemand die op agressieve wijze altijd zijn gelijk probeert te halen,
" Moeke de ‘a – politieke’ en vake de ‘politieke beddenbak’." (http://maria-preckler.skynetblogs.be/)
Ruzie stoken, meestal op achterbakse wijze.
Zie ook vuurkestook doen, brem stoken
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Het liefste wat hij doet is kwaad vuur stoken. Bij de ene zegt hij zus en bij de ander zo en achteraf heeft iedereen ambras.
dat is larie, maak dat een ander wijs, daar trap ik niet in, dat geloof ik niet
< Frans: ‘mon oeil’, met dezelfde betekenis
zie ook: mijn gat
De Paul heeft tot middernacht overgewerkt op den bureau. Mon oeil! Hij zal wel ergens anders hebben gezeten!
“Foute informatie? Mon oeil, er was helemaal géén informatie!” (politics.be)
“Mon oeil, dat de gelijkschakeling tussen bedienden en arbeiders niet mogelijk zou zijn”, klinkt het bij de topman van de vakbond. (standaard.be)
- alg.: gereedschap, verzameling werktuigen, alm
- fig.: spottende naam voor mannelijke geslachtsdelen, vgl: gerief
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, archaïsch
WNT: Alaam, allam (met verwisseling van accent ALM, ALEM): Het woord was en is alleen in Z.-Nederl. en in Zeeuwsch-Vlaanderen bekend en daar nog thans algemeen; het beteekent gereedschap.
< Middelnederlands: ‘allame’ < andlame, waarbij and- overeen komt met eerste deel van ‘antwoord’ en -lame vergelijkbaar is met Eng. ‘loom’. Hetzelfde woord als Oudengels andloman (meervoud) dat “gerief, gereedschappen” betekende, evenals “penis”.
gezegden:
- alg.: Zijn alaam kennen: zijn vak verstaan
- fig.: Een aardig stuk alem: een rare kwant
zie ook alaambak
- In de Brico zal je alle alaam vinden die je nodig hebt om parket te leggen.
- Als de buurman zijn fietsbroek aan heeft, zie je heel duidelijk zijn alaam zitten.
- “Dyveerssche halaemen dienende ter neerrynghe der draperye als scietspoelen, caerden ende dier ghelycke,” – uit de Spelen van Cornelis Everaert, ca. 1530
(neologisme) bejaarden die weglopen en de weg terug niet meer vinden
Om dwaalouderen op te kunnen sporen wordt aan elektronische armbanden gedacht. Ook het plaatsen van nepbushokjes rond de instellingen blijkt effect te sorteren.
Dwaalouderen (TITEL)
Bijna dagelijks is ergens wel een zoektocht aan de gang naar een demente bejaarde. (http://www.een.be/ 140213)
- gras dat voor een tweede keer gemaaid kan worden
- nagras
- jonge klaver
zie ook toemaat, toemertkatje
Hij heeft wat toemmert voor de konijnen gaan afdoen met de zikkel.
kat die op het einde van de zomer geboren wordt
zie ook toemerkatje en toemert
Toemertkatjes zijn meestal niet zo sterk als die van het voorjaar.
kat die op het einde van de zomer geboren wordt
zie ook toemerkatje
zijn meestal niet zo sterk als die van het voorjaar.spinrag, spinnenweb
zie ook spinnenet, spinnegeweef
In de herfst ziet ge veel spinnekoppenetten hangen.
Met die hoge blafons wordt het lastig om de spinnekoppenetten weg te halen.
spinnenweb, web van de spinnekop
niet in Van Dale
WNT: gewestelijk in Zuid-Nederland
zie ook spinnekoppenet, spinnengeweef
Pakt de halfmaan (=ragebol) en veegt al de spinnenetten uit de hoeken.
spinnenweb, spinrag
niet in Van Dale
WNT: Gewestelijk in Zuid-Nederland
zie ook spinnenet, spinnekoppenet
Al dat spinnegeweef tegen het plafond, ik kan het niet meer zien! Waar is de spinnebossel?
hinderen, storen, ambeteren
< Frans: gêner
uitspraak: zjeneeren
Blijf gerust zitten, het geneert niet.
‘pendre la crémaillère’ was vroeger het teken dat de woning in gebruik genomen kon worden en dit werd dan ook gevierd met familie en vrienden.
In onbruik geraakt?
< De crémaillère was de metalen staaf waar de kookpot aanhing. In de staaf waren inkepingen en met een zwengel kon men de staaf lager of hoger hangen naargelang de pot dichter of verder van het vuur moest komen. In vervlogen tijden werd de crémaillère geplaatst als het huis af was en dan werd er gefeest.
Klik op de afbeelding
Voorbeelden van crémaillères.
Vieren jonge mensen nog de crémaillère als ze in een nieuwe woning gaan?
secundair, aanvullend ofwel bovenwettelijk
Van Dale 2015 online: BE
“Het personeel van die onderneming kan rekenen op heel wat extralegale voordelen. (standaardtaal in België” Taaladvies.net
Havenjargon. Een ceelbaas is een ploegbaas van verschillende ploegen die werkzaam zijn op een zeeschip.
vergelijk conterbaas
Er waren ook ceelwijven. Ceelwijven waren de ploegleidsters van de zakkenwijven (zakkenvrouwen). Zakkenwijven herstelden de jutezakken aan de haven. Beide beroepen bestaan niet meer.
Gooit uw sigaretje maar rap weg. De ceelbaas is daar.
(weinig gebruikt) hond
Antwerpse Kempen: teibas
De Paul is nen echte kattenmens, hij wilt geen basbeest in huis.
degyene.skynetblogs.be: Uit verbale interventies aangaande animale keuzes met duizenden mensen, is onomstotelijk gebleken dat mensen met een kat veel vaker een universitair diploma bezitten dan eigenaars van een basbeest.
heks, kreng
slechte vrouw, meisje
WNT: Ros
< Frans rosse (< Duits Ross): een paard zonder kracht of energie, waarschijnlijk als een afgedankt ruiterspaard beschouwd.
Men heeft dit Romaansche woord natuurlijk in verband willen brengen met een ontleening aan germ. ros: paard, maar door de Romanisten wordt alle verband ontkend.
In Zuid-Nederland gebruikelijk, voorheen ook in Noord-Nederland niet onbekend.
> een slecht vrouwmensch, een boosaardig vrouwspersoon: Eene rosse van een vrouwmensch, De Bo (1873). ’En kwaê ros van e wijf, (Cornelissen-Vervliet (1899)
Gij se ros! Dat ik dat nu nog eens zie dat ge javel op m’n bloemen giet!
afsluitbare drinkbeker om mee te nemen, pul
NL: waterflesje, op de fiets: bidon
Verouderd in NL maar in het zuiden is ‘drinkbus’ nog gebruikelijk.
Van Dale: drinkbus
1. bidon
2. BE; niet algemeen veldfles
zie ook: drinkebus
Nochtans werd de Kannibaal uit Baal eerst gediskwalificeerd door de wedstrijdjury omdat hij een drinkbus aanpakte. (Nieuwsblad)
Gebruik de volgende twee weken een brooddoos en een drinkbus voor je lunch. Ze bestaan in allerlei hippe varianten. (greenpuffins.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.