Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
schelpdier
SN: zaagje
Frans: telline en haricot de mer
Klik op de afbeelding
Donax vittatus
Vroeger gingen de mensen teelkoks trekken (uit het natte zand) langs de laagwaterlijn. Thuis werden ze klaargemaakt en opgegeten.
schelpdier
SN: zaagje
Klik op de afbeelding
Donax vittatus
Vroeger gingen de mensen teelkoks trekken (uit het natte zand) langs de laagwaterlijn. Thuis werden ze klaargemaakt en opgegeten.
zegening van de zee tijdens een plechtigheid op het strand
Klik op de afbeelding
Zeewijding in Oostende in 1912
De jaarlijkse zeewijding in Blankenberge trekt altijd veel volk.
weg gemaakt met kasseien
VD2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook kasseistraat
vgl heirbaan
Klik op de afbeelding
Muur van Geraardsbergen
Als het regent liggen de kasseiwegen er voor wielertoeristen gevaarlijk bij.
fabrikant van worsten
lomperik, iemand die er niets van terecht brengt
Oud-premier, saucissendraaier en laatste Belg Paul “Polle Panch” Vanden Boeynants trachtte eind jaren zeventig zijn megalomane bouwproject in de Brusselse Noordwijk door te voeren en sloopte er zowat de halve wijk voor alvorens het (buren)protest de zaak toch stil legde. (http://www.enola.be/meer/boeken/6912:louis-paul-boon—vergeten-straat)
< Polle Panch = Brusselse uitspraak voor Polle Pens
Hans Haacke, een conceptuele kunstenaar (synoniem van een artistieke saucissendraaier), …(Pallieterke 0610160)
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
ANW: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Klik op de afbeelding
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
vensterbank
zie ook: kassiene, vensterkassijn
Bij gebrek aan stoelen zaten de deelnemers dan maar op de veisterkassiens.
vensterbank
Brugse uitspraak: /ko ’zien/
WNT: Mnl: cassijn (o.)/cassine (v.) < oud-noordfrans ‘cassin’/‘chassin’
In de zuidndl. dialekten is de vorm met a en stemlooze intervocalischen consonant tot den huidigen dag bewaard gebleven, in het Noorden was reeds in het begin van de 17de eeuw kozijn in gebruik, dat echter pas veel later als ”standaardvorm” is erkend.
Eene achterkamer met drie kasijnen. DE BO (1873)
M. zat op het kozijn van het open zoldervenster. SABBE, Vl. Menschen.
zie ook: kassiene, veisterkassien, vensterkassijn
Zet je op het kozijn, dan kan je boven de mensen uitkijken naar de processie.
vensterbank
ook als samenstelling: veisterkassien, vensterkassijn
ook: kazijn, kassijn(e) (later: kozijn)
Waasland: kassijn: dialect voor omlijsting
WNT: kassijn – kassijne – kazijn – kozijn
Mnl. cassijn, cassine, oud-noordfrans ‘cassin’/‘chassin’
In de zuidndl. dialekten is de vorm met a en stemlooze intervocalischen consonant tot den huidigen dag bewaard gebleven, in het Noorden was reeds in het begin van de 17de eeuw kozijn in gebruik, dat echter pas veel later als ”standaardvorm” is erkend.
Eene achterkamer met drie kasijnen. De Bo (1873)
zie ook: rijchel
De kassiene staat vol bloempotjes met cactussen.
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
ANW: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Klik op de afbeelding
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
ANW: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Klik op de afbeelding
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
ANW: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
pakken, nemen
- vastscharen, vb een persoon of een dier
- opscharen bv een ziekte, een persoon
- bijeenscharen: bijeenpakken, grabbelen
- uitscharen: bv. door krabben de laatste restjes uit een pot halen
- meescharen
Van Dale 1995: scharren (gewestelijk) krabbelen, scharrelen, grissen, graaien, grappen
Schaart dien hond vast of die loopt naar die fietser!
Ge moet mij zo niet vastscharen, ik weet wel waar dat ik loop zenne!
Knoop uw sjaal dicht, of ge schaart nog iets op!
Waar heeft hij dat farm mokske (mokke) opgeschaard?
Schaart uwe boel bijeen en vertrekt; onder mijn ogen onderuit!
over voedsel: zoveel ervan eten dat je er bijna moet van walgen
vergelijk overboeft
Ik hoef geen taart meer, ik ben er verdiest van.
overdadig eten, zich overeten, zich te barsten vreten
WNT: verboft: verboeft, verbuft, verl. deelw. van verboffen. Gewestelijkin Zuid-Nederland, zoowel in Brabant als Vlaanderen. 17de eeuwsch.
1. Van paarden: ongesteld door te gulzig drinken wanneer ze verhit zijn, waardoor ze kou vatten en waardoor verstijving optreedt. (…)
2. Overmatig volgepropt met eten. Meestal in praed. of praed-attrib. gebruik.
Ik ben verbuft, ik heb te veel gegeten.
algemeen: overeten
oorsprong: wordt eigenlijk gezegd van paarden die “verboeft staan”, bevangen zijn
WNT: verboft: verboeft, verbuft, verl. deelw. van verboffen. Gewestelijk in Zuid-Nederland, zoowel in Brabant als Vlaanderen. 17de eeuwsch.
1. Van paarden: ongesteld door te gulzig drinken wanneer ze verhit zijn, waardoor ze kou vatten en waardoor verstijving optreedt. (…)
2. Overmatig volgepropt met eten. Meestal in praed. of praed-attrib. gebruik.
zie ook overboeft, verbuft, verdiest
“Nog is merci aan tante Eliane voor het eten, iedereen was verboeft.” (samblogt.blogspot.com 22.04.13)
aanspreking (zowel m. als vr.) voor een persoon
meestal informeel, soms pejoratief
in Limburg en Kempen: menneke
Ripuaries Limburg: mentje. Voor vrouwen en meisjes is er: ‘vruike’.
dbnl: Z.-Nl
zie ook jongen
vgl klein manneke, ventje
Zeg mannekes, kan dat hier wat rustig? (bv. voor een gemengde klas)
Hela manneke, blijft daar eens af. (Kan zowel tegen een kind als tegen een volwassene.)
Manneke! Stopt eens met uw gezaag. (Zou een man tegen zijn vrouw kunnen zeggen. Of vice versa natuurlijk.)
Mannekes toch, ge zoudt eens moeten weten… (Hier richt men zich eventueel tot denkbeeldige toehoorders.)
naar de knoppen zijn, om zeep zijn,…
niet in Van Dale online 2015
zie ook boem, naar de ~
demorgen.be: De wereld gaat naar de bom en wij laten ons maar doen (G. Van der Stighelen)
blogspot.be: Het eerste semester is naar de bom.
naar de knoppen zijn, om zeep zijn,…
niet in Van Dale online 2015
zie ook boem, naar de ~
demorgen.be: De wereld gaat naar de bom en wij laten ons maar doen (G. Van Der Stighelen)
blogspot.be: Het eerste semester is naar de bom.
- er de slag van te pakken hebben
- weten hoe men iets moet aanpakken, door het te leren, door inzicht of door ervaring
Van Dale online: BE; niet algemeen: manier waarop men iets pakken of aangrijpen moet
zie ook trek, er de ~ van weg hebben
Eindelijk heeft hij er de pak van weg. Het gaat nu als een fluitje van een cent.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
