Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6131

    crackerbellen
    (ww. crackerbelde, gecrackerbeld)

    Manier van bellen waarbij de GSM horizontaal voor de mond gehouden wordt waardoor het lijkt alsof de beller een cracker aan het eten is. Soms staat de speaker daarbij luid.

    ‘Crackerbellen’, ‘zebradrinken’ en ‘manosfeer’ zijn de drie populairste woorden volgens het Team Taaladvies van de Vlaamse overheid. (Het Nieuwsblad)

    Kan iedereen stoppen met #crackerbellen in de trein? Ik wil niet horen hoe je gesprekspartner nog in bed ligt. (Treinleven)

    ‘Crackerbellen’ is het populairste woord van het jaar, maar het verschijnsel zelf roept toch vooral irritatie op: waar komt het vandaan? (GVA)

    Een 54-jarige Fransman moet 200 euro betalen omdat hij in het treinstation van Nantes aan het telefoneren was met zijn smartphone die op luidsprekerstand stond. De politie had hem daar al voor gewaarschuwd, maar hij dacht dat het om een grap ging. ‘Crackerbellen’ wordt door de meeste mensen als bijzonder irritant ervaren. (HBVL)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 18 Apr 2025 21:32
    0 reactie(s)

    #6132

    kasseihelling
    (zn. v.; ~en)

    sport: typische met kasseien geplaveide helling, meestal in de Vlaamse Ardennen, die in de Vlaamse klassiers en andere koersen door de coureurs opgereden moet worden

    Iconische kasseihelling opnieuw in parcours Ronde van Vlaanderen (nieuwsblad.be)

    De Oude Kwaremont, één van de beroemde beklimmingen tijdens de Ronde Van Vlaanderen, staat vooral bekend omwille van zijn pittige kasseihelling van ruim anderhalve kilometer. (visitvlaamseardennen.be)

    Voor de overgang van de typisch Vlaamse kasseihellingen naar de typische Ardennen klimmetjes moet je in de Druivenstreek zijn. (debrabantsepijl.be)

    Niet op de fiets, maar met de fiets aan de hand trotseren sommigen de kasseihellingen. (vrt.be)

    De Paterberg, één van de wereldberoemde kasseihellingen van Kluisbergen. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 13:11
    0 reactie(s)

    #6133

    kassei
    (de ~ (m./v.), ~en, ~s)

    straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke

    anw: (vooral) in België: dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant

    vnw:
    •kei als straatsteen, soort kinderhoofdje, kinderkopje
    •straatweg met keien

    Van Dale: kassei
    1300 ‘straat­weg, straatsteen’ < Pi­car­disch cauchee (Frans chaussée)

    DS2015 kasseien: straatstenen: standaardtaal

    zie ook kasseiweg, kasseibaan, kasseistraat, kasseiwegel, kasseidreef, kasseilegger, kasseikapper, kasseisteen, kasseihelling

    Cobblestone J1

    Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.

    Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 13:05
    5 reactie(s)

    #6134

    stiel, de ~ leren
    (uitdr.)

    oorspronkelijk letterlijk: een ambacht leren
    veralgemeend: het vak leren; iets leren; iets onder de knie krijgen; iets eigen maken

    znwb: de stiel leren: het vak leren

    zie ook stiel

    De school waar privaatbankiers de stiel leren (tijd.be)

    “Natuurlijk kan Remco al in een peloton rijden, maar op die smalle Vlaamse wegen kan hij nog meer de stiel leren”, zegt koersdirecteur Rony De Sloovere. (hbvl.be)

    Word je geboren als directeur, of kan je de stiel leren? (cno.uantwerpen.be)

    Hij leert de stiel in de clubs van Parijs, toert een jaar met het Gipsy Project van stergitarist Biréli Lagrène en formeert Thomas Dutronc et les Esprits Manouches. (bruzz.be)

    Hij is de stiel nog aan het leren. Premier zijn is niet moeilijker of makkelijker dan de Vlaamse regering leiden, maar het is een totaal andere job. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:56
    0 reactie(s)

    #6135

    stielkennis
    (de ~ (v.))

    vakkennis

    vnw: vakkennis

    Van Dale 2018 online: BE, spreektaal

    DS2015 standaardtaal

    zie ook stiel

    In de vakschool krijgen de leerlingen genoeg theoretische stielkennis maar te weing praktijk

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:34
    0 reactie(s)

    #6136

    twaalf stielen, dertien ongelukken
    (uitdr.)

    SN-NL: twaalf ambachten, dertien ongelukken
    Al vanalles gedaan hebben, maar nooit succesvol

    vnw: twaalf stielen, dertien ongelukken: twaalf ambachten, dertien ongelukken

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    zie stiel

    Jacques Vermeire heeft vroeger ooit in een muziekgroep gespeeld. Hij zij daarover van zichzelf: “Ik heb al vanalles gedaan, ja. Twaalf stielen en dertien ongelukken.”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:33
    0 reactie(s)

    #6137

    stielbederver
    (zn. m. -s)

    oorspronkelijk iemand die onder de gangbare prijs werkte;
    ook iemand die volgens zijn medewerkers te snel, te hard, te goed werkt

    google 2024: slechts 4 hits in .NL

    zie ook stielbederf; stiel

    De enthousiaste jonge ambtenaar werd al rap door zijn collega’s bestempeld als stielbederver.

    Ik ben de stielbederver van de nieuwsredactie: ik doe veel meer dan van me gevraagd wordt. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:32
    0 reactie(s)

    #6138

    stiel
    (de ~ (m.), ~en)

    vak, beroep, specialisatie

    vnw: vak, beroep, baan

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    Van Dale 2016: België, spreektaal

    vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands

    vgl. stielman; stielkennis; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken

    ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel

    Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.

    Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)

    Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)

    Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1

    Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:31
    2 reactie(s)

    #6139

    sterkhouder
    (de ~ m mv: ~s)

    drijvende kracht, leider (sport en politiek)

    vnw: sterk element, stabiele factor, drijvende kracht

    DS2015: standaardtaal
    Van Dale 2016 online: BE

    ook sterktehouder

    Zonder zijn sterkhouder gaat de club deze keer niet winnen.

    Met de nieuwe sterkhouder doet de partij het fors beter in de peilingen.

    radio2: ‘Hij krijgt het gezelschap van showbizzwatcher en mediatrainer Jo De Poorter en van onze charmante sterktehouder van het eerste uur Sabine De Vos’

    dfib.net: ‘Met sterke merken als Devos-Lemmens, Imperial, Royco en nog veel meer, is Campbell’s een sterktehouder in de food-sector.’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:29
    0 reactie(s)

    #6140

    steriliseren
    (~, ~de, gesteriliseerd)

    inmaken, wecken, opleggen

    vnw: groenten/fruit steriliseren: wecken

    Van Dale BE; mbt. le­vens­mid­de­len con­ser­ve­ren door ze van de lucht af te slui­ten in gla­zen pot­ten en ver­vol­gens te ko­ken

    zie ook steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseerpot

    Dan mogen we de potten gesteriliseerde tomaten en boontjes niet vergeten en de talloze potten confituur.(blog seniorennet/ bas en belle/28./08./09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:29
    0 reactie(s)

    #6141

    steriliseerpot
    (zn. m. -ten)

    inmaakpot

    vnw: weckfles, weckglas

    Van Dale online: (Belgisch-Nederlands) inmaakpot
    synoniem: (Nederlands) weckglas, weckpot

    zie ook bokaal, steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseren, opleggen

    “Blijf roeren tot alle schuim weg is en doe de aardbeienconfituur in (voorgekookte) steriliseerpotten.” (piethuysentruyt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:28
    0 reactie(s)

    #6142

    sterfput
    (de ~ (m.), ~ten)

    1 verzinkput (Van Dale 2018 online: BE)
    2 klein putteke fungerend als kolk met stankafsluiter

    vnw: zinkput

    1 De sterfput is vol, hij moet dringend worden leeggemaakt.
    2 Het sterfputteke stinkt, het zal zeker gaan onweren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 12:27
    5 reactie(s)

    #6143

    ster, het hoog in zijn ~ hebben

    zie het hoog in zijn ster hebben

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 08:18
    0 reactie(s)

    #6144

    het hoog in zijn ster hebben
    (uitdr.)

    het hoog in zijn bol hebben

    vnw: het hoog in zijn ster hebben: het hoog in de bol hebben

    Typisch Vlaams: het hoog in je ster hebben: het hoog in de bol hebben; Geen Algemeen Nederlands

    Nu maar hopen dat die Mr. Haslberger het niet ook zo hoog in zijn ster krijgt als de ‘Alleininhaber’ P. M. (forum.modelspoormagazine.be)

    Ik vind dat Simonne t wel hoog in haar ster heeft gekregen sinds ze ‘baas’ is bij de taxi’s. (thuisforum.be)

    Heb je wel eens meegemaakt wat mensen sterrenkapsones noemen: sterren die het hoog in hun ster hebben? (e-tcetera.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 08:17
    0 reactie(s)

    #6145

    kop, het hoog in zijne ~ hebben
    (uitdr.)

    grote ideëen of plannen hebben, pretentieus zijn, verwaand zijn, hoovaardig zijn

    SN/NL: bol, het hoog in zijn ~ hebben

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    Antw.: het hoog in zijn peer hebben
    prov. Antw.: het hoog in zijn ster hebben
    Limburg (Maasland): ’t hoeag in ziene kop hubbe
    andere varianten bij: hoog, het ~ in hebben

    zie ook het hoog in zijn ster hebben

    Als kind wilde hij al president worden en het land veranderen, hij had het hoog in zijne kop.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 08:11
    6 reactie(s)

    #6146

    sterren, tegen de ~ op
    (uitdr.)

    mateloos, met alle macht, door dik en dun (een beetje met oogkleppen op)

    vnw: tegen de sterren op, zonder maat te houden, overmatig

    DS2015 standaardtaal

    Die gast is aan het liegen tegen de sterren op!
    Ze zal hem blijven verdedigen, tegen de sterren op!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 08:08
    2 reactie(s)

    #6147

    stenodactylografie
    (zn. v.; ~ën)

    steno en dactylo (ook als vak)

    (verouderd)

    vnw: stenotypen, stenotypie

    znwb: Stenotypen, stenotypie (als vak).

    zie ook dactylo en steno

    Mevr. Viviane LINSINGH, Leraar Stenodactylografie-Tekstverwerking (etaamb.openjustice.be)

    Bevat leerplannen over de vakken Biologie, Fysica, Wetenschappen, Dactylografie, Stenografie en Stenodactylografie. (abs.lias.be)

    Er werden opleidingen in talen, boekhouden en stenodactylografie gegeven en cursussen ter voorbereiding op de examencommissie. (amvb.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 08:06
    0 reactie(s)

    #6148

    dactylo en steno
    (begrip)

    (verouderd) schoolvak waarbij men dactylografie en stenografie onderwees

    zie ook dactylo; stenodactylografie

    syntrawest.be: Dactylo en steno hebben plaats geruimd voor office toepassingen en social media.

    grenslandscholen.be: Ze startte haar carrière in het onderwijs als lerares dactylo en steno en zwaaide af als lerares informatica en economie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 07:58
    7 reactie(s)

    #6149

    stempelgeld
    (zn. o. meerv. niet gebruikelijk)

    werkloosheidsuitkering, dopgeld, dop

    vnw: (bnl.) werkloosheidsuitkering

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    ook soms kortweg: stempel

    zie ook stempelen; stempelcontrole

    - Mijn stempelgeld is dees maand naar omhoog gegaan.
    - Da van mij ook. Das teken dat ze content zijn van ons ;)

    Hij heeft zelf ontslag genomen dus hij kan gene stempel krijgen of niks.

    bloemlezing De Standaard:
    Gesjoemel met stempelgeld (Maarkedal) – De Standaard
    Maffia handelt in stempelgeld (Brussel) – De Standaard
    Bouwpromotor die stempelgeld opstreek komt vrij (Gent) – De Standaard
    Kleine premie bovenop stempelgeld (Westerlo) – De Standaard
    De voorbije tien jaar verloren daardoor zo’n 183.000 mensen hun stempelgeld. (standard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 07:52
    0 reactie(s)

    #6150

    stempelen
    (ww. stempelde, gestempeld)

    werkloos zijn (vroeger moesten uitkeringsgerechtigde werklozen dagelijks op stempelcontrole waarbij ze een stempel op een kaart kregen)

    vnw: (bnl.) als werkloze een kaart laten afstempelen om financiële steun te krijgen

    zie ook stempel, stempelgeld, stempelkaart, dop, stempelaar

    Online stempelen met de elektronische stempelkaart (abvv.be)

    Onze vroegere buurman ook, ik weet nu niet of hij stempelt of een leefloon heeft, hij heeft in ieder geval de laatste 2 jaar niet gewerkt. (kattensite.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Apr 2025 07:51
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.