Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #61251

    caissière
    (de ~ (v.), ~s)

    kassierster

    < Frans: caissière

    Zowel caissière als kassière is correct.
    In België is naast caissière en kassière ook het woord kassierster gebruikelijk. Kassierster is er zelfs het meest gangbare woord. Taaladvies.net

    De caissières van de Aldi moeten nu de prijzen niet meer van buiten kennen.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:37
    2 reactie(s)

    #61252

    putteke
    (het ~, ~s)

    opvangputje met overloop naar de riolering, vuilputje

    overal in Vlaanderen waar de verkleinwoorden met -ke worden gevormd

    Kapt (kappen) die emmer maar in het putteke.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:36
    2 reactie(s)

    #61253

    secundair onderwijs
    (begrip)

    het onderwijs dat volgt op het basisonderwijs
    ook het middelbaar, (hoger en lager) onderwijs genoemd of kortweg secundair.

    Het secundair onderwijs is voor leerlingen van 12j tot en met 18j, als ze niet blijven zitten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:34
    1 reactie(s)

    #61254

    bak, in de ~ steken
    (uitdr.)

    iemand in de gevangenis zetten, opsluiten

    Ze zouden alle dieven in den bak moeten steken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:34
    4 reactie(s)

    #61255

    karuur
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    uitstraling, présence, gestalte (fig.)
    body, charisma

    zie ook carrure

    Hij is niet groot van gestalte en toch heeft hij karuur zoals hij daar op het podium staat.

    Een goede zanger, dat wel, maar geen karuur. Staat daar als een zingende patattenzak.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:33
    0 reactie(s)

    #61256

    karuur
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    torso, borstkas
    carrure: afstand van schouder tot schouder)
    overdrachtelijk: brede lichaamsbouw
    figuurlijk: zie ander lemma karuur

    < Frans carrure < carré (vierkant)

    IJ eed een breed karuur. (Hij heeft een breed karuur.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:33
    9 reactie(s)

    #61257

    karuur
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    torso, borstkas
    carrure: afstand van schouder tot schouder)
    overdrachtelijk: brede lichaamsbouw
    figuurlijk: zie karuur

    < Frans carrure < carré (vierkant)

    IJ eed een breed karuur. (Hij heeft een breed karuur.)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:32
    9 reactie(s)

    #61258

    tingelgal
    (de ~ (m.) , ~len)

    kwal

    WNT: Tingelgal: Aan de vlaamsche kust benaming voor zekere kwallen (”gallen”), die ”steken” als brandnetels. Soort: Cyanea capillata en vooral de gewone oorkwal Aurelia aurita

    Van Dale 2017: tin­gel­gal: niet al­ge­meen tin­gel
    Etymologiebank: tingel (kwal) {1926-1950} verkort uit tingelgal, een kwal die zwellingen veroorzaakt; het eerste lid is verwant met tang.

    Klik op de afbeelding
    Cyanea capillata
    Cyanea capillata

    Aurelia aurita
    Aurelia aurita

    Ik trapte op een tingelgal en die stekte (stekken) in mijn voet.

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:30
    0 reactie(s)

    #61259

    pollevie
    (zn. (m.), ~ën, ~s)

    hak van een schoen

    < Frans: souliers à pont-levis: herenschoenen met redelijk hoge hak (mode in de 17e eeuw)
    < Spaans: polevi > Frans: pont-levis (ophaalbrug)

    Van Dale 2017: pol­le­vie: niet al­ge­meen hak van een schoen, vormvariant pol­le­vij

    ook in het Hageland

    Klik op de afbeelding
    Heel of shoe. 01

    Verdorie, op die kasseien loop ik m’n pollevieën kapot!

    In strook 141 van Sleens “De Hoed Van Geraard De Duivel” gebruikt Geraard de uitdrukking “’t hangt hier mijn pollevieën uit”

    Schoenmakerij Pollevie in Meerhout is heel gekend.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:28
    2 reactie(s)

    #61260

    dwerrelkonkel
    (de ~ (v.), ~s)

    draaikolk, kolk, maalstroom, werveling, warreling, wervel, wieling, kronkeling, dwarreling, vortex,…

    De drie visschers werden door een dwerrelkonkel als houtsplinters over boord geslingerd. (In VLaamsche zeevissers, p. 66, Ernest de Spot (1942))

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:27
    2 reactie(s)

    #61261

    dwerrelkonkel
    (de ~ (v.), ~s)

    enige referentie is vreemd genoeg een Japans Nederlands woordenboek. draaikolk, kolk, maalstroom, werveling, warreling, wervel, wieling, kronkeling, dwarreling, vortex, neer, nering, eddy, (zeew.) ras, (zeew.) wolf, (zeew.) zuigkuil, (veroud.) draaistroom, (veroud.) maling, (gew.) konkel, (gew.) kuil
    http://japansnederlandswoordenboek.org/index.php/%E6%B8%A6%E5%B7%BB%E3%81%8D

    De drie visschers werden door een dwerrelkonkel als houtsplinters over boord geslingerd. (In VLaamsche zeevissers, p. 66, Ernest de Spot (1942))

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:26
    2 reactie(s)

    #61262

    zwiene rowelle
    (de ~ (v.), ~n)

    stukje mager varkensvlees

    < Frans: rouelle de porc

    Moeder bestelde bij de beenhouwer een stuk zwiene rowelle, dit was het magerste stuk van het varken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:23
    2 reactie(s)

    #61263

    spinhoer
    (de ~ (v.), ~en)

    oude dialectterm voor spin, thans nog zelden gebruikt
    zie spinnekop

    ook in Herentals

    WNT: Spinhoer, spin. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
    Spinhoere. j. spinne. Araneus, aranea, Kiliaan (1599); zie ook Cornelissen-Vervliet (1899)

    D’ er zat gisterenoavond een spinhoer oep den allee, mor ’k hem ze gemorkst (morksen).
    (Er zat gisteravond een spin op de overloop, maar ik heb ze doodgeslagen).

    Regio Mechelen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 03:22
    1 reactie(s)

    #61264

    SWT
    (het ~)

    afkorting van stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag

    VD2016 online: BE

    De loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden voor het SWT worden al enkele jaren verstrengd. (admb.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:59
    0 reactie(s)

    #61265

    tuttematoaien
    (ww., tuttematoaide, getuttematoaid)

    overdreven opmaken, opdirken

    zie ook opgepatuut

    Verwant aan optutten en tooien?

    E je gisteren Paris Gilton gezien ip den tv? Ze was were nog ol getuttematoaid!

    Regio Brugge
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:56
    0 reactie(s)

    #61266

    ruim leven
    (ww. leefde ~ , ~ geleefd)

    veel geld uitgeven
    SN/NL: op grote voet leven

    Sommige gemeenten hebben te ruim geleefd, en zijn zodoende in financiële problemen geraakt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:55
    1 reactie(s)

    #61267

    tabbaard
    (de ~ (m. / v.), ~en)

    oorspr. betekenis: ambtelijk gewaad zoals toga, meestal voor mannen
    nachtjapon, slaapkleed
    kledingstuk om in te slapen, een soort hemd met lange mouwen en dicht tot aan de hals.
    bij de mannen was het vooraan korter met opzij een split

    ook: Regio Gent Noord (Evergem, Lovendegem…)
    ook in prov. West-Vlaanderen
    ook in het Waasland

    VD2013 online: gewestelijk

    Afbeelding zie hier

    Na het douchen trek ik meestal mijn tabbaard aan.

    Ik heb mijn vader nooit in pyjama gezien, ook in de zomer droeg hij zijn flanellen tabbaard.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:54
    6 reactie(s)

    #61268

    slaapkleed
    (het ~, ~en)

    nachtjapon, kleed om te slapen
    zie ook tabbaard

    in Antw. japon
    Kempen: slaapjapon, pon

    Light pink nightie

    Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:45
    0 reactie(s)

    #61269

    slaapkleed
    (het ~, ~en)

    nachtjapon, kleed om te slapen
    zie ook tabbaard

    in Antw. japon
    Kempen: slaapjapon, pon

    Light pink nightie

    Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:45
    0 reactie(s)

    #61270

    gom
    (de ~ (m.), -men)

    Een hulpmiddel gemaakt van rubber of kunststof waarmee men potloodlijnen of teksten kan uitgommen, of om in een tekening (kunst) bepaalde effecten te doen verkrijgen door partijen weg te gommen of te vervagen…
    Voor het weggommen van inkt is een hardere gom nodig.

    < Frans: gomme

    NL: vlakgum, gum
    Wvl: gomme (v.)
    jongerentaal: gommie

    VMNW:
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    Ruw of geprepareerd caoutchouc, dat gebruikt wordt om potloodschrift uit te wisschen: gomelastiek
    MNW en WNT: Mnl. gomme, gom, naast gommie, gum: van oosterschen of egyptischen oorsprong.

    Faber Castell Erasers

    Potlood kan gemakkelijk uitgegomd worden als er iets niet juist geschreven is.

    Probeer met de gom de schaduwpartijen in uw tekening wat op te lichten.

    Moeke, mijne gom is opgegomd (opgommen). Krijg ik nu ne nieuwe?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:36
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.