Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #61271

    tabbaard
    (de ~ (m. / v.), ~en)

    oorspr. betekenis: ambtelijk gewaad zoals toga, meestal voor mannen
    nachtjapon, slaapkleed
    kledingstuk om in te slapen, een soort hemd met lange mouwen en dicht tot aan de hals.
    bij de mannen was het vooraan korter met opzij een split

    ook: Regio Gent Noord (Evergem, Lovendegem…)
    ook in prov. West-Vlaanderen
    ook in het Waasland

    VD2013 online: gewestelijk

    Afbeelding zie hier

    Na het douchen trek ik meestal mijn tabbaard aan.

    Ik heb mijn vader nooit in pyjama gezien, ook in de zomer droeg hij zijn flanellen tabbaard.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:54
    6 reactie(s)

    #61272

    slaapkleed
    (het ~, ~en)

    nachtjapon, kleed om te slapen
    zie ook tabbaard

    in Antw. japon
    Kempen: slaapjapon, pon

    Light pink nightie

    Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:45
    0 reactie(s)

    #61273

    slaapkleed
    (het ~, ~en)

    nachtjapon, kleed om te slapen
    zie ook tabbaard

    in Antw. japon
    Kempen: slaapjapon, pon

    Light pink nightie

    Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:45
    0 reactie(s)

    #61274

    gom
    (de ~ (m.), -men)

    Een hulpmiddel gemaakt van rubber of kunststof waarmee men potloodlijnen of teksten kan uitgommen, of om in een tekening (kunst) bepaalde effecten te doen verkrijgen door partijen weg te gommen of te vervagen…
    Voor het weggommen van inkt is een hardere gom nodig.

    < Frans: gomme

    NL: vlakgum, gum
    Wvl: gomme (v.)
    jongerentaal: gommie

    VMNW:
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    Ruw of geprepareerd caoutchouc, dat gebruikt wordt om potloodschrift uit te wisschen: gomelastiek
    MNW en WNT: Mnl. gomme, gom, naast gommie, gum: van oosterschen of egyptischen oorsprong.

    Faber Castell Erasers

    Potlood kan gemakkelijk uitgegomd worden als er iets niet juist geschreven is.

    Probeer met de gom de schaduwpartijen in uw tekening wat op te lichten.

    Moeke, mijne gom is opgegomd (opgommen). Krijg ik nu ne nieuwe?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:36
    3 reactie(s)

    #61275

    gom
    (de ~ (m.), -men)

    Een hulpmiddel gemaakt van rubber of kunststof waarmee men potloodlijnen of teksten kan uitgommen, of om in een tekening (kunst) bepaalde effecten te doen verkrijgen door partijen weg te gommen of te vervagen…
    Voor het weggommen van inkt is een hardere gom nodig.

    < Frans: gomme

    NL: vlakgum, gum
    Wvl: gomme (v.)
    jongerentaal: gommie

    VMNW:
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    Ruw of geprepareerd caoutchouc, dat gebruikt wordt om potloodschrift uit te wisschen: gomelastiek
    MNW en WNT: Mnl. gomme, gom, naast gommie, gum, van het gr.-lat. gummi, dat van oosterschen of egyptischen oorsprong is.

    Gum</a

    Potlood kan gemakkelijk uitgegomd worden als er iets niet juist geschreven is.

    Probeer met de gom de schaduwpartijen in uw tekening wat op te lichten.

    Moeke, mijne gom is opgegomd (opgommen). Krijg ik nu ne nieuwe?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:32
    3 reactie(s)

    #61276

    gom
    (de ~ (m.), -men)

    Een hulpmiddel gemaakt van rubber of kunststof waarmee men potloodlijnen of teksten kan uitgommen, of om in een tekening (kunst) bepaalde effecten te doen verkrijgen door partijen weg te gommen of te vervagen…
    Voor het weggommen van inkt is een hardere gom nodig.

    < Frans: gomme

    NL: vlakgum, gum
    Wvl: gomme (v.)
    jongerentaal: gommie

    VMNW:
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    Ruw of geprepareerd caoutchouc, dat gebruikt wordt om potloodschrift uit te wisschen: gomelastiek
    MNW en WNT: Mnl. gomme, gom, naast gommie, gum, van het gr.-lat. gummi, dat van oosterschen of egyptischen oorsprong is.

    gum</a

    Potlood kan gemakkelijk uitgegomd worden als er iets niet juist geschreven is.

    Probeer met de gom de schaduwpartijen in uw tekening wat op te lichten.

    Moeke, mijne gom is opgegomd (opgommen). Krijg ik nu ne nieuwe?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:30
    3 reactie(s)

    #61277

    gom
    (de ~ (m.), -men)

    Een hulpmiddel gemaakt van rubber of kunststof waarmee men potloodlijnen of teksten kan uitgommen, of om in een tekening (kunst) bepaalde effecten te doen verkrijgen door partijen weg te gommen of te vervagen…
    Voor het weggommen van inkt is een hardere gom nodig.

    < Frans: gomme

    NL: vlakgum, gum
    Wvl: gomme (v.)
    jongerentaal: gommie

    VMNW:
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
    Ruw of geprepareerd caoutchouc, dat gebruikt wordt om potloodschrift uit te wisschen: gomelastiek
    MNW en WNT: Mnl. gomme, gom, naast gommie, gum, van het gr.-lat. gummi, dat van oosterschen of egyptischen oorsprong is.

    Potlood kan gemakkelijk uitgegomd worden als er iets niet juist geschreven is.

    Probeer met de gom de schaduwpartijen in uw tekening wat op te lichten.

    Moeke, mijne gom is opgegomd (opgommen). Krijg ik nu ne nieuwe?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:26
    3 reactie(s)

    #61278

    handvleugeltje
    (het ~, -s)

    handveger, schuier, borsteltje met de haren haaks op de steel

    < oorspronkelijk een echte vleugel met pennen/veren, om potloodgomsel van het blad de vegen: zie hier

    zie ook handvleugel

    Handveger

    Tegenwoordig klikt het handvleugeltje vast in het handvat van het vuilblek. Dan hoeft ge niet meer te zoeken naar het een of ander.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:22
    1 reactie(s)

    #61279

    zeggens
    (uitdr.)

    zo te zeggen, volgens het zeggen van
    maar ook: betreffende het zeggen

    WNT: Meestal in de verbinding om zeggens. Van zeggen + s. De -s is waarschijnlijk op te vatten als adverbiaal.
    < Zoo goed als, vrijwel geheel, haast, nagenoeg, bijna, ongeveer. Gewestelijk in Vlaams-België en in Limburg. Vergelijk de verbinding zoo te zeggen.

    zie ook omzeggens

    Zeggens de dokter, is ze zo goed als genezen.

    Kat Luyten in Vlaanderen Vakantieland: “Ze is niet veel van zeggens.”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:03
    1 reactie(s)

    #61280

    tewerkstelling
    (de ~ (v.), geen mv.)

    werkgelegenheid

    DS2015 standaardtaal
    Belgisch Nederlands

    De tewerkstelling in Vlaanderen is spectaculair verminderd de jongste maanden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 02:01
    1 reactie(s)

    #61281

    uitkramen
    (ww., kraamde uit, uitgekraamd)

    1) handeling, uitsteken
    2) vertellen, praten, wartaal spreken

    uitspraak: utkramen

    1) Ik hoorde de buurvrouw tegen haar tweejarig dochtertje zeggen: “wa kraam dje gie ut?”

    2) Tante is beginnend dementerend. Als ik aan nonkel vraag hoe het met haar gaat, zegt hij: “ze kraamt wat uit.”

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:57
    2 reactie(s)

    #61282

    uitkramen
    (ww.)

    1) handeling, uitsteken
    2) vertellen, praten, wartaal spreken

    uitspraak: utkramen

    1) Ik hoorde de buurvrouw tegen haar tweejarig dochtertje zeggen: “wa kraam dje gie ut?”

    2) Tante is beginnend dementerend. Als ik aan nonkel vraag hoe het met haar gaat, zegt hij: “ze kraamt wat uit.”

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:56
    2 reactie(s)

    #61283

    hangbuikzwijn
    (het ~ (o.), ~en)

    Benaming voor mannen met een opvallende toogzweer, wordt vooral gebezigd door de echtgenotes van die heren, als hun halve trouwboek weer eens op café zit.

    Raad eens waar mijn hangbuikzwijn vanavond zit te zuipen? Nee, niet in zijn stamcafé, wel op een receptie van de Jaartallen.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:54
    0 reactie(s)

    #61284

    hoogperformant
    (bn., bw.)

    bijzonder goed presterend, uiterst performant

    < technische vaktaal

    Tijd en energie besparen met hoogperformante tools.

    Ontwerp uw SAN-connectiviteit met hoogperformante, intelligente switches.

    Advantech staat voor innovatie in futuristische netwerkoplossingen met hoogperformante computing (HPC)-platforms.

    Hoogperformante verliesarme KMS-400(LMR-400)kabel met uitstekende flexibiliteit.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:52
    0 reactie(s)

    #61285

    hoogperformant
    (bn., bw.)

    bijzonder goed presterend, uiterst performant

    < technische taal

    Tijd en energie besparen met hoogperformante tools.

    Ontwerp uw SAN-connectiviteit met hoogperformante, intelligente switches.

    Advantech staat voor innovatie in futuristische netwerkoplossingen met hoogperformante computing (HPC)-platforms.

    Hoogperformante verliesarme KMS-400(LMR-400)kabel met uitstekende flexibiliteit.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:51
    0 reactie(s)

    #61286

    kane
    (de ~ (v.), ~n)

    wandelstok, steunstok

    < Frans: la canne de Jeanne (Georges Brassens)

    Voor oma kochten we een kane. Ze heeft ietwat meer steun nodig bij het stappen.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:50
    0 reactie(s)

    #61287

    broske
    (het ~, ~s)

    heel kort geknipt kapsel, een bros

    < Frans: brosse

    Van Dale online: BE, spreek­taal: kort, over­eind staand kap­sel; bros­kuif

    Toen men vroeger in het leger ging, knipten ze het haar in een broske.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:48
    0 reactie(s)

    #61288

    bros
    (de ~ (v.), geen mv.)

    kort geknipt of geschoren haar

    zie broske

    Met dees heet weer heeft hij zijn eigen een bros geschoren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:46
    0 reactie(s)

    #61289

    bros
    (vnw.)

    1. niets, niks, rien-de-knots
    ook in de uitdr. het zal bros zijn of het zal bros worden: het zal niets zijn of niets worden

    2. dat zal wel zijn, dat zal wel es waar zijn

    1. Ze klaagt om de vijf botten (botten, om de vijf ~) over koppijn; “Van dat weer” zegt ze. Het zal van den avond weer bros zijn voor hem.

    Het zal bros worden met die Poolse plekkers. We zullen ze niet meer vroem zien.

    2. Bros! Onder uwe put! Gaat dat maar aan een ander vragen, ik doen ’t ni.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:43
    0 reactie(s)

    #61290

    bros
    (uitdr.)

    nul, bij score

    De verklaring van het woord “bros” als synoniem van “nul” heb ik van mijn vader die zijn dienstplicht vervulde rond de jaren 20 van vorige eeuw. Op dat ogenblik was alles nog in het frans bij het leger, et pour les flamands, la même chose, weet u wel. Wanneer men ging oefenen naar de “tir” ofte schietstand dan moest men ook op grote afstand schieten waarbij men natuurlijk het resultaat niet kon zien. Daarom werd er een soldaat in een put aan de voet van de schietschijf geplaatst die met behulp van een borstel (met de steel ervan) moest aanduiden waar de kogelgaten zaten. Wanneer men de schietschijf niet had geraakt werd de borstel omgedraaid en zwaaide men met de “borstelkant” naar boven heen en weer. Wanneer men dan vroeg: “hoeveel heb jij er geraakt?” dan antwoordde men: “Moi, j’ai une brosse” (uitspraak “bros”). Dit woord werd dan algemeen bij de vlaamse soldaten gebruikt als “bros”, synoniem van nul dus. Deze term werd ook in andere sectoren gebruikt bv. bij het voetbal.

    De uitslag van Anderlecht tegen Club Brugge was twee-bros.

    Wij hebben vorige week gevoetbald tegen onze sterkste tegenstanders maar we hebben ze gevloerd met 5-bros.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2017 01:42
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.