Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6091

    braai
    (de ~ (v.), ~en)

    kuit

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands brade – braai
    Een woord met de betekenis: Kuit van ’t been; in Noord-Nederland thans verouderd, doch in Zuid-Nederland nog in volle gebruik.
    Het vleezig deel van het been, achter de scheen, aan het menschelijk lichaam; de kuit.
    - Eyn brade van en beyne, sura, Teuthon. Braede, braeye, kuyte des beens. Kiliaan (1588)

    ‘k heb pijn aan m’n braaien

    > andere betekenissen van braai

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 23:13
    7 reactie(s)

    #6092

    jeisgat
    (het ~, (o.), ~en)

    wortelstronk, boomstronk

    zie varianten bij aarsgat

    Den boëm es naa afgezaagd, fleus da jeisgat oëtgraave.
    De boom is nu afgezaagd, straks de wortelstronk uitgraven.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 22:29
    1 reactie(s)

    #6093

    troepenschouw
    (de~, m., ~en)

    militaire parade, défilé

    vnw: parade, inspectie

    Van Dale 2018 online: voorlopig toegevoegd in april 2017
    1. his­to­risch in­spec­tie van de troe­pen, = le­ger­schouw
    2. sport pre­sen­ta­tie van een sport­ploeg aan het pu­bliek

    Macron zal na de traditionele troepenschouw op de Champs-Elysées zaterdag, de dag erna naar Moskou vliegen om de finale bij te wonen.

    Met de 21 juliviering zal er altijd een militaire troepenschouw bij het paleis zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 21:45
    4 reactie(s)

    #6094

    kwistenbiebel
    (de ~ (m.), ~s)

    1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
    2. kwibus, kwiet, kwiebel, kwieten
    soms ook bistenkwiebel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
    Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
    Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930

    1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.

    2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Jun 2025 19:49
    6 reactie(s)

    #6095

    kwistenbiebel
    (de ~ (m.), ~s)

    1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
    2. gek persoon, kwibus, kwiet, kwiebel, kwieten
    soms ook bistenkwiebel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
    Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
    Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930

    1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.

    2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Jibbitz op 18 Jun 2025 19:20
    6 reactie(s)

    #6096

    trop is te veel
    (uitdr.)

    te veel is te veel
    “Trop is te veel en te veel is trop”, bekende uitspraak van wijlen premier Paul Vanden Boeynants.

    vnw: trop is te veel: te veel is te veel

    Van Dale 2018 online: trop: BE

    Akkoord dat de kinderen huiswerk krijgen maar trop is te veel!

    Zo zei de Belgische premier Paul Vanden Boeynants meer dan veertig jaar geleden in een wonderlijke mengeling van Frans en Nederlands: ‘Trop is te veel en te veel is trop.’ Die uitspraak is wereldberoemd in België en is nog geregeld te horen. Ze staat dan ook terecht in de Dikke. (vandale.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 18:15
    1 reactie(s)

    #6097

    brugfiguur
    (zn. de ~ (m.) ~en)

    vertrouwenspersoon, tussenpersoon

    Een brugfiguur is een aanspreekpunt en vertrouwenspersoon voor elk gezin in de school, die op maat aan de slag gaat met het gezin en de jongeren. (Stad Eeklo)

    Sociaal werker Rukhsana Zubair maakt als brugfiguur in Bredene de verbinding tussen ouders, de school en de buurt. (sociaal.net)

    Hij is niet echt de koning van Iran maar voor velen is de zoon van de laatste sjah een brugfiguur, een symbool van verandering. (Uit het nieuws)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 18 Jun 2025 17:00
    0 reactie(s)

    #6098

    tristesse
    (zn. de ~ (v.) ~s)

    triestheid (zie: triestigheid)

    Frank Lammers is terug als ‘Ferry’: “De tristesse die België uitstraalt, dat is toch fenomenaal”. (GVA)

    Wij waren zulke ramptoeristen, die afzakten naar het zuiden om de tristesse op te snuiven. (DM)

    Het verhaal van ‘Nico Marsman en zijn tragische avonturen’ begint in de autogarage waar Nico werkt en zijn klanten steevast het goedkoopste model of zelfs een tweedehandswagen probeert aan te smeren. Niet verwonderlijk dus dat hij na een paar minuten in de reeks al zijn C4 krijgt. Wat volgt is een waterval van Vlaamse tristesse en ellende. Zijn vrouw verlaat hem, zijn moeder was al tweeëneenhalve maand eerder gestorven, Nico moet de zorg voor zijn autistische broer Rudy op zich nemen en stapt dan uit zijn eigen band De Mannen Van Mars. (De zondag)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Gene Zever op 18 Jun 2025 14:45
    2 reactie(s)

    #6099

    tristesse
    (zn. de ~ (v.) ~s)

    triestheid (zie: triestigheid)

    Frank Lammers is terug als ‘Ferry’: “De tristesse die België uitstraalt, dat is toch fenomenaal”. ((GVA)

    Wij waren zulke ramptoeristen, die afzakten naar het zuiden om de tristesse op te snuiven. (DM)

    Het verhaal van ‘Nico Marsman en zijn tragische avonturen’ begint in de autogarage waar Nico werkt en zijn klanten steevast het goedkoopste model of zelfs een tweedehandswagen probeert aan te smeren. Niet verwonderlijk dus dat hij na een paar minuten in de reeks al zijn C4 krijgt. Wat volgt is een waterval van Vlaamse tristesse en ellende. Zijn vrouw verlaat hem, zijn moeder was al tweeëneenhalve maand eerder gestorven, Nico moet de zorg voor zijn autistische broer Rudy op zich nemen en stapt dan uit zijn eigen band De Mannen Van Mars. (De zondag)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Gene Zever op 18 Jun 2025 14:43
    2 reactie(s)

    #6100

    tristesse
    (zn. de ~ (v.) ~s)

    triestheid (zie: triestigheid)

    Frank Lammers is terug als ‘Ferry’: “De tristesse die België uitstraalt, dat is toch fenomenaal”. ((GVA)

    Wij waren zulke ramptoeristen, die afzakten naar het zuiden om de tristesse op te snuiven. (DM)

    Het verhaal van ‘Nico Marsman en zijn tragische avonturen’ begint in de autogarage waar Nico werkt en zijn klanten steevast het goedkoopste model of zelfs een tweedehandswagen probeert aan te smeren. Niet verwonderlijk dus dat hij na een paar minuten in de reeks al zijn C4 krijgt. Wat volgt is een waterval van Vlaamse tristesse en ellende. Zijn vrouw verlaat hem, zijn moeder was al tweeëneenhalve maand eerder gestorven, Nico moet de zorg voor zijn autistische broer Rudy op zich nemen en stapt dan uit zijn eigen band De Mannen Van Mars. (De zondag)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 18 Jun 2025 11:28
    2 reactie(s)

    #6101

    triestigheid
    (zn. v.; ~heden)

    het triestig zijn (in alle betekenissen); triestheid

    vnw: droefheid, neerslachtigheid

    Kwetsbaar zijn zou naar het schijnt bepaalde leegtes helpen opvullen die anders volstromen met triestigheid en goedkope citytrips. (deùorgen.be)

    Je moet vandaag eens een museum binnenstappen. Wat een triestigheid is dat soms: kunst is vaak verworden tot het verhaaltje eromheen. (standaard.be)

    Niet elke film doet je wenen van triestigheid. ‘10 Things’ is een van beste tienerkomedies over liefde ooit. (hln.be)

    Ooit een parel aan de Waalse kroon met zijn kolen en staal, nu een hol van verderf en triestigheid, met een duizelingwekkende werkloosheid (gva.be)

    Leren omgaan met de kleine triestigheden van het leven helpt bij het verwerken van de grote tristesse die later op ons pad kan komen. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 09:45
    2 reactie(s)

    #6102

    triestigheid
    (zn. v.; ~heden)

    het triestig zijn (in alle betekenissen); tristheid

    vnw: droefheid, neerslachtigheid

    Kwetsbaar zijn zou naar het schijnt bepaalde leegtes helpen opvullen die anders volstromen met triestigheid en goedkope citytrips. (deùorgen.be)

    Je moet vandaag eens een museum binnenstappen. Wat een triestigheid is dat soms: kunst is vaak verworden tot het verhaaltje eromheen. (standaard.be)

    Niet elke film doet je wenen van triestigheid. ‘10 Things’ is een van beste tienerkomedies over liefde ooit. (hln.be)

    Ooit een parel aan de Waalse kroon met zijn kolen en staal, nu een hol van verderf en triestigheid, met een duizelingwekkende werkloosheid (gva.be)

    Leren omgaan met de kleine triestigheden van het leven helpt bij het verwerken van de grote tristesse die later op ons pad kan komen. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 09:45
    2 reactie(s)

    #6103

    troosting
    (zn. v.; ~en)

    kleine finale, wedstrijd voor de derde plaats in een toernooi

    vnw: kleine finale, troostfinale

    znwb: Wedstrijd om de derde en vierde plaats (in een toernooi); kleine finale, troostfinale.

    De halve finales vinden plaats op vrijdag 3 mei, de finale en troosting op zondag 5 mei. (sporza.be)

    Velen laten deze troosting voetbalmoe aan zich voorbijgaan en kiezen voor een barbecue of het terras. (standaard.be)

    Het brons is van ons. Met die slogan pepten de Belgian Cats zich op voor de troosting op het EK basketbal (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 08:05
    0 reactie(s)

    #6104

    trok
    (de ~ (m.), ~ken)

    ruk, snok, trek, duw

    vnw: in België soms voor: trek, in alle betekenissen

    Ge moet dien hond genen trok geven, dat is nog ne jongen hond. Dat is normaal dat die in alles bijt.

    > andere betekenis van trok

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 08:00
    0 reactie(s)

    #6105

    trok
    (de ~ (m.), geen mv)

    tocht/trek (van lucht)

    vnw: in België soms voor: trek, in alle betekenissen

    Door den trok vloge al mn blare van men bureau.

    Door in den trok te staan, heb ik nu een farm kopvalling opgeschaart (opscharen).

    > andere betekenis van trok

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 08:00
    7 reactie(s)

    #6106

    troepenschouw
    (de~, m., ~en)

    militaire parade, défilé

    vnw: parade, inspectie

    Van Dale 2018 online: voorlopig toegevoegd in april 2017
    1. his­to­risch in­spec­tie van de troe­pen, = le­ger­schouw
    2. sport pre­sen­ta­tie van een sport­ploeg aan het pu­bliek

    Afbeelding 1 zie hier
    Afbeelding 2 zie hier

    Macron zal na de traditionele troepenschouw op de Champs-Elysées zaterdag, de dag erna naar Moskou vliegen om de finale bij te wonen.

    Met de 21 juliviering zal er altijd een militaire troepenschouw bij het paleis zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 07:59
    4 reactie(s)

    #6107

    troep
    (de ~ (m.), ~en)

    leger

    vnw:
    -de troep, het leger
    -bij de troep zijn, in dienst zijn, soldaat zijn

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Ik ben vroeger naar den troep moeten gaan als dienstplichtige.

    “Kijk, ik snap de kerels niet die beweren dat hun tijd bij ‘den troep’ de schoonste tijd van hun leven was, of stellen dat ze er ‘man zijn geworden’.”(forum hln)

    “Het opnieuw invoeren van ‘den troep’ zoals men dat toen zei…” (vrij naar anker Annelies Beck in de Zevende Dag)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 07:56
    3 reactie(s)

    #6108

    troef
    (zn. m., troeven)

    slaag

    vnw:
    -troef krijgen: een pak slaag krijgen
    -iemand troef geven: iemand een pak slaag geven

    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    Van Dale 2018: niet al­ge­meen slaag

    zie ook aftroeven

    Ik hoorde het na lang nog eens in Wij, Heren van Zichem: Als ge troef krijgt op uw ene kaak, moet ge dan ook uw andere kaak aanbieden?

    Ik heb zelden troef gekregen van hem, hoewel ik er zeer veel verdiend heb. (blog.seniorennet.be – Beverse weetjes)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 07:54
    0 reactie(s)

    #6109

    troef
    (zn. m., troeven)

    slaag

    vnw:
    -troef krijgen: een pak slaag krijgen
    -iemand troef geven: iemand een pak slaag geven

    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    Van Dale 2018: niet al­ge­meen slaag

    zie ook aftroeven

    Ik hoorde het na lang nog eens in Wij, Heren van Zichem: Als ge troef krijgt op uw ene kaak, moet ge dan ook uw andere kaak aanbieden?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 07:46
    0 reactie(s)

    #6110

    trisser
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand die voor het tweede opeenvolgende jaar blijft zitten
    zie trissen

    vnw: iemand die voor de derde keer hetzelfde studiejaar in het hoger onderwijs doet

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. ook bisser

    Er zitten veel trissers in het eerste jaar natuurkunde. Het geeft aan hoe moeilijk de richting is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Jun 2025 07:45
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.