Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
een hoge dunk hebben van zichzelf
En ik verkoop geen last, als kleine brouwersgast
Hedde ’t zo hoog ni in uw kas
(https://muzikum.eu/nl/123-549-8985/juul-kabas/juul-kabas-songtekst.html)
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
zie ook: kabasse, kaba, kabba,bazas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Lat. capsa of capax.
> Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
WNT: mand, korf, ben, hengselmand
Was, Spaens was, een cabas van dryehondert pondt 6 gr., R.G.P., Kl. S. 29, 99 (1519)
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
afbeelding zie: https://img.2dehands.be/f/normal/268015578-grote-retro-boodschappentas-zeer-goede-staat-de-jaren-60.jpg
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
boekentas, kazak, schoofzak
ook winkeltas, boodschappentas
vgl. bezatse, kabas
uw bazas maken: uw boekentas klaarmaken, inladen
< Frans: besace < Lat. bissaccium
Nu laten de kinderen hun boeken op school, vroeger hadden wij die thuis en moesten we elke morgend onze bazas nog maken.
Ze noemen mij de Juul Kabas
Omda ’k gaan werken met een bazas
breiwerk
VD2015 online: BE, spreektaal
nen brei opzetten: een breiwerk beginnen
Die brei is die bekan af? Straks is het lente en dan kunt ge niet meer genieten van die sjaal.
Mijne brei is af, nu nog ineen zetten en dan kunt ge die trui aantrekken.
zeer, in hoge mate
zie ook: bra goed, stief
ook in de Antwerpse Kempen
Het examen was bra lastig.
Mie hao kaa, Mie hao kaa, Mia hao braa kaa. (sjibboletzin: Marie had (het) koud … zeer koud)
(gezegd van min of meer vloeibare stoffen) gutsen, gulpen, plots naar buiten stromen, dikwijls in combinatie met “eruit”
zie ook kwatsen
vroeger gehoord in de Antwerpse Kempen, waarschijnlijk werd dit woord ook gebruikt in Nederland, zie voorbeeld
De varkenstrog viel om en de brij kwalpte op de grond.
- Stop! stop! kreten de voormannen, toen het ijzer over de gietgaten kwalpte en als een kokende modder weer neêrkwalde.(Gerrit Simons http://www.dbnl.org/tekst/gid001190401_01/_gid001190401_010092.php)
(gezegd van min of meer vloeibare stoffen) gutsen, gulpen, plots naar buiten stromen, dikwijls in combinatie met “eruit”
zie ook kwatsen
vroeger gehoord in de Antwerpse Kempen, waarschijnlijk werd dit woord ook gebruikt in Nederland, zie voorbeeld
De varkenstrog viel om en de brei kwalpte op de grond.
- Stop! stop! kreten de voormannen, toen het ijzer over de gietgaten kwalpte en als een kokende modder weer neêrkwalde.(Gerrit Simons http://www.dbnl.org/tekst/gid001190401_01/_gid001190401_010092.php)
gezegd van min of meer vloeibare stoffen): gutsen, gulpen, plots naar buiten stromen, dikwijls in combinatie met “eruit”
zie ook kwatsen
vroeger gehoord in de Antwerpse Kempen, waarschijnlijk werd dit woord ook gebruikt in Nederland, zie voorbeeld
De varkenstrog viel om en de brei kwalpte op de grond.
- Stop! stop! kreten de voormannen, toen het ijzer over de gietgaten kwalpte en als een kokende modder weer neêrkwalde.(Gerrit Simons http://www.dbnl.org/tekst/gid001190401_01/_gid001190401_010092.php)
te ver gaan
VD on line: BE niet algemeen
WNT: Over zijn hout(je)gaan, over de schreef, de perken te buiten gaan, eig. iemands crediet overschrijden. In N.-Ndl. onbekend.
“Ganzenspel dat was voor de kleineren. Dan werd er gezeurd en bedrogen, tot er ruzie van kwam. Onverbiddelijk werden we naar ons bed gestuurd. zie zeuren
Als het erg over zijn hout ging werd er wel eens een oorveeg uitgedeeld,(…)” (Website Jan De Cooman – Appelterre)
“Daar stonden meer dan vijftig menschen rond.
Negemassij!… Het ging over zijn hout. Wie zou het uitgestaan hebben?” (Ernest Staas van A. Bergmann)
in BE: de grens tussen Vlaanderen en Wallonië die politiek de basis vormde voor de staatshervormingen
VD2015 online: grens tussen gebieden waar verschillende talen gesproken worden
Opm: de verklaring van Van Dale gaat voorbij aan de specifieke betekenis die het begrip in het eigen taalgebied heeft.
zie ook boven de taalgrens, onder de taalgrens, beneden de taalgrens
wikipedia: De Belgische taalgrens ontstond vanaf het einde van de 3e eeuw tijdens de ondergang van het West-Romeinse Rijk. Ze was het resultaat van de vlucht van de Latijn sprekende Gallo-Romeinen uit de onveilige Romeinse grensgebieden naar het zuiden.
vlaanderen.be: De taalgrens in België werd bij wet vastgelegd op 8 november 1962. Dat gebeurde met een democratische meerderheid van Vlamingen en Franstaligen.
jobat.be: Is de taalgrens ook een arbeidsgrens?
hbvl.be: Nu heeft de jonge elektriciteitsproducent zijn oog laten vallen op een zone in Oreye, vlakbij de taalgrens met Heers.
bezuiden de taalgrens: Wallonië + Oostkantons
ook: beneden de taalgrens
zie ook boven de taalgrens
Tom Lanoye onder de taalgrens. De naam Tom Lanoye doet bij weinig Franstalige Belgen een belletje rinkelen. Komt daar binnenkort verandering in? (canvas.be)
Geen provinciaal voetbal onder de taalgrens door België-Wales. (sporza.be)
onder de taalgrens, bezuiden de taalgrens
zie ook boven de taalgrens
Beneden de taalgrens verrast Wallonië met een breed aanbod bestemmingen en belevenissen. (touring.be)
De Franstalige socialisten daarentegen zijn erin geslaagd de touwtjes in handen te houden beneden de taalgrens. (standaard.be)
bezuiden de taalgrens: Wallonië + Oostkantons
ook: beneden de taalgrens
zie ook boven de taalgrens
Tom Lanoye onder de taalgrens. De naam Tom Lanoye doet bij weinig Franstalige Belgen een belletje rinkelen. Komt daar binnenkort verandering in? (canvas.be)
Geen provinciaal voetbal onder de taalgrens door België-Wales. (sporza.be)
bezuiden de taalgrens: Wallonië
ook: beneden de taalgrens
zie ook boven de taalgrens
Tom Lanoye onder de taalgrens. De naam Tom Lanoye doet bij weinig Franstalige Belgen een belletje rinkelen. Komt daar binnenkort verandering in? (canvas.be)
Geen provinciaal voetbal onder de taalgrens door België-Wales. (sporza.be)
ten noorden van de taalgrens: Vlaanderen en Brussel
zie ook onder de taalgrens
Maar eerst is het aan La Trêve om te bewijzen dat misdaadfictie uit Wallonië ook boven de taalgrens brokken kan maken (demorgen.be)
Familiehulp VZW is de grootste thuiszorgdienst boven de taalgrens. Twaalfduizend medewerkers in Vlaanderen en Brussel verlenen hulp aan bijna negentigduizend cliënten. (flanderssynergy.be)
aanduiding voor universiteitsstudenten die aan het einde van de jaren zestig aanhangers waren van een uitgesproken linkse en anti-kapitalistische ideologie, waaraan sommigen trouw bleven tijdens hun latere loopbaan
wordt vaak gebruikt als scheldwoord
F soixante-huitard (In 1968 waren er hevige sociale onlusten en een algemene staking in Frankrijk.)
“Ons onderwijs werd door de soixantehuitards ingeschakeld om de jeugd te hersenspoelen, te indoctrineren, kritisch denken af te leren en tot volgzame werkkrachten te modelleren.”
(Doorbraak 270817)
aanduiding voor universiteitsstudenten die aan het einde van de jaren zestig aanhangers waren van een uitgesproken linkse en anti-kapitalistische ideologie, waaraan sommigen trouw bleven tijdens hun latere loopbaan,
wordt vaak gebruikt als scheldwoord
F soixante-huitard (In 1968 waren er hevige sociale onlusten en een algemene staking in Frankrijk.)
“Ons onderwijs werd door de soixantehuitards ingeschakeld om de jeugd te hersenspoelen, te indoctrineren, kritisch denken af te leren en tot volgzame werkkrachten te modelleren.”
(Doorbraak 270817)
aanduiding voor universiteitsstudenten die aan het einde van de jaren zestig aanhangers waren van een uitgesproken linkse en anti-kapitalistische ideologie, waaraan sommigen trouw bleven tijdens hun latere loopbaan,
wordt vaak gebruikt als scheldwoord
F soixante-huitard
“Ons onderwijs werd door de soixantehuitards ingeschakeld om de jeugd te hersenspoelen, te indoctrineren, kritisch denken af te leren en tot volgzame werkkrachten te modelleren.”
(Doorbraak 270817)
bloemenruiker
zie toupee, bloementuil
contaminatie van het Franse woord bouquet /boekee/ en bloemen
Klik op de afbeelding
Bloemekee van geknipt papier
‘k Heb voor mijn verjaardag een schone (schoon) bloemekee gekregen van m’n ventje.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
