Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zie seskes
“de floereseskes van iets krijgen”: het ervan op de heupen krijgen
zie ook: floeren, er ne ~ van krijgen
Die kinderen luisteren voor geen zier, dat is toch om de floereseskes van te krijgen!
zenuwen
Uitspr.: sèskes, korte, scherpe è en doffe e.
Soms ook sessen.
< acces < Middelnederlands acces (ook accessie): een aanval eener ziekte, vooral van koorts < Lat. accessio (uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal)
zie ook:
webbe, er de ~ van krijgen,
floereseskes,
floeren, er ne ~ van krijgen,
systeem,
zeneweeën
Jongen, houdt eens op met uw gezaag! Ge werkt op m’n seskes.
Da ’s toch om de floere seskes te krijgen!
haastig, snel, rap
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Vlug > vlugge > vliegen
zie ook rapte, in de ~,
in de vlugte sprong hij nog even binnen om een goede dag te zeggen
In de vlugte heb ik wat taalfouten verbeterd.
Carpe diem: In de vlugte een blogje (Weight Watchers.be)
snel snel
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Rapte. Meestal in de verbinding in de —, met de (een) rapte, vlug, in der haast. In Zuid-Nederland.
vergelijk: raprap,
vlugte, in de ~,
rapte, met de ~
We zijn eerst naar die fuif geweest en daarna hadden we nie veel tijd meer en zijn we nog efkes in de rapte bij ne maat binnengesprongen (binnenspringen).
“In de rapte de gazette overzien” De Bo (1873).
1. gaar
2. dronken
3. bekaf
< herkomst: murw
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
“Zet de patatten af, ze zijn mörg genoeg.” Cornelissen-Vervliet (1899).
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren
andere uitspraak: meurrig, meurreg, murrig, mérf
1. Zijn de patatten al meureg?
2. Toen ’m van ’t café kwam, was ’m meureg.
3. Na een paar keer bergop en bergaf met zijne velo was de Jean zo meurg als iet.
werken in de bouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal:Modern lemma: travo
Travaux, znw. m.;
(Zuidnederlands) Plaats waar groote werken uitgevoerd worden.
-Vooral in Brabant hoor ik zeggen van metselaars die aan groote gebouwen werken dat zij op den travô werken, Grauls (1935).
Werken in den travo is zwaar werk, maar goed betaald heb ik van horen zeggen. En als het een bepaald aantal graden onder nul vriest is het winterstop.
grootschalige wegen- of bouwwerken
< Frans travaux zie travo, werken in den ~
Wat gaat die plantrekker doen als hij zonder diploma van school gaat? Denk maar niet dat ze op de travo niksnutten aannemen!
werken in de bouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal:Modern lemma: travo
Travaux, znw. m.;
(Zuidnederlands) Plaats waar groote werken uitgevoerd worden.
-Vooral in Brabant hoor ik zeggen van metselaars die aan groote gebouwen werken dat zij op den travô werken, Grauls (1935).
Werken in den travo is zwaar werk, maar goed betaald heb ik van horen zeggen. En als het een bepaald aantal graden onder nul vriest is het winterstop.
het spoor, de spoorwegen, N.M.B.S / S.N.C.F.
zie ook de ijzers
< Fr. chemin de fer
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (Gallicisme) De ijzeren weg, de spoorweg; verouderd, maar wel nog in Vlaams-België.
- De ijzeren weg, naam dien de Vlamingen aan den spoorweg geven, Koenen (1920).
- De koninglyke familie … (is) van daer naer de statie van de yzeren weg gereden, Akkerbouw (1849)
Hij werkt bij den ijzerenweg.
aansteller, faker, iemand die zich anders voordoet dan dat hij/zij is,
komediant(e)
De spits van de ploeg is ne grote comediant, er komt nog maar een tegenstander in de buurt of hij ligt al te kermen.
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Haktol, van een stalen punt voorziene peervormige tol, die niet voortgezweept wordt, maar met behulp van een koordje geworpen wordt; priktol.
Ons Woutje krijgt voor zijn Sinterklaas een haktol.
afstand dat men af te leggen heeft, een trip, een rit
zie ook trek, in een ~
Van Dale 2014 online: gewestelijk: poos, tijdje
Het is nog een hele trek tot in Aken. We kunnen beter nu vertrekken, willen we nog iets zien van de winkels.
een slag of schok i.h.b. van den elentriek
vooral in de uitdrukking: een trek krijgen
sommige Kempische regio’s: trok
Van Dale 2014 online: gewestelijk, pijnscheut
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Thans nog in Zuid-Nederland.
Ik kreeg daar al met eens eenen trek in mijn hoofd, De Bo (1873).
Ik wör nu en dan trekken gewaar in mijn tanden, Cornelissen-Vervliet (1903).
De isolatie was van de stroomdraad en toen hij em vastpakte kreeg em daar nen trek waar em vijf minuten niet goed van was.
Soms kunt ge uwen ellenboog zo stoten dat die zenuw geraakt wordt, zodat ge nen trek krijgt. Dat kan heel zeer doen. Er bestaat een schoon woord voor: weduwenaarspijn.
een slag of schok i.h.b. van den elentriek
vooral in de uitdrukking: een trek krijgen
sommige Kempische regio’s: trok
VD2014 online: gewestelijk, pijnscheut
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Thans nog in Z.-Nederl.
Ik kreeg daar al met eens eenen trek in mijn hoofd, De Bo (1873).
Ik wör nu en dan trekken gewaar in mijn tanden, Cornelissen-Vervliet (1903).
De isolatie was van de stroomdraad en toen hij em vastpakte kreeg em daar nen trek waar em vijf minuten niet goed van was.
Soms kunt ge uwen ellenboog zo stoten dat die zenuw geraakt wordt, zodat ge nen trek krijgt. Dat kan heel zeer doen. Er bestaat een schoon woord voor: weduwenaarspijn.
tocht
zie ook trok, trek, in de ~ staan
Sta do nie in den trek, je gôt dô een vollinge kriegen
(sta daar niet in de tocht je gaat daar een verkoudheid krijgen)
Doe die deur dicht want door de trek waait alles hier weg.
(kaartterm) slag
Ik wou met mijn dam een trek maken, maar de aas was nog achter.
tik, mep, klap, slag, toek
Van Dale 2013 online: gewestelijk, slag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Slag, stoot, haal. Thans alleen in Zuid-Nederland.
- Trek … Een slag op het lijf, vooral met een stok, De Bo (1873).
- Iemand nen trek op (of rond) zijn ooren geven, een slag in ’t gezicht geven, Liev.-Coopm. (1953).
Pas op! Jij blijft van mij. Anders geef ik u nen trek.
iemand tijd doen verliezen, iemand aan het lijntje houden
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
’Modern lemma: tar < Middelnederlands tar. (Engels tar)
Bijvorm van Teer
— In antw. dial. ook: vogellijm. Vandaar zegsww. als iemand aan den t?r krijgen, hebben, hem bepraten, tot iets overgehaald hebben; — houden, hem aan den praat houden (Cornelissen-Vervliet).
Tarroede, met teer of met vogellijm bestreken roede om vogels te vangen (Corn.-Vervl.).
Artikel gepubliceerd in 1930.’
Ik ben nog maar eens aan den taar gehouden om een enquête in te vullen.
iem. tijd doen verliezen, iem. aan het lijntje houden
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
’Modern lemma: tar < Middelnederlands tar. (Engels tar)
Bijvorm van Teer
— In antw. dial. ook: vogellijm. Vandaar zegsww. als iemand aan den t?r krijgen, hebben, hem bepraten, tot iets overgehaald hebben; — houden, hem aan den praat houden (Corn.-Vervl.).
Tarroede, met teer of met vogellijm bestreken roede om vogels te vangen (Corn.-Vervl.).
Artikel gepubliceerd in 1930.’
Ik ben nog maar eens aan den taar gehouden om een enquête in te vullen.
op mijn gemak, zonder mij op te jagen;
uitspraak ‘oep men stoaje’
variant: stuike, op z’n ~ /stoaeke/
< stade
Van Dale:stade
de (v.); g.mv.
(1265-1270 ‘de juiste plaats, het juiste ogenblik’) oorspr. een verl. deelw., vgl. Lat. status (gesteld, staand), van stare (staan)
Voorbeelden uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal bij:
Op stade of op zijn stade, op zijn gemak, zonder zich te haasten. In Zuid-Nederland:
Spoed u zoo niet, doe het op uwe staaie, Schuermans (1865-1870).
Oep zijne stoa werke, Tuerlinckx.
Doet da’ werk op sta(d)e, Cornelissen-Vervliet (1899).
-Wilt gij na den middag meer op stade een uurtje met ons komen kouten, gij zult welkom zijn, Conscience (ed. 1867).
En ik heb dat allemaal ingeladen op mijn staaje. En als de doos vol was, dan heb ik een ander gepakt. (gehoord van mijn tante Imelda)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
