Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5881

    pendre la crémaillère
    (uitdrukking)

    ‘pendre la crémaillère’ was vroeger het teken dat de woning in gebruik genomen kon worden en dit werd dan ook gevierd met familie en vrienden.
    In onbruik geraakt?

    < De crémaillère was de metalen staaf waar de kookpot aanhing. In de staaf waren inkepingen en met een zwengel kon men de staaf lager of hoger hangen naargelang de pot dichter of verder van het vuur moest komen. In vervlogen tijden werd de crémaillère geplaatst als het huis af was en dan werd er gefeest.

    Klik op de afbeelding
    Gladbeck - Freizeitstätte Wittringen - Schloss - Museum 07 ies
    Voorbeelden van crémaillères.

    Vieren jonge mensen nog de crémaillère als ze in een nieuwe woning gaan?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 02 May 2025 10:21
    1 reactie(s)

    #5882

    of
    (voegwoord van vergelijking)

    AN dan: bij de overtreffende trap
    AN als: bij de vergelijkende trap

    De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn of bij Pieter.
    (De tafelschikking bij Marleen zal beter zijn dan bij Pieter.)

    “Mo oe naoder da ta bèèsje komt, oe grotter da dien oend wordt, zodaonig o’t op e step of tiene van em komt, is ’t zo groot of ’n ezel.”
    (Maar hoe dichterbij dat beestje komt, hoe groter die hond wordt, en als hij een stap of tien van hem komt, is het zo groot als een ezel.)
    (acorn0162-0163 – VVB – Vlaamse Volksverhalenbank)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 17:08
    3 reactie(s)

    #5883

    breeden

    West-Vlaamse variant van breiden

    .

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 16:32
    0 reactie(s)

    #5884

    brei
    (de ~, (m.), geen mv)

    breiwerk

    Flat knitting

    Van Dale 2015 online: BE, spreektaal

    nen brei opzetten: een breiwerk beginnen

    Die brei is die bekan af? Straks is het lente en dan kunt ge niet meer genieten van die sjaal.

    Mijne brei is af, nu nog ineen zetten en dan kunt ge die trui aantrekken.

    > zie andere definitie van brei

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 16:25
    1 reactie(s)

    #5885

    klassement
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    - rangschikking, ordening, indeling
    - een soort archiefsysteem

    vnw:
    •het opbergen van documenten in het archief
    •archief

    zie ook digitaal klassement

    in NL voornamelijk in de sport gebruikt

    Schlagwortkatalog
    Klassement in een bibliotheek

    Klasseren is een vak op zich. Wij kunnen voor jou de documenten sorteren en voor jou een klassement maken waar je alles makkelijk in terugvindt. (silversmet)

    Het klassement gaat van A, B, C tot Z. Eenvoudiger kan niet. Hoe is het dan mogelijk dat gij er in een paar minuten een hutsepot van kunt maken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 15:46
    3 reactie(s)

    #5886

    ovonde
    (de ~ (v.), ~s)

    ovale rotonde, ovaal rondpunt

    ook: ovalen rondpunt, ovalen punt, ovaalpunt

    Wikipedia: In België wordt het otonde of ovonde genoemd; in Nederland spreekt men van ovatonde, ovotonde of een ovonde.

    zie ook verzamellemma wegcode

    Het zand van de afgegraven grondophoping wordt afgevoerd via de ovonde aan de Ring naar het Albertkanaal. (heraanleg Nete, Herentals)

    Onze gemeente heeft maar 1 ovonde waarop 7 wegen zijn aangesloten. Ze ligt op een grote 100m voor de spoorovergang. Ge kunt u wel inbeelden zeker hoe de verkeerssituatie op de ovonde is tijdens het spitsuur?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 12:44
    0 reactie(s)

    #5887

    wenen
    (ww. weende, geweend)

    huilen

    Van Dale 2005: wenen
    (1201-1250) afgeleid van wee
    (archaïsch, algemeen Belgisch-Nederlands)
    DS2015 standaardtaal

    Antwerpen: schreeuwen
    Leuven: grijzen
    Limburg: jinsteren
    Maasland: beuken
    West-Vl.: schremen
    zie ook: bleiten, grienen, schreien

    Men don't cry

    Ze weende van blijdschap.

    De eerste prijs was een weekje Wenen was er gezegd, maar het bleek uiteindelijk een weekje wenen te zijn en de winnaar kreeg een kilo ajuinen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 12:41
    0 reactie(s)

    #5888

    schremen
    (ww. schreemde, heeft geschreemd)

    huilen
    zie ook: wenen, schreien, schreeuwen

    < Middelnederlands ‘scremen’

    Crying

    “Begind hier nie te skreêmn, da pakk’n zy hier nie. Z’hen ‘t hier nie’ vô jankers en zeker nie’ voôr iemand gelik gy.” (Hannelore Bedert – Ol de mens’n)

    Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, (De Bo 1873)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 12:40
    7 reactie(s)

    #5889

    schremen
    (ww. schreemde, heeft geschreemd)

    huilen, wenen, schreien, schreeuwen

    < Middelnederlands ‘scremen’

    Crying

    “Begind hier nie te skreêmn, da pakk’n zy hier nie. Z’hen ‘t hier nie’ vô jankers en zeker nie’ voôr iemand gelik gy.” (Hannelore Bedert – Ol de mens’n)

    Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, (De Bo 1873)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 12:37
    7 reactie(s)

    #5890

    proes
    (de~, (m.), geen mv.)

    appel + perengelei (Luikse siroop)
    enkel in Herenthout

    zie ook: poepsiroop, poepgelei

    Proes op de boterham.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 11:42
    0 reactie(s)

    #5891

    poepsiroop
    (de ~ (m.), -en)

    Luikse siroop

    zie: poepgelei

    Klik op de afbeelding
    Daggi 031
    Een boterham met poepsiroop.

    “Luikse siroop roept wrange herinneringen op aan mijn legertijd. Elke morgen poepsiroop!” (forum.politics.be 3 jan. 2016)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 11:36
    3 reactie(s)

    #5892

    poepsiroop
    (de ~ (m.), -en)

    zie: poepgelei

    Klik op de afbeelding
    Daggi 031
    Een boterham met poepsiroop.

    poepsiroop

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 May 2025 11:33
    3 reactie(s)

    #5893

    schiessig
    (bv nw)

    onrustig, gejaagd

    Amai, je bent zo schiessig, te veel straffe koffie gedronken of zo? Of moet je dringend nog ergens zijn?

    Regio Waasland
    Bewerking door nthn op 01 May 2025 00:36
    0 reactie(s)

    #5894

    allumeur
    (de ~ (m.), -s)

    aansteker, briquet

    Cricket Lighter isolated

    Mag ik uwen allumeur eens gebruiken om mijn sigaret aan te steken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 01 May 2025 00:32
    2 reactie(s)

    #5895

    awel
    (tussenwerpsel)

    wel
    op vragende toon, met sterk stijgende klemtoon: hoe?
    ook: ewel

    Van Dale online:
    (Belgisch-Nederlands, spreektaal) welnu, wel, nu

    ook versterking door herhaling: “awel awel awel”

    vergelijk awel merci; awel ja; awel nee

    Awel dat had ik nu nooit gedacht, zie.

    Awel? Verstaat gij dat nu niet?
    (Hoe? Begrijp je het niet?)

    Awel, awel, awel, wat is dat hier allemaal?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 01 May 2025 00:31
    0 reactie(s)

    #5896

    uveirig
    (bn. of bw.)

    fier, maar ook hovaardig

    Ge zaagt hem altijd opgekleed: hoedje op de kop, stoeferke, zondagse schoenen en kostuum. Een uveirig manneke.

    Regio Waasland
    Bewerking door nthn op 01 May 2025 00:30
    0 reactie(s)

    #5897

    uveirig
    (bn. of bw.)

    Trots

    Ge zaagt hem altijd opgekleed: hoedje op de kop, stoeferke, zondagse schoenen en kostuum. Een uveirig manneke.

    Regio Waasland
    Bewerking door Boks man op 30 Apr 2025 22:00
    0 reactie(s)

    #5898

    awel
    (tussenwerpsel)

    welnu, wel, nou
    op vragende toon, met sterk stijgende klemtoon: hoe?
    ook: ewel

    Van Dale online:
    (Belgisch-Nederlands, spreektaal) welnu, wel, nu

    ook versterking door herhaling: “awel awel awel”

    vergelijk awel merci; awel ja; awel nee

    Awel dat had ik nu nooit gedacht, zie.

    Awel? Verstaat gij dat nu niet?
    (Hoe? Begrijp je het niet?)

    Awel, awel, awel, wat is dat hier allemaal?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Boks man op 30 Apr 2025 21:58
    0 reactie(s)

    #5899

    allumeur
    (de ~ (m.), -s)

    aansteker

    Cricket Lighter isolated

    100 Yen lighter

    BIC lighter 2008-12-31

    Mag ik uwen allumeur eens gebruiken om mijn sigaret aan te steken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Boks man op 30 Apr 2025 21:47
    2 reactie(s)

    #5900

    allumeur
    (de ~ (m.), -s)

    aansteker

    Cricket Lighter isolated

    100 Yen lighter

    Mag ik uwen allumeur eens gebruiken om mijn sigaret aan te steken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Boks man op 30 Apr 2025 21:46
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.