Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
< Ten tijde van Napoleon was Pauwel Kwak brouwer en eigenaar van herberg ‘De Hoorn’ in het Dendermondse. Elke dag kwamen er postkoetsen pauzeren. Maar in die tijd mochten de koetsiers het gespan niet verlaten om samen met de passagiers hun dorst te lessen. De inventieve herbergier liet daarom een speciaal Kwakglas blazen, dat aan de koets kon opgehangen worden. Zo konden de koetsiers hun Kwakbier veilig en wel bij de hand houden. (bestbelgiansoecialbeers.be)
Gezellig op een terraske met een Kwakske erbij zal U plezieren.
< Ten tijde van Napoleon was Pauwel Kwak brouwer en eigenaar van herberg ‘De Hoorn’ in het Dendermondse. Elke dag kwamen er postkoetsen pauzeren. Maar in die tijd mochten de koetsiers het gespan niet verlaten om samen met de passagiers hun dorst te lessen. De inventieve herbergier liet daarom een speciaal Kwakglas blazen, dat aan de koets kon opgehangen worden. Zo konden de koetsiers hun Kwakbier veilig en wel bij de hand houden. (bestbelgiansoecialbeers.be)
Gezellig op een terraske met een Kwakske erbij zal U plezieren.
afkorting van “poesjenellentheater”, een Vlaams poppentheater in Antwerpen.
Er zijn slechts enkele “Poesje”-theaters in Antwerpen, waarvan dat in de Repenstraat de poesjenellenkelder de bekendste is.
“De Poesje” (niet het) is geen handpoppen- maar een marionettentheater met stangenpoppen. (Wikipedia.be)
De stukken van de Poesje-theaters worden enkel in het Antwerps dialect gespeeld, en hun hoofdpersonage is “De Neus” (een pop met een grote neus), en het andere benoemde personage is Jan zonder vrees, alle overige personages hebben bijnamen als Mie Vis, Jan Lawijt, Den Bronze (met rood haar) etc…
zich druk maken
Ge moet uw eigen zo niet opboeien, dat is slecht voor het hart!
Maar aan de telefoon zag Marc Janssen (…) het eerst niet zitten om met een Antwerp-fan af te spreken. “Ik ga me te veel opboeien.” (demorgen.be)
de eerste schoolstrijd duurde van 1878 tot 1884 en was vooral een strijd tussen de liberale partij die streefde naar openbaar onderwijs zonder godsdienstonderricht tijdens de lesuren (Wet-Van Humbeeck 1879) en de katholieke kerk die zich daartegen verzette; de tweede schoolstrijd was een periode van sociale onrust naar aanleiding van de wet-Collard (1955) die de subsidies van de vrije scholen sterk verminderde; in tegenstelling tot Nederland ging het hier om een strijd tussen het vrije en het staatsonderwijs
zie ook schoolpact; schooloorlog
De goedkeuring van de wet-Collard bracht de Schoolstrijd tot een hoogtepunt, met massabetogingen georganiseerd door de CVP-oppositie en actief gesteund door de katholieke kerk. (opstel P. Buyse)
tweede schoolstrijd van 1950-1958
Pholien voerde vanaf augustus 1950 de homogene cvp-ploeg aan. Een jaar later werd prins Boudewijn de vijfde koning der Belgen. Vier dagen vóór de troonsbestijging was het eerste ‘schot’ gevallen in het conflict dat de jaren vijftig door en door zou tekenen: de schooloorlog. (Luc Huyse, De gewapende vrede. Politiek in België na 1945 )
Na de Tweede Wereldoorlog was de zogenaamde ‘schooloorlog’ in België in alle hevigheid weer opgelaaid. Kort samengevat wilden de christendemocraten van de toenmalige CVP het katholiek onderwijs meer middelen geven, terwijl socialisten en liberalen eerder het rijksonderwijs wilden uitbouwen. (vrt.be)
het onderwijs door het rijk georganiseerd; sinds de bevoegdheid van het federale rijk overgeheveld is naar de gemeenschappen is dit het gemeenschapsonderwijs
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
Als ge naar een katholieke school geweest zijt kunt ge als leraar in principe in het rijksonderwijs aan de slag. Omgekeerd is dat nog altijd niet evident.
Na de Tweede Wereldoorlog was de zogenaamde ‘schooloorlog’ in België in alle hevigheid weer opgelaaid. Kort samengevat wilden de christendemocraten van de toenmalige CVP het katholiek onderwijs meer middelen geven, terwijl socialisten en liberalen eerder het rijksonderwijs wilden uitbouwen. (vrt.be)
Zeer los hangen, niet aansluiten. Vooral gebruikt voor kledij, stoffen, touw of afdekzeil.
Bij uitspraak ligt de nadruk op de eerste lettergreep.
Klo-te-ren (niet klotéren)
Die broek is veel te groot en ze sluit absoluut niet aan. Ze hangt te kloteren aan je lijf. Ja zeg, dat is tegenwoordig mode.
Dat stuk zeel hangt al weken aan het hek te kloteren in weer en wind. Dat ontsiert de boel, haal dat touw er eens af.
Dat zeil is er maar half zijn voeten opgelegd en hangt te kloteren. Dek de boel eens ineens goed af.
Zeer loshangende, niet aansluitende broek die aan het lijf hangt te kloteren.
Lach maar! Een kloterbroek is wel veel gemakkelijker om in te bewegen dan een spannende jeans.
Zeer los hangen, niet aansluiten. Vooral gebruikt voor kledij, stoffen, touw of afdekzeil.
Bij uitspraak ligt de nadruk op de eerste lettergreep.
Klo-te-ren (niet klotéren)
Die broek is veel te groot en ze sluit absoluut niet aan. Ze hangt te kloteren aan je lijf. Ja zeg, dat is tegenwoordig mode.
Dat stuk zeel hangt al weken aan het hek te kloteren in weer en wind. Dat ontsiert de boel, haal dat touw er een af.
Dat zeil is er maar half zijn voeten opgelegd en hangt te kloteren. Dek de boel eens ineens goed af.
1) onbesuisd
2) heftig, hevig, tegen de sterren op
vgl. zot
ook “gelijk zot” of “gelijk als zot” of “als gelijk zot”, dezelfde betekenis
2) Van zodra er een keetje vuil in je buitenkabels zit slepen ze als zot, gaan ze bijna niet meer terug en bereik je niks met af te stellen. (mountainbike.be)
1) Ferrera: “Als zot aanvallen is ook niet goed” – VoetbalNieuws.be
2) U hebt net rustig uw dagje doorgebracht in het zonnetje, uw ober en kok werken al de hele dag “als zot”. Ja hoor, ze doen echt wel alles wat kan om iedereen zo snel mogelijk te bedienen. (hln.be)
2) Tientallen boeken bestaan daar inmiddels over, en ze marcheren in Vlaanderen als zot.(hln.be)
1) Zoals Chris ook reeds aanhaalt moet je niet als zot beginnen trainen en heel andere zaken doen dan anders.
2) Die incubators vliegen der bij mij door gelijk als zot (648 eitjes uitgebroed sinds 21/08) en speel dan nog maar vooral in het weekend. (9lives.be)
1) Geen opvoeder die gelijk zot je kamer komt binnengevlogen om je wakker te maken om daarna de dag te beginnen met het kuisen van één of andere plaats.(kuleuven.be)
2) En we bellen eerst alvorens als gelijk zot te gaan mailen. (bouwinfo.be)
1) onbesuisd
2) heftig, hevig, tegen de sterren op
vgl. zot
ook “gelijk zot” of “]gelijk als zot]” of “als gelijk zot”, dezelfde betekenis
2) Van zodra er een keetje vuil in je buitenkabels zit slepen ze als zot, gaan ze bijna niet meer terug en bereik je niks met af te stellen. (mountainbike.be)
1) Ferrera: “Als zot aanvallen is ook niet goed” – VoetbalNieuws.be
2) U hebt net rustig uw dagje doorgebracht in het zonnetje, uw ober en kok werken al de hele dag “als zot”. Ja hoor, ze doen echt wel alles wat kan om iedereen zo snel mogelijk te bedienen. (hln.be)
2) Tientallen boeken bestaan daar inmiddels over, en ze marcheren in Vlaanderen als zot.(hln.be)
1) Zoals Chris ook reeds aanhaalt moet je niet als zot beginnen trainen en heel andere zaken doen dan anders.
2) Die incubators vliegen der bij mij door gelijk als zot (648 eitjes uitgebroed sinds 21/08) en speel dan nog maar vooral in het weekend. (9lives.be)
1) Geen opvoeder die gelijk zot je kamer komt binnengevlogen om je wakker te maken om daarna de dag te beginnen met het kuisen van één of andere plaats.(kuleuven.be)
2) En we bellen eerst alvorens als gelijk zot te gaan mailen. (bouwinfo.be)
kleuterschool, kleutertuin
VD2017 online: BE, niet algemeen
SN-NL: kinderbewaarplaats, kindergarten
Opm: De SN betekenis van kindertuin is een tuin waar kinderen zelf kunnen experimenteren met tuinieren en natuurbeleving.
Een man heeft twaalf kinderen aangevallen met een mes in een kindertuin in het zuidwesten van China. (nieuwsblad.be)
Op dat ogenblik bezat de school een dagverblijf voor peuters, een kindertuin en een lagere school. (scarlet.be)
Een trap die afbrokkelt en een lantaarnpaal die dreigt om te vallen, beide dicht bij een kindertuin. (bruzz.be)
VD2017 online: BE, niet algemeen
SN-NL: kinderbewaarplaats, kindergarten
Opm: De SN betekenis van kindertuin is een tuin waar kinderen zelf kunnen experimenteren met tuinieren en natuurbeleving.
Een man heeft twaalf kinderen aangevallen met een mes in een kindertuin in het zuidwesten van China. (nieuwsblad.be)
Op dat ogenblik bezat de school een dagverblijf voor peuters, een kindertuin en een lagere school. (scarlet.be)
Een trap die afbrokkelt en een lantaarnpaal die dreigt om te vallen, beide dicht bij een kindertuin. (bruzz.be)
flamingant van wie de vader en eventueel de grootvader ook flamingant is/was;
zn.: stamboomflamingantisme
“Ik heb geen collaborateur in de familie en ik ben geen stamboomflamingant. Integendeel, mijn grootvader aan moederszijde, …” (doorbraak.be)
“Zijn pleidooi om de staatsveiligheid te versterken moet bij echte stamboomflaminganten als een vloek in de kerk overkomen.” (apache.be)
“De harde kern van het Vlaams-nationalisme omschrijft hij als stamboomflamingantisme, waar het radicalisme van vader op zoon wordt doorgegeven.” (tijd.be)
flamingant van wie de vader en eventueel de grootvader ook flamingant is/was
“Ik heb geen collaborateur in de familie en ik ben geen stamboomflamingant. Integendeel, mijn grootvader aan moederszijde, …” (doorbraak.be)
“Zijn pleidooi om de staatsveiligheid te versterken moet bij echte stamboomflaminganten als een vloek in de kerk overkomen.” (apache.be)
Een aanhanger van de Vlaamse Beweging.
Van Dale 2017 online: in BE
vgl. cultuurflamingant, centenflamingantisme, kaakslagflamingantisme, stamboomflamingant, taalflamingant
Een flamingant strijdt voor het Vlaams-nationalisme.
“De flamingant ne me traîtez,
être Flamand, c’est dur assez.” (Wannes Van de Velde)
flamingant van wie de vader en eventueel de grootvader ook flamingant is/was
“Ik heb geen collaborateur in de familie en ik ben geen stamboomflamingant. Integendeel, mijn grootvader aan moederszijde, …” (doorbraak.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.