Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
carréhoeve, carréboerderij: rond het erf gebouwde vierkante hoeve’s die je veel in Limburg BE en ~ NL vindt
Klik op de afbeelding
Vierkantshoeve in Walshoutem
Bij de vierkantshoeve moet U rechtdoor rijden tot aan de Maas.
babbeltje(s)
klemtoon op ’sie
klappen: praten,spreken.
Oma is naar het rusthuis verhuisd, ze heeft er meer klappenansie dan thuis.
1) opwaarderen
2) ophitsen
3) wijsmaken
4) met vijzen (vijs) vastmaken
5) in de hoogte opschroeven
1,2 , 3, 4, 5) Van Dale 2018 online: BE
1) Voor mensen die al eens graag hun dansbenen opvijzen! (Facebook)
2) Ge moet u niet opvijzen!
3) Dat ware beter gehandeld dan u door de hoogere bureel-ratten te laten opvijzen dat in dien zin niets werd geëiseht. (hetarchief.be)
4) Omdat ik het me niet kan permitteren 6 weken immobiel te zijn, heeft men na wat aandringen er toch een titanium plaat opgevezen. (match4me.be)
5) Bij de verhoging van de bruggen kunnen sommige worden opgevezen, terwijl andere volledig moeten worden herbouwd. (.vlaamsparlement.be)
opzegging(speriode), ontslag, opzegtermijn
Van Dale 2018: BE, niet algemeen
Mijn lief heeft gisteren haren opzeg gekregen.
Na de gas- en elektriciteitsmarkt is nu ook de telecomsector volop in beweging. Sinds de invoering van de nieuwe telecomwet, waardoor je al na zes maanden kan opstappen bij je operator zonder opzeg te betalen.
door bezweringen trachten te genezen
> verouderd
Van Dale 2018 online: BE
Een zieke overlezen.
Het kind is al een hele week aan het grinsen; in uiterste wanhoop hebben de ouders het laten overlezen (door een gebedgenezer of pendelaar).
(overheids)instelling, orgaan, organisatie
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Organisme voor de Financiering van de Pensioenen.
Vooraleer zich bij de gemeente aan te melden als werkzoekende, moeten de betreffende personen zich eerst inschrijven bij een betalingsorganisme (syndicaat of de HVW) en bij het BGDA.
hoogtepunt
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
zweethanden
vgl. pol
opm: het enkelvoud zweetpol kan in principe ook, maar zal zelden of nooit gebruikt worden
Examenstress, zweetpollen, het ik-kan-het-niet gevoel. (klase.be)
Gisterenavond naar zee, donker, file en autostrade, dé ideale uitdaging, maar ik heb geen enkele keer zweetpollen, kortademig geweest of wat dan ook! (hypnotherapie.be)
De kuisvrouw kan zo haar werkdag beginnen met een leuk zoekspelletje, mijn zweetpollen en speeksel krijgt ze er gratis bij. (jeugdvolley-londerzeel.be)
hand
zie ook poeleke, polleke; zweetpollen
VD2014 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Hans, was uw pollen voor we eten.
Geeft meneer eens een schoon polleke.
Geeft mij ne pol jong!
Hij wreef in zijn pollekes.
Gaat oe pollen wassen!
Daarbij bleef er nogal wat aan hun pollen plakken.
Allee kleine, geef meneer een polleke!
(Kom kindje, geef meneer een hand.)
Met zijn pollen in zijn tes lak nen boer. (Met zijn handen in zijn zak zoals een boer.)
woonkamer
< Frans living < Engels living room
Belgisch-Nederlands volgens het referentiebestand van het INL
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Woonkamer
znw. m., mv. -s. Met verkorting uit engels living-room (1825) of living room (1879).
”Zij zijn er”, zei Tsjecho driftig en hij wees. ”Ja, in de living”, zei Brand. (Claus, Hondsd. 155 (1952)).
Karel is in de living. Hij is TV aan het kijken.
“Dit is gewoon een foto van ne living waar geleefd mag worden :-)” (uit een blog)
woonkamer
< Frans living < Engels living room
Belgisch-Nederlands volgens het referentiebestand van het INL
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Woonkamer
znw. m., mv. -s. Met verkorting uit engels living-room (1825) of living room (1879).
”Zij zijn er”, zei Tsjecho driftig en hij wees. ”Ja, in de living”, zei Brand. (Claus, Hondsd. 155 (1952)).
Karel is in de living. Hij is TV aan het kijken.
dekvloer, ondervloer: de cementlaag waarop de vloerbedekking (tegels, laminaat, parket, …) uiteindelijk komt.
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: ondervloer, slijtlaag
ww. chappen: chape leggen
zn. chapper: persoon die de chape legt
uitspraak: sjap; West-Vlaanderen: sjappe
< Frans: la chape
“Ligt een betonneke in en dat gaat (dit jaar normaal nog :p) voorzien worden van ne chape met daar direct de tegels op.” (bouwinfo.be)
“Ik denk dat je in Vlaanderen aan 90% van de bevolking vraagt wat “ne chape” is dat die weten wat je daarmee bedoelt. Mvg, Paul (veit.be)
“Ne chape moet uitdrogen, punt andere lijn. Ge hebt ook producten die het proces kunnen versnellen of hulpmiddelen. (9lives.be)
Ze hebben vandaag onze nieuwe chape in de living gelegd.
iemand die chape (slijtvloer) legt/giet
opm: uitspraak chape is sjap of sjappe, vandaar dubbele p in spelling chapper
Ik ben bezig met het ombouwen van een fabriekspand naar een woning. Omdat de chapper nog even op zich laat wachten , denk ik eraan om mijn gyproc en isolatie al te plaatsen. (bouwinfo.be)
bekwame chapper gezocht om een chape te leggen op ong. 45 m2 met een dikte van ong 4.5 à 5cm. (twizzi.be)
Voor een firma regio Oostende zijn we op zoek naar een ervaren chapper / dekvloerlegger Je voorziet dragende vloeren van een afwerklaag of dekvloer, waarop vloerbedekking komt. (randstad.be)
juridisch: strafbaar feit (ongeacht de ernst)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
in NL-SN is misdrijf volgens Van Dale enkel een strafbaar feit van ernstige aard
wikipdia:
In België worden de strafbare feiten “misdrijven” genoemd. Het Strafwetboek deelt de misdrijven in in drie categorieën:
misdaden, waarop criminele straffen staan,
wanbedrijven, waarop correctionele straffen staan,
overtredingen, waarop politiestraffen staan.
…
Nederland
Misdrijven zijn ernstigere inbreuken op de rechtsorde en omvatten rechtstreekse inbreuken op andermans rechten (doodslag, diefstal, verkrachting), en inbreuken tegen de private (bankbreuk, jaarrekeningfraude, onttrekking goederen aan civiel beslag) of publieke (aanslag op de koning, belastingfraude, landverraad, terroristische activiteiten) rechtsorde.
een strak zittend shirt om met te koersen
SN: wielershirt
niet in Van Dale 2015 online
krispeeters.be: Kris Peeters ontvangt ‘schone koerstrui’ van de Schone Kleren Campagne.
De gele trui, de groene trui, de witte trui en zelfs de bolletjestrui staan allemaal in Van Dale. Maar een koerstrui niet. Een koersbroek dan weer wel. Raar jongens bij Van Dale.
een soort lichtblauw dat men vroeger zag op dozen waarin keissen (kaarsen) zaten
In wat voor lelijk kleur heb jij nu je kamer geschilderd! ’t Is precies keissedozeblauw!
naakt, bloot
< moedernaakt
ook mojenoks
Als ge in uwe meujenoks staat, hebt ge uw adamskostuum aan.
As ge feunoens of smerreges dikkes barrevuts of muijenaks lupt krijgde een flurres. (Kempen).
Als ge voormiddags of ’s morgens dikwijls berrevoets of naakt loopt, krijgt ge een fleuris.
naakt, verbastering van moedernaakt
ook meujenoks
Vlaams Brabant moiernaks
Hij was mojenoks; hij had geen kleren aan.
- uitrollen, uitlopen
- het tot stilstand komen van voertuigen, fietsers e.d. zonder af te remmen
In de sporttaal komt uitbollen veel voor.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
Toen hij als eerste over de aankomstlijn kwam, bolde hij rustig uit.
het rustiger aandoen, langzaam afbouwen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen afbouwen
DS2015 standaardtaal
zie ook uitbolscenario
Als ik 64 jaar word, zei hij, ga ik uitbollen. Dan heb ik nog één jaartje te gaan. Een uitboljob zou welkom zijn.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.