Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
boven de loonschaal, bovenwettelijk (meest i.v.m. bezoldiging)
vgl. barema, baremiek, bovenbaremiek
Extra baremieke verhoging voor directies?
Tenslotte is er ook nog het probleem van de trouwe, thans vroegtijdig in anciënniteit geblokkeerde medewerker, waarvoor misschien wel naar een extra-baremieke uitweg, zoals de kersverse loonbonus, moet worden gezocht. (website ADBM)
knoeien
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
iemand die zijn eigen overal mee bemoeit.
NL: bemoeial
zie ook miemoeial
De pietmoeial denkt dat ’t zijn zaken zijn…
Een vloek is gewoon een ‘soupapke’ (ventiel) om agressie kwijt te geraken en om je emotioneel te ontlasten. (SeniorenNet)
Wie naar ’t Soupapke komt, kan onder meer oude Vlaamse volksspelen uitproberen zoals het dobbelspel “pietjesbak”. (HLN)
« Niemand kan de dans ontspringen, ook de burgemeester. Voor mij kan het allemaal. Dat is de essentie van Aalst Carnaval, het is het soupapke. Het moet er eens uit in die 3 dagen, er kan en mag met alles gelachen worden. « (VRTNWS)
morsen
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
iets snel afmaken en daardoor morsen, afraffelen ….
Mijn moeder is geboren in Graauw (Zeeuws Vlaanderen) en daar wordt het nog gebruikt
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt):
Rijfelen > rijven: In Noord-Nederland thans onbekend.
Afrijfelen: door rijfelen doen naar beneden komen (”Eenen gracht (aarden dam) afrijfelen”, Rutten (1890))
varianten: verrijfelen, doorrijfelen, kapotrijfelen, vaneenrijfelen, wegrijfelen, uitrijfelen: uitrafelen
Een karweitje afrijfelen.
(eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
VD BE; informeel, iteratief van krassen
vnw
•krabbelen, spartelen
vgl. rechtkrasselen; opkrasselen
Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)
“Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)
- niet goed behandelen, er slecht mee omgaan
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
hersenen, brein
’k Hem precies pijn aan mijn assen.
Ik heb hoofdpijn.
Komisch bedoeld nep-Duits, verbastering van van ’s gelijken, te gebruiken na het even on-Duitse “schmäklich” (smakelijk), i.p.v. Guten Apetit.
Schmäklich! — Vonsgleichen!
sport: tweede helft van een competitie waarin de terugwedstrijden gespeeld worden
vnw: tweede helft van een sportcompetitie
znwb: Ter aand. van de tweede competitiehelft, waarbij alle deelnemende ploegen, elftallen enz. voor een tweede keer tegen elkaar spelen in een uit- of thuiswedstrijd, afhankelijk van de wedstrijdplaats in de eerste competitiehelft.
opm: inmiddels ook wel op .NL gebruikelijk
vgl. heenronde, terugmatch, terugwedstrijd
De herfstkampioen begint aan de terugronde met een lastige verplaatsing. (demorgen.be)
BEKIJK: Dit waren de mooiste goals uit de terugronde van de Jupiler Pro League. (sporza.be)
De eerste speeldag van de terugronde in de play-offs van de EuroMillions Volley League heeft niet voor verrassingen gezorgd. (standaard.be)
een kort slaapje doen, een dutje doen, hazenslaapje
Kempen: een hazeslopke
- Heb je goed geslapen vannacht?
- Neen ik, ’t waren allemaal maar hazetukskes.
sloffen, op zijn sloefen komen aangegaan
Hij sloefte in huis wat rond op zoek naar iets maar hij wist niet meer wat.
Daar komt wat aangesloeft za!
klei
zie ook klytte
Veelal nog gebruikt in plaatsnamen e.d.
De Klijte is een dorpje in de Belgische provincie West-Vlaanderen, gelegen in de fusiegemeente Heuvelland.
Hof ter Klijte – Bed & Breakfast
Het kasteelpark is gelegen op een tertiaire kleiformatie (Formatie van Ieper) met quartaire zandleem en jongere kleiige afzettingen in de beekdepressie van de Klijtebeek op de overgang van matig tot sterk gleyige zandleemgronden… (onroerenderfgoed.be)
In ziekenhuizen: Een kamer waar de patiënt alleen ligt.
In BE is het begrip eenpersoonskamer gereglementeerd en ingebed in de wetgeving.
In NL: Als je in een ziekenhuis wordt opgenomen dan is het vaak maar de vraag met hoeveel personen op een kamer je terecht komt. Het kan zijn dat je een eenpersoonskamer krijgt, maar vaak moet je genoegen nemen met meerdere kamergenoten. Veel ziekenhuizen bieden alleen een kamer alleen wanneer dit medisch noodzakelijk is, bijvoorbeeld in verband met infectiegevaar. Wel is het in Nederland tegenwoordig mogelijk om een extra verzekering af te sluiten waarbij je in een aantal geselecteerde ziekenhuizen recht hebt op een eenpersoonskamer. Is deze niet beschikbaar dan ontvang je hiervoor een vergoeding.
Het ereloonsupplement is wat een arts mag vragen bovenop zijn of haar honorarium, omdat u in een eenpersoonskamer ligt. (vrt.be)
Een patiënt betaalt gemiddeld 1.690 euro voor een verblijf in een eenpersoonskamer, dat is 7 keer zoveel als in een twee- of meerpersoonskamer. (knack.be)
achterdeel, kont, zitvlak, reet , gat, aars, anus, poeper, poepgat
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
laurierkersje
Van Dale 2020 online: BE, niet algemeen
De paplaurier en het perfecte gazon: ze zijn de schuld van onze genen. (standaard.be)
Ook de liguster en de Prunus laurocerasus – beter bekend als de paplaurier – zijn wegens hun felle groeikracht zeer geliefd in deze contreien (België Absurdistan – Rik Vanwalleghem)
Van de paplaurier stap ik dan naar een klein bosje brandnetels, waar vaak allerlei spinnen zitten. (gentblogt)
Ondertussen tracht ik de tuin een beetje proper te houden en zaterdag verzaagden we een stapel hout van een paplaurier die hier ooit stond. (bloggen.be)
glimworm, vuurvliegje, vuurkever (Lampyridae)
Wanneer men ’s avonds naar huis ging, zag men vaak vuurmaden. De mensen waren bang voor die lichtjes, omdat ze geloofden dat het iets met toverij te maken had. (uit de Vlaamse Volksverhalenbank)
consumptie, consummatie
vnw: consomatie, zie voorbeelden
Het bestuur biedt een consommatie aan (geen sterke drank, cava of champagne). (natuurenbos.be)
In een restaurant, mag daar de baas weigeren om een consommatie te serveren zonder dat men er een maaltijd besteld. (juridischforum.be)
De deelnameprijs bedraagt 24 EUR, incl. middagmaal met de twee gewone consommaties. (neosvzw.be)
Op de hoek over het kanaal in de taverne “Rattevalle”nemen we nog een consomatie alvorens de laatste kms te fietsen richting Middelkerke. (seniorennet.be)
Tarief : 15 euro, inclusief twee consomaties en versnaperingen (wattedoen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
