Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5671

    vake
    (het ~, ~s)

    vader, grootvader

    vnw: vader, papa

    dikwijls uitgesproken als vokke

    Ons vake komt weer laat naar huis

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Jul 2025 05:52
    4 reactie(s)

    #5672

    vakbondsfront
    (zn. o.; ~en)

    vakbondsoverkoepelend initiatief

    vnw: het samengaan van verschillende vakbonden bij specifieke acties

    VD2016 online: BE

    zie ook: gemeenschappelijk vakbondsfront

    plitics.be: Juist wanneer de arbeider misschien wel het meeste nood heeft aan een eensgezind vakbondsfront, halen ACV en ABVV gretig naar elkaar uit.

    knack.be: Het vakbondsfront noemt de indexsprong, die vandaag wellicht wordt goedgekeurd, niet alleen ‘stuitend onrechtvaardig’, maar ook weinig efficiënt in de strijd tegen werkloosheid.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Jul 2025 05:51
    0 reactie(s)

    #5673

    vakantiejob
    (zn. vr./m. -s)

    werk dat studenten verrichten tijdens hun vakantie

    vnw: vakantiewerk, vakantiebaantje

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    In Nederland: vakantiewerk of vakantiebaan(tje)

    vgl. vakantiejobber

    Ons Sara is al aan ’t zoeken naar een goei vakantiejob.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Jul 2025 05:50
    0 reactie(s)

    #5674

    bot
    (de ~ (m.), -ten)

    baal, samengeperste hoeveelheid

    Charmant 16 Paille 2012

    < Frans: une botte de paille, de foin: een baal stro, hooi

    ook in de Kempen

    We zijn botten stro gaan kopen voor onze schapen.

    > andere betekenissen van bot

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 23:01
    5 reactie(s)

    #5675

    bot
    (de ~ (v./m.), ~ten)

    laars

    BootsBr
    Leren damesbotten

    < Frans: la botte

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook verzamellemma kledij

    Als ge in de modder wilt springen, moet ge uw botten aandoen.

    Italië es bekend vô zijne karakteristieke vorm, namelik een botte. (West-Vl.)

    > andere betekenissen van bot

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 22:34
    8 reactie(s)

    #5676

    bot
    (de ~ (v.), ~ten)

    Knop aan de tak van een plant waaruit de blaadjes, ontkiemende takken of bloemen tevoorschijn schieten

    Bourgeon de marronnier (2)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bot: Knop of oog van planten (boomen en heesters), waaruit zich bladeren en bloemen ontplooien; beginsel van een tak, een stengel of van bladeren. In Noord-Nederland thans alleen in hoogeren stijl gebruikelijk, doch in Zuid-Nederland het gewone woord.

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    vgl. Engels ‘bud’

    < Protogermaans *budd?

    zie ook bot, in ~ staan

    De botten zijn weer aan het springen en de jonge groene blaaikes komen tevoorschijn.

    Er zitten alweer botten aan de jasmijnboom, hopelijk vriezen ze niet kapot.

    > andere betekenissen van bot

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 22:32
    3 reactie(s)

    #5677

    bloemenstoet
    (de ~ (m.), ~en)

    bloemencorso, optocht van met bloemen versierde voertuigen

    Blumenkorso Hergenrath 2009

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Elk jaar was er een bloemenstoet in onze wijk, VVKS en KSA wedijverden om de mooiste wagen.

    Een bloemencorso (in België ook: bloemenstoet) is een optocht van praalwagens die versierd of bedekt zijn met bloemen. (Wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 22:13
    0 reactie(s)

    #5678

    begijn, naakte ~
    (uitdr.)

    Herfsttijloos. Het is een krokusachtige bloem die geen bladeren heeft bij de bloei. De plant is zeer giftig en kan dodelijk zijn.
    In de volksgeneeskunde werd de plant gebruikt tegen geelzucht. In de Middeleeuwen werd de plant gezien als een toverkruid. Het dragen van de knol zou bescherming bieden tegen tandpijn en tegen de pest. Vroeger gebruikte men een bepaalde geneeskrachtige stof uit de plant als ontstekingsremmend middel tegen jicht en bij de behandeling van kanker. Deze stof wordt nog regelmatig gebruikt bij de behandeling van hartziekten, vooral om recidive van acute pericarditis te voorkomen. (Wikipedia)

    2009-08-22Colchicum autumnale029
    naakte begijn of herfsttijloos

    ook naakte madam

    Eerst dachten we dat de lente in de herfst terug kwam maar het was de naakte begijn die bloeide.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 22:06
    0 reactie(s)

    #5679

    begijn, naakte ~
    (uitdr.)

    Herfsttijloos. Het is een krokusachtige bloem die geen bladeren heeft bij de bloei. De plant is zeer giftig en kan dodelijk zijn.
    In de volksgeneeskunde werd de plant gebruikt tegen geelzucht. In de Middeleeuwen werd de plant gezien als een toverkruid. Het dragen van de knol zou bescherming bieden tegen tandpijn en tegen de pest. Vroeger gebruikte men een bepaalde geneeskrachtige stof uit de plant als ontstekingsremmend middel tegen jicht en bij de behandeling van kanker. Deze stof wordt nog regelmatig gebruikt bij de behandeling van hartziekten, vooral om recidive van acute pericarditis te voorkomen. (Wikipedia)

    2009-08-22Colchicum autumnale029
    naakte begijn of herfsttijloos

    ook naakte madam

    Eerst dachten we dat de lente in de herfst terug kwam maar het was de naakte begijn die bloeide.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 22:02
    0 reactie(s)

    #5680

    naakte begijn
    (de ~ (v.) , ~begijnen)

    Herfsttijloos.
    Een op een krokus gelijkend gewas maar die bladloos bloeit in de herfst.

    2009-08-22Colchicum autumnale029
    Colchicum autumnale

    ook naakte madam

    De naakte begijn is een zeer giftige maar geneeskundige plant.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 21:56
    0 reactie(s)

    #5681

    naakte begijn
    (de ~ (v.) , ~begijnen)

    Herfsttijloos.
    Een op een krokus gelijkend gewas maar die bladloos bloeit in de herfst.

    klik op de afbeelding
    2009-08-22Colchicum autumnale029
    Colchicum autumnale

    ook naakte madam

    De naakte begijn is een zeer giftige maar geneeskundige plant.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 21:56
    0 reactie(s)

    #5682

    corbillard
    (de ~ (m.), ~s)

    lijkwagen

    Cadillac Brougham Hearse Miller Meteor Bj.1992

    vnw

    zie een corbillard heeft genen trekhaak

    De corbillard hing af van de bloemen.

    Het Belgische team loopt er bij alsof het achter een corbillard aan sloft. Innige deelneming. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 21:41
    7 reactie(s)

    #5683

    zeker
    (de ~ (m.), ~s)

    paardenbloem, pisbloem

    Common Dandelion (Taraxacum officinale) 02

    Een ietwat platvloerse benaming voor paardenbloem. Wordt in het West-Vlaams uitgesproken als zjikker of zjikre en is afkomstig van zeiker. Zeiker is dan weer afkomstig van zeiken ofwel pissen.
    Ook wel eens zeekstale of beddezekers genoemd.

    In het Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij zeiker:
    ZEEKER:
    4. In oneig. toep. op vruchten en planten.
    a. (W.-Vl. en Z.-Holl.) Soort van pruim.
    b. (Vl.-België en Z.-Bev.) Volksche ben. voor de paardenbloem.

    Gjil oes ges stoat vul mé zekers.
    (Al ons gras staat vol met paardenbloemen.)

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 21:04
    6 reactie(s)

    #5684

    pisseblomme
    (de ~ (v.), ~n)

    paardenbloem (Taraxacum officinale)

    Dandelion Taraxacum officinale F.H.

    zie pisbloem, beddepisser

    Onze kat lag te slapen tussen de pisseblommen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 20:59
    1 reactie(s)

    #5685

    bouilli

    zie bouillie

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Jul 2025 20:44
    0 reactie(s)

    #5686

    pisbloem
    (de ~ (v.), ~en)

    paardenbloem

    Dandelions
    Taraxacum officinale

    < pisbloem genoemd vanwege de diuretische eigenschap van de plant

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pisbloem
    Daarnaast in Zuid-Nederland en Zeeland pissebloem, pisseblom.

    vnw: pisbloem, pissebloem

    Brugge: zeeksala
    Kempen: suikerij of pisbloem
    Leiestreek: zeker, piesselie
    West-Vlaanderen: pisseblomme, beddepisser

    Heel de wei staat vol met pisbloemen.

    Voor de heraanleg had ik wel wat last van onkruid in het gras. Vooral pissebloemen, en andere bloemen die ook geel werden (bouwinfo.be)

    De bladeren zijn goed tegen blaasontsteking vandaar de volkseren naam ‘pissebloem’. (natuurnieuws.be)

    Paardenbloemen – ook wel ‘pisbloemen’ of ‘pissebloemen’ genoemd – zijn erg geliefd bij insecten, zoals bijen. (libelle.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 20:36
    1 reactie(s)

    #5687

    kroon
    (zn. v. kronen)

    rouwkrans

    vnw: in België ook: krans van bloemen en groen

    Bloemenkrans Indonesische Ambassade op 15-8-2008 (Indisch Monument in Den Haag)

    Op de faire-part stond ‘noch bloemen, noch kronen’ … de corbillard hong pertang vol kronen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 20:31
    2 reactie(s)

    #5688

    enkelrichtingstraat
    (zn. v. ; ~straten)

    eenrichtingsstraat

    Nederlands verkeersbord C2

    Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen

    spellingsvariant: enkelrichtingsstraat

    vgl. enkel richting; enkelrichtingsverkeer

    zie ook verzamellemma wegcode

    werken.hasselt.be: Ook de Stadsomvaart wordt wellicht een enkelrichtingstraat voor autoverkeer naar de De Gerlachestraat.

    evavzw.be : En soms veranderen de regels ook gewoon, en dat zaait dan twijfel (bvb: mag je nu in een enkelrichtingstraat in beide richtingen fietsen of niet).

    samenborgerhout.be: Maak van de Fonteinstraat een enkelrichtingstraat richting Lt. Naeyaertplein en van de Appelstraat richting Turnhoutsebaan.

    fietsersbond.be: Straat is heraangelegd (als enkelrichtingsstraat met parkeerstroken aan beide zijden).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 18:44
    0 reactie(s)

    #5689

    eierbloem
    (zn. vr. ~en)

    primula, sleutelbloem

    Primula veris 090510

    uitspraak in de Kempen: arebloem

    Cornelissen P.J., & Vervliet J.B. (1899-1903). Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
    eierbloĚm, eierblom (uitspr. eirə-), znw., v. – Sleutelbloem, Fr. primevère, Lat. Primula veris.

    In het voorjaar koopt ze elke keer arebloemekes voor in haren hof te planten.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Primula op 06 Jul 2025 16:44
    0 reactie(s)

    #5690

    goesting
    (de ~ (v.), ~en)

    zin, lust, trek
    voor, in, naar, achter iets

    DS2015 geen standaardtaal

    Dit woord werd door Radio 1 in Vlaanderen verkozen tot mooiste Nederlandstalige woord

    wnt: Modern lemma: goesting
    GUSTING; daarnaast ook GOESTE
    ↪ Het Fransche woord goût (Oudfrans goust, van Latijn gustus) met het Germaansche achtervoegsel -ing. In Noord-Nederland uitsluitend in enkele zuidelijke tongvallen (gusti of gusting) in Zuid-Nederland in meer algemeen gebruik (De Bo (1873), Schuermans (1865-1870)). Lust, trek, zin, smaak; al naar het verband.

    uitdrukkingen:

    West-Vlaanderen: goeste, begoest (op), goestendoender,

    • Ik heb goesting in biefstuk friet.
    • Ik heb goesting om te poepen.
    • Hij ging tegen zijn goesting naar ’t school.
    • 1 van zijn goestingen is uitgebreid gaan eten.
    • Goestingskes kosten geld.
    • Goesting of geen goesting, ge gaat die vuilbak buiten zetten.
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jul 2025 16:44
    27 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.