Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
afscheidsgroet- tot ziens, tot binnenkort, tot we mekaar weer eens ontmoeten, draai, tot in den ~
vergelijk: tot in het keren der jaren
‘Tot in de(n) draai hé’ riep ze terwijl ze al wuivend verder liep.
Afscheidsgroet: tot de volgende keer
zie ook tot in de draai
Meestal (voor mijn gevoel) een nog niet nader vastgelegd/afgesproken tijdspunt, dus in de betekenis: tot de volgende keer dat we elkaar toevallig nog eens tegenkomen – in tegenstelling tot bijvoorbeeld het definitievere ‘tot morgen!’ enz.
Allez salukes he, tot in den draai!
afscheidsgroet- tot ziens, tot binnenkort, tot we mekaar weer eens ontmoeten, draai, tot in den ~
‘Tot in de(n) draai hé’ riep ze terwijl ze al wuivend verder liep.
beleid van de Vlaamse overheid dat erop gericht is ‘gelijke kansen voor iedereen’ na te streven ‘feitelijke ongelijkheden in de samenleving zichtbaar en bespreekbaar te maken, gelijkheid en gelijkwaardigheid te bevorderen en nieuwe ongelijkheden te voorkomen’. Met bijzonder aandacht voor ‘het bestrijden van achterstellings- en uitsluitingsmechanismen die veroorzaakt worden door gender, seksuele oriëntatie, ontoegankelijkheid en handicap’. (gedistilleerd uit gelijkekansen.be)
ongemarkeerd in Van Dale 2017 online
google2017: .BE (>35.900) ; .NL (>3.170)
zie ook gelijkekansencentrum
De Brusselse schooldirecteur Brian Rotsaert probeert een verklaring te vinden. “Het gelijkekansenbeleid op scholen faalt op dit moment. Het Brusselse onderwijs is een loterij.” (vrt.be)
De provincie streeft naar een inclusief en integraal gelijkekansenbeleid, ondersteunt het lokale gelijkekansenbeleid en is ingebed in het Vlaamse en federale gelijkekansenbeleid. (vlaamsbrabant.be)
Zijn conclusie luidt dat het gelijkekansenbeleid slechts kans op slagen heeft als de armen er rechtstreeks bij worden betrokken. (standaard.be)
De Jean tipte de asse van zijn sigaret, bracht ze terug aan zijn mond, nam een diepe trek en terwijl de smoor langzaam tussen zijn lippen omhoogkrinkelde sprak hij de gevleugelde woorden: ’Het gelijkekansenbeleid kan slechts slagen als alle actoren in het veld een proactief en inclusief beleid voeren en dat is met inbegrip van het schellen van de patatten wanneer die geoogst worden. Wat drinkt ge nog? een pintje?"
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Krek: in Zuid-Nederland ook krak
Hij dacht toen krak hetzelfde als ik.
uitblinker, iemand die heel goed is in iets
crack: Van Dale 2013 online: uitblinker op enig gebied van sport
crack: 10x meer googlehits in Vlaanderen (>27.000) dan in Nederland (>2400)
< Frans crack < Eng. crack, deverbatief van to crack up: ophemelen
Hebde gij da zelf gerepareerd? Ge zij ne krak!
De Canvascrack, die goeie quiz, op welke post is dat nu weer?
nauwgezet, precies
zie ook krak
Frans correct
(komt ook als “bijw.” voor, maar is dan vermoedelijk “AN”, zij het “informeel” – aldus Van Dale)
Da’s ne krekke mens, die moogt ge betrouwen.
(als bijw.) da’s krek het zelfste, krek het eegeste = precies hetzelfde
kortom (VD), tenslotte, …
maar ook als uiting van verontwaardiging, verbazing
van Frans enfin
Van Dale: (spreektaal) kortom
Maar afijn, wat is dat hier nu allemaal?
hoofd van mens en dier
Van Dale: kop (dem; koppen)
1. het voorste of bovenste deel van het dierlijk lichaam, overeenkomend met het hoofd bij de mens
2. (informeel) hoofd van een mens
Ik ben met mijn stomme kop tegen de deur gelopen, en heb nu een grote bult.
uiterst kleine kans
taaltelefoon: standaardtaal in België
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
dikwijls dim.: waterkansje, waterkanske
vgl. ook piskans
Anderlecht heeft nog een waterkanske om kampioen te spelen.
Er bestaat namelijk een waterkans dat dit perceel ooit in bouwzone komt te liggen.
sporza.be: Lefèbvre en Pelsmaekers hebben nog waterkans op Rio
oorveeg, pak slaag
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Ik heb die kerel daar een mossel gegeven.
scheldwoord vooral om iemand te typeren als dom handelend, flaterend, zwakkeling, slap persoon, stommerik
…
Maar ook meer algemeen als onnozelaar (meestal in het geval van een vrouw)
Van Dale 2015 online : Belgisch-Nederlands, spreektaal: lammeling
woorden-boek.nl: Z-NL
Gij se mossel, moet ge dat nu laten vallen?
Gij se mossel, dat is geen spaghettisaus die ge ontvroren hebt, dat is tomatensoep. Dat gaat lekkere spaghetti worden…
Die vriendin van Gerda van de Jean, wat voor een mossel is dat? Amai, zijt daar mee getrouwd…
Dat is toch gene coureur? Dat is een mossel. Ziet die ne keer op zijn fiets zitten, seffens valt em eraf.
een pas uit het ei gekropen vogeljong, een onvoldoende gevederd vogeljong, een pasgeboren vogeltje
regio Tielt
zie ook: blutsekakker
…klimop ook een scheerbeurt geven en halfweg moeten stoppen omwille van een merelnest met ‘blutsepoepers’ waarvan de moeder er verder voor zorgt alhoewel ik haar rust danig verstoorde… (seniorennet.be)
“Blutschepoepers, versch uitgepekte jongskes.” Aant. van Gezelle
een pas uit het ei gekropen vogeljong, een onvoldoende gevederd vogeljong, een pasgeboren vogeltje
regio Tielt
zie ook: blutsekakker
…klimop ook een scheerbeurt geven en halfweg moeten stoppen omwille van een merelnest met ‘blutsepoepers’ waarvan de moeder er verder voor zorgt alhoewel ik haar rust danig verstoorde… (seniorennet.be)
Een blutsekakker is een pasgeboren vogel die dus nog niet vliegenswaardig is en pluimloos. Mogelijks ook buiten West-Vlaanderen bekend.
< bluts = bloot, kaal
“Die vogeltjes zijn nog bluts” De Bo 1873
“Blutschepoepers, versch uitgepekte jongskes.” Aant. van Gezelle
zie ook: blutsepoeper
Gisteren vond ik een dode blutsekakker onder de boom.
vloek: verdoeme toch
Vele variaties in uitspraak, o.a. toemetoch, doemestoch, toemestetoch …
Van Dale 2015 online: BE
Toemetoch, dat wil maar niet lukken met die tablet hier se.
Is het al zo laat? Doemetoch, ik had nog langs de Jean gemoeten. Rats vergeten.
anolaerts.be: Kan iemand mij misschien bevestigen of het ene plantje een reukerwt is, het andere een snijbiet? Of andersom? Doeme toch. Want anders zit ik gewoon met onkruid.
moerassig gebied, plaats waar veel modder is
Als ge geen botten aan hebt geraakt ge nooit proper door dees kwacht.
“In die hei(d)en zijn veul kwachten.” Cornelissen-Vervliet (1899)
te maken hebben met, van doen hebben met
meestal als negatie: geen uitstaans hebben met
Van Dale 1995: (gewestelijk) geen uitstaans hebben met
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Van Dale 2017 online: BE, algemeen
NL: niets uit te staan hebben met
zie ook geen uitstaans mee hebben, affaire, er geen ~ mee hebben, zaken, ergens geen ~ mee hebben
Ik heb daar geen uitstaans mee met wat diene vent allemaal vertelt.
’t Is beter dat ge daar geen uitstaans mee hebt. Daar komen alleen maar vodden van (vodden, daar komen ~ van).
Wat heb jij uitstaans met mijn echte naam, wil je mij te kakken zetten, de pot op hoor. (skynetblogs.be)
niks mee te doen hebben, iemands zaken niet zijn
Van Dale 2017 online: BE
NL: niets uit te staan hebben met
zie ook uitstaans hebben met
ede giejn utstaons mee – moejda mè da van a age!
(Hebt ge geen uitstaans mee, moeit met dat van uw eigen!)
Een freelancer, een zelfstandige of een onderneming die van het vrijstellingsregime wil genieten, heeft geen uitstaans met de btw. (www.freelance.vlaanderen)
Nochtans heeft straathoekwerk op zich geen uitstaans met overlastproblemen (tenzij onze doelgroep slachtoffer is). (kennisplein.be)
neus
<WNT bij fok: De verouderende betekenissen ‘grote neus’ en ‘bril’ zijn metaforisch ontstaan uit de gangbare vorm (driehoekig en aan de voorkant ver uitstekend) van het fokzeil. (Philippa e.a.)
Mijne gebuur is verkouden en zijne fokke ziet rood van daar maar altijd zitten aan te wrijven.
“Neus, al schertsend. Hij hee’ ‘ne’ goeie fok.” Cornelissen-Vervliet (1899)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
