Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
langwerpige pistolet
VD
pic·co·lo (dem; piccolo’s; piccolootje)
1 jongen die in een hotel kleine werkzaamheden verricht
2 (in België) hard puntbroodje
Van Dale 2018 online: BE
NL: pistolet
Een piccolo smaakt even goed als een pistolet.
krachtig, sterk, snel, goed presterend
Van Dale 2018 online: BE
is standaardtaal in België
Onze PC is niet performant genoeg voor dat spelleke.
De hoogperformante Li-Ion-batterijen hebben een actieradius tot 100 km en kunnen aan elk normaal stopcontact worden opgeladen. (uit technische beschrijving elektrische auto)
een pint bier waarin men een borrelglas met een witteke laat zakken
Van Dale online 2018: duikboot
2. glas bier met daarin een glaasje jenever op zijn kop
Willy, voor mij nog nen duikboot want ik ga nog ni naar huis vandaag.
vlinder:
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vijfwouter
Vlinder, kapel. In de algemene taal sinds lang verouderd, echter nog wel gewestelijk in Vlaams-België in gebruik.
< VIJVOUTER Middelnederlands: vivouder, viveltere, vivalter(e). Een in velerlei vormen verspreid germaans woord, grondvorm fifal?rôn -, dat waarschijnlijk een met latijns papilio overeenkomende reduplicatieve formatie is bij een wortel die ‘fladderen’ beteekent.
Bij De Bo: fijfouter
Volksetymologie (zie reactie): een vlinder bestaat uit 5 delen, een romp en 4 vleugels.
Antwerpen: wiewouter
Antwerpse Kempen: flikketeer
Laarne: moddevijver
Tielt: flieflotter
Vlaamse Ardennen: vliegenbout, vliegenbouter, vliegemouter
Vanessa atalanta
’s Zomers zitten er veel vijffouters in onze vlierstruik.
als een bezetene (tekeergaan)
Frans: comme un diable dans un bénitier
Van Dale 2018 online: BE
Hij ging tekeer als een duivel in een wijwatervat toen de agenten hem weer naar de cel wilden brengen.
Hier in de betekenis van “gewoonte”, “manier van doen”
“Er een erreke van weg hebben” wordt ook gezegd.
zie ook erreke, er een ~ van aan hebben
Van Dale: air
zelfstandig naamwoord • het • airs
< 1694, Frans (lucht, klimaat, uiterlijk, houding) < Latijn aer (lucht, klimaat) < Grieks aèr
houding die men aanneemt, m.n. mbt. de indruk die men wekt of wil wekken
= voorkomen, schijn, pose
hij neemt een air aan, alsof hij een hele meneer is
Hij heeft er zo’n “erreke van (weg)” iemand in het midden van zijne reason te onderbreken./
Hij heeft zo de gewoonte van iemand in het midden van zijn verhaal te onderbreken.
Hier in de betekenis van “gewoonte”, “manier van doen”
“Er een erreke van weg hebben” wordt ook gezegd.
Van Dale: air
zelfstandig naamwoord • het • airs
< 1694, Frans (lucht, klimaat, uiterlijk, houding) < Latijn aer (lucht, klimaat) < Grieks aèr
houding die men aanneemt, m.n. mbt. de indruk die men wekt of wil wekken
= voorkomen, schijn, pose
hij neemt een air aan, alsof hij een hele meneer is
Hij heeft er zo’n “erreke van (weg)” iemand in het midden van zijne reason te onderbreken./
Hij heeft zo de gewoonte van iemand in het midden van zijn verhaal te onderbreken.
deuntje, wijsje, liedje
eigenlijk verkleinwoord van “air”, verwant aan “aria”
WNT: bij air: Uit frans air.
1. Muzikale wijs, deuntje. Veelal in den verkleinvorm. In Noord-Nederland verouderd.
en a vroeg of da’ z’ een erreke oep de liere spele wou (Wannes van de Velde – Antwerps)
verdeenen iel good eule bruud, me een gitaar, en me een erreke, in plosj van gon te werke
(Crejateef Complot – Brussels)
er een erreke van aan hebben
de gewoonte hebben om iets al of niet te doen, wordt dikwijls in de negatieve zin gezegd
Zie ook: handje, een ~ weg hebben van
Hij heeft er een erreke van aan om altijd te laat te komen.
de gewoonte hebben om…
Meestal in een negatieve context.
SN: een handje van iets hebben
Van Dale online: een handje van iets weg hebben: Belgisch-Nederlands
zie ook: erreke, er een ~ van aan hebben
Prov. Antw. ook: Hij kent er iet van om…
De Jean heeft er een handje van weg om altijd dringend weg te moeten als er gewerkt moet worden.
in een aangegeven periode
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen: op een week, op een jaar
Amerikaanse wil de hele wereld zien op drie jaar tijd (metrotime.be)
“Die tweede beker op drie jaar is normaal gezien onmogelijk voor een ploegje als Lokeren” (voetbalnieuws.be)
Is het voorzetsel op correct in een zin als Op een week tijd is hij twee kilo afgevallen?
Antwoord: Ja, maar het gebruik van op in zulke tijdsbepalingen is alleen standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is: In een week tijd is hij twee kilo afgevallen. (taaladvies.net)
Dit is hoeveel je echt kunt afvallen op een week tijd (steps.be)
in
Vroeger stonden de runderen veel langer op de wei.
Hij woont op een appartement.
De Jean en Gerda wonen op ’t Kiel.
Hun kinderen wonen op die nieuw verkavelde wijk buiten het dorp.
i.v.m. afmetingen e.d.: bij
bv. 2 op 3 centimeter
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Dat is een ruime slaapkamer van 4 op 5.
inboedel, en al wat er bij hoort, een hoop onbeduidende zaken
< Frans: bataclan
Antwerpen, Lier, West-Vlaanderen: battaklang
Kempen + Boom ook: batteklank
zie ook heel de bataklang
Ze hebben heel de bataklan opgeladen.
(pejoratief) boel, spullen, een hoop onbeduidende zaken
< Frans: bataclan: rommel
waarschijnlijk gevormd door klanknabootsing
-uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren in het West-Vlaams
ook in prov. Antw.
zie ook: batteklank, bataklan
Ze heeft hem met heel zijn battaklang buitengegooid.
gerecht: stoofvlees geserveerd met frieten. Een salade of andere groenten zijn optioneel. In de stoofvleessaus kunnen eventueel al worteltjes of andere groenten verwerkt zijn.
vgl. biefstuk-friet
klik op de afbeelding
Stoofvlees-friet
deredactie.be: De Vlaming heeft gekozen: dat 14.331 kijkers hebben gestemd op stoofvlees-friet als dé ultieme Vlaamse Klassieker uit alle Vlaamse gerechten die hij de voorbije vijf jaar klaarmaakte in “Dagelijkse kost”. Meus roept zondag 1 maart uit tot Nationale Stoofvlees-frietdag en vraagt de kijkers om die dag massaal dit topgerechtje klaar te maken.
vooraf, van tevoren
Van Dale 1995: (gewestelijk)
beduidend minder googlementen in NL dan in VL
De Nieuwe Taalgids. Jaargang 36. J.B. Wolters, Groningen / Batavia 1942 beschouwt het als Z-NL.
Ge moet lang op voorhand reserveren anders is het volgeboekt.
Ge moet dat vlees een uur of twee op voorhand marineren.
een openbare ruimte versieren met bloeiende planten
Van Dale online 2018
bebloemen voorlopig toegevoegd in april 2017
BE met bloemen bedekken, versieren
“Onder impuls van gewezen imker Herwig Deryckere, de man maakt zich zorgen over het insectenbestand, bebloemen inwoners zelf hun straat.”HLN 150717)
zowel in de letterlijke als overdrachtelijke zin, een uitgesproken voorkeur hebben voor:
- iets dat vet aanvoelt of er vet uitziet,
- vet voedsel
- taal die of gedrag dat als obsceen of weerzinwekkend worden ervaren
zie vettig
Gemeenteraadslid Luc Ponsaerts (Open Vld) is niet te spreken over de doopactiviteiten die zich zopas afspeelden aan het Pauscollege. “Ik kan best iets verdragen, maar blijkbaar is het motto de laatste jaren ‘hoe vettiger hoe prettiger’ geworden.” (hln.be)
Lekker aanmodderen: hoe vettiger hoe prettiger! – Woudapen
Hoe vettiger hoe prettiger: de waarheid over uw frietgewoontes (standaard.be)
Ik weet het, welvoeglijkaards vinden het een schunnige mop, stijl “hoe vettiger, hoe prettiger” en ik beken, dat is de allervettigste en allerschunnigste mop die ik ooit gehoord heb en voorzeker ooit zal te horen krijgen. (re-act.be)
abdijbier
(aanvulling zie reacties)
VD2013 online: Belgisch-Nederlands: abdij- of trappistenbier
Geef mij maar nen trappist, da’s wat anders dan een patersbierke.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
