Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
- dragend raamwerk
- lijst rond schilderij of foto
- (typografisch) omranding van zetwerk, zie ook kaderstuk
Taaladvies.net: kader en kadertje zijn standaardtaal in België,
zie ook inkaderen, iets om in te kaderen
Het kelderluik ligt in een houten kader die ingemetst is in de vloer.
We moeten nieuwe kaderkes kopen, zodat ik de nieuwe foto’s kan inlijsten.
“Op haar nachtkastje staat altijd een kadertje met een foto van Jean-Luc.” (standaardtaal in België) Bron: Taaladvies.net
De tekst van een doodsbrief staat dikwijls in een zwarte kader.
- Iets dat de moeite waard is om later aan herinnerd te worden: een succes, een mooie verwezenlijking, een unieke gebeurtenis, …
- Ook ironisch gebruikt.
vgl. inkaderen
SN-NL: een om in te lijsten
Onze Joeri heeft de zondag een chique goal gemaakt van buiten de grote carré, dat was één om in te kaderen!
Deze 100ste Ronde van Vlaanderen was er eentje om in te kaderen.
Dat proefwerk trok op niet veel zenne. Dat was effenaf om in te kaderen.
Een kanaal dat toegankelijk is voor zeeschepen. De Waterwegen en Zeekanaal N.V. beheert in Vlaanderen de gronden rond de waterwegen.
voorbeelden: zeekanaal Gent-Terneuzen, zeekanaal Brussel-Schelde, …
Van Dale 2018 online: BE: kanaal waardoor zeeschepen een haven in het binnenland kunnen bereiken
Binnenschip op het kanaal Gent-Terneuzen.
Volgens de website van de stad kunt ge tijdens de Gentse feesten een rondvaart maken op het zeekanaal Gent-Terneuzen.
Gazet van Antwerpen: De oude kanaalarm die tussen het Zeekanaal en de Rupel naar de oude sluis leidt, wordt dichtgegooid.
afhankelijk zijn van een ambstgebied, een rechtsgebied, een werkkring
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen: ressorteren onder, onder de bevoegdheid vallen van
< Frans: dépendre de
Hangt de BTW af van de Administratie der Directe Belastingen?
VT4, den Humo, Woestijnvis, De Ronde van Vlaanderen … dat hangt allemaal af van De Vijver. Ene pot nat dus.
wind in de rug
zie ook windachter
ook in de Antwerpse Kempen: windaf
in Antw.: wind mee
De renners in de Ronde van Vlaanderen hadden dit jaar veel windaf.
wind in de rug
zie ook windachter
in Antw.: wind mee
Kempen: windaf
De renners in de Ronde van Vlaanderen hadden dit jaar veel windaf.
iets vertellen of iets uitleggen van het begin tot het einde, in detail
VD2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
ook: van naald tot draad
Nu ken ik heel het verhaal. Ze heeft alles uitgelegd van naaldeke tot draaike.
In 2012 lag voor de eerste keer de finish van de Ronde van Vlaanderen in Oudenaarde. De organisatie had het lef om de traditie naast zich neer te leggen en de Muur van Geraardsbergen af te schaffen. De nieuwe ronde werd van naaldje tot draadje ontleed.
Van naaldje tot draadje. Over prutserijen met naald en draad. Veel recyclage-naaien, omdat er al zoveel weggegooid wordt. (vannaaldjetotdraadje.wordpress.com)
wielrenner, coureur
Orginele FONDRIEST van Franse koerser geweest. De fiets is in uitstekende staat… (2dehands.be)
Een Vlaming is een harde koerser, een Nederlander minder. (tijd.be)
Zowel koerser als niet-koerser zijn welkom! (leierenners.be)
…ik snap het nog steeds niet goed ze hoe ze da doen.. kheb nog bijna geen enkele koerser me drinkbusse achter z’n zadel zien … (mountainbike.be)
Ik hing boven mijn toetsenbord als een koerser boven zijn fiets. (skynetblogs.be)
wielrenner, koerser
dim.: coureurke < wordt ook gebruikt om het miniatuur speelgoed te benoemen
Thans SN, maar via Fr. van VL oorsprong:
etymologiebank.nl: coureur (wiel-, motor-, autorenner): C.H. Peeters (1934) Nederlandsche Taalgids. Woordenboek van Belgicismen, Antwerpen
zie ook gazettencoureur, koersman
“Gust zaagt moeders ooren af tot hij een koersvelo krijgt; dan zit hij den heelen dag op dat wiel, begint in den zomer mee te doen aan wat kermiskoersen, is vooraan in de prijzen en wil koereur van beroep worden” – WALSCHAP, Volk 127 (1941).
Coureur, wiel- of autorenner, V. DALE (1950)
Hoeveel klein mannen zijn er niet die in de zomer met hun coureurkes in het zand heel de Ronde van Frankrijk naspelen.
Een coureur die zoals zijn historische Vlaamse voorgangers (bv. Briek Schotte) voor de aanval kiest, in weer en wind en in het bijzonder in de voorjaarsklassiekers op de kasseien.
Titel vroeger enkel toegewezen aan Vlaamse renners, maar nu veralgemeend (zo wordt Vinokourov ook als een flandrien betiteld.)
Niet in Van Dale 1995.
Van Dale 2018 onlne: Belgisch-Frans (lett. Vlaams):
(Vlaamse) wielrenner die behalve door een grote fysieke kracht, gekenmerkt wordt door het vermogen om in ongunstige (weers)omstandigheden zijn strijdlust te behouden, en daardoor uitermate geschikt is voor het rijden van de Vlaamse voorjaarsklassiekers
Philippe Gilbert is tot flandrien van het jaar 2010 verkozen.
Een coureur die zoals zijn historische Vlaamse voorgangers (bv. Briek Schotte) voor de aanval kiest, in weer en wind en in het bijzonder in de voorjaarsklassiekers op de kasseien.
Titel vroeger enkel toegewezen aan Vlaamse renners, maar nu veralgemeend (zo wordt Vinokourov ook als een flandrien betiteld.)
Flandrien staat nog niet in Van Dale 1995, volgens Van Dale online wel in de huidige Van Dale. In ieder geval een term die vanuit Vlaanderen geëxporteerd werd.
Niet in Van Dale 1995.
Van Dale 2018 onlne: Belgisch-Frans (lett. Vlaams):
(Vlaamse) wielrenner die behalve door een grote fysieke kracht, gekenmerkt wordt door het vermogen om in ongunstige (weers)omstandigheden zijn strijdlust te behouden, en daardoor uitermate geschikt is voor het rijden van de Vlaamse voorjaarsklassiekers
Philippe Gilbert is tot flandrien van het jaar 2010 verkozen.
wielrenner
dim.: coureurke < wordt ook gebruikt om het miniatuur speelgoed te benoemen
Thans SN, maar via Fr. van VL oorsprong:
etymologiebank.nl: coureur (wiel-, motor-, autorenner): C.H. Peeters (1934) Nederlandsche Taalgids. Woordenboek van Belgicismen, Antwerpen
zie ook gazettencoureur, koersman
“Gust zaagt moeders ooren af tot hij een koersvelo krijgt; dan zit hij den heelen dag op dat wiel, begint in den zomer mee te doen aan wat kermiskoersen, is vooraan in de prijzen en wil koereur van beroep worden” – WALSCHAP, Volk 127 (1941).
Coureur, wiel- of autorenner, V. DALE (1950)
Hoeveel klein mannen zijn er niet die in de zomer met hun coureurkes in het zand heel de Ronde van Frankrijk naspelen.
- hellende weg, weg in klimmende lijn
- beklimming
Bergop de Koppenberg op
Halverwege de bergop moest ik toch efkes uitblazen.
In een bergop heeft mijn embrayage het begeven.
Er zijn heel wat bergops en bergafs in de rit van vandaag.
- hellende weg, weg in klimmende lijn
- beklimming
Bergop de Koppenberg op
Halverwege de bergop moest ik toch efkes uitblazen.
In een bergop heeft mijn embrayage het begeven.
Er zijn heel wat bergops en bergafs in de rit van vandaag.
een kasseiweg
zie ook kasseistraat
.jpg)
kasseibaan
De Koppenberg is de allerslechtste kasseibaan in de Vlaamse Ardennen.
Een coureur die zoals zijn historische Vlaamse voorgangers (bv. Briek Schotte) voor de aanval kiest, in weer en wind en in het bijzonder in de voorjaarsklassiekers op de kasseien.
Titel vroeger enkel toegewezen aan Vlaamse renners, maar nu veralgemeend (zo wordt Vinokourov ook als een flandrien betiteld.)
Van Dale 2018 onlne: Belgisch-Frans (lett. Vlaams):
(Vlaamse) wielrenner die behalve door een grote fysieke kracht, gekenmerkt wordt door het vermogen om in ongunstige (weers)omstandigheden zijn strijdlust te behouden, en daardoor uitermate geschikt is voor het rijden van de Vlaamse voorjaarsklassiekers
Philippe Gilbert is tot flandrien van het jaar 2010 verkozen.
coureur die zoals zijn historische Vlaamse voorgangers (bv. Briek Schotte) voor de aanval kiest, in weer en wind en in het bijzonder in de voorjaarsklassiekers op de kasseien.
Titel vroeger enkel toegewezen aan Vlaamse renners, maar nu veralgemeend (zo wordt Vinokourov ook als een flandrien betiteld.)
Van Dale 2018 onlne: Belgisch-Frans (lett. Vlaams):
(Vlaamse) wielrenner die behalve door een grote fysieke kracht, gekenmerkt wordt door het vermogen om in ongunstige (weers)omstandigheden zijn strijdlust te behouden, en daardoor uitermate geschikt is voor het rijden van de Vlaamse voorjaarsklassiekers
Philippe Gilbert is tot flandrien van het jaar 2010 verkozen.
De Ronde van Vlaanderen, De Ronde
De combinatie De Ronde Vlaanderens Mooiste levert meer dan 50.000 googlementen.
De Ronde is Vlaanderens Mooiste. In het meervoud is dat: De rondingen (van Lesley-Ann Poppe) zijn Vlaanderens mooiste. Pfft, van onderbroeken humor gesproken.
Of De Ronde Vlaanderens Mooiste blijft na de eliminatie van de Muur, is nog maar de vraag.
Na een memorabele 100ste Ronde van Vlaanderen wordt ook de 101ste editie van “Vlaanderens Mooiste” eentje om duimen en vingers bij af te likken. (rondevanvlaaderen.be)
fijn zaagsel, zagemeel
< mul
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mul
Een onzijdig woord, dat een Germaanse stam mulja- doet onderstellen, en waaronder in het algemeen wordt aangeduid: stof, fijn poeder, ook wel gruis. In Noord-Nederland thans niet in algemeen gebruik, maar in Vlaanderen en Zuid-Brabant nog zeer gewoon.
Afleiding zagemul, zaagsel (De Bo (1873)).
In plaats van hersenen heeft hij zagemul in zijn kop.
figuurlijke betekenis
< oorspronkelijk: kerkelijke feestdag zoals Kerstmis of Pasen, maar nu alg. voor feestdag. Zie andere versie van hoogdag
VRT taalnet: standaardtaal in België
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
NL: hoogtijdag
De Ronde van Vlaanderen is de grote hoogdag van het wielerseizoen.
Het wereldkampioenschap voetbal is de hoogdag voor alle gekwalificeerde landen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
