Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
label die Van Dale gebruikt
vgl.ook DS2015
Ook andere bronnen gebruiken dit label ‘in België’, zoals o.a. het ANW, VRT Taalnet, Taaladvies.net,…
Van Dale gebruikt de label gewestelijk om aan te duiden dat bepaald taalgebruik eerder regionaal, in bepaalde gebieden voorkomt. Soms kunnen deze gewestelijke taalgebieden min of meer samenvallen met Vlaamse taalgebieden of kunnen ze Vlaamse taalgebieden insluiten of overlappen. De label gewestelijk sluit de kwalificatie van Vlaams zeker niet uit maar is er ook zeker geen synoniem van.
zie ook BE, Belgisch-Nederlands, in België, standaardtaal in België, Vlaams
Voor een voorbeeld: van voor door is voor Van Dale gewestelijk.
Intussen gebruiken ook andere bronnen dit label ‘gewestelijk’, zoals o.a. het ANW, VRT Taalnet, encyclo.nl, mijn woordenboek.nl, Geïntegreerde Taalbank,…
label die Van Dale gebruikt
vgl.ook DS2015
Ook andere bronnen gebruiken dit label, zoals o.a. het ANW, VRT Taalnet, Taaladvies.net,…
met iemand kunnen opschieten, met hem/haar overweg kunnen
Van Dale 2018 online: uitdrukking: BE; niet algemeen over de baan kunnen met iem. of iets
kunnen opschieten, overweg kunnen met …
Ik kan niet over de baan met domme, arrogante mensen.
We kunnen goed over de baan met onze Oosteuropese buren, toffe, vriendelijke mensen.
slapen, activiteit van een pitzak
Van Dale 2014 online: soldatentaal, informeel: slapen
(1926-1950) etymologie onbekend
WNT: Is soldatentaal voor slapen. Oorsprong onbekend.
Bij voorkeur spreekt de soldaat niet over ”slapen”, doch over ”keveren” of ”pitten”, b. verhoeven, in Van onzen Tijd.
Amai, diene wietie Jochen doet echt niets anders dan pitten…Wa pitzak toch
Een heuvel waarop een kasseiweg loopt.
De Koppenberg in Melden is een kasseiheuvel.
“Nu Brussel in 2019 de start van de Tour kreeg toegewezen, doet de Geraardsbergse burgemeester Guido De Padt een nieuwe poging om de Tourkaravaan over de gevreesde kasseiheuvel te krijgen.” hln.be/regio 10 aug. 2017)
Een heuvel waarop een kasseiweg loopt.
De Koppenberg in Melden is een kasseiheuvel.
“Nu Brussel in 2019 de start van de Tour kreeg toegewezen, doet de Geraardsbergse burgemeester Guido De Padt een nieuwe poging om de Tourkaravaan over de gevreesde kasseiheuvel te krijgen.”
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
Algemeen Nederlands Woordenboek: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
De kasseiwegen in Vlaanderen waarover koerswedstrijden worden gereden.
vgl ook kasseibaan, kasseistraat, Koppenberg, De Muur
_6-07-2010_16-54-51.JPG)
“Wiggins rijdt over Vlaamse kasseien en drinkt bier, maar herkent u zijn shirt …” (nieuwsblad.be 29 mei 2018)
Overal op Vlaamse kasseien komt men moedige coureurs tegen.
Hoe ervaren buitenlandse wielrenners de Vlaamse kasseien in De Ronde?
straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
Algemeen Nederlands Woordenboek: kassei
((vooral) in België)
dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant
zie ook kasseiweg
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
Een heuvel waarop een kasseiweg loopt.
De Koppenberg in Melden is een kasseiheuvel.
Het is een jaarlijkse koerswedstrijd voor beroepsrenners in Vlaanderen. De wedstrijd wordt ook Vlaanderens Mooiste genoemd.
zie ook De Ronde
De Ronde van Vlaanderen is een van de belangrijkste eendaagse wedstrijden en is uitgeroepen tot een klassieker.
Ieder jaar rijden 16.000 wielertoeristen hun Ronde van Vlaanderen de dag voor de profs! Een unieke ervaring voor iedere wielertoerist. (sport.be)
De kasseiwegen in Vlaanderen waarover koerswedstrijden worden gereden.
vgl ook kasseibaan, kasseistraat, Koppenberg, De Muur
Overal op Vlaamse kasseien komt men moedige coureurs tegen.
Hoe ervaren buitenlandse wielrenners de Vlaamse kasseien in De Ronde?
1) ingraven
2) ontpitten: zie pitten, kersen ~
3) Mest in putjes naast de tabaksplanten doen
4) Een ronde hoop van aarde maken en middenin er een stok voor de hopplanten steken. Bij Westvlaamsche hopboeren.
Van Dale 2014 online: gewestelijk putten, inkuilen
WNT: Middelnederlands pitten: gewestelijke bijvorm van putten.
Van tabak: mesten, vetten, door de mest in kuiltjes naast de planten te doen. In Vlaanderen.
1) Eerst een rij putjes graven, water erin gieten, de plantjes er inzetten, met jeir pitten en de scheuten vastzetten.
2) Dit jaar heb ik veel kriekengelei kunnen maken maar de vruchten pitten was een langdurig en smosserig jobke.
3) Het pitten van tabak noemt men pitvetten. (West-Vlaanderen: Wervik, Harelbeke)
slapen, activiteit van een pitzak
VD2014 online: soldatentaal, informeel: slapen
(1926-1950) etymologie onbekend
WNT: Is soldatentaal voor slapen. Oorsprong onbekend.
Bij voorkeur spreekt de soldaat niet over ”slapen”, doch over ”keveren” of ”pitten”, b. verhoeven, in Van onzen Tijd.
Amai, diene wietie Jochen doet echt niets anders dan pitten…Wa pitzak toch
1) ingraven
2) ontpitten: zie pitten, kersen ~
3) Mest in putjes naast de tabaksplanten doen
4) pitten van aardappels: SN
5) Een ronde hoop van aarde maken en middenin er een stok voor de hopplanten steken. Bij Westvlaamsche hopboeren.
Van Dale 2014 online: gewestelijk putten, inkuilen
WNT: Middelnederlands pitten: gewestelijke bijvorm van putten.
Van tabak: mesten, vetten, door de mest in kuiltjes naast de planten te doen. In Vlaanderen.
1) Eerst een rij putjes graven, water erin gieten, de plantjes er inzetten, met jeir pitten en de scheuten vastzetten.
2) Dit jaar heb ik veel kriekengelei kunnen maken maar de vruchten pitten was een langdurig en smosserig jobke.
3) Het pitten van tabak noemt men pitvetten. (West-Vlaanderen: Wervik, Harelbeke)
4) De lelijke donkere puntjes op een patat moeten gepit worden alvorens ze voorts te bewerken.
5) Dat hommelhof zal wel een pond te pitte (voor elken pit) geven, De Bo (1873) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
1) ingraven
2) ontpitten: zie pitten, kersen ~
3) Mest in putjes naast de tabaksplanten doen
4) pitten van aardappels: SN
5) Een ronde hoop van aarde maken en middenin er een stok voor de hopplanten steken. Bij Westvlaamsche hopboeren.
Van Dale 2014 online: gewestelijk putten, inkuilen
WNT: Middelnederlands pitten: gewestelijke bijvorm van putten.
Van tabak: mesten, vetten, door de mest in kuiltjes naast de planten te doen. In Vlaanderen.
1) Eerst een rij putjes graven, water erin gieten, de plantjes er inzetten, met jeir pitten en de scheuten vastzetten.
2) Dit jaar heb ik veel kriekengelei kunnen maken maar de vruchten pitten was een langdurig en smosserig jobke.
3) Het pitten van tabak noemt men pitvetten. (West-Vlaanderen: Wervik, Harelbeke)
4) De lelijke donkere puntjes op een patat moeten gepit worden alvorens ze voorts te bewerken.
5) Dat hommelhof zal wel een pond te pitte (voor elken pit) geven, de bo (1873) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
het ontpitten van kersen alvorens ze te bewerken tot gelei of spijs
zie ook pitten
Van kersen pitten krijgt ge blauwe vingers.
In juni heb ik heel wat kersen gepit om er lekkere gelei van te maken.
1) ingraven
2) ontpitten: zie pitten, kersen ~
3) Mest in putjes naast de tabaksplanten doen
4) pitten van aardappels: SN
5) Een ronde hoop van aarde maken en middenin er een stok voor de hopplanten steken. Bij Westvlaamsche hopboeren.
Van Dale 2014 online: gewestelijk putten, inkuilen
WNT: Mnl. pitten: gewestelijke bijvorm van putten.
Van tabak: mesten, vetten, door de mest in kuiltjes naast de planten te doen. In Vlaanderen.
1) Eerst een rij putjes graven, water erin gieten, de plantjes er inzetten, met jeir pitten en de scheuten vastzetten.
2) Dit jaar heb ik veel kriekengelei kunnen maken maar de vruchten pitten was een langdurig en smosserig jobke.
3) Het pitten van tabak noemt men pitvetten. (West-Vlaanderen: Wervik, Harelbeke)
4) De lelijke donkere puntjes op een patat moeten gepit worden alvorens ze voorts te bewerken.
5) Dat hommelhof zal wel een pond te pitte (voor elken pit) geven, de bo (1873) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
- iets in een omlijsting, kader steken, inlijsten
- ook figuurlijk: zie iets om in te kaderen
Taaladvies.net: Inkaderen is standaardtaal in België voor het in een lijst plaatsen van een schilderij, tekening, foto et cetera.
“We kunnen die schetsen inkaderen en aan de muur hangen.” (standaardtaal in België)
Ik heb een schilderij en twee handwerkjes van mijn moeder ingekaderd.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
