Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
maandstonden, regels, menstruatie
ook in Prov. Antwerpen, Limburgse Kempen
WNT: (Euphemisme) Maandstonden; ook in deze betekenis in nederlandse dialecten (ten doornk. koolm. (1879); Mensing (1935)).
a. In het enkelvoud als collectivum.
Zij heeft de verandering, Weiland (1810).
Die verandering hebben, Cornelissen, Bijvoegsel (1938).
Alle drij weken krijgt ze de verandering, Aldaar.
Ter Laan (1952).
?b. Als plurale tantum.
Verandering: ’t meervoud betekenis de maandstonden der vrouwen, Goemans (1954).
— De dagen dat mijn vrouw haar veranderingen had (zoals men dat daar in onze buurt noemde) schortte zij de rokken en hechtte ze zich tussen de benen een band vast, Louis Paul Boon, Menuet (1955).
Er valt geen land te bezeilen met ons Marie, ze moet zeker haar veranderingen gaan krijgen.
maandstonden, regels, menstruatie
ook in Prov. Antwerpen, Limburgse Kempen
WNT: (Euphemisme) Maandstonden; ook in deze betekenis in nederlandse dialecten (ten doornk. koolm. (1879); Mensing (1935)).
a. In het enkelvoud als collectivum.
Zij heeft de verandering, weil. (1810).
Die verandering hebben, Cornelissen, Bijvoegsel (1938).
Alle drij weken krijgt ze de verandering, Aldaar.
Ter Laan (1952).
?b. Als plurale tantum.
Verandering: ’t meervoud betekenis de maandstonden der vrouwen, Goemans (1954).
— De dagen dat mijn vrouw haar veranderingen had (zoals men dat daar in onze buurt noemde) schortte zij de rokken en hechtte ze zich tussen de benen een band vast, Louis Paul Boon, Menuet (1955).
Er valt geen land te bezeilen met ons Marie, ze moet zeker haar veranderingen gaan krijgen.
schoon, net, netjes
Belgisch-Nederlands volgens het RBBN
Van Dale 2008: proper
1 goed verzorgd
2 schoon
3 (in België; informeel) (van moppen) niet schuin, ondubbelzinnig
Van Dale 2017 online:
1 goed verzorgd, keurig, fraai
2 BE; spreektaal goed schoon
= zindelijk (1), rein
•er proper uitzien
•proper gekleed zijn
•met propere handen
•een propere zakdoek
3 BE; spreektaal ondubbelzinnig, niet schuin
•een propere mop
4BE; spreektaal goed, netjes, zoals het hoort
•iets proper regelen, oplossen
vgl. proper en opgekuist
Zorg dat uw handen proper zijn voor ge aan tafel gaat.
“Den Bart met de Luc, dat zijn toch twee propere jongens, en zo altijd bij mekaar gebleven, is dat nu niet schoon?” (Bert Kruismans)
Hij heeft dan wel gene nagel om zijn gat te krabben (nagel, geen ~ voor aan zijn gat te krabben), maar proper op zijn eigen is em wel. (verzorgd)
Dat is niet proper, hetgeen ze hem daar gelapt hebben. (niet netjes)
Dat hebt ge proper opgelost. (goed, netjes)
Er ligt een propere handdoek klaar voor als ge gaat douchen. En vergeet geen proper onderbroek en proper kousen aan te doen.
maandstonden, regels, menstruatie
ook in Prov. Antwerpen, Limburgse Kempen
WNT: (Euphem.) Maandstonden; ook in deze bet. in nd. dialecten (ten doornk. koolm. (1879); mensing (1935)).
a. In het enkelv. als coll.
Zij heeft de verandering, weil. (1810).
Die verandering hebben, corn., Bijv. (1938).
Alle drij weken krijgt ze de verandering, Aldaar.
ter laan (1952).
?b. Als plurale tantum.
Verandering: ’t mv. bet. de maandstonden der vrouwen, goemans (1954).
— De dagen dat mijn vrouw haar veranderingen had (zoals men dat daar in onze buurt noemde) schortte zij de rokken en hechtte ze zich tussen de benen een band vast, l. p. boon, Menuet (1955).
Er valt geen land te bezeilen met ons Marie, ze moet zeker haar veranderingen gaan krijgen.
op het gebied van, op het domein van
Taaltelefoon.be: Op het vlak van komt vaker voor in België dan in Nederland; op het gebied van is in het hele taalgebied gangbaar.
Het weglaten van het lidwoord in deze vaste verbindingen is kenmerkend voor gesproken taal, maar komt ook vrij veel voor in geschreven taal. In verzorgde schrijftaal zijn de combinaties zonder het niet voor iedereen aanvaardbaar.
vgl: wereldvlak, op ~, handelsvlak, op ~
Ibiza is een waar paradijs op vlak van nachtleven, maar wat weinig mensen weten: ook op vlak van natuur. (twijfelachtig) (taaltelefoon.be)
De Belgische ziekenhuizen scoren vrij slecht op het vlak van resistente ziekenhuisinfecties. (taaltelefoon.be)
Zo maak je een milieuvriendelijkere keuze op vlak van vis en vlees. (hln.be)
Op vlak van wiskunde is hij een grote krak.
op het gebied van, op het domein van
Taaltelefoon.be: Op het vlak van komt vaker voor in België dan in Nederland; op het gebied van is in het hele taalgebied gangbaar.
Het weglaten van het lidwoord in deze vaste verbindingen is kenmerkend voor gesproken taal, maar komt ook vrij veel voor in geschreven taal. In verzorgde schrijftaal zijn de combinaties zonder het niet voor iedereen aanvaardbaar.
vgl: wereldvlak, op ~, handelsvlak, op ~
Ibiza is een waar paradijs op vlak van nachtleven, maar wat weinig mensen weten: ook op vlak van natuur. (twijfelachtig) (taaltelefoon.be)
De Belgische ziekenhuizen scoren vrij slecht op het vlak van resistente ziekenhuisinfecties. (taaltelefoon.be)
Zo maak je een milieuvriendelijkere keuze op vlak van vis en vlees. (hln.be)
menstruatie, ongesteld
synoniem van maandstonden, veranderingen
< Frans règles
Ik heb mijn regels.
Met het innemen van de pil kunnen de regels nu ‘geregeld’ worden.
miserie, problemen
zie andere betekenis van brol
Zie wat ge doet of ge haalt daardoor brol op uwe nek.
- oude rommel, prullen
- nutteloze informatie
- een allegaartje van iets
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie andere betekenis van brol
Jan met de pet vertelde tijdens zijn verklaring niks dan brol want zijn versie van het verhaal is helemaal verzonnen.
BMW, da’s Brol Met Wielen – hoor je soms wel eens zeggen door mensen die hem niet kunnen betalen.
Weg met diëm brol!
demorgen.be: In plaats van ‘brol’ en ‘wegwerpkleding’ te willen, klinkt het, moeten we slimmer shoppen, met een betere ecologische ingesteldheid en met meer begrip voor de maatschappij en de economie.
Koning Filip laat peperdure werken uitvoeren. Want voor een koninklijk paleis, waar hoogwaardigheidsbekleders van over de hele wereld worden ontvangen, kan je moeilijk met goedkope brol werken. (HLN.be)
regels, vodden, met de ~ zitten, prutsen
zie andere betekenis van brol
Tis were van da, ze zit met den brol.
demorgen.be: “Ik kan het niet anders zeggen dan dat ik mijn brol had.” Vrouwen zijn tijdens die periode van de maand heel emotioneel.
miserie, problemen
zie andere betekenis van brol
Zie wat ge doet of ge haalt daardoor brol op uwe nek.
regels, vodden, met de ~ zitten, prutsen
zie andere betekenis van brol
Tis were van da, ze zit met den brol.
demorgen.be: “Ik kan het niet anders zeggen dan dat ik mijn brol had.” Vrouwen zijn tijdens die periode van de maand heel emotioneel.
- oude rommel, prullen
- nutteloze informatie
- een allegaartje van iets
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie andere betekenis van brol
Jan met de pet vertelde tijdens zijn verklaring niks dan brol want zijn versie van het verhaal is helemaal verzonnen.
BMW, da’s Brol Met Wielen – hoor je soms wel eens zeggen door mensen die hem niet kunnen betalen.
Weg met diëm brol!
demorgen.be: In plaats van ‘brol’ en ‘wegwerpkleding’ te willen, klinkt het, moeten we slimmer shoppen, met een betere ecologische ingesteldheid en met meer begrip voor de maatschappij en de economie.
Koning Filip laat peperdure werken uitvoeren. Want voor een koninklijk paleis, waar hoogwaardigheidsbekleders van over de hele wereld worden ontvangen, kan je moeilijk met goedkope brol werken. (HLN.be)
op het vlak van handel, op het commerciële vlak
NL: op handelsgebied
“Ik denk dat wij veel vijanden hebben”, antwoordde hij. “Ik denk dat de Europese Unie een vijand is door wat ze ons aandoen op handelsvlak.” (VRT)
Trump haalt uit naar EU: “Vreselijk wat ze ons aandoen. Op handelsvlak zijn ze even erg als China” (hln.be)
… is het duidelijkste bewijs tot nu toe dat het Witte Huis niet zal rusten voor het een belangrijke overwinning op handelsvlak beet heeft. (tijd.be)
op het vlak van handel, op het commerciële vlak
NL: op handelsgebied
“Ik denk dat wij veel vijanden hebben”, antwoordde hij. “Ik denk dat de Europese Unie een vijand is door wat ze ons aandoen op handelsvlak.” (VRT)
schoon, net, netjes
Belg.-Ned. volgens het RBBN
Van Dale 2008: proper
1 goed verzorgd
2 schoon
3 (in België; informeel) (van moppen) niet schuin, ondubbelzinnig
Van Dale 2017 online:
1 goed verzorgd, keurig, fraai
2 BE; spreektaal goed schoon
= zindelijk (1), rein
•er proper uitzien
•proper gekleed zijn
•met propere handen
•een propere zakdoek
3 BE; spreektaal ondubbelzinnig, niet schuin
•een propere mop
4BE; spreektaal goed, netjes, zoals het hoort
•iets proper regelen, oplossen
vgl. proper en opgekuist
Zorg dat uw handen proper zijn voor ge aan tafel gaat.
“Den Bart met de Luc, dat zijn toch twee propere jongens, en zo altijd bij mekaar gebleven, is dat nu niet schoon?” (Bert Kruismans)
Hij heeft dan wel gene nagel om zijn gat te krabben, maar proper op zijn eigen is em wel. (verzorgd)
Dat is niet proper, hetgeen ze hem daar gelapt hebben. (niet netjes)
Dat hebt ge proper opgelost. (goed, netjes)
Er ligt een propere handdoek klaar voor als ge gaat douchen. En vergeet geen propere onderbroek en proper kousen aan te doen.
een lap stof, poetsdoek
zie andere betekenis van palulle
Met zo’n vuile palulle kunt ge dat niet proper maken.
pannenkoek
< herkomst: "In de zuidelijke helft van West-Vlaanderen komt de benaming palul voor. De Bo geeft “pannekoek, heetekoek” als tweede betekenis bij palul, na “afhangende gescheurde lap, sluns, flarde, flenter” als eerste betekenis. Beide betekenissen van palul zijn terug te voeren op het werkwoord lullen, wat ‘slap zijn’ betekent volgens het West-Vlaams etymologisch woordenboek, en waaraan een expressief voorvoegsel pa- is toegevoegd. (uit Een woordenboeket voor Magda Devos (2008))
zie andere betekenis van palulle
Geen betere palullen als die van zelfgemaakt beslag.
vrouwelijk van palul (in de betekenis van nietsnut)
zie andere betekenis van palulle
Met zo’n palulle kunt ge niks aanvangen.
gerookte worst gevuld met varkenvlees en kruiden
< Frans cervelas < Ital. cervellato
Van Dale 2018: cervela
< Frans cervelat
BE; informeel cervelaatworst
Mag ik een gebakken cervela met mosterd?
“Ik heb eens vraagje ivm toxoplasmose, deze avond frietjes met ne koude cervela geten, had er toch zo goesting in hé!” (9maand.be/forum 20 nov. 2010)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.