Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #47511

    cheque
    (zn. m.; ~s)

    Door de overheid opgezet systeem waarbij gesubsidieerde cheques gebruikt kunnen worden voor welbepaalde diensten.

    In samenstellingen: opleidingscheque, ecocheque, dienstencheque, loopbaancheque, maaltijdcheque, cultuurcheque

    < Frans: échec

    Met een loopbaancheque, verkrijgbaar bij de VDAB, kunt ge loopbaanbegeleding krijgen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 09 Jul 2018 00:02
    7 reactie(s)

    #47512

    opleidingscheque
    (de ~ (m.), ~s)

    Een cheque voor werknemers om een opleiding met diploma of een extra beroepsopleiding, te kunnen betalen. De overheid betaalt het bedrag gedeeltelijk terug.

    Van Dale 2018 online: in BE waar­de­bon, ge­deel­te­lijk be­taald door de over­heid en door een be­drijf, waar­mee werk­ne­mers van dat be­drijf ex­tra be­roeps­op­lei­ding kun­nen be­ta­len.

    Afbeelding zie hier

    Voor mijn opleiding ‘gediplomeerd kok’ heb ik opleidingscheques aangevraagd om die studie te kunnen betalen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:59
    0 reactie(s)

    #47513

    in de kering
    (uitdr.)

    zie kering, in de ~

    -

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:54
    0 reactie(s)

    #47514

    nachenoen
    (bw.)

    namiddag

    ook sachenoens: ’s namiddags
    zie ook achternoen, tachenoen
    Antwerpse Kempen ook: tachternoen

    In de nachenoen (sachenoens) schent de zon veul hetter.
    ’s Namiddags schijnt de zon veel harder.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:52
    0 reactie(s)

    #47515

    woord, een ~ van 100 euro
    (uitdr.)

    een chique en geleerd woord gebruiken, stadhuiswoorden, een universiteitswoord

    Ministers gebruiken dikwijls een woord van 100 euro. Om te laten zien dat ze gestudeerd hebben.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:51
    0 reactie(s)

    #47516

    mo mens toch
    (uitdr.)

    stopwoordje bij plots vernemen van goed en of slecht nieuws

    ook: mo vent toch! (liedje Will Tura)
    ook in sommige regio’s van de Kempen

    De voorbije week zijn er drie mensen uit mijn omgeving uit het leven gestapt. Toen ik dat hoorde, zei ik spontaan: Mo mens toch!

    Mo mens toch! Waar dat gij allemaal mee in uw kop zit. Die jonge gasten amuseren heulle, laat die toch doen, er overkomt hun niets.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:49
    0 reactie(s)

    #47517

    mo mens toch
    (uitdr.)

    stopwoordje bij plots vernemen van goed en of slecht nieuws

    ook: mo vent toch! (liedje Will Tura)
    ook in sommige regio’s van de Kempen

    De voorbije week zijn er drie mensen uit mijn omgeving uit het leven gestapt. Toen ik dat hoorde, zei ik spontaan: Mo mens toch!

    Mo mens toch! Waar dat gij allemaal mee in uw kop zit. Die jonge gasten amuseren heulle, laat die toch doen, er overkomt hun niets.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:49
    0 reactie(s)

    #47518

    blote poep
    (uitdr.)

    zie poep, blote ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:44
    0 reactie(s)

    #47519

    zijbaar
    (de ~ (v.), -baren)

    zeef, teems

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Zijbaar, vergiet; zij.
    Bij Weyns, Volkshuisraad in Vlaanderen (1733).
    — Aan de Maaskant is zijbaar inderdaad het gewone vergiet: ”een coperen zijdebaer”

    zie ook: zijg, zoajgboar
    synoniemen: trizee

    Colander (PSF)

    De soep doordoen met de zijbaar. (lokaal zegt men: zaajbaor)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:41
    0 reactie(s)

    #47520

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    - handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd
    - goodwill

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:57
    1 reactie(s)

    #47521

    zille, voor de ~ betalen
    (uitdr.)

    - som te betalen bij een overname van café, winkel…, voor gemaakt cliënteel
    - goodwill

    zie ook zulle

    Voor zijn cafe heeft hij veel betaald voor de zille.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:56
    1 reactie(s)

    #47522

    zille
    (de ~ (v.), ~n)

    boordsteen, dorpel

    ontronde vorm van zulle

    De zillen van de plankiers zijn tegenwoordig aangepast voor rolstoelgebruikers.

    Regio Brugge
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:54
    2 reactie(s)

    #47523

    zulle
    (tussenwerpsel)

    hoor, hè, toch, wat denkt ge wel, …

    bevestigend stopwoordje, ook gebruikt als bekrachting van een mededeling

    Etymologie: Ontstaan uit ‘zullen’ met enclitisch gij: zult gi > zuldi > zulde > zulle (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook
    Antwerpen: zenne, zene, ze
    Antwerpse Kempen: zalla, zalle, za, zenne, zeulle, zulle, zolle
    Hageland zonne of zolle

    - Ik zal u nog wel hebben, zulle!

    - “zonder mij komt ge d’r niet, zulle” – uit ‘Zichemsche Novellen’, Ernest Claes, 1921

    - Ge moet nie peinzen dagge da moogt doen, zulle.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:53
    14 reactie(s)

    #47524

    zonne of zolle
    (tussenwerpsel)

    stopwoordje: hoor

    meer varianten zie zulle

    Ik zal u nog wel ne keer hebben, zonne!

    Dat gaat niet gaan zolle, op die manier gelijk gij het wilt.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:52
    0 reactie(s)

    #47525

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:49
    1 reactie(s)

    #47526

    zulle
    (tussenwerpsel)

    hoor, hè, toch, wat denkt ge wel, …

    bevestigend stopwoordje, ook gebruikt als bekrachting van een mededeling

    Etymologie: Ontstaan uit ‘zullen’ met enclitisch gij: zult gi > zuldi > zulde > zulle (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook
    Antwerpen: zenne, zene, ze
    Antwerpse Kempen: zalla, zalle, za, zenne, zeulle, zulle
    Hageland zonne of zolle

    - Ik zal u nog wel hebben, zulle!

    - “zonder mij komt ge d’r niet, zulle” – uit ‘Zichemsche Novellen’, Ernest Claes, 1921

    - Ge moet nie peinzen dagge da moogt doen, zulle.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:21
    14 reactie(s)

    #47527

    zulle
    (de ~ (v.), -n)

    dorpel, drempel, zille, meestal onder een deur

    < Middelnederlands sulle

    ook in de prov. Oost-Vlaanderen

    Ik kwam thuis, en onze Emma zat op de zulle.

    Wij hebben goede buren, maar we lopen er toch het gers van de zulle niet.

    Ie zit voorzekerst weer zonder job; gans de dag plakt hij op zijn zulle.

    Als ge heksen uit uw kot wilt houden, moet ge een paasnagel onder uw zulle steken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:21
    5 reactie(s)

    #47528

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:20
    1 reactie(s)

    #47529

    zulle
    (de ~ (v.), -n)

    dorpel, drempel, zille, meestal onder een deur

    < Middelnederlands sulle

    ook in de prov. Oost-Vlaanderen

    Ik kwam thuis, en onze Emma zat op de zulle.

    Wij hebben goede buren, maar we lopen er toch het gers van de zulle niet.

    Ie zit voorzekerst weer zonder job; gans de dag plakt hij op zijn zulle.

    Als ge heksen uit uw kot wilt houden, moet ge een paasnagel onder uw zulle steken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:20
    5 reactie(s)

    #47530

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    “We wisten van in het begin dat wanneer de wind of één factor niet zou meezitten, de ballonmeeting een maat voor niets zou zijn. Daarom hadden we voor genoeg randanimatie gezorgd.” (Het Laatste Nieuws-1 jul. 2018)

    “Hervormde kieswetgeving Europees Parlement een maat voor niets.” (hildevautmans.eu 7/4/2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:13
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.