Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
buik, maag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: gewest. in Vl.-België.
Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook: onderlijf waarin zich de maag en andere ingewanden bevinden, buik. Na het begin van de 18de e. bijna uitsl. nog in gewestelijk taalgebruik aangetroffen.
Pijn in ’t zak: buikpijn, koliek; bij paarden en koeien (Vl.-België)
Da peäd hee pijn (in) ‘t zak, (Tuerl. 1886).
’Et pèèrd hee’ pijn int zak, (Cornelissen-Vervliet 1903).
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook zak, zijnen ~ vullen
zie andere definities van zak
- Waar zijn de katten?
- Ge kent ze toch: zak vol en schuppes! Die zien we voor vanavond niet terug.
1000 Bfr., duizend frank, duuzend frang
In het Antwerpse werd 1000 frank “ne zak” of “e zakske” genoemd.
< verouderd
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewest. in Vl.-België
zie andere definities van zak
Dat gaat je 5000 frank kosten. Da god’oe vijf “zakke” koste.
Geef me duizend frank en we praten er niet meer over. Gef’t ma “e zakske” en t’is kleer.
Met de euro is tegelijk met de 1000 frank ook de zak verdwenen.
met name in de uitdrukkingen:
zak, in ’t ~ zetten,
zak, in ’t ~ gezet worden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewest. in Vl.-België
zie andere definities van zak
Ze hebben de Paul in ’t zak gezet: hij heeft daar te veel voor betaald.
door een eigen naïviteit, stommiteit laten bedriegen, laten overdonderen door schoonpraterij
zie ook zak, in ’t ~ zetten, zak, in ’t ~ gezet worden
Ze hebben mij in ‘t zak laten lopen met hunne schonen (schoon) uitleg over ’minder gsm-kosten betalen’ en nu heb ik een abonnement van 2 jaar aan mijn gat, wat duurder uitkomt.
door een eigen naïviteit, stommiteit laten bedriegen, oplichten door schoonpraterij
zie ook zak, in ’t ~ zetten, zak, in ’t ~ gezet worden
Ze hebben mij in ‘t zak laten lopen met hunne schonen (schoon) uitleg over ’minder gsm-kosten betalen’ en nu heb ik een abonnement van 2 jaar aan mijn gat, wat duurder uitkomt.
- bedrogen of gefopt worden, opgelicht worden,
- ook wanneer iets anders uitdraait dan men verwacht of gehoopt had
zie ook zak, in ’t ~ zetten, zak, in ’t ~ laten lopen
Hij ging eens naar Spanje voor de zon, maar is dik in ’t zak gezet: Heel den tijd regen en bewolkt.
blue-army.com: Clubsupporters worden in ’t zak gezet.
bedriegen, benadelen, oplichten
> “in ’t” kan geassimileerd zijn uit dialectisch “in de”
Van Dale online: iemand in de zak zetten: Belgisch-Nederlands informeel
zie ook zak, in ’t ~ gezet worden, zak, in ’t ~ laten lopen
Ik heb mij ne nieuwe mixer gekocht, maar daar hebben ze me ferm mee in ’t zak gezet! Binnen het jaar was hij al kapot.
Ze hebben hun eigen serieus in ’t zak laten zetten door de zo gezegde all-in formule te pakken.
“Ofwel wist de minister het niet en is hij eigenlijk in de zak gezet door de legertop, en dat is redelijk ernstig”, analyseert Ivan De Vadder nu in “De ochtend” op Radio 1. (vrt.be)
door een eigen naïviteit, stommiteit laten bedriegen, oplichten door schoonpraterij
zie ook zak, in ’t ~ zetten, zak, in ’t ~ gezet worden
Ze hebben mij in ‘t zak laten lopen met hunne schonen (schoon) uitleg over ’minder gsm-kosten betalen’ en nu heb ik een abonnement van 2 jaar aan mijn gat, wat duurder uitkomt.
bedriegen, benadelen, oplichten
> “in ’t” kan geassimileerd zijn uit dialectisch “in de”
Van Dale online: iemand in de zak zetten: Belgisch-Nederlands informeel
zie ook zak, in ’t ~ gezet worden, zak, in ’t ~ lopen
Ik heb mij ne nieuwe mixer gekocht, maar daar hebben ze me ferm mee in ’t zak gezet! Binnen het jaar was hij al kapot.
Ze hebben hun eigen serieus in ’t zak laten zetten door de zo gezegde all-in formule te pakken.
“Ofwel wist de minister het niet en is hij eigenlijk in de zak gezet door de legertop, en dat is redelijk ernstig”, analyseert Ivan De Vadder nu in “De ochtend” op Radio 1. (vrt.be)
buik, maag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: gewest. in Vl.-België.
Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook: onderlijf waarin zich de maag en andere ingewanden bevinden, buik. Na het begin van de 18de e. bijna uitsl. nog in gewestelijk taalgebruik aangetroffen.
Pijn in ’t zak: buikpijn, koliek; bij paarden en koeien (Vl.-België)
Da peäd hee pijn (in) ‘t zak, (Tuerl. 1886).
’Et pèèrd hee’ pijn int zak, (Cornelissen-Vervliet 1903).
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook zak, zijnen ~ vullen
- Waar zijn de katten?
- Ge kent ze toch: zak vol en schuppes! Die zien we voor vanavond niet terug.
1000 Bfr., duizend frank, duuzend frang
In het Antwerpse werd 1000 frank “ne zak” of “e zakske” genoemd.
< verouderd
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewest. in Vl.-België
Dat gaat je 5000 frank kosten. Da god’oe vijf “zakke” koste.
Geef me duizend frank en we praten er niet meer over. Gef’t ma “e zakske” en t’is kleer.
Met de euro is tegelijk met de 1000 frank ook de zak verdwenen.
met name in de uitdrukkingen:
zak, in ’t ~ zetten,
zak, in ’t ~ gezet worden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewest. in Vl.-België
Ze hebben de Paul in ’t zak gezet: hij heeft daar te veel voor betaald.
1000 Bfr., duizend frank, duuzend frang
In het Antwerpse werd 1000 frank “ne zak” of “e zakske” genoemd.
< verouderd
Dat gaat je 5000 frank kosten. Da god’oe vijf “zakke” koste.
Geef me duizend frank en we praten er niet meer over. Gef’t ma “e zakske” en t’is kleer.
Met de euro is tegelijk met de 1000 frank ook de zak verdwenen.
buik, maag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: Maag van het menschelijk of dierlijk lichaam; ook: onderlijf waarin zich de maag en andere ingewanden bevinden, buik. Na het begin van de 18de e. bijna uitsl. nog in gewestelijk taalgebruik aangetroffen.
Pijn in ’t zak: buikpijn, koliek; bij paarden en koeien (Vl.-België)
Da peäd hee pijn (in) ‘t zak, (Tuerl. 1886).
’Et pèèrd hee’ pijn int zak, (Cornelissen-Vervliet 1903).
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook zak, zijnen ~ vullen
- Waar zijn de katten?
- Ge kent ze toch: zak vol en schuppes! Die zien we voor vanavond niet terug.
halve gare, achterlijke
Middelnederlands woordenboek: dore = dwaas
Woordenboek der Nederlandsche Taal: door
Middelnederlands door, hoogduits Tor. Met klankwisseling van denzelfden stam als dwaas en duizelen; de r is uit s ontstaan.
- Dwaas, zot. In Noord-Nederland geheel verouderd.
In het woordenboek van Cornelissen-Vervliet (1899): DEUR: Zot, gek, nar; Frans: fou, Middelnederlands: dore
zie ook deur, zo zot als een ~
Och, ’t menneke kan er niet aan doen, ’t is maar nen halven dore.
halve gare, achterlijke
Middelnederlands woordenboek: dore = dwaas
Woordenboek der Nederlandsche Taal: door
Middelnederlands door, hoogduits Tor. Met klankwisseling van denzelfden stam als dwaas en duizelen; de r is uit s ontstaan.
- Dwaas, zot. In Noord-Nederland geheel verouderd.
zie ook deur, zo zot als een ~
Och, ’t menneke kan er niet aan doen, ’t is maar nen halven dore.
Een manier om een maatregel te omzeilen op een, min of meer, legale wijze. Hierbij wordt dikwijls gebruik gemaakt van een onvolledigheid of nalatigheid in de tekst van de maatregel of de wet zelf.
meestal: achterpoortje
Van Dale online: 1.(België) onzorgvuldigheid of onvolledigheid in een wet of maatregel die het mogelijk maakt deze te omzeilen (vaak als verkleinwoord)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2016 online: BE via een achterpoortje
DS2015 standaardtaal
zie: achterpoortjes, de ~ van de wet
De senatrice adopteerde in enkele maanden een kindje via een achterpoortje, zonder de lange procedure te moeten volgen.
standaard.be: Europa wil fiscale achterpoortjes sluiten voor multinationals
iemand gedwongen opsluiten in de gevangenis, het zothuis, de kelder,…
vgl. steken, in de bak ~, wegsteken
Van Dale 2018 online: stoppen, bergen (in beginsel in iets dat om het voorwerp sluit): een meisje in een klooster steken, iem. in een gekkenhuis steken: daarheen brengen, m.n. tegen haar (zijn) zin
google 2018: ‘in de gevangenis steken’: .BE (>300); .NL (>200)
zie andere definities van steken
“Zijt maar braaf of ik zal u eens in de kelder steken!” Dat was vroeger een ‘pedagogische’ uitspraak, maar sinds Dutroux not done niemeer. Die pakte dat te letterlijk.
Zo zot als een achterdeur, die mogen ze ook in Geel steken! (achterdeur, zo zot als een ~)
Pas maar op of de pakkemannen komen u halen om in ’t gevang te steken!
ergens starten met opgeheven hoofd, met egards ontvangen worden
< Frans: entrer par la grande porte
vergelijk: door de grote poort vertrekken
De sportief directeur zag maandag Dennis Van Wijk vertrekken langs een achterdeurtje en woensdag Enzo Scifo binnenkomen langs de grote poort. (voetbalkrant.com)
Het kan altijd zijn dat DD zelf op enkele maanden van de verkiezingen er alsnog mee zou instemmen met een bescheiden plaats op een n-va lijst maar ik zie hem niet langs de grote poort binnenkomen. (forum.politics.be)
ergens starten met opgeheven hoofd, met egards ontvangen worden
< Frans: entrer par la grande porte
vergelijk: door de grote poort vertrekken
De sportief directeur zag maandag Dennis Van Wijk vertrekken langs een achterdeurtje en woensdag Enzo Scifo binnenkomen langs de grote poort. (voetbalkrant.com)
Het kan altijd zijn dat DD zelf op enkele maanden van de verkiezingen er alsnog mee zou instemmen met een bescheiden plaats op een n-va lijst maar ik zie hem niet langs de grote poort binnenkomen. (forum.politics.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
