Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
iemand
Emes mot ’t gedoan hubbe .
( Iemand moet ’t gedaan hebben.)
schommelen
ook uitgesproken /zjokkelen/
Laat hem eens sjokkelen op het schommelpaard.
een smoes, een uitvlucht, een ongeloofwaardige toedracht
ook: een uitleg als een andere; uitleg zoals een ander
Door ne platten band te laat? Jaja, dat is nen uitleg gelijk nen andere. Overslapen zeker?
Dat ge van niks wist is nen uitleg gelijk nen andere. Ge hadt het kunnen weten en dan was er niks gebeurd.
Tja..’t is een uitleg zoals een ander, maar het lijkt er op dat haar hedendaagse acolieten uit politieke overweging dezelfde terughoudendheid hebben aangenomen. (pauwenogen.be)
het heeft geen zin na te denken of te praten over iets dat al te laat is of dat al gepasseerd is, men kan er toch niets aan veranderen
variant: asse is verbrand hout
- As zij dat indertijd anders had aangepakt, dan zat ze nu niet in die miserie.
- As, as, asse zijn verbrande kolen!
‘Als Guy Verhofstadt in 1991 niet zo ambitieus was geweest en Willy Claes het premierschap had aangeboden, zaten wij nu in de regering. Dan was die krankzinnige staatshervorming er nooit gekomen, en hadden we van ons Brabants trekpaard nooit meer iets vernomen.’ (Knack.be). As, as, asse zijn verbrande kolen, mijne beste kameraad.
snel, zonder veel omhaal
Zo’n snit kan je vergelijken met een struik die in een rapke gesnoeid is: het enige wat je ziet zijn botte lijnen. (HN 210111)
(ook fiesjouw, fissau, fissauw)
bunzing
Ook in de betekenis van: gewiekst persoon die zaken regelt die nog net wettelijk zijn.
< etymologie bij fis
D’r heeft een fiesjow in ’t kiekenkot zes hennen doodgebeten.
soort, genre
(verouderd in Nederland)
WNT: Middelnederlands specie. Ontleend aan latijn species.
Dat es een speize van verf/broek/grond/ …
“Is em hert (hard) ziek? Ja, hij heet ’n specie van fleuris (pleuris).” P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel.
soort, genre
(verouderd in Nederland)
WNT: Middelnederlands specie. Ontleend aan latijn species.
Dat es een speize van verf/broek/grond/ …
“Is em hert (hard) ziek? Ja, hij heet ’n specie van fleuris (pleuris)” P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel.
soort, genre
(verouderd in Nederland)
WNT: Middelnederlands specie. Ontleend aan latijn species.
Dat es een speize van verf/broek/grond/ …
soort, genre
herkomst: mogelijk van het Fr. espèce < Lat. species
Dat es een speize van verf/broek/grond/ …
per ongeluk
zie ook abuus
De onfortuinlijke man reed per abuus in de Schelde.
“Post betaalt per abuus 40 miljoen aan werklozen” (tijd.be 21/09/2009)
“Waarschijnlijk heeft de toenmalige bevoegde commisie bestaande uit notabelen en industrielen hier per abuus overgekeken?” (uit een blog 21/09/2017)
“Ik geloof nl dat ik, per abuus, de verkeerde jerry can gebruikt heb. De benzine die daar in zat is zeker meer dan 3 jaar oud…..” (forum bouwinfo 20/08/2012)
warmwaterkruik, warmvoetensteen, heetwaterblaas
→ boejote, warmwaterblaas, stoopke
< Frans bouillotte < bouillir = koken (rubberen recipiënt dat kokend water kan bevatten)
De boejot heeft een dubbele functie: ’s avonds lakens en voeten opwarmen, ’s morgens wekker als de blaas ijskoud geworden is. Ge moet dan wel in een niet-verwarmde kamer slapen met open venster. Wie heeft er nog een?
-vervangproducten binst en kort na de oorlog, meestal van minderwaardige kwaliteit – vb eierpoeder
-ook synthetische producten
-algemeen woord voor alles wat er in die periode op de markt kwam
uitspraak /erzats/ met de klemtoon op de eerste lettergreep, van het Duits ersetzen: vervangen
ANW: ersatz
(vooral) in België
iets van een mindere kwaliteit of geschiktheid wat gebruikt wordt ter vervanging van iets anders, vaak omdat dat laatste niet beschikbaar is
Moeder maakte een omelet met eierpoeder, het was een soort gele pannenkoek, niet zo smakelijk als van een vers eitje.
Tot hiertoe verkocht vader alleen degelijke goederen die uit katoen, wol of zijde werden vervaardigd, al de rest vond hij maar erzats.
Toen er in de buurt een Mongooltje werd geboren kwam dit volgens hem door ‘den erzats’.
klaaskoek
letterlijk: man te paard > de Sint op zijn paard?
De dorpsbakker verkoopt reeds mantepeirden in oktober.
drukt een tegenstelling uit: “let op”, “kijk uit”
Nu is ’t nog dik in orde maar oh wee als ons vader mijnen bulletijn te zien krijgt! Dan gaat ge wat horen! Hij gaat weer den helen dag grollen.
schoolrapport (verouderd)
< Frans: bulletin
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
bulletin
(met Fransche uitspraak), znw. onz., naar analogie van bericht; in België ook bulletijn, en meestal manl. Ontleend aan frans bulletin, in enkele beteekenissen.
? Eene meestal korte mededeeling over iets dat voor het publiek van belang is; thans niet zelden vervangen door telegram; in België ook een rapport over het gedrag en de vorderingen van een scholier.
Heeft onze jongste zijnen bulletijn al gehad op school?
werkdag, doordeweeks
zie ook wekedags
Van Dale 2013 online: weekdaags: gewestelijk
Die nieuwe job vereist dat mijn weekdaagse kleren meestal klassiek-eigentijds moeten zijn. Ze zijn quasi gelijk aan mijn zondagse kleren van weleer.
Piepkleine hondjes zoals Yorkskes of Chihuahua’s enz. die in een charette of een buggy worden gezet om ermee te gaan wandelen of te winkelen.
zie ook charettenhond, sacochenhond, kutlekkerke, preutelekker
.jpg)
Die 2 buggyhonden bleven schoon stilzitten.
Het kutlekkerke in een buggy amuseert zijn eigen kennelijk.
de oudste (van een groep of gezelschap), nestor
letterlijke vertaling van Frans “doyen d’âge”
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Nico is de ‘ouderdomsdeken’ van het team, maar nog steeds bruisend van energie!
62 is Neil Young ondertussen, maar de ouderdomsdeken van Rock Werchter 2008 verraadt zijn leeftijd allesbehalve tijdens zijn gitaarspel.
slagroom
typisch voor Lier
in Antwerpen: kreim fwattee
< Frans crème fouettée
Jerbeze (jerbees) mè een geui pause crèm fattee oep, man da ga smake se!
Aardbeien met een flinke portie slagroom, man, dat gaat smaken!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
